Warmińsko-Mazurskie Zrzeszenie Ludowe Zespoły Sportowe: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Linia 8: Linia 8:
 
  |Adres = Siedziba Olsztyn, ul. Kołobrzeska 13
 
  |Adres = Siedziba Olsztyn, ul. Kołobrzeska 13
 
}}
 
}}
'''LZS''' (Ludowe Zespoły Sportowe)
+
'''LZS''' Ludowe Zespoły Sportowe, zrzeszenie grupujące kluby sportowe w małych miejscowościach, początkowo głównie na wsiach (obecnie kluby należące do LZS funkcjonują także w miastach). Od początku działalności zrzeszenie stawia sobie za cel popularyzację i rozwijanie kultury fizycznej i sportu. Pierwszy LZS w Polsce założono w województwie opolskim.
 
<br/><br/>
 
<br/><br/>
Ludowe Zespoły Sportowe odegrały w rozwoju kultury fizycznej na [[Warmia|Warmii]] i [[Mazury|Mazur]] ogromną rolę. Kluby wiejskie i małych środowisk miejskich wychowały wielu znakomitych zawodników medalistów olimpijskich, mistrzostwa świata i Europy. W tym regionie rola LZS była szczególna. Obok rodzimych mieszkańców tych terenów, przybyli tu rolnicy z Wileńszczyzny, Lwowskiego, Nowogródzkiego, słowem całego szeregu wsi i miasteczek, które po II wojnie światowej znalazły się poza granicami Polski. Zamieszkała tu także znaczna część przesiedleńców z akcji „Wisła”, a więc ludność pochodzenia ukraińskiego. Sport stał się nie tylko naturalnym sposobem spędzania wolnego czasu, ale był ważnym czynnikiem integracyjnym. Pionierami życia sportowego po wojnie na wsi byli: Nartowski (nikt nie potrafi przypomnieć sobie imienia tego działacza), Eugeniusz Turowski, Jan Rabczyński i Jadwiga Tomkiewicz. W 1947 roku w Olsztyńskiem istniały 23 LZS, które skupiały 326 członków. W 1951 roku tych ogniw było już 510, a członków ponad 14 tysięcy. Na początku lat 50–tych XX. w rozpoczęło się cykliczne współzawodnictwo sportowe. Jako pierwsze zorganizowały się sekcje piłkarskie. Powstały pierwsze obiekty sportowe głównie stadiony, najwcześniej w: Stawigudzie, Wydminach i Kurzętniku.  
+
==LZS na Warmii i Mazurach==
Największy i najbardziej dynamiczny rozwój ruchu LZS następował w powiatach: giżyckim, ostródzkim i iławskim. Z czasem rozszerzał się wachlarz dyscyplin. Ponieważ piłkarze LZS nie mogli dorównać rywalom z większych miast zaczęły się rozwijać inne sporty szczególnie: lekka atletyka, podnoszenie ciężarów, kolarstwo, boks, jeździectwo, zapasy i tenis stołowy.  
+
Ludowe Zespoły Sportowe odegrały w rozwoju kultury fizycznej [[Warmia|Warmii]] i [[Mazury|Mazur]] wyjątkowo istotną rolę. Kluby wiejskie oraz kluby małych środowisk miejskich wychowały wielu znakomitych zawodników: medalistów olimpijskich, medalistów mistrzostwa świata i Europy.  
Do lat 90-tych XX wielu sport LZS w kraju oraz na Warmii i Mazurach rozwijał się prężnie mając duże wsparcie z Ministerstwa Kultury Fizycznej i Turystyki, Ministerstwa Rolnictwa, a także ze strony władz lokalnych. Przy wielkich przedsiębiorstwach rolniczych i placówkach oświatowych powstawały mocne klubu z nowoczesną infrastrukturą (Agrokompleks Kętrzyn, Orzeł Karolewo). To pozwalało na intensywną pracę szkoleniową, organizację imprez masowych. Pierwszymi sportowcami wybujającymi się ponad przeciętność byli: Marceli Mielka z Iławy, Bronisława Doborzyńska i Stanisław Gano z Kętrzyna, Janina Szerwińska z Karolewa, Andrzej Bakulin z Lidzbarka Warmińskiego, Sławomir Pyra i Tadeusz Ziółkowski z Biskupca Pomorskiego. Następne generacje osiągnęły światową klasę, Byli to m. in. Krzysztof Ferenstein, Stefan Grodzicki, Antoni Pacyński jeździectwo, Tadeusz Awiżeń, Adam Bondar, Andrzej Komar, Edward Kuliś, Jan Lisowski podnoszenie ciężarów, Jacek Fafiński (wicemistrz olimpijski z Atlanty), Zdzisław Kalisz zapasy, Adam Brzozowski, Tadeusz Daukszewicz, Tomasz Łukaszewicz, Andrzej Sypytkowski, Klaus Teschner, Jerzy Żwirko kolarstwo, Czesław Najmowicz, Ryszard Tulkis, Bernad Werner lekkoatletyka.
+
 
