Krzyżewko: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja zweryfikowana][wersja zweryfikowana]
Linia 4: Linia 4:
 
  |flaga wsi            =   
 
  |flaga wsi            =   
 
  |herb artykuł          =
 
  |herb artykuł          =
  |dopełniacz wsi        =  
+
  |dopełniacz wsi        = Krzyżewka
  |zdjęcie              = Krzyżewko. Wjazd do wsi.jpg 
+
  |zdjęcie              =
  |opis zdjęcia          = Krzyżewko. Wjazd do wsi 
+
  |opis zdjęcia          =  
  |rodzaj miejscowości  =  
+
  |rodzaj miejscowości  = wieś niesołecka
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie
 
  |powiat                = olecki
 
  |powiat                = olecki
Linia 14: Linia 14:
 
  |sołectwo              = Godziejewo
 
  |sołectwo              = Godziejewo
 
  |wysokość              =
 
  |wysokość              =
  |liczba ludności      = 32 (łącznie Krzyżewko i [[Godziejewo]])
+
  |liczba ludności      = 32  
 
  |rok                  = 2010
 
  |rok                  = 2010
 
  |strefa numeracyjna    =
 
  |strefa numeracyjna    =
Linia 29: Linia 29:
 
  |www                  =
 
  |www                  =
 
}}<br/>
 
}}<br/>
''' Krzyżewko ''' (niem. ''Krzysöwken'', od 1927 r. ''Kreuzdorf'') – [[wieś niesołecka]] położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat olecki|powiecie oleckim]], w [[Wieliczki (gmina wiejska)|gminie Wieliczki]], w sołectwie [[Godziejewo]]. W latach 1975-1998 miejscowość należała [[podział administracyjny|administracyjnie]] do [[województwo suwalskie|województwa suwalskiego]]. W latach 1999-2001 wieś wchodziła w skład [[powiat olecko-gołdapski|powiatu olecko-gołdapskiego]].
+
''' Krzyżewko ''' (niem. ''Krzysöwken'', od 1927 r. ''Kreuzdorf'') – wieś niesołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat olecki|powiecie oleckim]], w [[Wieliczki (gmina wiejska)|gminie Wieliczki]], w sołectwie [[Godziejewo]]. W latach 1975–1998 miejscowość należała [[Podział administracyjny|administracyjnie]] do [[Województwo suwalskie|województwa suwalskiego]]. W latach 1999–2001 wieś wchodziła w skład [[Powiat olecko-gołdapski|powiatu olecko–gołdapskiego]]. Wieś w 2010 roku liczyła 32 mieszkańców<ref>łącznie Krzyżewko i [[Godziejewo]]</ref>. Wieś wchodzi w skład sołectwa [[Godziejewo]], w którym funkcję sołtysa sprawuje obecnie [[Jan Cieślukowski]]<ref>[http://wieliczki.bipgmina.pl/jednostki_pomocnicze/1/solectwa/ Strona Urzędu Gminy Wieliczki] [05.12.2013]</ref>.
 
+
<br/><br/>
Miejscowość w 2010 roku liczyła 32 mieszkańców. Wieś wchodzi w skład sołectwa [[Godziejewo]], w którym funkcję sołtysa sprawuje obecnie [[Jan Cieślukowski]]<ref>http://wieliczki.bipgmina.pl/jednostki_pomocnicze/1/solectwa [data dostępu: 5.12.2013]</ref>.
 
 
 
<br/>
 
  
 
== Położenie ==
 
== Położenie ==
Wieś położona jest w północno-wschodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na [[Pojezierze Ełckie|Pojezierzu Ełckim]], 13 km na wschód od [[Olecko|Olecka]] i 12 km na północny wschód od [[Wieliczki|Wieliczek]], przy granicy z województwem podlaskim.  
+
Wieś położona jest w północno–wschodniej części województwa warmińsko–mazurskiego, na [[Pojezierze Ełckie|Pojezierzu Ełckim]], 13 km na wschód od [[Olecko|Olecka]] i 12 km na północny wschód od [[Wieliczki|Wieliczek]], przy granicy z województwem podlaskim.  
 
