Mosty kolejowe w Stańczykach

Mosty kolejowe w Stańczykach
Mosty kolejowe w Stańczkach gm. Dubeninki. Fot. Adam Płoski.
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	gołdapski
Gmina	Dubeninki
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Mosty kolejowe w Stańczykach
Położenie na mapie Polski Mosty kolejowe w Stańczykach
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Mosty kolejowe w Stańczykach – wiadukty kolejowe pochodzące z początków XX w., znajdujące się w Stańczykach w gminie Dubeninki. Jedne z najciekawszych konstrukcji mostowych na terenie województwa warmińsko–mazurskiego zarówno pod względem architektonicznym, jak i krajobrazowym. Jedne z najwyższych mostów w Polsce.

Opis

Dwa pięcioprzęsłowe, imponujących rozmiarów mosty to bliźniacze konstrukcje, które zostały wzniesione w latach 1912–1918 nad doliną niewielkiej rzeki Błędzianki. Mosty kolejowe w Stańczykach zaliczają się do najwyższych mostów w Polsce: ich wysokość sięga 36 m, a długość wynosi 178 m. Trzy środkowe przęsła mają rozpiętość w świetle 28 m, skrajne po 24 m.

Historia

Mosty powstały w związku z budową i uruchomieniem połączenia kolejowego na trasie Gołdap – Dubeninki – Żytkiejmy (1927 r.). Linia ta biegła wzdłuż granicy z Rosją. Od 1927 r. po moście północnym kursowały pociągi, natomiast na drugim z mostów (południowym) nigdy nie położono torów. Realizując inwestycję budowy mostów, wybrano najtańszy projekt, zgodnie z którym mosty wzniesiono z żelbetu.

W 1945 r. Armia Czerwona, podobnie jak w przypadku wielu innych linii kolejowych na terenie obecnego województwa warmińsko-mazurskiego, zdemontowała tory. Linia kolejowa przestała tym samym istnieć; nigdy nie wznowiono ponownie na trasie ruchu pociągów. Mosty przejęły Polskie Koleje Państwowe, które przekazały oba obiekty Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa (ob. Agencja Nieruchomości Rolnych). W 2003 r. mosty zostały sprzedane osobie prywatnej.

W 1979 r. Wojewódzki Konserwator Zabytków w Olsztynie wpisał oba mosty do rejestru zabytków

Ciekawostki

Na trasie tej samej linii kolejowej, na której znajdują się mosty w Stańczykach, istnieją także interesujące architektonicznie mosty i wiadukty kolejowe w Kiepojciach nad rzeką Bludzią) i w Galwieciach nad rzeką Jarką.

Zobacz też

Akwedukty Puszczy Rominckiej pl.wikipedia.org, mosty w Stańczykach [09.02.2015]
mazury.info.pl [09.02.2015]

Bibliografia

B. Rams, Opowieść o niepotrzebnych mostach w Stańczykach, "Borussia" 2008, nr 42, s. 177-184.