Świątki (gmina wiejska): Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja zweryfikowana]
(→‎Bibliografia)
 
(Nie pokazano 11 wersji utworzonych przez 7 użytkowników)
Linia 11: Linia 11:
 
  |rodzaj_gminy    = wiejska
 
  |rodzaj_gminy    = wiejska
 
  |zarządzający    = Wójt
 
  |zarządzający    = Wójt
−
  |wójt            = [[Sławomir Kowalczyk]]
+
  |wójt            = Sławomir Kowalczyk
 
  |adres_ug        = Świątki 87
 
  |adres_ug        = Świątki 87
 
  |kod_poczt_ug    = 11-008 Świątki  
 
  |kod_poczt_ug    = 11-008 Świątki  
Linia 28: Linia 28:
 
  |bip            = http://bip.swiatki.nowoczesnagmina.pl/
 
  |bip            = http://bip.swiatki.nowoczesnagmina.pl/
 
}}  
 
}}  
−
'''Gmina Świątki''' – gmina wiejska położona w centralnej części [[Województwo warmińsko-mazurskie| województwa warmińsko-mazurskiego]], w północno-zachodniej części [[Powiat olsztyński| powiatu olsztyńskiego]]. Siedziba gminy znajduje się w [[Świątki|Świątkach]].
+
'''Gmina Świątki''' – gmina wiejska położona w centralnej części [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwa warmińsko-mazurskiego]], w północno-zachodniej części [[Powiat olsztyński|powiatu olsztyńskiego]]. Siedziba gminy znajduje się w [[Świątki|Świątkach]].
−
 
 
 
Gmina rolnicza, o dużej powierzchni użytków rolnych w ogólnej powierzchni gminy.   
 
Gmina rolnicza, o dużej powierzchni użytków rolnych w ogólnej powierzchni gminy.   
−
 
+
Władzę w gminie sprawuje wójt [[Sławomir Kowalczyk]]<ref>[http://bip.swiatki.nowoczesnagmina.pl/ BIP Urzędu Gminy Świątki ]</ref>.
−
Władzę w gminie sprawuje wójt [[Sławomir Kowalczyk]]<ref>BIP Urzędu Gminy Świątki [http://bip.swiatki.nowoczesnagmina.pl/]</ref>.
 
 
<br/><br/>
 
<br/><br/>
 
== Powierzchnia gminy ==
 
== Powierzchnia gminy ==
−
Gmina wiejska Świątki zajmuje powierzchnię 164,15 km<sup>2</sup><ref name="p1">Portret terytorium, Bank Danych Lokalnych GUS [http://stat.gov.pl/bdl/app/portret.display?p_czas=19&p_nts=14&p_tery=3225]</ref>, w tym:
+
Gmina wiejska Świątki zajmuje powierzchnię 164,15 km<sup>2</sup><ref name="p1"> [http://stat.gov.pl/bdl/app/portret.display?p_czas=19&p_nts=14&p_tery=3225 Portret terytorium, Bank Danych Lokalnych GUS]</ref>, w tym:
 
*użytki rolne: 78,2% (12843 ha)
 
*użytki rolne: 78,2% (12843 ha)
 
*lasy: 13,1% (2160 ha)
 
*lasy: 13,1% (2160 ha)
 
*wody: 1,2% (202 ha)
 
*wody: 1,2% (202 ha)
  
−
Gmina stanowi 5,8% powierzchni [[Powiat olsztyński| powiatu olsztyńskiego]].
+
Gmina stanowi 5,8% powierzchni powiatu olsztyńskiego.
−
 
 
 
== Demografia ==
 
== Demografia ==
 
Liczba ludności gminy według danych z 2013 roku wynosi<ref name="p1"/>:
 
Liczba ludności gminy według danych z 2013 roku wynosi<ref name="p1"/>:
−
[[Plik: Kościół pw. św. Mateusza w Różynce.jpg|thumb|righ|300px|Kościół pw. św. Mateusza w Różynce]]  
+
[[Plik: Kościół pw. św. Mateusza w Różynce.jpg|thumb|righ|290px|Kościół pw. św. Mateusza w Różynce. Fot. Maniek89. Źródło: [http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Różynka,_kościół_p.w._św._Mateusza_Apostoła.jpg Commons Wikimedia] ]]  
 
{|class="wikitable"
 
{|class="wikitable"
−
!Opis || colspan=2|Ogółem || colspan=2|Kobiety || colspan=2|Mężczyźni
+
!Opis ||colspan=2|Ogółem ||colspan=2|Kobiety ||colspan=2|Mężczyźni
 
|--
 
|--
−
|jednostka || osób || % || osób || % || osób || %
+
|jednostka ||osób ||% ||osób ||% ||osób ||%
 
|--
 
|--
−
|liczba || 4209 || 100 || 2055 || 48,8 || 2154 || 51,2
+
|liczba ||4209 ||100 ||2055 ||48,8 ||2154 ||51,2
 
|--
 
|--
−
|gęstość zaludnienia<br />(mieszk./km²) || colspan=2| 26 || colspan=2| 13 || colspan=2| 13
+
|gęstość zaludnienia<br />(mieszk./km²) ||colspan=2|26 ||colspan=2|13 ||colspan=2|13
 
|}
 
|}
−
Saldo migracji wewnętrznych i zagranicznych na pobyt stały w 2013 roku w gminie wiejskiej Świątki wynosiło -13 osób<ref name="p1"/>, co stanowi 2,4% migracji w [[Powiat olsztyński| powiecie olsztyńskim]] oraz 0,3% w [[województwo warmińsko-mazurskie| województwie warmińsko-mazurskim]].  
+
Saldo migracji wewnętrznych i zagranicznych na pobyt stały w 2013 roku w gminie wiejskiej Świątki wynosiło -13 osób<ref name="p1"/>, co stanowi 2,4% migracji w [[Powiat olsztyński|powiecie olsztyńskim]] oraz 0,3% w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]].
  
