Rozogi (gmina wiejska): Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja zweryfikowana] | [wersja zweryfikowana] |
(→Gospodarka) |
|||
| Linia 32: | Linia 32: | ||
<br/><br/> | <br/><br/> | ||
== Powierzchnia gminy == | == Powierzchnia gminy == | ||
| − | Gmina wiejska Rozogi zajmuje powierzchnię 224,41 km<sup>2</sup><ref | + | Gmina wiejska Rozogi zajmuje powierzchnię 224,41 km<sup>2</sup><ref>[http://stat.gov.pl/bdl/app/portret.display?p_czas=19&p_nts=14&p_tery=3250 Portret terytorium, Bank Danych Lokalnych GUS]</ref>, w tym: |
*użytki rolne: 53,8% (12084 ha) | *użytki rolne: 53,8% (12084 ha) | ||
*lasy: 40,1% (9006 ha) | *lasy: 40,1% (9006 ha) | ||
| Linia 40: | Linia 40: | ||
== Demografia == | == Demografia == | ||
| − | Liczba ludności gminy według danych z 2013 roku wynosi | + | Liczba ludności gminy według danych z 2013 roku wynosi: |
{{Galeria|Nazwa=Rozogi (gmina wiejska)|wielkość=300|pozycja=right | {{Galeria|Nazwa=Rozogi (gmina wiejska)|wielkość=300|pozycja=right | ||
|Plik:Kościół w Rozogach.jpg| Kościół pw. św. Marii Magdaleny w Rozogach<br/> Autor: Przemysław Jahr | |Plik:Kościół w Rozogach.jpg| Kościół pw. św. Marii Magdaleny w Rozogach<br/> Autor: Przemysław Jahr | ||
| Linia 55: | Linia 55: | ||
|gęstość zaludnienia<br />(mieszk./km²) || colspan=2| 25 || colspan=2| 12 || colspan=2| 13 | |gęstość zaludnienia<br />(mieszk./km²) || colspan=2| 25 || colspan=2| 12 || colspan=2| 13 | ||
|} | |} | ||
| − | Saldo migracji wewnętrznych i zagranicznych na pobyt stały w 2013 roku w gminie wiejskiej Rozogi wynosiło -48 osoby | + | Saldo migracji wewnętrznych i zagranicznych na pobyt stały w 2013 roku w gminie wiejskiej Rozogi wynosiło -48 osoby, co stanowi 20,7% migracji w [[Powiat szczycieński| powiecie szczycieńskim]] oraz 1,3% w [[województwo warmińsko-mazurskie| województwie warmińsko-mazurskim]]. |
== Historia gminy jako jednostki administracyjnej == | == Historia gminy jako jednostki administracyjnej == | ||
| Linia 75: | Linia 75: | ||
== Gospodarka == | == Gospodarka == | ||
| − | Gmina Rozogi jest gminą typowo rolniczą. Zatrudnienie w rolnictwie zawodowo czynnych mieszkańców przekracza 80%. Użytki rolne zajmują prawie 54% ogólnej powierzchni w gminie, w tym: grunty orne stanowią 44% (5346 ha), łąki i pastwiska 56% (6718 ha), a sady 0,2% (20 ha). Gmina posiada gleby zdecydowanie słabe (V i VI klasy bonitacyjnej). Głównym kierunkiem produkcji jest chów bydła mlecznego i opasowego. 65% rolników zajmuje się produkcją mleka. Naturalne łąki i pastwiska z uregulowaną gospodarką wodną dostarczają cennej paszy zielonej i siana<ref>[rozogi-ug.bip-wm.pl/public/get_file.php?id=106450 Program ochrony środowiska gminy Rozogi na lata 2006-2015, Rozogi 2006.]</ref>. W gminie dominują gospodarstwa indywidualne o powierzchni średnio 15 ha, gospodarstwa powyżej 40 ha stanowią niespełna 1%<ref>[http://www.rozogi.pl/ug_rozogi/index.php?option=com_content&view=article&id=2&Itemid=4 Urząd Gminy Rozogi]</ref>. | + | Gmina Rozogi jest gminą typowo rolniczą. Zatrudnienie w rolnictwie zawodowo czynnych mieszkańców przekracza 80%. Użytki rolne zajmują prawie 54% ogólnej powierzchni w gminie, w tym: grunty orne stanowią 44% (5346 ha), łąki i pastwiska 56% (6718 ha), a sady 0,2% (20 ha). Gmina posiada gleby zdecydowanie słabe (V i VI klasy bonitacyjnej). Głównym kierunkiem produkcji jest chów bydła mlecznego i opasowego. 