Wychowali ich znakomici szkoleniowcy. Do najdłużej pracujących, najwytrwalszych należeli: Ludwik Jaczun podnoszenie ciężarów, Ginter Schulz kolarstwo, Stanisław Grodzicki jeździectwo, Józef Blank, Edward Szypulski zapasy, Stanisław Gano, Roman Gieryszewski, Karol Paluch i Tadeusz Wójcik lekkoatletyka. Transformacja polityczna i gospodarcza na początku lat 90-tych XX wieku sprawiła, że sport, rekreacja, turystyka, słowem cała kultura fizyczna zeszły na plan dalszy. Bez liderów i pomocy państwa LZS-y umierały.. Sport wiejski rozwijał się tam, gdzie funkcjonowała najliczniejsza grupa społeczników. Do najaktywniejszych gmin należały: Dywity, Mrągowo, Bartoszyce, Ostróda, Kętrzyn, Barczewo, Biskupiec, Reszel, Korsz. Przetrwały nieliczne kluby. Co roku Warmińsko-Mazurskie Zrzeszenie organizuje ponad 7 tysięcy imprez sportowych i turystycznych, w których uczestniczy ponad 200 tys. osób. LZS na Warmii i Mazurach liczy 14,7 tysiąca osób zrzeszonych w 890 ogniwach, z których ponad 240 to kluby, UKS i ULKS. Przez te lata koordynację sportu wiejskiego na Warmii i Mazurach sprawowało Warmińsko- Mazurskie Zrzeszenie LZS i tak jest do dziś, choć możliwości są nieporównywalnie mniejsze. Kolejnymi szefami sportu wiejskiego na Warmii i Mazurach byli: Jan Kulik, Kazimierz Okliński, Mieczysław Łomanowski, Bohdan Radwaniecki, Jan Badura i Waldemar Buszan, który dziś jest wiceprzewodniczącym, a od 2011 roku szefem LZS jest Marek Konopka.
+
Szczególna rola LZS w regionie warmińsko-mazurskim związana była z faktem, iż oprócz rodzimych mieszkańców tych terenów po II wojnie światowej żyli tu przybyli na te tereny rolnicy pochodzący z Wileńszczyzny, terenów województwa lwowskiego i nowogródzkiego, które po wojnie światowej znalazły się poza granicami Polski. Zamieszkała tu także znaczna część przesiedleńców z [[Akcja "Wisła"|akcji "Wisła"]], a więc ludność pochodzenia ukraińskiego. Sport stał się nie tylko naturalnym sposobem spędzania wolnego czasu, ale był ważnym czynnikiem integracyjnym.  
 +
 
