Topolno Wielkie: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja zweryfikowana]
(Utworzono nową stronę "{{Wieś infobox |nazwa = Topolno Wielkie |herb wsi = |flaga wsi = |herb artykuł = |dopełniacz wsi = T...")
 
Linia 5: Linia 5:
 
  |herb artykuł          =
 
  |herb artykuł          =
 
  |dopełniacz wsi        = Topolna Wielkiego  
 
  |dopełniacz wsi        = Topolna Wielkiego  
  |zdjęcie              = Pole-obowiązkowe 
+
  |zdjęcie              = Ruiny pałacu w Topolnie Wielkim.jpg
  |opis zdjęcia          = Pole-obowiązkowe 
+
  |opis zdjęcia          = Ruiny pałacu w Topolnie Wielkim 
 
  |rodzaj miejscowości  =
 
  |rodzaj miejscowości  =
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie  
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie  
Linia 14: Linia 14:
 
  |sołectwo              =
 
  |sołectwo              =
 
  |wysokość              =
 
  |wysokość              =
  |liczba ludności      =  
+
  |liczba ludności      = 383 (łącznie Marwica, Marwica Mała, Marwica Wielka, Topolno Wielkie)
 
  |rok                  = 2010  
 
  |rok                  = 2010  
 
  |strefa numeracyjna    =
 
  |strefa numeracyjna    =
Linia 29: Linia 29:
 
  |www                  =
 
  |www                  =
 
}}<br/>
 
}}<br/>
''' Topolno Wielkie''' (niem. '''') – [[wieś niesołecka]] położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat elbląski|powiecie elbląskim]], w [[gmina Rychliki|gminie Rychliki]]. W latach 1975-1998 miejscowość należała [[podział administracyjny|administracyjnie]] do [[województwo elbląskie|województwa elbląskiego]].
+
''' Topolno Wielkie''' (niem. ''Groß Tippeln'') – [[wieś niesołecka]] położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat elbląski|powiecie elbląskim]], w [[gmina Rychliki|gminie Rychliki]]. W latach 1975-1998 miejscowość należała [[podział administracyjny|administracyjnie]] do [[województwo elbląskie|województwa elbląskiego]].
  
Miejscowość w 2010 roku liczyła mieszkańców.  
+
Miejscowość w 2010 roku liczyła 383 mieszkańców (łącznie Marwica, Marwica Mała, Marwica Wielka, Topolno Wielkie).  
  
 
<br/>
 
<br/>
Linia 47: Linia 47:
 
W czasie II wojny ŚWIATOWEJ, w majątku Worczewskich pracowało między innymi dziewiętnastu polskich robotników przymusowych, pięciu francuskich jeńców wojennych oraz - pod koniec wojny - kilkunastu jeńców włoskich. Latem 1944 roku niektórych z nich, w tym też Polaków, wywieziono w okolice Królewca, gdzie kopali okopy. Kilku zmarło na krwawą biegunkę. Ewakuacja wsi nastąpiła 22 stycznia 1945 roku w kierunku [[Stare Dolne|Starego Dolna]].Konwój uciekinierów został rozwiązany 26 lipca 1945 roku w Söhlde koło Hannoweru.
 
W czasie II wojny ŚWIATOWEJ, w majątku Worczewskich pracowało między innymi dziewiętnastu polskich robotników przymusowych, pięciu francuskich jeńców wojennych oraz - pod koniec wojny - kilkunastu jeńców włoskich. Latem 1944 roku niektórych z nich, w tym też Polaków, wywieziono w okolice Królewca, gdzie kopali okopy. Kilku zmarło na krwawą biegunkę. Ewakuacja wsi nastąpiła 22 stycznia 1945 roku w kierunku [[Stare Dolne|Starego Dolna]].Konwój uciekinierów został rozwiązany 26 lipca 1945 roku w Söhlde koło Hannoweru.
 
Po wojnie majątek zajęty był przez dłuższy czas przez Armię Czerwoną. Tutaj zastrzelono za niesubordynację przy pracy, ostatniego naczelnika Rychlik - Otto Schwarza. Losami okazałego pałacu interesowała się  Marianne Hasse z domu Worczewski, córka ostatnich właścicieli dóbr, która zmarła w 1996 roku.  W 1995 roku, w niewyjaśnionych okolicznościach, pałac uległ zniszczeniu w następstwie dwóch podpaleń.
 
Po wojnie majątek zajęty był przez dłuższy czas przez Armię Czerwoną. Tutaj zastrzelono za niesubordynację przy pracy, ostatniego naczelnika Rychlik - Otto Schwarza. Losami okazałego pałacu interesowała się  Marianne Hasse z domu Worczewski, córka ostatnich właścicieli dóbr, która zmarła w 1996 roku.  W 1995 roku, w niewyjaśnionych okolicznościach, pałac uległ zniszczeniu w następstwie dwóch podpaleń.
 