65% rolników zajmuje się produkcją mleka. Naturalne łąki i pastwiska z uregulowaną gospodarką wodną dostarczają cennej paszy zielonej i siana<ref>[http://rozogi-ug.bip-wm.pl/public/get_file.php?id=106450 Program ochrony środowiska gminy Rozogi na lata 2006-2015, Rozogi 2006.]</ref>. W gminie dominują gospodarstwa indywidualne o powierzchni średnio 15 ha, gospodarstwa powyżej 40 ha stanowią niespełna 1%<ref>[http://www.rozogi.pl/ug_rozogi/index.php?option=com_content&view=article&id=2&Itemid=4 Urząd Gminy Rozogi]</ref>. |
| − | Liczba podmiotów gospodarki narodowej wpisanych do rejestru REGON w gminie Rozogi wynosiła pod koniec 2013 roku 248. W tym 18 podmiotów należało do sektora publicznego, pozostałe 230 tworzy sektor prywatny. 55 firm było zarejestrowanych w dziale handel hurtowy i detaliczny, 28 firm w dziale przetwórstwo przemysłowe, 41 firm w dziale budownictwo, 38 w dziale: rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo. Działalność związaną z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi prowadziło 9 firm | + | Liczba podmiotów gospodarki narodowej wpisanych do rejestru REGON w gminie Rozogi wynosiła pod koniec 2013 roku 248. W tym 18 podmiotów należało do sektora publicznego, pozostałe 230 tworzy sektor prywatny. 55 firm było zarejestrowanych w dziale handel hurtowy i detaliczny, 28 firm w dziale przetwórstwo przemysłowe, 41 firm w dziale budownictwo, 38 w dziale: rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo. Działalność związaną z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi prowadziło 9 firm. Na terenie gminy nie ma rozwiniętego przemysłu; dość dobrze rozwinięta jest sieć usług i handel.<br/> |
Turystyka nie odgrywa w gminie znaczącej roli. | Turystyka nie odgrywa w gminie znaczącej roli. | ||
| Linia 84: | Linia 84: | ||
W nowej [[Strategia rozwoju województwa |Strategii rozwoju województwa warmińsko-mazurskiego]] z 2013 r. teren gminy został zakwalifikowany do [[Obszary peryferyzacji społeczno-gospodarczej | obszarów peryferyzacji społeczno-gospodarczej]]. | W nowej [[Strategia rozwoju województwa |Strategii rozwoju województwa warmińsko-mazurskiego]] z 2013 r. teren gminy został zakwalifikowany do [[Obszary peryferyzacji społeczno-gospodarczej | obszarów peryferyzacji społeczno-gospodarczej]]. | ||
| − | Liczba ludności bezrobotnej zarejestrowanej pod koniec 2013 roku w gminie Rozogi wynosiła 512 osób | + | Liczba ludności bezrobotnej zarejestrowanej pod koniec 2013 roku w gminie Rozogi wynosiła 512 osób, co stanowi 8% bezrobotnych w powiecie szczycieńskim. |
Ze środowiskowej pomocy społecznej korzysta w gminie 33,3% ludności<ref>Bank Danych Lokalnych GUS</ref>. | Ze środowiskowej pomocy społecznej korzysta w gminie 33,3% ludności<ref>Bank Danych Lokalnych GUS</ref>. | ||
