Janowiec Kościelny (gmina wiejska): Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja zweryfikowana] | [wersja zweryfikowana] |
(→Miejscowości na terenie gminy) |
|||
| (Nie pokazano 10 wersji utworzonych przez 3 użytkowników) | |||
| Linia 11: | Linia 11: | ||
|rodzaj_gminy = wiejska | |rodzaj_gminy = wiejska | ||
|zarządzający = Wójt | |zarządzający = Wójt | ||
| − | |wójt = | + | |wójt = [[Piotr Rakoczy]] |
|adres_ug = Janowiec Kościelny 62 | |adres_ug = Janowiec Kościelny 62 | ||
|kod_poczt_ug = 13-111 Janowiec Kościelny | |kod_poczt_ug = 13-111 Janowiec Kościelny | ||
| Linia 25: | Linia 25: | ||
|TERYT = 2811012 | |TERYT = 2811012 | ||
|TERC10 = | |TERC10 = | ||
| − | |www = | + | |www = https://janowiec.com.pl/ |
| − | |bip = | + | |bip = https://bip.janowieckoscielny.warmia.mazury.pl/ |
}} | }} | ||
| − | '''Gmina Janowiec Kościelny''' – gmina wiejska położona w południowej części [[Województwo warmińsko-mazurskie| województwa warmińsko-mazurskiego]], w [[Powiat nidzicki| powiecie nidzickim]]. Siedziba gminy znajduje się w [[Janowiec Kościelny| Janowcu Kościelnym]]. | + | '''Gmina Janowiec Kościelny''' – gmina wiejska położona w południowej części [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwa warmińsko-mazurskiego]], w [[Powiat nidzicki|powiecie nidzickim]]. Siedziba gminy znajduje się w [[Janowiec Kościelny|Janowcu Kościelnym]]. |
Gmina rolnicza, o dużym udziale gruntów rolnych w ogólnej powierzchni gruntów w gminie. | Gmina rolnicza, o dużym udziale gruntów rolnych w ogólnej powierzchni gruntów w gminie. | ||
| − | + | W Wyborach Samorządowych 2018 mandat wójta uzyskał [[Piotr Rakoczy]].<ref>https://wybory2018.pkw.gov.pl/pl/geografia/281101#results_vote_elect_mayor_round_2</ref> | |
| − | |||
== Powierzchnia gminy == | == Powierzchnia gminy == | ||
Gmina wiejska Janowiec Kościelny zajmuje powierzchnię 135,92 km<sup>2</sup><ref name="p1">[http://stat.gov.pl/bdl/app/portret.display?p_czas=19&p_nts=14&p_tery=3187 Bank Danych Lokalnych GUS] [20.10.2014]</ref>, w tym: | Gmina wiejska Janowiec Kościelny zajmuje powierzchnię 135,92 km<sup>2</sup><ref name="p1">[http://stat.gov.pl/bdl/app/portret.display?p_czas=19&p_nts=14&p_tery=3187 Bank Danych Lokalnych GUS] [20.10.2014]</ref>, w tym: | ||
| Linia 41: | Linia 40: | ||
Liczba ludności gminy według danych z 2013 roku wynosi<ref name="p1"/>: | Liczba ludności gminy według danych z 2013 roku wynosi<ref name="p1"/>: | ||
{|class="wikitable" | {|class="wikitable" | ||
| − | !Opis || colspan=2|Ogółem || colspan=2|Kobiety || colspan=2|Mężczyźni | + | !Opis ||colspan=2|Ogółem ||colspan=2|Kobiety ||colspan=2|Mężczyźni |
|-- | |-- | ||
| − | |jednostka || osób || % || osób || % || osób || % | + | |jednostka ||osób ||% ||osób ||% ||osób ||% |
|-- | |-- | ||
| − | |liczba || 3339 || 100 || 1629 || 48,8 || 1710 || 51,2 | + | |liczba ||3339 ||100 ||1629 ||48,8 ||1710 ||51,2 |
|-- | |-- | ||
| − | |gęstość zaludnienia<br />(mieszk./km²) || colspan=2| 25 || colspan=2| 12 || colspan=2| 13 | + | |gęstość zaludnienia<br />(mieszk./km²) ||colspan=2|25 ||colspan=2|12 ||colspan=2|13 |
|} | |} | ||
Saldo migracji wewnętrznych i zagranicznych na pobyt stały w 2013 roku w gminie wiejskiej Janowiec Kościelny wynosiło -38 osób<ref name="p1"/>, co stanowi 24,7% migracji w powiecie nidzickim oraz 1% w województwie warmińsko-mazurskim. | Saldo migracji wewnętrznych i zagranicznych na pobyt stały w 2013 roku w gminie wiejskiej Janowiec Kościelny wynosiło -38 osób<ref name="p1"/>, co stanowi 24,7% migracji w powiecie nidzickim oraz 1% w województwie warmińsko-mazurskim. | ||
| Linia 53: | Linia 52: | ||
== Historia gminy jako jednostki administracyjnej == | == Historia gminy jako jednostki administracyjnej == | ||
