Rozogi (gmina wiejska): Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja zweryfikowana][wersja zweryfikowana]
(→‎Gospodarka)
Linia 77: Linia 77:
 
Gmina Rozogi jest gminą typowo rolniczą. Zatrudnienie w rolnictwie zawodowo czynnych mieszkańców przekracza 80%. Użytki rolne zajmują prawie 54% ogólnej powierzchni w gminie, w tym: grunty orne stanowią 44% (5346 ha), łąki i pastwiska 56% (6718 ha), a sady 0,2% (20 ha). Gmina posiada  gleby  zdecydowanie słabe (V  i  VI klasy bonitacyjnej). Głównym kierunkiem produkcji  jest chów bydła mlecznego i opasowego. 65% rolników zajmuje się produkcją mleka. Naturalne łąki i pastwiska z uregulowaną gospodarką wodną dostarczają cennej paszy zielonej i siana<ref>[rozogi-ug.bip-wm.pl/public/get_file.php?id=106450 Program ochrony środowiska gminy Rozogi na lata 2006-2015, Rozogi 2006.]</ref>. W gminie dominują gospodarstwa indywidualne o powierzchni średnio 15 ha, gospodarstwa powyżej 40 ha stanowią niespełna 1%<ref>[http://www.rozogi.pl/ug_rozogi/index.php?option=com_content&view=article&id=2&Itemid=4 Urząd Gminy Rozogi]</ref>.
 
Gmina Rozogi jest gminą typowo rolniczą. Zatrudnienie w rolnictwie zawodowo czynnych mieszkańców przekracza 80%. Użytki rolne zajmują prawie 54% ogólnej powierzchni w gminie, w tym: grunty orne stanowią 44% (5346 ha), łąki i pastwiska 56% (6718 ha), a sady 0,2% (20 ha). Gmina posiada  gleby  zdecydowanie słabe (V  i  VI klasy bonitacyjnej). Głównym kierunkiem produkcji  jest chów bydła mlecznego i opasowego. 65% rolników zajmuje się produkcją mleka. Naturalne łąki i pastwiska z uregulowaną gospodarką wodną dostarczają cennej paszy zielonej i siana<ref>[rozogi-ug.bip-wm.pl/public/get_file.php?id=106450 Program ochrony środowiska gminy Rozogi na lata 2006-2015, Rozogi 2006.]</ref>. W gminie dominują gospodarstwa indywidualne o powierzchni średnio 15 ha, gospodarstwa powyżej 40 ha stanowią niespełna 1%<ref>[http://www.rozogi.pl/ug_rozogi/index.php?option=com_content&view=article&id=2&Itemid=4 Urząd Gminy Rozogi]</ref>.
  
−
Liczba podmiotów gospodarki narodowej wpisanych do rejestru REGON w gminie Rozogi wynosiła pod koniec 2013 roku 248. W tym 18 podmioty należały do sektora publicznego, pozostałe 230 tworzy sektor prywatny. 55 firm było zarejestrowanych w dziale handel hurtowy i detaliczny, 28 firm w dziale przetwórstwo przemysłowe, 41 firm w dziale budownictwo, 38 w dziale: rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo. Działalność związaną z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi prowadziło 9 firm<ref name="p1"/>. Na terenie gminy nie ma rozwiniętego przemysłu; dość dobrze rozwinięta jest sieć usług i handel.<br/>
+
Liczba podmiotów gospodarki narodowej wpisanych do rejestru REGON w gminie Rozogi wynosiła pod koniec 2013 roku 248. W tym 18 podmiotów należało do sektora publicznego, pozostałe 230 tworzy sektor prywatny. 55 firm było zarejestrowanych w dziale handel hurtowy i detaliczny, 28 firm w dziale przetwórstwo przemysłowe, 41 firm w dziale budownictwo, 38 w dziale: rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo. Działalność związaną z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi prowadziło 9 firm<ref name="p1"/>. Na terenie gminy nie ma rozwiniętego przemysłu; dość dobrze rozwinięta jest sieć usług i handel.<br/>
 
Turystyka nie odgrywa w gminie znaczącej roli.
 
Turystyka nie odgrywa w gminie znaczącej roli.
  