| Linia 138: | Linia 138: | ||
*[[Zespół Folklorystyczny "Babskie Olekanie"]] | *[[Zespół Folklorystyczny "Babskie Olekanie"]] | ||
== Obszary chronione i pomniki przyrody == | == Obszary chronione i pomniki przyrody == | ||
| − | Na terenie gminy znajdują się obszary objęte różnymi formami ochrony przyrody. Należą do nich<ref | + | Na terenie gminy znajdują się obszary objęte różnymi formami ochrony przyrody. Należą do nich<ref>[http://bip.olsztyn.rdos.gov.pl/ Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Olsztynie]</ref>: |
Obszary [[Natura 2000]]: | Obszary [[Natura 2000]]: | ||
*[[Natura 2000 Ostoja Piska|Specjalny obszar ochrony siedlisk Ostoja Piska]] (57 826,61 ha) | *[[Natura 2000 Ostoja Piska|Specjalny obszar ochrony siedlisk Ostoja Piska]] (57 826,61 ha) | ||
| − | Z pozostałych form ochrony przyrody na terenie gminy Rozogi znajduje się 13 pomników przyrody | + | Z pozostałych form ochrony przyrody na terenie gminy Rozogi znajduje się 13 pomników przyrody. |
==Ciekawostki== | ==Ciekawostki== | ||
Wersja z 13:21, 20 lut 2015
| Gmina Rozogi | |||
| | |||
| |||
| Województwo | warmińsko-mazurskie | ||
| Powiat | szczycieński | ||
| Rodzaj gminy | wiejska | ||
| Wójt | Zbigniew Kudrzycki | ||
| Powierzchnia | 224,41 km² | ||
| Liczba sołectw | 15 | ||
| Liczba miejscowości | 30 | ||
| Liczba ludności (2013) Gęstość zaludnienia |
5714 25 osób/km² | ||
| Strefa numeracyjna | 89 | ||
| Tablice rejestracyjne | NSZ | ||
| TERYT | 2817052 | ||
| Urząd gminy ul. 22 Lipca 22 12-114 Rozogi
| |||
| Strona internetowa gminy | |||
| Biuletyn Informacji Publicznej gminy | |||
Gmina Rozogi – gmina wiejska położona w południowo-wschodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, w powiecie szczycieńskim. Siedziba gminy znajduje się w Rozogach. Gmina rolnicza o dużej powierzchni zalesienia.
Władzę w gminie sprawuje wójt Zbigniew Kudrzycki[1].
Spis treści
- 1 Powierzchnia gminy
- 2 Demografia
- 3 Historia gminy jako jednostki administracyjnej
- 4 Miejscowości na terenie gminy
- 5 Gospodarka
- 6 Kultura i turystyka
- 7 Szkolnictwo
- 8 Sport
- 9 Inne organizacje i instytucje
- 10 Obszary chronione i pomniki przyrody
- 11 Ciekawostki
- 12 Zobacz też:
- 13 Przypisy
- 14 Bibliografia
Powierzchnia gminy
Gmina wiejska Rozogi zajmuje powierzchnię 224,41 km2[2], w tym:
- użytki rolne: 53,8% (12084 ha)
- lasy: 40,1% (9006 ha)
- wody: 0,15% (35 ha)
Gmina stanowi 11,6% powierzchni powiatu szczycieńskiego.
Demografia
Liczba ludności gminy według danych z 2013 roku wynosi:
Kościół pw. św. Marii Magdaleny w Rozogach
Autor: Przemysław Jahr
| Opis | Ogółem | Kobiety | Mężczyźni | |||
|---|---|---|---|---|---|---|
| jednostka | osób | % | osób | % | osób | % |
| liczba | 5714 | 100 | 2763 | 48,4 | 2951 | 51,6 |
| gęstość zaludnienia (mieszk./km²) |
25 | 12 | 13 | |||
Saldo migracji wewnętrznych i zagranicznych na pobyt stały w 2013 roku w gminie wiejskiej Rozogi wynosiło -48 osoby, co stanowi 20,7% migracji w powiecie szczycieńskim oraz 1,3% w województwie warmińsko-mazurskim.