Po II wojnie światowej tereny gminy Janowiec Kościelny należały do powiatu mławskiego w województwie warszawskim. W 1954 roku, na mocy Ustawy z dnia 25 września 1954 roku o reformie podziału administracyjnego wsi i powołaniu gromadzkich rad narodowych<ref>Dz.U. 1954, nr 43, poz. 191, Ustawa z dnia 25 września 1954 r. o reformie podziału administracyjnego wsi i powołaniu gromadzkich rad narodowych, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19540430191 isap.sejm.gov.pl] [20.10.2014]</ref>, istniejące gminy zastąpiono gromadami. Powołaną wówczas gromadę Janowiec Kościelny w 1955 roku na podstawie Rozporządzenia Rady Ministrów włączono do powiatu nidzickiego w województwie olsztyńskim<ref>Dz.U. 1954, nr 49, poz. 251, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 października 1954 r. w sprawie zmiany granic niektórych województw, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19540490251 isap.sejm.gov.pl] [20.10.2014]</ref>.<br/> | Po II wojnie światowej tereny gminy Janowiec Kościelny należały do powiatu mławskiego w województwie warszawskim. W 1954 roku, na mocy Ustawy z dnia 25 września 1954 roku o reformie podziału administracyjnego wsi i powołaniu gromadzkich rad narodowych<ref>Dz.U. 1954, nr 43, poz. 191, Ustawa z dnia 25 września 1954 r. o reformie podziału administracyjnego wsi i powołaniu gromadzkich rad narodowych, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19540430191 isap.sejm.gov.pl] [20.10.2014]</ref>, istniejące gminy zastąpiono gromadami. Powołaną wówczas gromadę Janowiec Kościelny w 1955 roku na podstawie Rozporządzenia Rady Ministrów włączono do powiatu nidzickiego w województwie olsztyńskim<ref>Dz.U. 1954, nr 49, poz. 251, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 października 1954 r. w sprawie zmiany granic niektórych województw, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19540490251 isap.sejm.gov.pl] [20.10.2014]</ref>.<br/> | ||
| − | W 1972 roku, na podstawie Ustawy z 29 listopada 1972 roku o utworzeniu gmin i zmianie ustawy o radach narodowych<ref>Dz.U. 1972, nr 49, poz. 312, Ustawa z dnia 29 listopada 1972 r. o utworzeniu gmin i zmianie ustawy o radach narodowych, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19720490312 isap.sejm.gov.pl] [20.10.2014]</ref>, zmienił się w Polsce podział administracji terytorialnej. W wyniku wprowadzenia w życie ustawy, w dniu 1 stycznia 1973 roku, istniejące dotychczas w powiatach gromady zostały przekształcone w gminy. Gmina Janowiec Kościelny została powołana na mocy uchwały Wojewódzkiej Rady Narodowej z dnia 6 grudnia 1972 roku<ref>Uchwała Nr XXI/83/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 6 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie olsztyńskim</ref>. W skład nowo utworzonej gminy wchodziły obszary sołectw: [[Bielawy Grzebskie|Bielawy]], [[Miecznikowo-Cygany|Cygany]], [[Gniadki]], [[Górowo]], [[Miecznikowo-Gołębie|Gołębie]], [[Iwany]], [[Jabłonowo-Dyby|Jabłonowo]], [[Janowiec Kościelny]], [[Janowiec-Jastrząbki|Janowiec Jastrząbki]], [[Miecznikowo-Kołaki|Kołaki]], [[Kownatki Falencino]], [[Krusze]], [[Napierki]], [[Nowa Wieś Dmochy]], [[Nowa Wieś Wielka]], [[Pawełki]], [[Piotrkowo]], [[Pokrzywnica]], [[Połcie Stare]], [[Powierż]], [[Safronka]], [[Smolany| Smolany Żardawy]], [[Szczepkowo Borowe]], [[Szczepkowo-Zalesie]], [[Trząski]], [[Waśniewo-Grabowo| Waśniewo Grabowo]], [[Waśniewo-Gwoździe| Waśniewo Gwoździe]], [[Wiłunie]], [[Zabłocie Kanigowskie|Zabłocie]], [[Zaborowo]]. | + | W 1972 roku, na podstawie Ustawy z 29 listopada 1972 roku o utworzeniu gmin i zmianie ustawy o radach narodowych<ref>Dz.U. 1972, nr 49, poz. 312, Ustawa z dnia 29 listopada 1972 r. o utworzeniu gmin i zmianie ustawy o radach narodowych, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19720490312 isap.sejm.gov.pl] [20.10.2014]</ref>, zmienił się w Polsce podział administracji terytorialnej. W wyniku wprowadzenia w życie ustawy, w