 
== Historia gminy jako jednostki administracyjnej ==
 
== Historia gminy jako jednostki administracyjnej ==
−
Po II wojnie światowej tereny dzisiejszej gminy Świątki były częścią [[Powiat lidzbarski| powiatu lidzbarskiego]], w [[Województwo olsztyńskie| województwie olsztyńskim]]<ref> Dz.U. 1946 nr 28 poz.177, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 29 maja 1946 r. w sprawie tymczasowego podziału administracyjnego Ziem Odzyskanych. [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19460280177]</ref>.<br/>
+
Po II wojnie światowej tereny dzisiejszej gminy Świątki były częścią powiatu lidzbarskiego w województwie olsztyńskim<ref> Dz.U. 1946 nr 28 poz.177, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 29 maja 1946 r. w sprawie tymczasowego podziału administracyjnego Ziem Odzyskanych. [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19460280177 isap.sejm.gov.pl]</ref>.
−
W 1954 roku istniejące dotychczas gminy zamieniono na gromady<ref>Dz.U. 1954 nr 43 poz. 191, Ustawa z dnia 25 września 1954 r. o reformie podziału administracyjnego wsi i powołaniu gromadzkich rad narodowych.[http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19540430191]</ref>. Gromada Świątki przetrwała do kolejnej reformy administracyjnej, która przywracała podział państwa na gminy<ref>Dz.U. 1972 nr 49 poz. 312, Ustawa z dnia 29 listopada 1972 r. o utworzeniu gmin i zmianie ustawy o radach narodowych. [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19720490312]</ref>. Gmina Świątki została powołana na mocy uchwały Wojewódzkiej Rady Narodowej z dnia 6 grudnia 1972 roku<ref>Uchwała Nr XXI/83/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 6 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie olsztyńskim.</ref>. W skład  nowo utworzonej gminy wchodziły obszary sołectw: Brzydowo, Dąbrówka, Garzewo, Gołogóra, Jankowo, Kalisty, Konradowo, Klony, Kwiecewo, Różynka, Skolity, Świątki, Włodowo, Worławki, Wysokie.<br/> 1 czerwca 1975 roku, na podstawie Ustawy o dwustopniowym podziale administracyjnym państwa<ref>Dz.U. 1975 nr 16 poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych. [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19750160091]</ref>, przestał istnieć powiat lidzbarski. Gmina Świątki została bezpośrednio częścią [[wojewódzwo olsztyńskie| województwa olsztyńskiego]].<br/>
+
 
−
Ponowne zmiany podziału administracyjnego państwa<ref>Dz.U. 1998 nr 103 poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów.[http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19981030652]</ref> nie przywróciły powiatu lidzbarskiego. Umiejscowiły gminę Świątki w powołanym 1 stycznia 1999 roku [[województwo warmińsko-mazurskie| województwie warmińsko-mazurskim]], w [[Powiat olsztyński| powiecie olsztyńskim]].
+
W 1954 roku istniejące dotychczas gminy zamieniono na gromady<ref>Dz.U. 1954 nr 43 poz. 191, Ustawa z dnia 25 września 1954 r. o reformie podziału administracyjnego wsi i powołaniu gromadzkich rad narodowych. [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19540430191 isap.sejm.gov.pl]</ref>. Gromada Świątki przetrwała do kolejnej reformy administracyjnej, która przywracała podział państwa na gminy<ref>Dz.U. 1972 nr 49 poz. 312, Ustawa z dnia 29 listopada 1972 r. o utworzeniu gmin i zmianie ustawy o radach narodowych. [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19720490312 isap.sejm.gov.pl]</ref>. Gmina Świątki została powołana na mocy uchwały Wojewódzkiej Rady Narodowej z dnia 6 grudnia 1972 roku<ref>Uchwała Nr XXI/83/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 6 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie olsztyńskim.</ref>. W skład  nowo utworzonej gminy wchodziły obszary sołectw: Brzydowo, Dąbrówka, Garzewo, Gołogóra, Jankowo, Kalisty, Konradowo, Klony, Kwiecewo, Różynka, Skolity, Świątki, Włodowo, Worławki, Wysokie.
 +
 
 +
1 czerwca 1975 roku, na podstawie Ustawy o dwustopniowym podziale administracyjnym państwa<ref>Dz.U. 1975 nr 16 poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych. [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19750160091 isap.sejm.gov.pl]</ref>, przestał istnieć powiat lidzbarski. Gmina Świątki została bezpośrednio częścią województwa olsztyńskiego.
 +
 
 +
Ponowne zmiany podziału administracyjnego państwa<ref>Dz.U. 1998 nr 103 poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów.[http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19981030652 isap.sejm.gov.pl]</ref> nie przywróciły powiatu lidzbarskiego. Umiejscowiły gminę Świątki w powołanym 1 stycznia 1999 roku [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[Powiat olsztyński|powiecie olsztyńskim]].
  