Historia gminy jako jednostki administracyjnej
Po II wojnie światowej tereny dzisiejszej gminy Rozogi były częścią powiatu szczycieńskiego w województwie olsztyńskim[3].
W 1954 roku istniejące dotychczas gminy zamieniono na gromady[4]. Gromada Rozogi przetrwała do kolejnej reformy administracyjnej w 1972 roku, która przywracała podział państwa na gminy[5].
Gminę wiejską Rozogi powołano na mocy uchwały Wojewódzkiej Rady Narodowej z dnia 6 grudnia 1972 roku[6], w jej skład wchodziły obszary sołectw: Antonia, Borki Rozowskie, Dąbrowy, Faryny, Kiełbasy, Klon, Kowalik, Księży Lasek, Kwiatuszki Wielkie, Łuka, Orzeszki, Rozogi, Spaliny Małe, Spaliny Wielkie, Wilamowo, Występ, Zawojki.
1 czerwca 1975 roku, na podstawie Ustawy o dwustopniowym podziale administracyjnym państwa[7], przestał istnieć powiat szczycieński. Gmina Rozogi została bezpośrednio częścią województwa ostrołęckiego.
Ponowne zmiany podziału administracyjnego państwa[8] umiejscowiły ją w powołanym 1 stycznia 1999 roku województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie szczycieńskim.
Gmina wiejska Rozogi graniczy z gminami: Wielbark, Szczytno, Świętajno, Ruciane-Nida, Pisz oraz Myszyniec i Łyse w województwie mazowieckim.
Miejscowości na terenie gminy
Sołectwa: Borki Rozowskie, Dąbrowy (sołectwa: Dąbrowy I i Dąbrowy II), Faryny, Klon, Kowalik, Księży Lasek, Kwiatuszki Wielkie, Łuka, Orzeszki, Rozogi, Spaliny Wielkie, Wilamowo, Występ, Zawojki.
Pozostałe miejscowości: Antonia, Dąbrowy-Działy, Grodzie, Kiełbasy, Kilimany, Kokoszki, Kopytko, Kwiatuszki Małe, Lipniak, Możdżenie, Nowy Suchoros, Radostowo, Spaliny Małe, Suchorowiec, Wujaki, Wysoki Grąd.
Gospodarka
Gmina Rozogi jest gminą typowo rolniczą. Zatrudnienie w rolnictwie zawodowo czynnych mieszkańców przekracza 80%. Użytki rolne zajmują prawie 54% ogólnej powierzchni w gminie, w tym: grunty orne stanowią 44% (5346 ha), łąki i pastwiska 56% (6718 ha), a sady 0,2% (20 ha). Gmina posiada gleby zdecydowanie słabe (V i VI klasy bonitacyjnej). Głównym kierunkiem produkcji jest chów bydła mlecznego i opasowego. 65% rolników zajmuje się produkcją mleka. Naturalne łąki i pastwiska z uregulowaną gospodarką wodną dostarczają cennej paszy zielonej i siana[9]. W gminie dominują gospodarstwa indywidualne o powierzchni średnio 15 ha, gospodarstwa powyżej 40 ha stanowią niespełna 1%[10].
Liczba podmiotów gospodarki narodowej wpisanych do rejestru REGON w gminie Rozogi wynosiła pod koniec 2013 roku 248. W tym 18 podmiotów należało do sektora publicznego, pozostałe 230 tworzy sektor prywatny. 55 firm było zarejestrowanych w dziale handel hurtowy i detaliczny, 28 firm w dziale przetwórstwo przemysłowe, 41 firm w dziale budownictwo, 38 w dziale: rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo. Działalność związaną z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi prowadziło 9 firm. Na terenie gminy nie ma rozwiniętego przemysłu; dość dobrze rozwinięta jest sieć usług i handel.
Turystyka nie odgrywa w gminie znaczącej roli.