 +
Pionierami życia sportowego po wojnie na wsi byli: znany dziś tylko z nazwiska Nartowski, [[Eugeniusz Turowski]], [[Jan Rabczyński]] i [[Jadwiga Tomkiewicz]]. W 1947 roku w województwie olsztyńskim istniały 23 LZS, które skupiały 326 członków. W 1951 roku tych ogniw było już 510, a członków ponad 14 tysięcy. Na początku lat 50. XX. w. rozpoczęło się cykliczne współzawodnictwo sportowe. Jako pierwsze zorganizowały się sekcje piłkarskie. Powstały pierwsze obiekty sportowe, głównie stadiony, najwcześniej w [[Stawiguda|Stawigudzie]], [[Wydminy|Wydminach]] i [[Kurzętnik|Kurzętniku]].
 +
 +
Największy i najbardziej dynamiczny rozwój ruchu LZS następował w powiatach: [[Powiat giżycki|giżyckim]], [[powiat ostódzki|ostródzkim]] i [[powiat iławski|iławskim]]. Z czasem rozszerzał się wachlarz uprawianych dyscyplin. Ponieważ piłkarze LZS nie mogli dorównać rywalom z większych miast, zaczęły się rozwijać inne dyscypliny, szczególnie lekka atletyka, podnoszenie ciężarów, kolarstwo, boks, jeździectwo, zapasy i tenis stołowy.  
 +
 
 +
Do lat 90. XX wieku sport w klubach zrzeszonych w LZS w kraju oraz na Warmii i Mazurach rozwijał się prężnie, mając duże wsparcie z Ministerstwa Kultury Fizycznej i Turystyki, Ministerstwa Rolnictwa, a także ze strony władz lokalnych. Przy wielkich przedsiębiorstwach rolniczych i placówkach oświatowych powstawały mocne klubu z nowoczesną infrastrukturą (Agrokompleks Kętrzyn, Orzeł Karolewo). Taki stan rzeczy umożliwiał intensywną pracę szkoleniową oraz organizację imprez masowych. Pierwszymi sportowcami wybijającymi się ponad przeciętność byli: [[Marceli Mielka]] z [[Iława|Iławy]], [[Bronisława Doborzyńska]] i [[Stanisław Gano]] z [[Kętrzyn|Kętrzyna]], Janina Szerwińska z [[Karolewo|Karolewa]], [[Andrzej Bakulin]] z [[Lidzbark Warmiński|Lidzbarka Warmińskiego]], [[Sławomir Pyra]] i [[Tadeusz Ziółkowski]] z [[Biskupiec|Biskupca Pomorskiego]]. Następne generacje osiągnęły światową klasę. Byli to m.in. [[Krzysztof Ferenstein]], [[Stefan Grodzicki]], [[Antoni Pacyński]] (jeździectwo), [[Tadeusz Awiżeń]], [[Adam Bondar]], [[Andrzej Komar]], [[Edward Kuliś]], [[Jan Lisowski]] (podnoszenie ciężarów), [[Jacek Fafiński]] (wicemistrz olimpijski z Atlanty), [[Zdzisław Kalisz]] (zapasy), [[Adam Brzozowski]], [[Tadeusz Daukszewicz]], [[Tomasz Łukaszewicz]], [[Andrzej Sypytkowski]], [[Klaus Teschner]], [[Jerzy Żwirko]] (kolarstwo), [[Czesław Najmowicz]], [[Ryszard Tulkis]], [[Bernad Werner]] (lekkoatletyka).
 +
 
 +
Wymienionych zawodników wychowali znakomici szkoleniowcy. Do najdłużej pracujących, najwytrwalszych należeli: [[Ludwik Jaczun]] (podnoszenie ciężarów), [[Ginter Schulz]] (kolarstwo), [[Stanisław Grodzicki]] (jeździectwo), [[Józef Blank]], [[Edward Szypulski]] (zapasy), [[Stanisław Gano]], [[Roman Gieryszewski]], [[Karol Paluch]] i [[Tadeusz Wójcik]] (lekkoatletyka).  
 +
 
 +
Transformacja polityczna i gospodarcza na początku lat 90. XX wieku sprawiła, że sport, rekreacja i turystyka zeszły na plan dalszy. Bez liderów i pomocy państwa LZS-y zamierały. Sport wiejski rozwijał się tam, gdzie funkcjonowała najliczniejsza grupa społeczników. Do najaktywniejszych gmin należały: [[Dywity (gmina wiejska)|Dywity]], [[Mrągowo (gmina wiejska)|Mrągowo]], [[Bartoszyce (gmina wiejska)|Bartoszyce]], [[Ostróda (gmina wiejska)|Ostróda]], [[Kętrzyn (gmina wiejska)|Kętrzyn]], [[Barczewo (gmina miejsko-wiejska)|Barczewo]], [[Biskupiec (gmina wiejska)|Biskupiec]], [[Reszel (gmina miejska-wiejska)|Reszel]] oraz [[Korsze (gmina miejsko-wiejska)|Korsze]]. Przetrwały nieliczne kluby.
 +
 