dniu 1 stycznia 1973 roku, istniejące dotychczas w powiatach gromady zostały przekształcone w gminy. Gmina Janowiec Kościelny została powołana na mocy uchwały Wojewódzkiej Rady Narodowej z dnia 6 grudnia 1972 roku<ref>Uchwała Nr XXI/83/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 6 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie olsztyńskim</ref>. W skład nowo utworzonej gminy wchodziły obszary sołectw: [[Bielawy Grzebskie|Bielawy]], [[Miecznikowo-Cygany|Cygany]], [[Gniadki]], [[Górowo]], [[Miecznikowo-Gołębie|Gołębie]], [[Iwany]], [[Jabłonowo-Dyby|Jabłonowo]], [[Janowiec Kościelny]], [[Janowiec-Jastrząbki|Janowiec Jastrząbki]], [[Miecznikowo-Kołaki|Kołaki]], [[Kownatki Falencino]], [[Krusze]], [[Napierki]], [[Nowa Wieś Dmochy]], [[Nowa Wieś Wielka]], [[Pawełki]], [[Piotrkowo]], [[Pokrzywnica]], [[Połcie Stare]], [[Powierż]], [[Safronka]], [[Smolany|Smolany Żardawy]], [[Szczepkowo Borowe]], [[Szczepkowo-Zalesie]], [[Trząski]], [[Waśniewo-Grabowo|Waśniewo Grabowo]], [[Waśniewo-Gwoździe|Waśniewo Gwoździe]], [[Wiłunie]], [[Zabłocie Kanigowskie|Zabłocie]], [[Zaborowo (gmina Janowiec Kościelny)|Zaborowo]]. |
1 czerwca 1975 roku, na podstawie Ustawy o dwustopniowym podziale administracyjnym państwa<ref>Dz.U. 1975, nr 16, poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19750160091 isap.sejm.gov.pl] [20.10.2014]</ref>, przestał istnieć powiat nidzicki. Gmina Janowiec Kościelny została bezpośrednio częścią województwa olsztyńskiego. | 1 czerwca 1975 roku, na podstawie Ustawy o dwustopniowym podziale administracyjnym państwa<ref>Dz.U. 1975, nr 16, poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19750160091 isap.sejm.gov.pl] [20.10.2014]</ref>, przestał istnieć powiat nidzicki. Gmina Janowiec Kościelny została bezpośrednio częścią województwa olsztyńskiego. | ||
| − | Ponowne zmiany podziału administracyjnego państwa<ref>Dz.U. 1998, nr 103, poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów,[http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19981030652 isap.sejm.gov.pl] [20.10.2014]</ref> umiejscowiły gminę Janowiec Kościelny w powołanym 1 stycznia 1999 roku [[województwo warmińsko-mazurskie| województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat nidzicki| powiecie nidzickim]]. | + | Ponowne zmiany podziału administracyjnego państwa<ref>Dz.U. 1998, nr 103, poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów,[http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19981030652 isap.sejm.gov.pl] [20.10.2014]</ref> umiejscowiły gminę Janowiec Kościelny w powołanym 1 stycznia 1999 roku [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat nidzicki|powiecie nidzickim]]. |
| − | Gmina wiejska Janowiec Kościelny graniczy z gminami: [[Nidzica (gmina miejsko-wiejska)|Nidzica]], [[Kozłowo (gmina wiejska)|Kozłowo]], [[Janowo (gmina wiejska)| Janowo]], [[Iłowo-Osada (gmina wiejska)| Iłowo-Osada]] oraz z gminą Wieczfnia Kościelna w województwie mazowieckim. | + | Gmina wiejska Janowiec Kościelny graniczy z gminami: [[Nidzica (gmina miejsko-wiejska)|Nidzica]], [[Kozłowo (gmina wiejska)|Kozłowo]], [[Janowo (gmina wiejska)|Janowo]], [[Iłowo-Osada (gmina wiejska)|Iłowo-Osada]] oraz z gminą Wieczfnia Kościelna w województwie mazowieckim. |
== Miejscowości na terenie gminy == | == Miejscowości na terenie gminy == | ||
| − | Sołectwa: [[Bielawy Grzebskie|Bielawy]], [[Szczepkowo-Borowe| Borowe]], [[Bukowiec]], [[Miecznikowo-Cygany]], [[Miecznikowo-Gołębie]], [[Waśniewo-Gwoździe]], [[Iwany]], [[Jabłonowo-Dyby]], [[Janowiec Kościelny]], [[Janowiec-Jastrząbki]], [[Miecznikowo-Kołaki]], [[Krusze]], [[Kuce]], [[Leśniki | + | Sołectwa: [[Bielawy Grzebskie|Bielawy]], [[Szczepkowo-Borowe|Borowe]], [[Bukowiec]], [[Miecznikowo-Cygany]], [[Miecznikowo-Gołębie]], [[Waśniewo-Gwoździe]], [[Szczepkowo-Iwany|Iwany]], [[Jabłonowo-Dyby]], [[Janowiec Kościelny]], [[Janowiec-Jastrząbki]], [[Miecznikowo-Kołaki]], [[Krusze]], [[Kuce]], [[Janowiec-Leśniki|Leśniki]], [[Napierki]], [[Nowa Wieś Dmochy]], |