Wersja z 22:23, 19 lut 2015

Gmina Rozogi
Herb
Herb gminy
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat szczycieński
Rodzaj gminy wiejska
Wójt Zbigniew Kudrzycki
Powierzchnia 224,41 km²
Liczba sołectw 15
Liczba miejscowości 30
Liczba ludności (2013)
Gęstość zaludnienia 		5714
25 osób/km²
Strefa numeracyjna 89
Tablice rejestracyjne NSZ
TERYT 2817052
Urząd gminy
ul. 22 Lipca 22 12-114 Rozogi
Strona internetowa gminy
Biuletyn Informacji Publicznej gminy

Gmina Rozogi – gmina wiejska położona w południowo-wschodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, w powiecie szczycieńskim. Siedziba gminy znajduje się w Rozogach. Gmina rolnicza o dużej powierzchni zalesienia. Władzę w gminie sprawuje wójt Zbigniew Kudrzycki[1].

Powierzchnia gminy

Gmina wiejska Rozogi zajmuje powierzchnię 224,41 km2[2], w tym:

  • użytki rolne: 53,8% (12084 ha)
  • lasy: 40,1% (9006 ha)
  • wody: 0,15% (35 ha)

Gmina stanowi 11,6% powierzchni powiatu szczycieńskiego.

Demografia

Liczba ludności gminy według danych z 2013 roku wynosi[2]:

Rozogi (gmina wiejska)
Kościół pw. św. Marii Magdaleny w Rozogach Autor: Przemysław Jahr
Kościół pw. św. Marii Magdaleny w Rozogach
Autor: Przemysław Jahr
 
Opis Ogółem Kobiety Mężczyźni
jednostka osób  % osób  % osób  %
liczba 5714 100 2763 48,4 2951 51,6
gęstość zaludnienia
(mieszk./km²) 		25 12 13

Saldo migracji wewnętrznych i zagranicznych na pobyt stały w 2013 roku w gminie wiejskiej Rozogi wynosiło -48 osoby[2], co stanowi 20,7% migracji w powiecie szczycieńskim oraz 1,3% w województwie warmińsko-mazurskim.

Historia gminy jako jednostki administracyjnej

Po II wojnie światowej tereny dzisiejszej gminy Rozogi były częścią powiatu szczycieńskiego w województwie olsztyńskim[3].

W 1954 roku istniejące dotychczas gminy zamieniono na gromady[4]. Gromada Rozogi przetrwała do kolejnej reformy administracyjnej w 1972 roku, która przywracała podział państwa na gminy[5].

Gminę wiejską Rozogi powołano na mocy uchwały Wojewódzkiej Rady Narodowej z dnia 6 grudnia 1972 roku[6], w jej skład wchodziły obszary sołectw: Antonia, Borki Rozowskie, Dąbrowy, Faryny, Kiełbasy, Klon, Kowalik, Księży Lasek, Kwiatuszki Wielkie, Łuka, Orzeszki, Rozogi, Spaliny Małe, Spaliny Wielkie, Wilamowo, Występ, Zawojki.

1 czerwca 1975 roku, na podstawie Ustawy o dwustopniowym podziale administracyjnym państwa[7], przestał istnieć powiat szczycieński. Gmina Rozogi została bezpośrednio częścią województwa ostrołęckiego.
Ponowne zmiany podziału administracyjnego państwa[8] umiejscowiły ją w powołanym 1 stycznia 1999 roku województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie szczycieńskim.

Gmina wiejska Rozogi graniczy z gminami: Wielbark, Szczytno, Świętajno, Ruciane-Nida, Pisz oraz Myszyniec i Łyse w województwie mazowieckim.

Miejscowości na terenie gminy

Sołectwa: Borki Rozowskie, Dąbrowy (sołectwa: Dąbrowy I i Dąbrowy II), Faryny, Klon, Kowalik, Księży Lasek, Kwiatuszki Wielkie, Łuka, Orzeszki, Rozogi, Spaliny Wielkie, Wilamowo, Występ, Zawojki.

Pozostałe miejscowości: Antonia, Dąbrowy-Działy, Grodzie, Kiełbasy, Kilimany, Kokoszki, Kopytko, Kwiatuszki Małe, Lipniak, Możdżenie, Nowy Suchoros, Radostowo, Spaliny Małe, Suchorowiec, Wujaki, Wysoki Grąd.