 +
Co roku [[Warmińsko-Mazurskie Zrzeszenie LZS]], które przez lata, do dziś, koordynowało uprawianie sportu wiejskiego na Warmii i Mazurach, organizuje ponad 7 tysięcy imprez sportowych i turystycznych, w których uczestniczy ponad 200 tys. osób. LZS na Warmii i Mazurach liczy 14,7 tysięcy osób zrzeszonych w 890 ogniwach, z których ponad 240 to kluby, UKS i ULKS. Kolejnymi szefami sportu wiejskiego na Warmii i Mazurach byli: [[Jan Kulik]], [[Kazimierz Okliński]], [[Mieczysław Łomanowski]], [[Bohdan Radwaniecki]], [[Jan Badura]] i [[Waldemar Buszan]], który dziś jest wiceprzewodniczącym zrzeszenia. Od 2011 roku szefem LZS jest [[Marek Konopka]].
 
'''Wiodące Ludowe Kluby Sportowe'''
 
'''Wiodące Ludowe Kluby Sportowe'''
*LUKS Warmia Lidzbark Warmiński tenis stołowy  
+
*LUKS Warmia Lidzbark Warmiński tenis stołowy  
*LUKS Warmia Lidzbark Warmiński sumo i zapasy M  
+
*LUKS Warmia Lidzbark Warmiński sumo i zapasy M  
*KS Polonia Pasłęk, UKS MOSiR Działdowo lekkoatletyka  
+
*KS Polonia Pasłęk, UKS MOSiR Działdowo lekkoatletyka  
*LKK Warmia Biskupiec kolarstwo  
+
*LKK Warmia Biskupiec kolarstwo  
*TS Nida Nidzica podnoszenie ciężarów
+
*TS Nida Nidzica podnoszenie ciężarów
 
'''Kluby punktujące w ogólnopolskim współzawodnictwie sportowym'''<br/>
 
'''Kluby punktujące w ogólnopolskim współzawodnictwie sportowym'''<br/>
 
1. [[LUKS Warmia Lidzbark Warmiński]]<br/>
 
1. [[LUKS Warmia Lidzbark Warmiński]]<br/>
Linia 32: Linia 44:
 
10. [[LUKS Łoś Gołdap]]<br/>
 
10. [[LUKS Łoś Gołdap]]<br/>
 
==Bibliografia==
 
==Bibliografia==
[http://www.lzs.olsztyn.pl/ lzs.pl]
+
[http://www.lzs.olsztyn.pl/ lzs.olsztyn.pl]
 
[http://www.bfs.home.pl/autoinstalator/joomla1/kalendarz-imprez-wm-z-lzs-2012 bfs.home.pl] [22.10.2014]<br/>
 
[http://www.bfs.home.pl/autoinstalator/joomla1/kalendarz-imprez-wm-z-lzs-2012 bfs.home.pl] [22.10.2014]<br/>
 
[http://www.lzs.pl/wojewodzkie-zrzeszenia-lzs/wojewodztwa/warminsko-mazurskie www.lzs.pl] [22.10.2014]<br/>
 
[http://www.lzs.pl/wojewodzkie-zrzeszenia-lzs/wojewodztwa/warminsko-mazurskie www.lzs.pl] [22.10.2014]<br/>
[http://www.igrzyskalzs2013.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=22 igrzyskalzs 2013] [22.10.2014]<br/>
+
[http://www.igrzyskalzs2013.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=22 igrzyskalzs2013.pl] [22.10.2014]<br/>
[http://www.wama-sport.pl/index.php/component/search/?searchword=LZS&searchphrase=all&Itemid=198 Wama-Sport.pl] [22.10.2014]<br/>
+
[http://www.wama-sport.pl/index.php/component/search/?searchword=LZS&searchphrase=all&Itemid=198 wama-sport.pl] [22.10.2014]<br/>
  