 
Gmina wiejska Świątki graniczy z gminami: [[Lubomino (gmina wiejska)|Lubomino]], [[Dobre Miasto (gmina miejsko-wiejska)|Dobre Miasto]], [[Dywity (gmina wiejska)|Dywity]], [[Jonkowo (gmina wiejska)|Jonkowo]], [[Łukta (gmina wiejska)|Łukta]] oraz [[Miłakowo (gmina miejsko-wiejska)|Miłakowo]].
 
Gmina wiejska Świątki graniczy z gminami: [[Lubomino (gmina wiejska)|Lubomino]], [[Dobre Miasto (gmina miejsko-wiejska)|Dobre Miasto]], [[Dywity (gmina wiejska)|Dywity]], [[Jonkowo (gmina wiejska)|Jonkowo]], [[Łukta (gmina wiejska)|Łukta]] oraz [[Miłakowo (gmina miejsko-wiejska)|Miłakowo]].
  
 
== Miejscowości na terenie gminy ==
 
== Miejscowości na terenie gminy ==
−
Sołectwa: [[Brzydowo]], [[Garzewo]], [[Gołogóra]], [[Jankowo]], [[Kalisty]], [[Konradowo]], [[Klony]], [[Kwiecewo]], [[Różynka]], [[Skolity]], [[Świątki]], [[Włodowo]], [[Worławki]].
+
Sołectwa: [[Brzydowo (gmina Świątki)]], [[Garzewo]], [[Gołogóra]], [[Jankowo]], [[Kalisty]], [[Konradowo]], [[Klony]], [[Kwiecewo]], [[Różynka]], [[Skolity]], [[Świątki]], [[Włodowo]], [[Worławki]].
  
−
Pozostałe miejscowości: [[Brzeźno]], [[Drzazgi]], [[Dąbrówka]], [[Kiewry]], [[Klobia]], [[Komalwy]], [[Łumpia]], [[Żardeniki]].
+
Pozostałe miejscowości: [[Brzeźno]], [[Drzazgi]], [[Dąbrówka (gmina Świątki)|Dąbrówka]], [[Kiewry]], [[Klobia]], [[Komalwy]], [[Łumpia]], [[Żardeniki (gmina Świątki)|Żardeniki]].
  
 
== Gospodarka ==
 
== Gospodarka ==
−
Głównym kierunkiem rozwoju gospodarczego gminy Świątki jest rolnictwo. Użytki rolne zajmują nieco ponad 78% powierzchni gminy, w tym: 71% (9111 ha) stanowią grunty orne, 26% (3363 ha) łąki i pastwiska, a 0,1% (14 ha) sady. W gminie dominują dobre gleby (III klasy bonitacyjnej) należące do kompleksów pszennych. Na terenie gminy jest 498 gospodarstw rolnych o łącznej powierzchni 7698 ha (5955 stanowi własność, 1643 jest dzierżawione z AWRSP) oraz 2 firmy działające na zasadzie spółek, dzierżawiące z AWRSP łącznie 1821 ha<ref>Urząd Gminy Świątki [http://swiatki.pl/?page_id=9]</ref>. Większość stanowią gospodarstwa małe i średnie, jednak od 1995 roku widoczny jest wzrost ilości gospodarstw dużych o powierzchni powyżej 50 ha.  Do podstawowych form gospodarowania zalicza się produkcję roślinną i hodowlę zwierząt. W produkcji roślinnej dominuje uprawa zbóż, w produkcji zwierzęcej hodowla bydła, trzody chlewnej i drobiu.
+
Głównym kierunkiem rozwoju gospodarczego gminy Świątki jest rolnictwo. Użytki rolne zajmują nieco ponad 78% powierzchni gminy, w tym: 71% (9111 ha) stanowią grunty orne, 26% (3363 ha) łąki i pastwiska, a 0,1% (14 ha) sady. W gminie dominują dobre gleby (III klasy bonitacyjnej) należące do kompleksów pszennych. Na terenie gminy jest 498 gospodarstw rolnych o łącznej powierzchni 7698 ha (5955 stanowi własność, 1643 jest dzierżawione z AWRSP) oraz 2 firmy działające na zasadzie spółek, dzierżawiące z AWRSP łącznie 1821 ha<ref>[http://swiatki.pl/?page_id=9 Urząd Gminy Świątki]</ref>. Większość stanowią gospodarstwa małe i średnie, jednak od 1995 roku widoczny jest wzrost ilości gospodarstw dużych o powierzchni powyżej 50 ha.  Do podstawowych form gospodarowania zalicza się produkcję roślinną i hodowlę zwierząt. W produkcji roślinnej dominuje uprawa zbóż, w produkcji zwierzęcej hodowla bydła, trzody chlewnej i drobiu.
  
 
Liczba podmiotów gospodarki narodowej wpisanych do rejestru REGON w gminie Świątki wynosiła pod koniec 2013 roku 215. W tym 8 podmiotów należało do sektora publicznego, pozostałe 207 tworzy sektor prywatny. 46 firm było zarejestrowanych w dziale handel hurtowy i detaliczny, 22 firmy w dziale przetwórstwo przemysłowe, 37 firm w dziale budownictwo, 20 w dziale: rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo. Działalność związaną z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi prowadziło 1 firma<ref name="p1"/>. W gminie nie ma rozwiniętego przemysłu. Funkcjonują, m.in. firmy: PPHU HASPOL w Świątkach (produkcja odzieży ochronnej), ECOPRODUCT Świątki (opakowania), BRATPOL s.c. Świątki, Tartak Świątki.
 