Gospodarka

Gmina Rozogi jest gminą typowo rolniczą. Zatrudnienie w rolnictwie zawodowo czynnych mieszkańców przekracza 80%. Użytki rolne zajmują prawie 54% ogólnej powierzchni w gminie, w tym: grunty orne stanowią 44% (5346 ha), łąki i pastwiska 56% (6718 ha), a sady 0,2% (20 ha). Gmina posiada gleby zdecydowanie słabe (V i VI klasy bonitacyjnej). Głównym kierunkiem produkcji jest chów bydła mlecznego i opasowego. 65% rolników zajmuje się produkcją mleka. Naturalne łąki i pastwiska z uregulowaną gospodarką wodną dostarczają cennej paszy zielonej i siana[9]. W gminie dominują gospodarstwa indywidualne o powierzchni średnio 15 ha, gospodarstwa powyżej 40 ha stanowią niespełna 1%[10].

Liczba podmiotów gospodarki narodowej wpisanych do rejestru REGON w gminie Rozogi wynosiła pod koniec 2013 roku 248. W tym 18 podmiotów należało do sektora publicznego, pozostałe 230 tworzy sektor prywatny. 55 firm było zarejestrowanych w dziale handel hurtowy i detaliczny, 28 firm w dziale przetwórstwo przemysłowe, 41 firm w dziale budownictwo, 38 w dziale: rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo. Działalność związaną z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi prowadziło 9 firm[2]. Na terenie gminy nie ma rozwiniętego przemysłu; dość dobrze rozwinięta jest sieć usług i handel.
Turystyka nie odgrywa w gminie znaczącej roli.

Gmina należy do LGD "Brama Mazurskiej Krainy", Związku Gmin "Czyste Mazury" oraz Związku Gmin Warmińsko-Mazurskich.

W nowej Strategii rozwoju województwa warmińsko-mazurskiego z 2013 r. teren gminy został zakwalifikowany do obszarów peryferyzacji społeczno-gospodarczej.

Liczba ludności bezrobotnej zarejestrowanej pod koniec 2013 roku w gminie Rozogi wynosiła 512 osób[2], co stanowi 8% bezrobotnych w powiecie szczycieńskim.

Ze środowiskowej pomocy społecznej korzysta w gminie 33,3% ludności[11].

Kultura i turystyka

Instytucje zajmujące się pracą na rzecz kultury na terenie gminy

Filie biblioteki znajdują się w Klonie, Dąbrowach, Farynach.

Wydarzenia kulturalne związane z gminą

  • Festiwal Kultury Ludowej w Rozogach
  • dożynki gminne

Ludzie związani z gminą

  • Elżbieta Kasznia (1957- ) - bibliotekarz, wszechstronnie utalentowana twórczyni rękodzieła artystycznego, śpiewaczka ludowa; mieszka i pracuje w Rozogach.
  • Jan Dopatka (1894-1976) - poeta mazurski tworzący w języku niemieckim i polskim, działacz mazurski.
  • Zofia Sandomierska - zajmuje się rękodziełem artystycznym, palmiarka; mieszka w Rozogach.
  • Waleria Żarnoch (1908-1988) - ludowa artystka, pieśniarka.
  • Fryderyk Kwiatkowski (1875-1954) - działacz mazurski urodzony w Rozogach.

Zabytki znajdujące się na terenie gminy

Do najcenniejszych zabytków znajdujących się na terenie gminy wiejskiej Rozogi należą[12][13]:

Szlaki i atrakcje turystyczne

  • szlak rowerowy: Piecki - Nawiady - Stare Kiełbonki - Spychowo - Rozogi - Ciesina - Rosocha - Krutyń - Piecki (80 km)
  • ścieżka przyrodniczo-turystyczna w Klonie
  • lasy, jezioro, obszar chronionego krajobrazu i pomniki przyrody

Informacje na temat atrakcji turystycznych znajdujących się na terenie gminy Rozogi można uzyskać na stronie internetowej rozogi.pl.

Szkolnictwo

W gminie wiejskiej Rozogi istnieją następujące placówki edukacyjne:

Sport

W gminie działa:

  • UKS Rozogi

Inne organizacje i instytucje

Obszary chronione i pomniki przyrody

Na terenie gminy znajdują się obszary objęte różnymi formami ochrony przyrody. Należą do nich<ref name="p3"Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Olsztynie</ref>:

Obszary Natura 2000:

Z pozostałych form ochrony przyrody na terenie gminy Rozogi znajduje się 13 pomników przyrody[14].