 
[[Kategoria: Sport|LZS]] [[Kategoria: Kluby|LZS]] [[Kategoria: LZS|LZS]]
 
[[Kategoria: Sport|LZS]] [[Kategoria: Kluby|LZS]] [[Kategoria: LZS|LZS]]

Wersja z 00:07, 29 lis 2014

Warmińsko-Mazurskie Zrzeszenie LZS

Warmińsko-Mazurskie Zrzeszenie LZS
Pełna nazwa klubu Ludowe Zespoły Sportowe
Data założenia 1947
Adres Siedziba Olsztyn, ul. Kołobrzeska 13

LZS – Ludowe Zespoły Sportowe, zrzeszenie grupujące kluby sportowe w małych miejscowościach, początkowo głównie na wsiach (obecnie kluby należące do LZS funkcjonują także w miastach). Od początku działalności zrzeszenie stawia sobie za cel popularyzację i rozwijanie kultury fizycznej i sportu. Pierwszy LZS w Polsce założono w województwie opolskim.

LZS na Warmii i Mazurach

Ludowe Zespoły Sportowe odegrały w rozwoju kultury fizycznej Warmii i Mazur wyjątkowo istotną rolę. Kluby wiejskie oraz kluby małych środowisk miejskich wychowały wielu znakomitych zawodników: medalistów olimpijskich, medalistów mistrzostwa świata i Europy.

Szczególna rola LZS w regionie warmińsko-mazurskim związana była z faktem, iż oprócz rodzimych mieszkańców tych terenów po II wojnie światowej żyli tu przybyli na te tereny rolnicy pochodzący z Wileńszczyzny, terenów województwa lwowskiego i nowogródzkiego, które po wojnie światowej znalazły się poza granicami Polski. Zamieszkała tu także znaczna część przesiedleńców z akcji "Wisła", a więc ludność pochodzenia ukraińskiego. Sport stał się nie tylko naturalnym sposobem spędzania wolnego czasu, ale był ważnym czynnikiem integracyjnym.

Pionierami życia sportowego po wojnie na wsi byli: znany dziś tylko z nazwiska Nartowski, Eugeniusz Turowski, Jan Rabczyński i Jadwiga Tomkiewicz. W 1947 roku w województwie olsztyńskim istniały 23 LZS, które skupiały 326 członków. W 1951 roku tych ogniw było już 510, a członków ponad 14 tysięcy. Na początku lat 50. XX. w. rozpoczęło się cykliczne współzawodnictwo sportowe. Jako pierwsze zorganizowały się sekcje piłkarskie. Powstały pierwsze obiekty sportowe, głównie stadiony, najwcześniej w Stawigudzie, Wydminach i Kurzętniku.

Największy i najbardziej dynamiczny rozwój ruchu LZS następował w powiatach: giżyckim, ostródzkim i iławskim. Z czasem rozszerzał się wachlarz uprawianych dyscyplin. Ponieważ piłkarze LZS nie mogli dorównać rywalom z większych miast, zaczęły się rozwijać inne dyscypliny, szczególnie lekka atletyka, podnoszenie ciężarów, kolarstwo, boks, jeździectwo, zapasy i tenis stołowy.

