Krzyżewko: Różnice pomiędzy wersjami
Z Encyklopedia Warmii i Mazur
| [wersja zweryfikowana] | [wersja zweryfikowana] |
| Linia 4: | Linia 4: | ||
|flaga wsi = | |flaga wsi = | ||
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
| − | |dopełniacz wsi = | + | |dopełniacz wsi = Krzyżewka |
| − | |zdjęcie = | + | |zdjęcie = |
| − | |opis zdjęcia = | + | |opis zdjęcia = |
| − | |rodzaj miejscowości = | + | |rodzaj miejscowości = wieś niesołecka |
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
|powiat = olecki | |powiat = olecki | ||
| Linia 14: | Linia 14: | ||
|sołectwo = Godziejewo | |sołectwo = Godziejewo | ||
|wysokość = | |wysokość = | ||
| − | |liczba ludności = 32 | + | |liczba ludności = 32 |
|rok = 2010 | |rok = 2010 | ||
|strefa numeracyjna = | |strefa numeracyjna = | ||
| Linia 29: | Linia 29: | ||
|www = | |www = | ||
}}<br/> | }}<br/> | ||
| − | ''' Krzyżewko ''' (niem. ''Krzysöwken'', od 1927 r. ''Kreuzdorf'') – | + | ''' Krzyżewko ''' (niem. ''Krzysöwken'', od 1927 r. ''Kreuzdorf'') – wieś niesołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat olecki|powiecie oleckim]], w [[Wieliczki (gmina wiejska)|gminie Wieliczki]], w sołectwie [[Godziejewo]]. W latach 1975–1998 miejscowość należała [[Podział administracyjny|administracyjnie]] do [[Województwo suwalskie|województwa suwalskiego]]. W latach 1999–2001 wieś wchodziła w skład [[Powiat olecko-gołdapski|powiatu olecko–gołdapskiego]]. Wieś w 2010 roku liczyła 32 mieszkańców<ref>łącznie Krzyżewko i [[Godziejewo]]</ref>. Wieś wchodzi w skład sołectwa [[Godziejewo]], w którym funkcję sołtysa sprawuje obecnie [[Jan Cieślukowski]]<ref>[http://wieliczki.bipgmina.pl/jednostki_pomocnicze/1/solectwa/ Strona Urzędu Gminy Wieliczki] [05.12.2013]</ref>. |
| − | + | <br/><br/> | |
| − | |||
| − | |||
| − | <br/> | ||
== Położenie == | == Położenie == | ||
| − | Wieś położona jest w | + | Wieś położona jest w północno–wschodniej części województwa warmińsko–mazurskiego, na [[Pojezierze Ełckie|Pojezierzu Ełckim]], 13 km na wschód od [[Olecko|Olecka]] i 12 km na północny wschód od [[Wieliczki|Wieliczek]], przy granicy z województwem podlaskim. |
| − | |||
<br/> | <br/> | ||
== Dzieje miejscowości == | == Dzieje miejscowości == | ||
| − | Wieś powstała w ramach kolonizacji | + | Wieś powstała w ramach kolonizacji północno–wschodnich terenów [[Prusy Książęce|Prus Książęcych]]. W 1559 roku starosta [[Krzysztof Glaubitz]] sprzedał kościelnemu wieliczkowskiemu Januszowi Kirchnerowi z [[Niedźwiedzkie|Niedźwiedzkich]] sześć łanów boru (60 grzywien za każdy łan). W zamian Janusz został zobowiązany do służenia księciu podczas polowań oraz strzeżenia granicy litewskiej; otrzymał on zarazem dziesięcioletnią [[Wolnizna|wolniznę]] ze względu na konieczność karczunku lasu. Była to jedna z kilku osad założonych wówczas przy granicy przez wspomnianego starostę; wszystkie założone zostały na podobnych nadaniach (zob. [[Krzyżewo]], [[Godziejewo]], [[Urbanki]], [[Rynie]]). Od nazwiska pierwszego właściciela dobra te zwano również ''Janowiczami''. Na przełomie XVIII i XIX wieku wieś była zamieszkana przez wolnych chłopów. Krzyżewko należało do [[Parafia ewangelicka w Wieliczkach|parafii ewangelickiej w Wieliczkach]]. |
| − | Szkołę we wsi założono w drugiej połowie XVIII wieku (około | + | Szkołę we wsi założono w drugiej połowie XVIII wieku (około 1763–1786). W 1935 roku zatrudniony w niej był jeden nauczyciel, a w ośmiu klasach uczęszczało do niej ogółem 23 uczniów. |
| − | Liczba mieszkańców | + | Liczba mieszkańców w poszczególnych latach: |
| − | 1857 | + | *1857 r. – 87 osób |
| − | 1925 | + | *1925 r. – 64 osoby |
| − | 1933 | + | *1933 r. – 59 osób |
| − | 1939 | + | *1939 r. – 69 osób |
| − | |||
== Religia == | == Religia == | ||