Ciekawostki

Rozogi pojawiają się w książce Czesława Miłosza Rodzinna Europa. Noblista wspomina w niej swoją ucieczkę z Wilna w 1940 roku, której trasa wiodła przez okolice Ełku, Szczytna, Wielbarka i Rozóg.

Zobacz też:

Przypisy

  1. ↑ BIP Urzędu Gminy Rozogi
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Portret terytorium, Bank Danych Lokalnych GUS
  3. ↑ Dz.U. 1946 nr 28 poz.177, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 29 maja 1946 r. w sprawie tymczasowego podziału administracyjnego Ziem Odzyskanych. isap.sejm.gov.pl
  4. ↑ Dz.U. 1954 nr 43 poz. 191, Ustawa z dnia 25 września 1954 r. o reformie podziału administracyjnego wsi i powołaniu gromadzkich rad narodowych.isap.sejm.gov.pl
  5. ↑ Dz.U. 1972 nr 49 poz. 312, Ustawa z dnia 29 listopada 1972 r. o utworzeniu gmin i zmianie ustawy o radach narodowych. isap.sejm.gov.pl
  6. ↑ Uchwała Nr XXI/83/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 6 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie olsztyńskim.
  7. ↑ Dz.U. 1975 nr 16 poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych. isap.sejm.gov.pl
  8. ↑ Dz.U. 1998 nr 103 poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów. isap.sejm.gov.pl
  9. ↑ [rozogi-ug.bip-wm.pl/public/get_file.php?id=106450 Program ochrony środowiska gminy Rozogi na lata 2006-2015, Rozogi 2006.]
  10. ↑ Urząd Gminy Rozogi
  11. ↑ Bank Danych Lokalnych GUS
  12. ↑ Narodowy Instytut Dziedzictwa, Rejestr zabytków
  13. ↑ Urząd Gminy Rozogi, Gminna Ewidencja Zabytków
  14. ↑ Błąd rozszerzenia cite: Błąd w składni elementu <ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwie p3

Bibliografia

Dz.U. 1946 nr 28 poz.177, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 29 maja 1946 r. w sprawie tymczasowego podziału administracyjnego Ziem Odzyskanych. isap.sejm.gov.pl [20.10.2014]
Dz.U. 1954 nr 43 poz. 191, Ustawa z dnia 25 września 1954 r. o reformie podziału administracyjnego wsi i powołaniu gromadzkich rad narodowych. isap.sejm.gov.pl [20.12.2014]
Dz.U. 1972 nr 49 poz. 312, Ustawa z dnia 29 listopada 1972 r. o utworzeniu gmin i zmianie ustawy o radach narodowych. isap.sejm.gov.pl [20.12.2014]
Dz.U. 1975 nr 16 poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych. isap.sejm.gov.pl[20.12.2014]
Dz.U. 1975 nr 17 poz. 92, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 maja 1975 r. w sprawie określenia miast oraz gmin wchodzących w skład województw. isap.sejm.gov.pl [20.12.2014]
Dz.U. 1998 nr 103 poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów. isap.sejm.gov.pl [20.12.2014]
Uchwała Nr XXI/83/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 6 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie olsztyńskim. [w:] Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie, Olsztyn 1972.
Program ochrony środowiska gminy Rozogi na lata 2006-2015, Rozogi 2006
Bank Danych lokalnych GUS, Portret terytorium [20.12.2014]
BIP Urzędu Gminy Rozogi [20.12.2014]
Urząd Gminy Rozogi [20.12.2014]
Leksykon kultury Warmii i Mazur [20.12.2014]
Narodowy Instytut Dziedzictwa, Rejestr zabytków [20.12.2014]
Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Olsztynie [20.12.2014]
UStat Olsztyn [20.12.2014]
Wykaz szkół i placówek oświatowych w województwie warmińsko-mazurskim [20.12.2014]

Źródło: „http://encyklopedia.warmia.mazury.pl/index.php?title=Rozogi_(gmina_wiejska)&oldid=128250”