| − | [[Nowa Wieś Wielka]], [[Pawełki]], [[Piotrkowo]], [[Pokrzywnica Wielka]], [[Połcie Młode]], [[Połcie Stare]], [[Powierż]], [[Safronka]], [[Smolany]], [[Szczepkowo-Zalesie]], [[Trząski]], [[Waśniewo-Grabowo|Waśniewo]], [[Zabłocie Kanigowskie]], [[Zaborowo]]. | + | [[Nowa Wieś Wielka]], [[Szczepkowo-Pawełki|Pawełki]], [[Piotrkowo]], [[Pokrzywnica Wielka]], [[Połcie Młode]], [[Połcie Stare]], [[Powierz|Powierż]], [[Safronka]], [[Smolany]], [[Szczepkowo-Zalesie]], [[Górowo-Trząski|Trząski]], [[Waśniewo-Grabowo|Waśniewo]], [[Zabłocie Kanigowskie]], [[Zaborowo (gmina Janowiec Kościelny)|Zaborowo]]. |
| − | Pozostałe miejscowości: [[Gniadki]], [[Leśniewo Wielkie]], [[Kownatki-Falęcino]], [[Miecznikowo Siwe]], [[Jabłonowo-Adamy]], [[Janowiec-Zdzięty | + | Pozostałe miejscowości: [[Gniadki]], [[Leśniewo Wielkie]], [[Kownatki-Falęcino]], [[Miecznikowo Siwe]], [[Jabłonowo-Adamy]], [[Janowiec-Zdzięty]], [[Grabowo Leśne]], [[Krajewo Małe]], [[Krajewo Wielkie]], [[Szypułki-Zaskórki]], [[Żabino-Arguły]], [[Żabino-Gąsiory]], [[Szczepkowo Borowe]], [[Szczepkowo-Kukiełki]], [[Szczepkowo-Sołdany]], [[Bukowiec Mały]], [[Zbyluty]]. |
== Gospodarka == | == Gospodarka == | ||
| Linia 72: | Linia 71: | ||
W gminie nie ma rozwiniętego przemysłu; turystyka nie odgrywa znaczącej roli. Liczba podmiotów gospodarki narodowej wpisanych do rejestru REGON w gminie Janowiec Kościelny wynosiła w 2013 roku 175. W tym 14 podmiotów należało do sektora publicznego, pozostałe 161 tworzy sektor prywatny. 31 firm było zarejestrowanych w dziale handel hurtowy i detaliczny, 14 firm w dziale przetwórstwo przemysłowe, 8 firm w dziale budownictwo, 67 w dziale: rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo. Działalność związaną z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi prowadziły 4 firmy<ref name="p1"/>.<br/> | W gminie nie ma rozwiniętego przemysłu; turystyka nie odgrywa znaczącej roli. Liczba podmiotów gospodarki narodowej wpisanych do rejestru REGON w gminie Janowiec Kościelny wynosiła w 2013 roku 175. W tym 14 podmiotów należało do sektora publicznego, pozostałe 161 tworzy sektor prywatny. 31 firm było zarejestrowanych w dziale handel hurtowy i detaliczny, 14 firm w dziale przetwórstwo przemysłowe, 8 firm w dziale budownictwo, 67 w dziale: rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo. Działalność związaną z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi prowadziły 4 firmy<ref name="p1"/>.<br/> | ||
| − | Gmina Janowiec Kościelny należy do [[Związek Gmin Warmińsko-Mazurskich| Związku Gmin Warmińsko-Mazurskich]], [[Ekologiczny Związek Gmin "Działdowszczyzna" | Ekologicznego Związeku Gmin "Działdowszczyzna" ]] oraz [[LGD "Brama Mazurskiej Krainy"]]. | + | Gmina Janowiec Kościelny należy do [[Związek Gmin Warmińsko-Mazurskich|Związku Gmin Warmińsko-Mazurskich]], [[Ekologiczny Związek Gmin "Działdowszczyzna" |Ekologicznego Związeku Gmin "Działdowszczyzna" ]] oraz [[LGD "Brama Mazurskiej Krainy"]]. |
| − | W nowej [[Strategia rozwoju województwa |Strategii rozwoju województwa warmińsko-mazurskiego]] z 2013 r. teren gminy został zakwalifikowany do [[Obszary peryferyzacji społeczno-gospodarczej | obszarów peryferyzacji społeczno-gospodarczej ]] oraz do tzw. [[Tygrys warmińsko-mazurski| "Tygrysów warmińsko-mazurskich"]] obszarów wymagających strategicznej interwencji, ze względu na możliwości rozwojowe. | + | W nowej [[Strategia rozwoju województwa |Strategii rozwoju województwa warmińsko-mazurskiego]] z 2013 r. teren gminy został zakwalifikowany do [[Obszary peryferyzacji społeczno-gospodarczej |obszarów peryferyzacji społeczno-gospodarczej ]] oraz do tzw. [[Tygrys warmińsko-mazurski|"Tygrysów warmińsko-mazurskich"]] obszarów wymagających strategicznej interwencji, ze względu na możliwości rozwojowe. |