Do lat 90. XX wieku sport w klubach zrzeszonych w LZS w kraju oraz na Warmii i Mazurach rozwijał się prężnie, mając duże wsparcie z Ministerstwa Kultury Fizycznej i Turystyki, Ministerstwa Rolnictwa, a także ze strony władz lokalnych. Przy wielkich przedsiębiorstwach rolniczych i placówkach oświatowych powstawały mocne klubu z nowoczesną infrastrukturą (Agrokompleks Kętrzyn, Orzeł Karolewo). Taki stan rzeczy umożliwiał intensywną pracę szkoleniową oraz organizację imprez masowych. Pierwszymi sportowcami wybijającymi się ponad przeciętność byli: Marceli Mielka z Iławy, Bronisława Doborzyńska i Stanisław Gano z Kętrzyna, Janina Szerwińska z Karolewa, Andrzej Bakulin z Lidzbarka Warmińskiego, Sławomir Pyra i Tadeusz Ziółkowski z Biskupca Pomorskiego. Następne generacje osiągnęły światową klasę. Byli to m.in. Krzysztof Ferenstein, Stefan Grodzicki, Antoni Pacyński (jeździectwo), Tadeusz Awiżeń, Adam Bondar, Andrzej Komar, Edward Kuliś, Jan Lisowski (podnoszenie ciężarów), Jacek Fafiński (wicemistrz olimpijski z Atlanty), Zdzisław Kalisz (zapasy), Adam Brzozowski, Tadeusz Daukszewicz, Tomasz Łukaszewicz, Andrzej Sypytkowski, Klaus Teschner, Jerzy Żwirko (kolarstwo), Czesław Najmowicz, Ryszard Tulkis, Bernad Werner (lekkoatletyka).

Wymienionych zawodników wychowali znakomici szkoleniowcy. Do najdłużej pracujących, najwytrwalszych należeli: Ludwik Jaczun (podnoszenie ciężarów), Ginter Schulz (kolarstwo), Stanisław Grodzicki (jeździectwo), Józef Blank, Edward Szypulski (zapasy), Stanisław Gano, Roman Gieryszewski, Karol Paluch i Tadeusz Wójcik (lekkoatletyka).

Transformacja polityczna i gospodarcza na początku lat 90. XX wieku sprawiła, że sport, rekreacja i turystyka zeszły na plan dalszy. Bez liderów i pomocy państwa LZS-y zamierały. Sport wiejski rozwijał się tam, gdzie funkcjonowała najliczniejsza grupa społeczników. Do najaktywniejszych gmin należały: Dywity, Mrągowo, Bartoszyce, Ostróda, Kętrzyn, Barczewo, Biskupiec, Reszel oraz Korsze. Przetrwały nieliczne kluby.

Co roku Warmińsko-Mazurskie Zrzeszenie LZS, które przez lata, do dziś, koordynowało uprawianie sportu wiejskiego na Warmii i Mazurach, organizuje ponad 7 tysięcy imprez sportowych i turystycznych, w których uczestniczy ponad 200 tys. osób. LZS na Warmii i Mazurach liczy 14,7 tysięcy osób zrzeszonych w 890 ogniwach, z których ponad 240 to kluby, UKS i ULKS. Kolejnymi szefami sportu wiejskiego na Warmii i Mazurach byli: Jan Kulik, Kazimierz Okliński, Mieczysław Łomanowski, Bohdan Radwaniecki, Jan Badura i Waldemar Buszan, który dziś jest wiceprzewodniczącym zrzeszenia. Od 2011 roku szefem LZS jest Marek Konopka. Wiodące Ludowe Kluby Sportowe

  • LUKS Warmia Lidzbark Warmiński – tenis stołowy
  • LUKS Warmia Lidzbark Warmiński – sumo i zapasy M
  • KS Polonia Pasłęk, UKS MOSiR Działdowo – lekkoatletyka
  • LKK Warmia Biskupiec – kolarstwo
  • TS Nida Nidzica – podnoszenie ciężarów

Kluby punktujące w ogólnopolskim współzawodnictwie sportowym
1. LUKS Warmia Lidzbark Warmiński
2. Warmińsko-Mazurski KS Olsztyn
3. KT Tygrys Kętrzyn
4. SKS Start Olsztyn
5. AKS OSW Start Olsztyn
6. UKS Victoria Morąg
7. LKK Warmia Biskupiec
8. KS Polonia Pasłęk
9. TS Nida Nidzica
10. LUKS Łoś Gołdap

Bibliografia

lzs.olsztyn.pl bfs.home.pl [22.10.2014]
www.lzs.pl [22.10.2014]
igrzyskalzs2013.pl [22.10.2014]
wama-sport.pl [22.10.2014]