Gmina należy do LGD "Brama Mazurskiej Krainy", Związku Gmin "Czyste Mazury" oraz Związku Gmin Warmińsko-Mazurskich.
W nowej Strategii rozwoju województwa warmińsko-mazurskiego z 2013 r. teren gminy został zakwalifikowany do obszarów peryferyzacji społeczno-gospodarczej.
Liczba ludności bezrobotnej zarejestrowanej pod koniec 2013 roku w gminie Rozogi wynosiła 512 osób, co stanowi 8% bezrobotnych w powiecie szczycieńskim.
Ze środowiskowej pomocy społecznej korzysta w gminie 33,3% ludności[11].
Kultura i turystyka
Instytucje zajmujące się pracą na rzecz kultury na terenie gminy
Filie biblioteki znajdują się w Klonie, Dąbrowach, Farynach.
Wydarzenia kulturalne związane z gminą
- Festiwal Kultury Ludowej w Rozogach
- dożynki gminne
Ludzie związani z gminą
- Elżbieta Kasznia (1957- ) - bibliotekarz, wszechstronnie utalentowana twórczyni rękodzieła artystycznego, śpiewaczka ludowa; mieszka i pracuje w Rozogach.
- Jan Dopatka (1894-1976) - poeta mazurski tworzący w języku niemieckim i polskim, działacz mazurski.
- Zofia Sandomierska - zajmuje się rękodziełem artystycznym, palmiarka; mieszka w Rozogach.
- Waleria Żarnoch (1908-1988) - ludowa artystka, pieśniarka.
- Fryderyk Kwiatkowski (1875-1954) - działacz mazurski urodzony w Rozogach.
Zabytki znajdujące się na terenie gminy
Do najcenniejszych zabytków znajdujących się na terenie gminy wiejskiej Rozogi należą[12][13]:
- drewniana zabudowa we wsi Klon
- kościół ewangelicki w Klonie
- kościół pw. Znalezienia Krzyża Świętego w Klonie wraz z plebanią i kapliczką
- kościół pw. św. Marii Magdaleny w Rozogach
- dawny kościół ewangelicki, murowano-drewniany w Księżym Lasku (obecnie rzymskokatolicki kościół filialny) wraz z przykościelnym cmentarzem
- kaplica drewniana pw. Matki Boskiej Królowej Polski i św. Stanisława Kostki w Farynach
- cmentarze ewangelickie w Farynach, Klonie, Kowaliku i Rozogach
- zabytkowe drewniane chaty w miejscowościach: Faryny, Klon, Łuka, Rozogi, Dąbrowy, Borki Rozowskie, Kwiatuszki Wielkie, Łuka, Orzeszki
Szlaki i atrakcje turystyczne
- szlak rowerowy: Piecki - Nawiady - Stare Kiełbonki - Spychowo - Rozogi - Ciesina - Rosocha - Krutyń - Piecki (80 km)
- ścieżka przyrodniczo-turystyczna w Klonie
- lasy, jezioro, obszar chronionego krajobrazu i pomniki przyrody
Informacje na temat atrakcji turystycznych znajdujących się na terenie gminy Rozogi można uzyskać na stronie internetowej rozogi.pl.
Szkolnictwo
W gminie wiejskiej Rozogi istnieją następujące placówki edukacyjne:
- Przedszkole Samorządowe "Kraina Uśmiechu" w Rozogach
- Szkoła Podstawowa im. Jana Pawła II w Rozogach
- Szkoła Podstawowa w Klonie
- Zespół Szkolno-Przedszkolny w Dąbrowach - Przedszkole Samorządowe w Dąbrowach, Szkoła Podstawowa w Dąbrowach
- Zespół Szkół w Rozogach - Gimnazjum im. ks. Jana Twardowskiego w Rozogach, Liceum Ogólnokształcące w Rozogach, Zasadnicza Szkoła Zawodowa w Rozogach
Sport
W gminie działa:
- UKS Rozogi
Inne organizacje i instytucje
Obszary chronione i pomniki przyrody
Na terenie gminy znajdują się obszary objęte różnymi formami ochrony przyrody. Należą do nich[14]:
Obszary Natura 2000:
- Specjalny obszar ochrony siedlisk Ostoja Piska (57 826,61 ha)
Z pozostałych form ochrony przyrody na terenie gminy Rozogi znajduje się 13 pomników przyrody.