Liczba ludności bezrobotnej zarejestrowanej pod koniec 2013 roku w gminie Janowiec Kościelny wynosiła 214 osób<ref name="p1"/>, co stanowi 8,8% bezrobotnych w powiecie. | Liczba ludności bezrobotnej zarejestrowanej pod koniec 2013 roku w gminie Janowiec Kościelny wynosiła 214 osób<ref name="p1"/>, co stanowi 8,8% bezrobotnych w powiecie. | ||
| Linia 94: | Linia 93: | ||
'''Zabytki znajdujące się na terenie gminy''' | '''Zabytki znajdujące się na terenie gminy''' | ||
Do najcenniejszych zabytków znajdujących się na terenie gminy wiejskiej Janowiec Kościelny należy<ref>[http://www.nid.pl/pl/ Narodowy Instytut Dziedzictwa, Rejestr zabytków ]</ref>: | Do najcenniejszych zabytków znajdujących się na terenie gminy wiejskiej Janowiec Kościelny należy<ref>[http://www.nid.pl/pl/ Narodowy Instytut Dziedzictwa, Rejestr zabytków ]</ref>: | ||
| − | *[[Kościół pw. św. Jana Chrzciciela w Janowcu Kościelnym| kościół pw. św. Jana Chrzciciela w Janowcu Kościelnym]] wraz z przykościelnym cmentarzem | + | *[[Kościół pw. św. Jana Chrzciciela w Janowcu Kościelnym|kościół pw. św. Jana Chrzciciela w Janowcu Kościelnym]] wraz z przykościelnym cmentarzem |
'''Szlaki i atrakcje turystyczne''' | '''Szlaki i atrakcje turystyczne''' | ||
| Linia 105: | Linia 104: | ||
Informacje na temat atrakcji turystycznych znajdujących się na terenie gminy Janowiec Kościelny można uzyskać na stronie internetowej [http://wrota.warmia.mazury.pl/janowiec_koscielny_gmina_wiejska/Turystyka.html wrota.warmia.mazury.pl]. | Informacje na temat atrakcji turystycznych znajdujących się na terenie gminy Janowiec Kościelny można uzyskać na stronie internetowej [http://wrota.warmia.mazury.pl/janowiec_koscielny_gmina_wiejska/Turystyka.html wrota.warmia.mazury.pl]. | ||
| + | ==Religia== | ||
| + | *[[Parafia pw. św. Antoniego Padewskiego w Napierkach]] | ||
== Szkolnictwo == | == Szkolnictwo == | ||
W gminie wiejskiej Janowiec Kościelny istnieją następujące placówki edukacyjne: | W gminie wiejskiej Janowiec Kościelny istnieją następujące placówki edukacyjne: | ||
| Linia 115: | Linia 116: | ||
*[[LKS Orzeł Janowiec Kościelny]] | *[[LKS Orzeł Janowiec Kościelny]] | ||
==Inne organizacje i instytucje== | ==Inne organizacje i instytucje== | ||
| − | *[[lkwim: Zespół Pobożanie| Zespół Pobożanie]] | + | *[[lkwim: Zespół Pobożanie|Zespół Pobożanie]] |
*[[Stowarzyszenie Ziemi Janowieckiej]] | *[[Stowarzyszenie Ziemi Janowieckiej]] | ||
*[[Stowarzyszenie na rzecz ekorozwoju wsi w Szczepkowie Borowym i "Trójmieście"]] | *[[Stowarzyszenie na rzecz ekorozwoju wsi w Szczepkowie Borowym i "Trójmieście"]] | ||
Aktualna wersja na dzień 08:48, 5 cze 2024
| Gmina Janowiec Kościelny | |
| | |
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | nidzicki |
| Rodzaj gminy | wiejska |
| Wójt | Piotr Rakoczy |
| Powierzchnia | 135,92 km² |
| Liczba sołectw | 30 |
| Liczba miejscowości | 49 |
| Liczba ludności (2013) Gęstość zaludnienia |
3339 25 osób/km² |
| Strefa numeracyjna | 89 |
| Tablice rejestracyjne | NNI |
| TERYT | 2811012 |
| Urząd gminy Janowiec Kościelny 62 13-111 Janowiec Kościelny
| |
| Strona internetowa gminy | |
| Biuletyn Informacji Publicznej gminy | |
Gmina Janowiec Kościelny – gmina wiejska położona w południowej części województwa warmińsko-mazurskiego, w powiecie nidzickim. Siedziba gminy znajduje się w Janowcu Kościelnym. Gmina rolnicza, o dużym udziale gruntów rolnych w ogólnej powierzchni gruntów w gminie. W Wyborach Samorządowych 2018 mandat wójta uzyskał Piotr Rakoczy.[1]
Spis treści
Powierzchnia gminy
Gmina wiejska Janowiec Kościelny zajmuje powierzchnię 135,92 km2[2], w tym:
- użytki rolne: 74,7% (10160 ha)
- lasy: 17,8% (2427 ha)
Gmina stanowi 14,4% powierzchni powiatu nidzickiego.