 
 
 
<br/>
 
<br/>
  
== Ludzie związani z miejscowością ==
 
 
<br/>
 
  
 
== Zabytki ==
 
== Zabytki ==
 
+
*Ruiny spalonego zespołu pałacowego; obecnie własność prywatna
 
<br/>
 
<br/>
  

Wersja z 23:11, 4 sty 2014

Topolno Wielkie

Ruiny pałacu w Topolnie Wielkim
Ruiny pałacu w Topolnie Wielkim
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat elbląski
Gmina Rychliki
Liczba ludności (2010) 383 (łącznie Marwica, Marwica Mała, Marwica Wielka, Topolno Wielkie)
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Topolno Wielkie
Topolno Wielkie
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Topolno Wielkie
Topolno Wielkie
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}


Topolno Wielkie (niem. Groß Tippeln) – wieś niesołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie elbląskim, w gminie Rychliki. W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa elbląskiego.

Miejscowość w 2010 roku liczyła 383 mieszkańców (łącznie Marwica, Marwica Mała, Marwica Wielka, Topolno Wielkie).


Położenie

Wieś położona jest w północno-zachodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na obszarze Wysoczyzny Elbląskiej, na południowy zachód od Pasłęka.

Dzieje miejscowości

Pierwsza wzmianka dotycząca wsi pochodzi z 12 marca 1582 roku. Wówczas potwierdzono prawa Fabiana von Zehmena do dóbr w Giślu, Topolnie i Wysokiej. W lutym 1629 roku wieś została splądrowana przez maruderów polskich. W 1785 roku istniał tu folwark i wieś. W 1818 roku folwark w Topolnie należał do majątku w Wysokiej. 4 listopada 1841 roku wielki pożar zniszczył Topolno Wielkie; spłonęły stodoły, obory, przechowywane zboże i sprzęt rolniczy. W 1859 roku ówczesnym właściciel majątku był Adolf von Besser. Besser rozpoczął budowę młyna wodnego w pobliżu tutejszego stawu. W 1875 roku Topolno Wielkie było zamieszkane przez 128 mieszkańców. 1 czerwca 1881 roku Topolno wraz z Wysoką, Grądowym Młynem, Stankowem, Nowym Kępniewem i Topolnem Małym, przyporządkowano do parafii ewangelickiej w Rychlikach.

Pod koniec XIX wieku majątek przeszedł w ręce niejakiego Williama Schmidta, który był jego właścicielem do 1925 roku. Od tego czasu aż do końca II wojny światowej gospodarzył tu Maksymilian Worczewski z żoną Marią - dotychczasowy dzierżawca dóbr Dohnów w Ławkach. W tym czasie majątek obejmował obszar 343 ha ziemi, liczył 60 koni i 80 krów.

W czasie II wojny ŚWIATOWEJ, w majątku Worczewskich pracowało między innymi dziewiętnastu polskich robotników przymusowych, pięciu francuskich jeńców wojennych oraz - pod koniec wojny - kilkunastu jeńców włoskich. Latem 1944 roku niektórych z nich, w tym też Polaków, wywieziono w okolice Królewca, gdzie kopali okopy. Kilku zmarło na krwawą biegunkę. Ewakuacja wsi nastąpiła 22 stycznia 1945 roku w kierunku Starego Dolna.Konwój uciekinierów został rozwiązany 26 lipca 1945 roku w Söhlde koło Hannoweru. Po wojnie majątek zajęty był przez dłuższy czas przez Armię Czerwoną. Tutaj zastrzelono za niesubordynację przy pracy, ostatniego naczelnika Rychlik - Otto Schwarza. Losami okazałego pałacu interesowała się Marianne Hasse z domu Worczewski, córka ostatnich właścicieli dóbr, która zmarła w 1996 roku. W 1995 roku, w niewyjaśnionych okolicznościach, pałac uległ zniszczeniu w następstwie dwóch podpaleń.


Zabytki

  • Ruiny spalonego zespołu pałacowego; obecnie własność prywatna


Bibliografia

  1. Pasłęk. Z dziejów miasta i okolic 1297-1997, red. Józef Włodarski, Pasłęk 1997.
  2. Historia Topolna Wielkiego [data dostępu: 12.11.2013]
  3. Wojewódzka ewidencja zabytków [data dostępu: 12.11.2013]
  4. Bank Danych Lokalnych GUS [data dostępu: 12.11.2013]


Przypisy


Zobacz też