| − | Wieś znajduje się na terenie [[Parafia pw. św. Stanisława w Szczecinkach |parafii rzymskokatolickiej | + | Wieś znajduje się na terenie [[Parafia pw. św. Stanisława w Szczecinkach |parafii rzymskokatolickiej w Szczecinkach]]. |
<br/> | <br/> | ||
| Linia 65: | Linia 60: | ||
#''Olecko. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1974. | #''Olecko. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1974. | ||
#''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch'', Königsberg 1857. | #''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch'', Königsberg 1857. | ||
| − | #[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [ | + | #[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [12.11.2013] |
| − | #[http://www.verwaltungsgeschichte.de/treuburg.html| Vervaltugsgeschichte] [ | + | #[http://www.verwaltungsgeschichte.de/treuburg.html| Vervaltugsgeschichte] [12.11.2013] |
| − | |||
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
Wersja z 20:03, 27 wrz 2014
| Krzyżewko | |
| | |
| Rodzaj miejscowości | wieś niesołecka |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | olecki |
| Gmina | Wieliczki |
| Sołectwo | Godziejewo |
| Liczba ludności (2010) | 32 |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Krzyżewko | |
| Położenie na mapie Polski  Krzyżewko | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Krzyżewko (niem. Krzysöwken, od 1927 r. Kreuzdorf) – wieś niesołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie oleckim, w gminie Wieliczki, w sołectwie Godziejewo. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa suwalskiego. W latach 1999–2001 wieś wchodziła w skład powiatu olecko–gołdapskiego. Wieś w 2010 roku liczyła 32 mieszkańców[1]. Wieś wchodzi w skład sołectwa Godziejewo, w którym funkcję sołtysa sprawuje obecnie Jan Cieślukowski[2].
Położenie
Wieś położona jest w północno–wschodniej części województwa warmińsko–mazurskiego, na Pojezierzu Ełckim, 13 km na wschód od Olecka i 12 km na północny wschód od Wieliczek, przy granicy z województwem podlaskim.
Dzieje miejscowości
Wieś powstała w ramach kolonizacji północno–wschodnich terenów Prus Książęcych. W 1559 roku starosta Krzysztof Glaubitz sprzedał kościelnemu wieliczkowskiemu Januszowi Kirchnerowi z Niedźwiedzkich sześć łanów boru (60 grzywien za każdy łan). W zamian Janusz został zobowiązany do służenia księciu podczas polowań oraz strzeżenia granicy litewskiej; otrzymał on zarazem dziesięcioletnią wolniznę ze względu na konieczność karczunku lasu. Była to jedna z kilku osad założonych wówczas przy granicy przez wspomnianego starostę; wszystkie założone zostały na podobnych nadaniach (zob. Krzyżewo, Godziejewo, Urbanki, Rynie). Od nazwiska pierwszego właściciela dobra te zwano również Janowiczami. Na przełomie XVIII i XIX wieku wieś była zamieszkana przez wolnych chłopów. Krzyżewko należało do parafii ewangelickiej w Wieliczkach.
Szkołę we wsi założono w drugiej połowie XVIII wieku (około 1763–1786). W 1935 roku zatrudniony w niej był jeden nauczyciel, a w ośmiu klasach uczęszczało do niej ogółem 23 uczniów.
Liczba mieszkańców w poszczególnych latach:
- 1857 r. – 87 osób
- 1925 r. – 64 osoby
- 1933 r. – 59 osób
- 1939 r. – 69 osób
Religia
Wieś znajduje się na terenie parafii rzymskokatolickiej w Szczecinkach.
Bibliografia
- Białuński Grzegorz, Kolonizacja "Wielkiej Puszczy" (do 1568 roku) - starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie), Olsztyn 2002.
- Olecko. Z dziejów miasta i powiatu, red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1974.
- Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
- Bank Danych Lokalnych GUS [12.11.2013]
- Vervaltugsgeschichte [12.11.2013]
Przypisy
- ↑ łącznie Krzyżewko i Godziejewo
- ↑ Strona Urzędu Gminy Wieliczki [05.12.2013]