 
 
<br/>
 
<br/>
  
 
== Dzieje miejscowości ==
 
== Dzieje miejscowości ==
Wieś powstała w ramach kolonizacji północno-wschodnich terenów [[Prusy Książęce|Prus Książęcych]]. W 1559 roku starosta [[Krzysztof Glaubitz]] sprzedał kościelnemu wieliczkowskiemu Januszowi Kirchnerowi z [[Niedźwiedzkie|Niedźwiedzkich]] sześć łanów boru (60 [[grzywna|grzywien]] za każdy łan). W zamian Janusz został zobowiązany do służenia księciu podczas polowań oraz strzeżenia granicy litewskiej; otrzymał on zarazem dziesięcioletnią [[wolnizna|wolniznę]] ze względu na konieczność karczunku lasu. Była to jedna z kilku osad założonych wówczas przy granicy przez wspomnianego starostę; wszystkie założone zostały na podobnych nadaniach (zob. [[Krzyżewo]], [[Godziejewo]], [[Urbanki]], [[Rynie]]). Od nazwiska pierwszego właściciela dobra te zwano również Janowiczami. Na przełomie XVIII i XIX wieku była wieś była zamieszkana przez wolnych chłopów. Krzyżewko należało do [[Parafia ewangelicka w Wieliczkach|parafii ewangelickiej w Wieliczkach]].
+
Wieś powstała w ramach kolonizacji północno–wschodnich terenów [[Prusy Książęce|Prus Książęcych]]. W 1559 roku starosta [[Krzysztof Glaubitz]] sprzedał kościelnemu wieliczkowskiemu Januszowi Kirchnerowi z [[Niedźwiedzkie|Niedźwiedzkich]] sześć łanów boru (60 grzywien za każdy łan). W zamian Janusz został zobowiązany do służenia księciu podczas polowań oraz strzeżenia granicy litewskiej; otrzymał on zarazem dziesięcioletnią [[Wolnizna|wolniznę]] ze względu na konieczność karczunku lasu. Była to jedna z kilku osad założonych wówczas przy granicy przez wspomnianego starostę; wszystkie założone zostały na podobnych nadaniach (zob. [[Krzyżewo]], [[Godziejewo]], [[Urbanki]], [[Rynie]]). Od nazwiska pierwszego właściciela dobra te zwano również ''Janowiczami''. Na przełomie XVIII i XIX wieku wieś była zamieszkana przez wolnych chłopów. Krzyżewko należało do [[Parafia ewangelicka w Wieliczkach|parafii ewangelickiej w Wieliczkach]].
  
Szkołę we wsi założono w drugiej połowie XVIII wieku (około 1763-1786). W 1935 roku zatrudniony w niej był jeden nauczyciel, a w ośmiu klasach uczęszczało do niej ogółem 23 uczniów.  
+
Szkołę we wsi założono w drugiej połowie XVIII wieku (około 1763–1786). W 1935 roku zatrudniony w niej był jeden nauczyciel, a w ośmiu klasach uczęszczało do niej ogółem 23 uczniów.  
  
  
Liczba mieszkańców
+
Liczba mieszkańców w poszczególnych latach:
  
1857 - 87 osób  
+
*1857 r. – 87 osób  
  
1925 - 64 osoby
+
*1925 r. – 64 osoby
  
1933 - 59 osób
+
*1933 r. – 59 osób
  
1939 - 69 osób
+
*1939 r. – 69 osób
<br/>
 
  
 
== Religia ==
 
== Religia ==
Wieś znajduje się na terenie [[Parafia pw. św. Stanisława w Szczecinkach |parafii rzymskokatolickiej pw. św. Stanisława w Szczecinkach]].
+
Wieś znajduje się na terenie [[Parafia pw. św. Stanisława w Szczecinkach |parafii rzymskokatolickiej w Szczecinkach]].
 