Liczba podmiotów gospodarki narodowej wpisanych do rejestru REGON w gminie Świątki wynosiła pod koniec 2013 roku 215. W tym 8 podmiotów należało do sektora publicznego, pozostałe 207 tworzy sektor prywatny. 46 firm było zarejestrowanych w dziale handel hurtowy i detaliczny, 22 firmy w dziale przetwórstwo przemysłowe, 37 firm w dziale budownictwo, 20 w dziale: rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo. Działalność związaną z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi prowadziło 1 firma<ref name="p1"/>. W gminie nie ma rozwiniętego przemysłu. Funkcjonują, m.in. firmy: PPHU HASPOL w Świątkach (produkcja odzieży ochronnej), ECOPRODUCT Świątki (opakowania), BRATPOL s.c. Świątki, Tartak Świątki.
  
−
Turystyka nie odgrywa w gminie Świątki znaczącej roli. Gospodarstwo agroturystyczne znajduje się w miejscowości: Klony.
+
Turystyka nie odgrywa w gminie Świątki znaczącej roli. Gospodarstwo agroturystyczne znajduje się w miejscowości Klony.
  
−
Gmina Świątki należy do [[Związek Gmin Warmińsko-Mazurskich| Związku Gmin Warmińsko-Mazurskich]] oraz [[Warmiński Związek Gmin| Warmińskiego Związku Gmin]].
+
Gmina Świątki należy do [[Związek Gmin Warmińsko-Mazurskich|Związku Gmin Warmińsko-Mazurskich]] oraz [[Warmiński Związek Gmin|Warmińskiego Związku Gmin]].
  
−
Liczba ludności bezrobotnej zarejestrowanej pod koniec 2013 roku w gminie Świątki wynosiła 353 osób<ref name="p1"/>, co stanowi 3,9%  bezrobotnych w [[Powiat olsztyński| powiecie olsztyńskim]].
+
Liczba ludności bezrobotnej zarejestrowanej pod koniec 2013 roku w gminie Świątki wynosiła 353 osób<ref name="p1"/>, co stanowi 3,9%  bezrobotnych w powiecie olsztyńskim.
  
 
Ze środowiskowej pomocy społecznej korzysta w gminie 22,5% ludności<ref>Bank Danych Lokalnych GUS</ref>.
 
Ze środowiskowej pomocy społecznej korzysta w gminie 22,5% ludności<ref>Bank Danych Lokalnych GUS</ref>.
Linia 89: Linia 90:
  
 
'''Ludzie związani z gminą'''
 
'''Ludzie związani z gminą'''
−
*[[Józef Weinert]] (1861-1937) - rzeźbiarz ludowy, warmiński działacz narodowy, rolnik.
+
*[[Józef Weinert]] (1861-1937) - rzeźbiarz ludowy, warmiński działacz narodowy, rolnik  
−
*[[Becla Krzysztof]] - rzeźbiarz.
+
*[[Krzysztof Becla]] - rzeźbiarz
−
*[[Gach Jarosław]] - rysownik.
+
*[[jarosław Gach]] - rysownik
−
*[[Gach Magdalena]] - plastyk, grafik.
+
*[[Magdalena Gach]] - plastyk, grafik
−
*[[Kotowski Tomasz]] - rzeźbiarz.
+
*[[Tomasz Kotowski]] - rzeźbiarz
−
*[[Morgiewicz Jarosław]] - rzeźbiarz ludowy.
+
*[[Jarosław Morgiewicz]] - rzeźbiarz ludowy
−
*[[Pięknik Henryk]] - rzeźbiarz.
+
*[[Henryk Pięknik]] - rzeźbiarz
  
 
'''Zabytki znajdujące się na terenie gminy'''
 
'''Zabytki znajdujące się na terenie gminy'''
  
−
Do najcenniejszych zabytków znajdujących się na terenie gminy wiejskiej Świątki należą<ref>Narodowy Instytut Dziedzictwa, Rejestr zabytków [http://www.nid.pl/pl/]</ref>:
+
Do najcenniejszych zabytków znajdujących się na terenie gminy wiejskiej Świątki należą<ref>[http://www.nid.pl/pl/ Narodowy Instytut Dziedzictwa, Rejestr zabytków ]</ref>:
 
*[[lkwim: Kościół pw. Narodzenia Najświętszej Marii Panny w Skolitach|kościół pw. Narodzenia Najświętszej Marii Panny w Skolitach]]
 
*[[lkwim: Kościół pw. Narodzenia Najświętszej Marii Panny w Skolitach|kościół pw. Narodzenia Najświętszej Marii Panny w Skolitach]]
−
*[[lkwim:Kościół pw. św. Jakuba Starszego w Kwiecewie | kościół pw. św. Jakuba Starszego w Kwiecewie]] wraz z przykościelnym cmentarzem
+
*[[lkwim:Kościół pw. św. Jakuba Starszego w Kwiecewie |kościół pw. św. Jakuba Starszego w Kwiecewie]] wraz z przykościelnym cmentarzem
 
*[[lkwim: Kościół pw. św. Kosmy i św. Damiana w Świątkach|Kościół pw. św. Kosmy i św. Damiana w Świątkach]]
 
