Ulnowo (gmina Susz)

Ulnowo
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	iławski
Gmina	Susz
Liczba ludności (2010)	522
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Ulnowo
Położenie na mapie Polski Ulnowo
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Ulnowo (niem. Faulen) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie iławskim, w gminie Susz. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa elbląskiego. Miejscowość w 2010 roku liczyła 522 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Barbara Sikorska.

Położenie

Wieś położona jest w zachodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na Pojezierzu Iławskim, 17,5 km na północny zachód od Iławy i 3,5 km na południowy wschód od Susza; przebiega przez nią droga wojewódzka nr 521.

Dzieje miejscowości

Miejscowość została założona w 1313 roku. Przez sześć kolejnych lat nosiła nazwę Bona Vulowe. W 1319 roku dotychczasowy właściciel dóbr, niejaki Konrad, otrzymał z rąk kapituły pomezańskiej dokument potwierdzający jego dziedziczne prawa do Ulnowa. Po Konradzie wieś należała kolejno do Johanna Dormpuscha i Tizego von Drochina. Od 1391 roku Ulnowo stanowiło własność kapituły pomezańskiej. Zniszczenia z okresu wojen polsko-krzyżackich sprawiły, że opuszczona wieś weszła w skład domeny lennej zakonu krzyżackiego. Po 1525 roku Ulnowo stało się własnością biskupa Georga von Polentza i pozostawało w rękach tej rodziny jeszcze w 1644 roku. W 1675 roku Ulnowo należało już do Hansa Georga von Auerswalda. Auerswaldowie byli właścicielami Ulnowa do 1944 roku.

W 1789 roku Ulnowo było wsią szlachecką z folwarkiem liczącą 24 budynki mieszkalne. W 1885 roku obszar wsi obejmował 934,2 ha. W tym czasie w majątku funkcjonowała cegielnia. W 1944 roku wieś była zamieszkana przez 192 osób i składała się z 40 zagród chłopskich.

Liczba mieszkańców i budynków mieszkalnych na przestrzeni lat kształtowała się następująco:

• 1817 – 282 osoby, 21 domów
• 1831 – 324 osoby, 23 domy
• 1864 – 255 osób, 17 domów
• 1871 – 252 osoby, 16 domów
• 1885 – 258 osób, 14 domów
• 1895 – 270 osób, 11 domów
• 1905 – 263 osoby, 13 domów
• 1933 – 245 osób (łącznie z Falknowem)
• 1939 – 198 osób

Turystyka

• trasa rowerowa o długości 60 km – przebieg trasy: Iława – Szczepkowo – Starzykowo – Piotrkowo – Januszewo – Brusiny – Olbrachtówko – Olbrachtowo – Kamieniec – Susz – Ulnowo – Chełmżyca – Iława

Zabytki

• dom (nr 9)

Zobacz też

Ulnowo w gminie Grunwald

Bibliografia

Iława. Z dziejów miasta i powiatu, red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1972.
Niesiobędzki Wiesław, Powiat iławski. Dzieje, zabytki, pejzaż i kultura. Szkice historyczne, wydanie II, poprawione i poszerzone, Iława 2008.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Westpreussen, Commission bei Leon Saunier, Danzig und Elbing 1858.
Wojewódzka ewidencja zabytków [05.03.2014]
Plan rozwoju lokalnego gminy i miasta Susz [05.03.2014]
Plan odnowy miejscowości Ulnowo [05.03.2014]
Bank Danych Lokalnych GUS [05.03.2014]
Deutsche Verwaltungsgeschichte [05.03.2014]