Ciekawostki
Rozogi pojawiają się w książce Czesława Miłosza Rodzinna Europa. Noblista wspomina w niej swoją ucieczkę z Wilna w 1940 roku, której trasa wiodła przez okolice Ełku, Szczytna, Wielbarka i Rozóg.
Zobacz też:
Przypisy
- ↑ BIP Urzędu Gminy Rozogi
- ↑ Portret terytorium, Bank Danych Lokalnych GUS
- ↑ Dz.U. 1946 nr 28 poz.177, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 29 maja 1946 r. w sprawie tymczasowego podziału administracyjnego Ziem Odzyskanych. isap.sejm.gov.pl
- ↑ Dz.U. 1954 nr 43 poz. 191, Ustawa z dnia 25 września 1954 r. o reformie podziału administracyjnego wsi i powołaniu gromadzkich rad narodowych.isap.sejm.gov.pl
- ↑ Dz.U. 1972 nr 49 poz. 312, Ustawa z dnia 29 listopada 1972 r. o utworzeniu gmin i zmianie ustawy o radach narodowych. isap.sejm.gov.pl
- ↑ Uchwała Nr XXI/83/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 6 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie olsztyńskim.
- ↑ Dz.U. 1975 nr 16 poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych. isap.sejm.gov.pl
- ↑ Dz.U. 1998 nr 103 poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów. isap.sejm.gov.pl
- ↑ Program ochrony środowiska gminy Rozogi na lata 2006-2015, Rozogi 2006.
- ↑ Urząd Gminy Rozogi
- ↑ Bank Danych Lokalnych GUS
- ↑ Narodowy Instytut Dziedzictwa, Rejestr zabytków
- ↑ Urząd Gminy Rozogi, Gminna Ewidencja Zabytków
- ↑ Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Olsztynie
Bibliografia
Dz.U. 1946 nr 28 poz.177, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 29 maja 1946 r. w sprawie tymczasowego podziału administracyjnego Ziem Odzyskanych. isap.sejm.gov.pl [20.10.2014]
Dz.U. 1954 nr 43 poz. 191, Ustawa z dnia 25 września 1954 r. o reformie podziału administracyjnego wsi i powołaniu gromadzkich rad narodowych. isap.sejm.gov.pl [20.12.2014]
Dz.U. 1972 nr 49 poz. 312, Ustawa z dnia 29 listopada 1972 r. o utworzeniu gmin i zmianie ustawy o radach narodowych. isap.sejm.gov.pl [20.12.2014]
Dz.U. 1975 nr 16 poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych. isap.sejm.gov.pl[20.12.2014]
Dz.U. 1975 nr 17 poz. 92, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 maja 1975 r. w sprawie określenia miast oraz gmin wchodzących w skład województw. isap.sejm.gov.pl [20.12.2014]
Dz.U. 1998 nr 103 poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów. isap.sejm.gov.pl [20.12.2014]
Uchwała Nr XXI/83/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 6 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie olsztyńskim. [w:] Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie, Olsztyn 1972.
Program ochrony środowiska gminy Rozogi na lata 2006-2015, Rozogi 2006
Bank Danych lokalnych GUS, Portret terytorium [20.12.2014]
BIP Urzędu Gminy Rozogi [20.12.2014]
Urząd Gminy Rozogi [20.12.2014]
Leksykon kultury Warmii i Mazur [20.12.2014]
Narodowy Instytut Dziedzictwa, Rejestr zabytków [20.12.2014]
Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Olsztynie [20.12.2014]
UStat Olsztyn [20.12.2014]
Wykaz szkół i placówek oświatowych w województwie warmińsko-mazurskim [20.12.2014]