*[[lkwim: Kościół pw. św. Kosmy i św. Damiana w Świątkach|Kościół pw. św. Kosmy i św. Damiana w Świątkach]]
−
*[[lkwim: Kościół pw. św. Mateusza w Różynce| kościół pw. św. Mateusza w Różynce]] wraz z przykościelnym cmentarzem
+
*[[lkwim: Kościół pw. św. Mateusza w Różynce|kościół pw. św. Mateusza w Różynce]] wraz z przykościelnym cmentarzem
 
*[[Kościół pw. św. Mikołaja we Włodowie|kościół pw. św. Mikołaja we Włodowie]] wraz z przykościelnym cmentarzem
 
*[[Kościół pw. św. Mikołaja we Włodowie|kościół pw. św. Mikołaja we Włodowie]] wraz z przykościelnym cmentarzem
 
*zespoły dworskie w: Brzydowie, Kalistach, Komalwach
 
*zespoły dworskie w: Brzydowie, Kalistach, Komalwach
−
*liczne [[Kapliczki| kapliczki]] m.in. w: [[Kapliczka w Dąbrówce | Dąbrówce]], [[Kapliczka w Jankowie |Jankowie]], [[Kapliczka w Różynce |Różynce]], [[Kapliczki w Skolitach |Skolitach]]
+
*liczne [[Kapliczki|kapliczki]] m.in. w: [[Kapliczka w Dąbrówce |Dąbrówce]], [[Kapliczka w Jankowie |Jankowie]], [[Kapliczka w Różynce |Różynce]], [[Kapliczki w Skolitach |Skolitach]]
  
 
'''Szlaki i atrakcje turystyczne'''
 
'''Szlaki i atrakcje turystyczne'''
Linia 112: Linia 113:
 
*obszary chronionego krajobrazu, rezerwaty przyrody
 
*obszary chronionego krajobrazu, rezerwaty przyrody
 
*zabytkowe parki dworskie w: Brzydowie, Komalwach, Łumpi, Żardenikach
 
*zabytkowe parki dworskie w: Brzydowie, Komalwach, Łumpi, Żardenikach
−
*zabytki architektury sakralnej oraz [[Kapliczki| kapliczki]]
+
*zabytki architektury sakralnej oraz [[Kapliczki|kapliczki]]
 +
 
 +
== Religia ==
 +
*[[Parafia greckokatolicka pw. Świętego Mikołaja w Dobrym Mieście]]
 +
*[[Parafia pw. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Skolitach]]
 +
*[[Parafia pw. św. Jakuba Apostoła w Kwiecewie]]
 +
*[[Parafia pw. św. Kosmy i św. Damiana w Świątkach]]
 +
*[[Parafia pw. św. Mateusza w Różynce]]
  
 
== Szkolnictwo ==
 
== Szkolnictwo ==
 
W gminie wiejskiej Świątki istnieją następujące placówki edukacyjne:  
 
W gminie wiejskiej Świątki istnieją następujące placówki edukacyjne:  
−
*[[Zespół Szkolno-Przedszkolny]] - [[Szkoła Podstawowa im. Majora H.Sucharskiego w Świątkach|szkoła podstawowa]], [[Przedszkole Samorządowe w Świątkach| przedszkole]]  
+
*[[Zespół Szkolno-Przedszkolny]] - [[Szkoła Podstawowa im. Majora H.Sucharskiego w Świątkach|szkoła podstawowa]], [[Przedszkole Samorządowe w Świątkach|przedszkole]]  
 
*[[Publiczne Gimnazjum im. Jana Pawła II w Świątkach]]
 
*[[Publiczne Gimnazjum im. Jana Pawła II w Świątkach]]
−
 
 
== Sport ==
 
== Sport ==
−
Na terenie gminy działa Gminne Zrzeszenie LZS Świątki.
+
Na terenie gminy działa Gminne Zrzeszenie [[LZS]] Świątki.
−
 
 
 
==Inne organizacje i instytucje==
 
==Inne organizacje i instytucje==
 
*[[Stowarzyszenie "Jesteśmy z Warmii" w Świątkach]]
 
*[[Stowarzyszenie "Jesteśmy z Warmii" w Świątkach]]
Linia 128: Linia 134:
 
*[[Stowarzyszenie Przyjazna Wieś Warmińska w Worławkach]]
 
*[[Stowarzyszenie Przyjazna Wieś Warmińska w Worławkach]]
 
*[[Stowarzyszenie "Kochajmy Warmię" w Worławkach]]
 
*[[Stowarzyszenie "Kochajmy Warmię" w Worławkach]]
−
 
 
== Obszary chronione i pomniki przyrody ==
 
== Obszary chronione i pomniki przyrody ==
−
Na terenie gminy znajdują się obszary objęte różnymi formami ochrony przyrody. Należą do nich<ref name="p3">Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Olsztynie [http://bip.olsztyn.rdos.gov.pl/]</ref>:  
+
Na terenie gminy znajdują się obszary objęte różnymi formami ochrony przyrody. Należą do nich<ref name="p3"> [http://bip.olsztyn.rdos.gov.pl/ Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Olsztynie]</ref>:  
  
 
Rezewaty:
 
Rezewaty:
Linia 141: Linia 146:
  
 
Obszary [[Natura 2000]]:
 
