Ostrowite
Ostrowite | |
| |
Dworek w Ostrowitem, źródło: Gmina Biskupiec, 12.09.2013.
| |
Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
Państwo | Polska |
Województwo | warmińsko-mazurskie |
Powiat | nowomiejski |
Gmina | Biskupiec |
Sołectwo | Ostrowite |
Liczba ludności (Pole-obowiązkowe) | Pole-obowiązkowe |
Strefa numeracyjna | (+48) 56 |
Tablice rejestracyjne | NNM |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} |
Ostrowite (niem. Schilthern, Schildren) – wieś sołecka w Polsce w województwie warmińsko – mazurskim w powiecie nowomiejskim, w gminie Biskupiec. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa toruńskiego.
Spis treści
Charakterystyka fizjograficzna
Wieś znajduje się nad Jeziorem Ostrowite. Miejscowość położona jest na terenie gminy Biskupiec, której powierzchnię zajmują przede wszystkim lasy i jeziora. W całości lasy stanowią 26% powierzchni gminy, a jeziora 3,28%. Zasadniczymi elementami morfologicznymi tego obszaru są: wysoczyzna morenowa (średnia wysokość 90-110 m n.p.m.), wzgórza i pagórki morenowe, sandry, rynny jeziorne i doliny rzeczne. Powierzchnia wysoczyzny charakteryzuje się występowaniem licznych drobnych zagłębień wytopiskowych. Znajdziemy tutaj tzw. oczka polodowcowe, mokradła i torfowiska, a w okolicach miejscowości Łąkorz wyspy otoczone sandrem. Na terenie gminy występują również tzw. ozy (w okolicach Mierzyna, na zachód od Sumina oraz na północ od Wielka Tymawa) i kemy (w rejonie Sumina, Łąkorka, Wonny i Szwarcenowa). Na terenie gminy napotkamy także na zastoiska. Największe z nich to zastoisko biskupieckie – o płaskim, rozległym i podmokłym dnie. Natomiast najwyższym punktem położonym na terenie gminy jest Góra Szwedzka – o wysokości 121,3 m n.p.m. Najniżej położony punkt zaś o wysokości ok. 62 m n.p.m. znajduje się w dolinie rzeki Osy u ujścia jej do Jeziora Płowęż. W obrębie gminy znajdują się także rezerwaty przyrody: ornitofaunistyczny "Jezioro Karaś", torfowiskowy "Kociołek", "Łabędź", "Uroczysko Piotrowice" oraz częściowo Brodnicki Park Krajobrazowy. Na obszarze gminy występują zasadniczo trzy typy gleb. Są to: gleby brunatne, gleby bielicowe, gleby mułowo-torfowo-murszaste. Ponadto odnajdziemy tutaj czarne ziemie i gleby szare oraz mady glejowe i wody powierzchniowe.
Dzieje miejscowości
W 1222 r. wieś lokował biskup Chrystian z ziem podarowanych przez Konrada Mazowieckiego. Dobra ostrowickie należały w XV w. do komturstwa brodnickiego, następnie do komturstwa pokrzywieńskiego (1423-1424), a później radzyńskiego (1431 r.).
W I poł. XV w. wielki mistrz Pawła von Russdorf nadał Kondradowi Gruenberg wieś na prawie magdeburskim. Spod władzy Gruenberga wyłączono włóki Kacpra Cypriana. Na Gruenberga został nałożony obowiązek odbywania służby, pomocy przy budowach, płacenie 1 funta wosku i 1 feniga kolońskiego, dostarczenia 1 korca żyta i 1 korca pszenicy - od pługa.
Od 1445 r. istniał we wsi kościół parafialny. W II poł. XVII w. Ostrowite podzielono na 9 majątków szlacheckich. Wśród właścicieli byli: Stanisław Chełmicki, Kuczakowski, Stanisław Murzynowski, Rogowski, Stanisławscy, Mateusz Szelski i Maciej Wapczyński. W XIX w. Ostrowite znalazły się w rękach feldmarszałka Gebharda Leberecht von Blucher, które otrzymał za zwycięstwo odniesione nad Napoleonem pod Waterloo. W 1885 r. w Ostrowitem powstało bractwo trzeźwości. W 1886 r. we wsi były 42 budynki i 24 [dym |dymy]. Ponadto w Ostrowitem zamieszkiwało 335 osób, w tym 254 katolików i 81 ewangelików. W tym okresie w miejscowości znajdowała się gorzelnia parowa, działał piec wapienny i funkcjonowała cegielnia. Mieszkańcy trudnili się hodowlą bydła i owiec.
Gospodarka
Działają tutaj gospodarstwa agroturystyczne.
Edukacja
We wsi funkcjonuje Szkoła Podstawowa.
Religia
We wsi znajduje się siedziba lokalnej parafii rzymskokatolickiej pw. św. Jakuba Apostoła.
Ludzie związani z miejscowością
Z miejscowością wiąże się postać feldmarszałka Gebharda Leberecht von Blucher. Sołtysem wsi w kadencji 2011-2015 jest Mariola Zdunkowska.
Zabytki
Na terenie wsi znajdują się następujące zabytki:
- gotycki kościół z XV w.
- cmentarz parafialny - rzymskokatolicki z II. poł. XIX w., rodowy - dawny ewangelicki z I. poł. XX w.
- dworek
Bibliografia
Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, t. VII, Warszawa 1886, 960 ss.