Demografia
Liczba ludności gminy według danych z 2013 roku wynosi[2]:
| Opis | Ogółem | Kobiety | Mężczyźni | |||
|---|---|---|---|---|---|---|
| jednostka | osób | % | osób | % | osób | % |
| liczba | 3339 | 100 | 1629 | 48,8 | 1710 | 51,2 |
| gęstość zaludnienia (mieszk./km²) |
25 | 12 | 13 | |||
Saldo migracji wewnętrznych i zagranicznych na pobyt stały w 2013 roku w gminie wiejskiej Janowiec Kościelny wynosiło -38 osób[2], co stanowi 24,7% migracji w powiecie nidzickim oraz 1% w województwie warmińsko-mazurskim.
Historia gminy jako jednostki administracyjnej
Po II wojnie światowej tereny gminy Janowiec Kościelny należały do powiatu mławskiego w województwie warszawskim. W 1954 roku, na mocy Ustawy z dnia 25 września 1954 roku o reformie podziału administracyjnego wsi i powołaniu gromadzkich rad narodowych[3], istniejące gminy zastąpiono gromadami. Powołaną wówczas gromadę Janowiec Kościelny w 1955 roku na podstawie Rozporządzenia Rady Ministrów włączono do powiatu nidzickiego w województwie olsztyńskim[4].
W 1972 roku, na podstawie Ustawy z 29 listopada 1972 roku o utworzeniu gmin i zmianie ustawy o radach narodowych[5], zmienił się w Polsce podział administracji terytorialnej. W wyniku wprowadzenia w życie ustawy, w dniu 1 stycznia 1973 roku, istniejące dotychczas w powiatach gromady zostały przekształcone w gminy. Gmina Janowiec Kościelny została powołana na mocy uchwały Wojewódzkiej Rady Narodowej z dnia 6 grudnia 1972 roku[6]. W skład nowo utworzonej gminy wchodziły obszary sołectw: Bielawy, Cygany, Gniadki, Górowo, Gołębie, Iwany, Jabłonowo, Janowiec Kościelny, Janowiec Jastrząbki, Kołaki, Kownatki Falencino, Krusze, Napierki, Nowa Wieś Dmochy, Nowa Wieś Wielka, Pawełki, Piotrkowo, Pokrzywnica, Połcie Stare, Powierż, Safronka, Smolany Żardawy, Szczepkowo Borowe, Szczepkowo-Zalesie, Trząski, Waśniewo Grabowo, Waśniewo Gwoździe, Wiłunie, Zabłocie, Zaborowo.
1 czerwca 1975 roku, na podstawie Ustawy o dwustopniowym podziale administracyjnym państwa[7], przestał istnieć powiat nidzicki. Gmina Janowiec Kościelny została bezpośrednio częścią województwa olsztyńskiego.
Ponowne zmiany podziału administracyjnego państwa[8] umiejscowiły gminę Janowiec Kościelny w powołanym 1 stycznia 1999 roku województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie nidzickim.
Gmina wiejska Janowiec Kościelny graniczy z gminami: Nidzica, Kozłowo, Janowo, Iłowo-Osada oraz z gminą Wieczfnia Kościelna w województwie mazowieckim.
Miejscowości na terenie gminy
Sołectwa: Bielawy, Borowe, Bukowiec, Miecznikowo-Cygany, Miecznikowo-Gołębie, Waśniewo-Gwoździe, Iwany, Jabłonowo-Dyby, Janowiec Kościelny, Janowiec-Jastrząbki, Miecznikowo-Kołaki, Krusze, Kuce, Leśniki, Napierki, Nowa Wieś Dmochy, Nowa Wieś Wielka, Pawełki, Piotrkowo, Pokrzywnica Wielka, Połcie Młode, Połcie Stare, Powierż, Safronka, Smolany, Szczepkowo-Zalesie, Trząski, Waśniewo, Zabłocie Kanigowskie, Zaborowo.