Obszary [[Natura 2000]]:
−
*[[Natura 2000 Dolina Pasłęki| Obszar specjalnej ochrony ptaków Dolina Pasłęki]] (20 669,89 ha)
+
*[[Natura 2000 Dolina Pasłęki|Obszar specjalnej ochrony ptaków Dolina Pasłęki]] (20 669,89 ha)
−
*[[Natura 2000 Rzeka Pasłęka| Specjalny obszar ochrony siedlisk Rzeka Pasłęka]] (8 418,46 ha)
+
*[[Natura 2000 Rzeka Pasłęka|Specjalny obszar ochrony siedlisk Rzeka Pasłęka]] (8 418,46 ha)
−
*[[Natura 2000 Warmińskie Buczyny | Specjalny obszar ochrony siedlisk Warmińskie Buczyny]] (1 525,85 ha)
+
*[[Natura 2000 Warmińskie Buczyny |Specjalny obszar ochrony siedlisk Warmińskie Buczyny]] (1 525,85 ha)
  
 
Z pozostałych form ochrony przyrody na terenie gminy wiejskiej Świątki znajduje się 1 pomnik przyrody oraz [[Użytek ekologiczny "Kwiecewo"|użytek ekologiczny "Kwiecewo"]]<ref name="p3"/>.
 
Z pozostałych form ochrony przyrody na terenie gminy wiejskiej Świątki znajduje się 1 pomnik przyrody oraz [[Użytek ekologiczny "Kwiecewo"|użytek ekologiczny "Kwiecewo"]]<ref name="p3"/>.
 +
 +
==Multimedia==
 +
{{#ev:youtube|-KPP_n5Uvhk|500|left|}}
  
 
{{Przypisy}}
 
{{Przypisy}}
 
<references/>
 
<references/>
−
 
 
==Bibliografia==
 
==Bibliografia==
 
Dz.U. 1946 nr 28 poz.177, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 29 maja 1946 r. w sprawie tymczasowego podziału administracyjnego Ziem Odzyskanych. [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19460280177 isap.sejm.gov.pl] [20.10.2014] <br/>
 
Dz.U. 1946 nr 28 poz.177, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 29 maja 1946 r. w sprawie tymczasowego podziału administracyjnego Ziem Odzyskanych. [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19460280177 isap.sejm.gov.pl] [20.10.2014] <br/>
−
Dz.U. 1954 nr 43 poz. 191, Ustawa z dnia 25 września 1954 r. o reformie podziału administracyjnego wsi i powołaniu gromadzkich rad narodowych.[http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19540430191 isap.sejm.gov.pl] [20.12.2014]<br/>
+
Dz.U. 1954 nr 43 poz. 191, Ustawa z dnia 25 września 1954 r. o reformie podziału administracyjnego wsi i powołaniu gromadzkich rad narodowych. [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19540430191 isap.sejm.gov.pl] [20.12.2014]<br/>
−
Dz.U. 1972 nr 49 poz. 312, Ustawa z dnia 29 listopada 1972 r. o utworzeniu gmin i zmianie ustawy o radach narodowych.[http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19720490312 isap.sejm.gov.pl] [20.12.2014]<br/>
+
Dz.U. 1972 nr 49 poz. 312, Ustawa z dnia 29 listopada 1972 r. o utworzeniu gmin i zmianie ustawy o radach narodowych. [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19720490312 isap.sejm.gov.pl] [20.12.2014]<br/>
 
Dz.U. 1975 nr 16 poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych. [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19750160091 isap.sejm.gov.pl][20.12.2014]<br/>
 
Dz.U. 1975 nr 16 poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych. [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19750160091 isap.sejm.gov.pl][20.12.2014]<br/>
−
Dz.U. 1975 nr 17 poz. 92, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 maja 1975 r. w sprawie określenia miast oraz gmin wchodzących w skład województw.[http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19750170092 isap.sejm.gov.pl] [20.12.2014]<br/>
+
Dz.U. 1975 nr 17 poz. 92, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 maja 1975 r. w sprawie określenia miast oraz gmin wchodzących w skład województw. [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19750170092 isap.sejm.gov.pl] [20.12.2014]<br/>
−
Dz.U. 1998 nr 103 poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów.[http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19981030652 isap.sejm.gov.pl] [20.12.2014]<br/>
+
Dz.U. 1998 nr 103 poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów. [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19981030652 isap.sejm.gov.pl] [20.12.2014]<br/>
 
Uchwała Nr XXI/83/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 6 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie olsztyńskim. [w:] Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie, Olsztyn 1972.<br/>
 
Uchwała Nr XXI/83/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 6 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie olsztyńskim. [w:] Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie, Olsztyn 1972.<br/>
 
[http://bip.swiatki.pl/?p=document&action=show&id=706&bar_id=492 Plan rozwoju lokalnego gminy Świątki na lata 2004-2014]<br/>
 
[http://bip.swiatki.pl/?p=document&action=show&id=706&bar_id=492 Plan rozwoju lokalnego gminy Świątki na lata 2004-2014]<br/>

Aktualna wersja na dzień 08:06, 7 wrz 2016

Gmina Świątki
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat olsztyński
Rodzaj gminy wiejska
Wójt Sławomir Kowalczyk
Powierzchnia 164,15 km²
Liczba sołectw 13
Liczba miejscowości 22
Liczba ludności (2013)
Gęstość zaludnienia 		4209
26 osób/km²
Strefa numeracyjna 89
Tablice rejestracyjne NOL
TERYT 2814122
Urząd gminy
Świątki 87 11-008 Świątki
Strona internetowa gminy
Biuletyn Informacji Publicznej gminy

Gmina Świątki – gmina wiejska położona w centralnej części województwa warmińsko-mazurskiego, w północno-zachodniej części powiatu olsztyńskiego. Siedziba gminy znajduje się w Świątkach. Gmina rolnicza, o dużej powierzchni użytków rolnych w ogólnej powierzchni gminy. Władzę w gminie sprawuje wójt Sławomir Kowalczyk[1].