<br/>
 
<br/>
  
Linia 65: Linia 60:
 
#''Olecko. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1974.
 
#''Olecko. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1974.
 
#''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch'', Königsberg 1857.
 
#''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch'', Königsberg 1857.
#[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [data dostępu: 12.11.2013]
+
#[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [12.11.2013]
#[http://www.verwaltungsgeschichte.de/treuburg.html| Vervaltugsgeschichte] [data dostępu: 12.11.2013]
+
#[http://www.verwaltungsgeschichte.de/treuburg.html| Vervaltugsgeschichte] [12.11.2013]
<br/>
 
  
 
{{Przypisy}}
 
{{Przypisy}}

Wersja z 21:03, 27 wrz 2014

Krzyżewko

Rodzaj miejscowości wieś niesołecka
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat olecki
Gmina Wieliczki
Sołectwo Godziejewo
Liczba ludności (2010) 32
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Krzyżewko
Krzyżewko
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Krzyżewko
Krzyżewko
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}


Krzyżewko (niem. Krzysöwken, od 1927 r. Kreuzdorf) – wieś niesołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie oleckim, w gminie Wieliczki, w sołectwie Godziejewo. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa suwalskiego. W latach 1999–2001 wieś wchodziła w skład powiatu olecko–gołdapskiego. Wieś w 2010 roku liczyła 32 mieszkańców[1]. Wieś wchodzi w skład sołectwa Godziejewo, w którym funkcję sołtysa sprawuje obecnie Jan Cieślukowski[2].

Położenie

Wieś położona jest w północno–wschodniej części województwa warmińsko–mazurskiego, na Pojezierzu Ełckim, 13 km na wschód od Olecka i 12 km na północny wschód od Wieliczek, przy granicy z województwem podlaskim.

Dzieje miejscowości

Wieś powstała w ramach kolonizacji północno–wschodnich terenów Prus Książęcych. W 1559 roku starosta Krzysztof Glaubitz sprzedał kościelnemu wieliczkowskiemu Januszowi Kirchnerowi z Niedźwiedzkich sześć łanów boru (60 grzywien za każdy łan). W zamian Janusz został zobowiązany do służenia księciu podczas polowań oraz strzeżenia granicy litewskiej; otrzymał on zarazem dziesięcioletnią wolniznę ze względu na konieczność karczunku lasu. Była to jedna z kilku osad założonych wówczas przy granicy przez wspomnianego starostę; wszystkie założone zostały na podobnych nadaniach (zob. Krzyżewo, Godziejewo, Urbanki, Rynie). Od nazwiska pierwszego właściciela dobra te zwano również Janowiczami. Na przełomie XVIII i XIX wieku wieś była zamieszkana przez wolnych chłopów. Krzyżewko należało do parafii ewangelickiej w Wieliczkach.

Szkołę we wsi założono w drugiej połowie XVIII wieku (około 1763–1786). W 1935 roku zatrudniony w niej był jeden nauczyciel, a w ośmiu klasach uczęszczało do niej ogółem 23 uczniów.


Liczba mieszkańców w poszczególnych latach:

  • 1857 r. – 87 osób
  • 1925 r. – 64 osoby
  • 1933 r. – 59 osób
  • 1939 r. – 69 osób

Religia

Wieś znajduje się na terenie parafii rzymskokatolickiej w Szczecinkach.

Bibliografia

  1. Białuński Grzegorz, Kolonizacja "Wielkiej Puszczy" (do 1568 roku) - starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie), Olsztyn 2002.
  2. Olecko. Z dziejów miasta i powiatu, red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1974.
  3. Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
  4. Bank Danych Lokalnych GUS [12.11.2013]
  5. Vervaltugsgeschichte [12.11.2013]

Przypisy

  1. łącznie Krzyżewko i Godziejewo
  2. Strona Urzędu Gminy Wieliczki [05.12.2013]