Pozostałe miejscowości: Gniadki, Leśniewo Wielkie, Kownatki-Falęcino, Miecznikowo Siwe, Jabłonowo-Adamy, Janowiec-Zdzięty, Grabowo Leśne, Krajewo Małe, Krajewo Wielkie, Szypułki-Zaskórki, Żabino-Arguły, Żabino-Gąsiory, Szczepkowo Borowe, Szczepkowo-Kukiełki, Szczepkowo-Sołdany, Bukowiec Mały, Zbyluty.
Gospodarka
Podstawową gałęzią rozwoju gospodarczego w gminie wiejskiej Janowiec Kościelny jest rolnictwo oparte na gospodarstwach indywidualnych. Gmina jest typowym obszarem rolniczym, na którym do podstawowych form gospodarowania zalicza się produkcję roślinną i hodowlę zwierząt. Większość gospodarstw prowadzi działalność ogólnorolną. Średnia powierzchnia gospodarstwa rolnego na terenie gminy wynosi około 15 ha. Użytki rolne zajmują prawie 75% powierzchni gminy, w tym grunty orne: 75,2% (7640 ha), łąki i pastwiska zajmują 24,7% (2513 ha), a sady 0,07% (7 ha) ogólnej powierzchni gruntów rolnych w gminie. Na obszarze gminy większość stanowią gleby średniej jakości, zaliczane do IV klasy bonitacyjnej, na których dominują uprawy roślin o niskich wymaganiach glebowo-wodnych: żyta, mieszanek zbożowych, pszenżyta, ziemniaków. Bezpośredni wpływ na rodzaj upraw prócz jakości gleb ma również produkcja zwierzęca prowadzona na terenie gminy. Część uzyskanych plonów jest wykorzystywana jako pasze. Dominującym kierunkiem produkcji zwierzęcej w gminie jest tucz trzody chlewnej, hodowla bydła oraz drobiu.[9].
W gminie nie ma rozwiniętego przemysłu; turystyka nie odgrywa znaczącej roli. Liczba podmiotów gospodarki narodowej wpisanych do rejestru REGON w gminie Janowiec Kościelny wynosiła w 2013 roku 175. W tym 14 podmiotów należało do sektora publicznego, pozostałe 161 tworzy sektor prywatny. 31 firm było zarejestrowanych w dziale handel hurtowy i detaliczny, 14 firm w dziale przetwórstwo przemysłowe, 8 firm w dziale budownictwo, 67 w dziale: rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo. Działalność związaną z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi prowadziły 4 firmy[2].
Gmina Janowiec Kościelny należy do Związku Gmin Warmińsko-Mazurskich, Ekologicznego Związeku Gmin "Działdowszczyzna" oraz LGD "Brama Mazurskiej Krainy".
W nowej Strategii rozwoju województwa warmińsko-mazurskiego z 2013 r. teren gminy został zakwalifikowany do obszarów peryferyzacji społeczno-gospodarczej oraz do tzw. "Tygrysów warmińsko-mazurskich" obszarów wymagających strategicznej interwencji, ze względu na możliwości rozwojowe.
Liczba ludności bezrobotnej zarejestrowanej pod koniec 2013 roku w gminie Janowiec Kościelny wynosiła 214 osób[2], co stanowi 8,8% bezrobotnych w powiecie.
Ze środowiskowej pomocy społecznej korzysta w gminie 28,4% ludności[10].
Kultura i turystyka
Instytucje zajmujące się pracą na rzecz kultury na terenie gminy
W strukturach SOKSiR znajduje się biblioteka publiczna.
Wydarzenia kulturalne związane z gminą
- Festiwal Piosenki Religijnej
- Święto pieczonego ziemniaka
Ludzie związani z gminą
- Barbara Krajewska – ludowa poetka z Iwan.
Zabytki znajdujące się na terenie gminy Do najcenniejszych zabytków znajdujących się na terenie gminy wiejskiej Janowiec Kościelny należy[11]:
- kościół pw. św. Jana Chrzciciela w Janowcu Kościelnym wraz z przykościelnym cmentarzem
Szlaki i atrakcje turystyczne
- zagrody chłopskie z charakterystycznym ogrodzeniem – murem z kamienia polnego (Jastrząbki, Szczepkowo Borowe)
- dworki (Szczepkowo-Zalesie, Szypułki, Krajewo)
- aleja lipowa w Szczepkowie-Zalesiu
- figurka w miejscowości Gwoździe, wyrzeźbiona z jednego bloku granitowego
- liczne zabytki archeologiczne, m.in. kurhany w miejscowościach: Bielawy, Bukowiec, Krusze, Kuce, Piotrkowo oraz cmentarzyska wczesnośredniowieczne w Pokrzywnicy Wielkiej i Szczepkowie-Zalesiu
- obszar chronionego krajobrazu, walory przyrodniczo-krajobrazowe
Informacje na temat atrakcji turystycznych znajdujących się na terenie gminy Janowiec Kościelny można uzyskać na stronie internetowej wrota.warmia.mazury.pl.