Powierzchnia gminy

Gmina wiejska Świątki zajmuje powierzchnię 164,15 km2[2], w tym:

  • użytki rolne: 78,2% (12843 ha)
  • lasy: 13,1% (2160 ha)
  • wody: 1,2% (202 ha)

Gmina stanowi 5,8% powierzchni powiatu olsztyńskiego.

Demografia

Liczba ludności gminy według danych z 2013 roku wynosi[2]:

Kościół pw. św. Mateusza w Różynce. Fot. Maniek89. Źródło: Commons Wikimedia
Opis Ogółem Kobiety Mężczyźni
jednostka osób % osób % osób %
liczba 4209 100 2055 48,8 2154 51,2
gęstość zaludnienia
(mieszk./km²) 		26 13 13

Saldo migracji wewnętrznych i zagranicznych na pobyt stały w 2013 roku w gminie wiejskiej Świątki wynosiło -13 osób[2], co stanowi 2,4% migracji w powiecie olsztyńskim oraz 0,3% w województwie warmińsko-mazurskim.

Historia gminy jako jednostki administracyjnej

Po II wojnie światowej tereny dzisiejszej gminy Świątki były częścią powiatu lidzbarskiego w województwie olsztyńskim[3].

W 1954 roku istniejące dotychczas gminy zamieniono na gromady[4]. Gromada Świątki przetrwała do kolejnej reformy administracyjnej, która przywracała podział państwa na gminy[5]. Gmina Świątki została powołana na mocy uchwały Wojewódzkiej Rady Narodowej z dnia 6 grudnia 1972 roku[6]. W skład nowo utworzonej gminy wchodziły obszary sołectw: Brzydowo, Dąbrówka, Garzewo, Gołogóra, Jankowo, Kalisty, Konradowo, Klony, Kwiecewo, Różynka, Skolity, Świątki, Włodowo, Worławki, Wysokie.

1 czerwca 1975 roku, na podstawie Ustawy o dwustopniowym podziale administracyjnym państwa[7], przestał istnieć powiat lidzbarski. Gmina Świątki została bezpośrednio częścią województwa olsztyńskiego.

Ponowne zmiany podziału administracyjnego państwa[8] nie przywróciły powiatu lidzbarskiego. Umiejscowiły gminę Świątki w powołanym 1 stycznia 1999 roku województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie olsztyńskim.

Gmina wiejska Świątki graniczy z gminami: Lubomino, Dobre Miasto, Dywity, Jonkowo, Łukta oraz Miłakowo.

Miejscowości na terenie gminy

Sołectwa: Brzydowo (gmina Świątki), Garzewo, Gołogóra, Jankowo, Kalisty, Konradowo, Klony, Kwiecewo, Różynka, Skolity, Świątki, Włodowo, Worławki.

Pozostałe miejscowości: Brzeźno, Drzazgi, Dąbrówka, Kiewry, Klobia, Komalwy, Łumpia, Żardeniki.

Gospodarka

Głównym kierunkiem rozwoju gospodarczego gminy Świątki jest rolnictwo. Użytki rolne zajmują nieco ponad 78% powierzchni gminy, w tym: 71% (9111 ha) stanowią grunty orne, 26% (3363 ha) łąki i pastwiska, a 0,1% (14 ha) sady. W gminie dominują dobre gleby (III klasy bonitacyjnej) należące do kompleksów pszennych. Na terenie gminy jest 498 gospodarstw rolnych o łącznej powierzchni 7698 ha (5955 stanowi własność, 1643 jest dzierżawione z AWRSP) oraz 2 firmy działające na zasadzie spółek, dzierżawiące z AWRSP łącznie 1821 ha[9]. Większość stanowią gospodarstwa małe i średnie, jednak od 1995 roku widoczny jest wzrost ilości gospodarstw dużych o powierzchni powyżej 50 ha. Do podstawowych form gospodarowania zalicza się produkcję roślinną i hodowlę zwierząt. W produkcji roślinnej dominuje uprawa zbóż, w produkcji zwierzęcej hodowla bydła, trzody chlewnej i drobiu.

Liczba podmiotów gospodarki narodowej wpisanych do rejestru REGON w gminie Świątki wynosiła pod koniec 2013 roku 215. W tym 8 podmiotów należało do sektora publicznego, pozostałe 207 tworzy sektor prywatny. 46 firm było zarejestrowanych w dziale handel hurtowy i detaliczny, 22 firmy w dziale przetwórstwo przemysłowe, 37 firm w dziale budownictwo, 20 w dziale: rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo. Działalność związaną z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi prowadziło 1 firma[2]. W gminie nie ma rozwiniętego przemysłu. Funkcjonują, m.in. firmy: PPHU HASPOL w Świątkach (produkcja odzieży ochronnej), ECOPRODUCT Świątki (opakowania), BRATPOL s.c. Świątki, Tartak Świątki.