Religia
Szkolnictwo
W gminie wiejskiej Janowiec Kościelny istnieją następujące placówki edukacyjne:
- punkty przedszkolne w Janowcu Kościelnym, Safronce, Waśniewie
- Szkoła Podstawowa im. Zawiszy Czarnego w Waśniewie
- Zespół Szkół im. Jana Pawła II w Janowcu Kościelnym
Sport
W gminie organizowane są różnorodne imprezy rekreacyjno-sportowe, m.in.: rodzinny rajd rowerowy, turnieje piłki nożnej. Na terenie gminy działa klub:
Inne organizacje i instytucje
- Zespół Pobożanie
- Stowarzyszenie Ziemi Janowieckiej
- Stowarzyszenie na rzecz ekorozwoju wsi w Szczepkowie Borowym i "Trójmieście"
- Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju Wsi Smolany-Żardawy "Pod Gajem"
- Stowarzyszenie Kulturalno-Oświatowe BENE FIDE
Obszary chronione i pomniki przyrody
Na terenie gminy znajdują się obszary objęte różnymi formami ochrony przyrody. Należą do nich[12]: Obszary chronionego krajobrazu:
- Obszar Chronionego Krajobrazu Doliny Rzeki Orzyc (4641,5 ha)
Na terenie gminy wiejskiej Janowiec Kościelny nie ma pomników przyrody[12].
Przypisy
- ↑ https://wybory2018.pkw.gov.pl/pl/geografia/281101#results_vote_elect_mayor_round_2
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Bank Danych Lokalnych GUS [20.10.2014]
- ↑ Dz.U. 1954, nr 43, poz. 191, Ustawa z dnia 25 września 1954 r. o reformie podziału administracyjnego wsi i powołaniu gromadzkich rad narodowych, isap.sejm.gov.pl [20.10.2014]
- ↑ Dz.U. 1954, nr 49, poz. 251, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 października 1954 r. w sprawie zmiany granic niektórych województw, isap.sejm.gov.pl [20.10.2014]
- ↑ Dz.U. 1972, nr 49, poz. 312, Ustawa z dnia 29 listopada 1972 r. o utworzeniu gmin i zmianie ustawy o radach narodowych, isap.sejm.gov.pl [20.10.2014]
- ↑ Uchwała Nr XXI/83/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 6 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie olsztyńskim
- ↑ Dz.U. 1975, nr 16, poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych, isap.sejm.gov.pl [20.10.2014]
- ↑ Dz.U. 1998, nr 103, poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów,isap.sejm.gov.pl [20.10.2014]
- ↑ bip.warmia.mazury.pl, Strategia rozwoju gminy Janowiec Kościelny [20.10.2014]
- ↑ Bank Danych Lokalnych GUS
- ↑ Narodowy Instytut Dziedzictwa, Rejestr zabytków
- ↑ 12,0 12,1 Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Olsztynie
Bibliografia
Dz.U. 1954, nr 43, poz. 191, Ustawa z dnia 25 września 1954 r. o reformie podziału administracyjnego wsi i powołaniu gromadzkich rad narodowych, isap.sejm.gov.pl [20.10.2014]
Dz.U. 1954, nr 49, poz. 251, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 października 1954 r. w sprawie zmiany granic niektórych województw, [1] [20.10.2014]
Dz.U. 1972, nr 49, poz. 312, Ustawa z dnia 29 listopada 1972 r. o utworzeniu gmin i zmianie ustawy o radach narodowych, isap.sejm.gov.pl [20.10.2014]
Dz.U. 1975, nr 16, poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych, isap.sejm.gov.pl [20.10.2014]
Dz.U. 1975, nr 17, poz. 92, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 maja 1975 r. w sprawie określenia miast oraz gmin wchodzących w skład województw, isap.sejm.gov.pl [20.10.2014]
Dz.U. 1998, nr 103, poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów, isap.sejm.gov.pl [20.10.2014]
Uchwała Nr XXI/83/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 6 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie olsztyńskim. [w:] Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie, Olsztyn 1972.
bip.warmia.mazury.pl, Strategia rozwoju gminy Janowiec Kościelny, 2000.
Bank Danych lokalnych GUS, Portret terytorium [20.10.2014]
wrota.warmia.mazury.pl [20.10.2014]
Leksykon kultury Warmii i Mazur [20.10.2014]
Narodowy Instytut Dziedzictwa, Rejestr zabytków [20.10.2014]
Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Olsztynie [20.10.2014]