Turystyka nie odgrywa w gminie Świątki znaczącej roli. Gospodarstwo agroturystyczne znajduje się w miejscowości Klony.

Gmina Świątki należy do Związku Gmin Warmińsko-Mazurskich oraz Warmińskiego Związku Gmin.

Liczba ludności bezrobotnej zarejestrowanej pod koniec 2013 roku w gminie Świątki wynosiła 353 osób[2], co stanowi 3,9% bezrobotnych w powiecie olsztyńskim.

Ze środowiskowej pomocy społecznej korzysta w gminie 22,5% ludności[10].

Kultura i turystyka

Instytucje zajmujące się pracą na rzecz kultury na terenie gminy

Wydarzenia kulturalne związane z gminą

  • Gminne Święto Plonów

Ludzie związani z gminą

Zabytki znajdujące się na terenie gminy

Do najcenniejszych zabytków znajdujących się na terenie gminy wiejskiej Świątki należą[11]:

Szlaki i atrakcje turystyczne

  • szlak rowerowy: Różynka - Skolity - Włodowo - Kłodzin
  • obszary chronionego krajobrazu, rezerwaty przyrody
  • zabytkowe parki dworskie w: Brzydowie, Komalwach, Łumpi, Żardenikach
  • zabytki architektury sakralnej oraz kapliczki

Religia

Szkolnictwo

W gminie wiejskiej Świątki istnieją następujące placówki edukacyjne:

Sport

Na terenie gminy działa Gminne Zrzeszenie LZS Świątki.

Inne organizacje i instytucje

Obszary chronione i pomniki przyrody

Na terenie gminy znajdują się obszary objęte różnymi formami ochrony przyrody. Należą do nich[12]:

Rezewaty:

Obszary chronionego krajobrazu:

Obszary Natura 2000:

Z pozostałych form ochrony przyrody na terenie gminy wiejskiej Świątki znajduje się 1 pomnik przyrody oraz użytek ekologiczny "Kwiecewo"[12].

Multimedia

Przypisy

  1. ↑ BIP Urzędu Gminy Świątki
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Portret terytorium, Bank Danych Lokalnych GUS
  3. ↑ Dz.U. 1946 nr 28 poz.177, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 29 maja 1946 r. w sprawie tymczasowego podziału administracyjnego Ziem Odzyskanych. isap.sejm.gov.pl
  4. ↑ Dz.U. 1954 nr 43 poz. 191, Ustawa z dnia 25 września 1954 r. o reformie podziału administracyjnego wsi i powołaniu gromadzkich rad narodowych. isap.sejm.gov.pl
  5. ↑ Dz.U. 1972 nr 49 poz. 312, Ustawa z dnia 29 listopada 1972 r. o utworzeniu gmin i zmianie ustawy o radach narodowych. isap.sejm.gov.pl
  6. ↑ Uchwała Nr XXI/83/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 6 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie olsztyńskim.
  7. ↑ Dz.U. 1975 nr 16 poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych. isap.sejm.gov.pl
  8. ↑ Dz.U. 1998 nr 103 poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów.isap.sejm.gov.pl
  9. ↑ Urząd Gminy Świątki
  10. ↑ Bank Danych Lokalnych GUS
  11. ↑ Narodowy Instytut Dziedzictwa, Rejestr zabytków
  12. ↑ 12,0 12,1 Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Olsztynie

Bibliografia

Dz.U. 1946 nr 28 poz.177, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 29 maja 1946 r. w sprawie tymczasowego podziału administracyjnego Ziem Odzyskanych. isap.sejm.gov.pl [20.10.2014]
Dz.U. 1954 nr 43 poz. 191, Ustawa z dnia 25 września 1954 r. o reformie podziału administracyjnego wsi i powołaniu gromadzkich rad narodowych. isap.sejm.gov.pl [20.12.2014]
Dz.U. 1972 nr 49 poz. 312, Ustawa z dnia 29 listopada 1972 r. o utworzeniu gmin i zmianie ustawy o radach narodowych. isap.sejm.gov.pl [20.12.2014]
Dz.U. 1975 nr 16 poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych. isap.sejm.gov.pl[20.12.2014]
Dz.U. 1975 nr 17 poz. 92, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 maja 1975 r. w sprawie określenia miast oraz gmin wchodzących w skład województw. isap.sejm.gov.pl [20.12.2014]
Dz.U. 1998 nr 103 poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów. isap.sejm.gov.pl [20.12.2014]
Uchwała Nr XXI/83/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 6 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie olsztyńskim. [w:] Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie, Olsztyn 1972.
Plan rozwoju lokalnego gminy Świątki na lata 2004-2014
Bank Danych lokalnych GUS, Portret terytorium [20.12.2014]
BIP Urzędu Gminy Świątki [20.12.2014]
Urząd Gminy Świątki [20.12.2014]
Leksykon kultury Warmii i Mazur [20.12.2014]
Narodowy Instytut Dziedzictwa, Rejestr zabytków [20.12.2014]
Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Olsztynie [20.12.2014]
Wykaz szkół i placówek oświatowych w województwie warmińsko-mazurskim [20.12.2014]

Źródło: „http://encyklopedia.warmia.mazury.pl/index.php?title=Świątki_(gmina_wiejska)&oldid=155363”