Natura 2000 Ostoja Napiwodzko-Ramucka: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja zweryfikowana]
(Utworzono nową stronę "{{EWiM Natura2000WersjaRozszerzona infobox |nazwa obszaru = Obszar Natura 2000 Ostoja Napiwodzko-Ramucka |zdjecie = napiwodzka |podpis zdjecia ...")
 
 
(Nie pokazano 26 wersji utworzonych przez 4 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
 
{{EWiM Natura2000WersjaRozszerzona infobox
 
{{EWiM Natura2000WersjaRozszerzona infobox
 
  |nazwa obszaru      = Obszar Natura 2000 Ostoja Napiwodzko-Ramucka
 
  |nazwa obszaru      = Obszar Natura 2000 Ostoja Napiwodzko-Ramucka
−
  |zdjecie            = napiwodzka
+
  |zdjecie            =  
−
  |podpis zdjecia      = Grąd typowy w rezerwacie "Las Warmiński im. prof. Benona Polakowskiego"
+
  |podpis zdjecia      =  
−
  |typ obszaru        = Obszar "siedliskowy" - przyszły specjalny obszar ochrony siedlisk (SOOS)
+
  |typ obszaru        = Obszar "siedliskowy" – przyszły specjalny obszar ochrony siedlisk (SOOS)
 
  |kod                = PLH280048
 
  |kod                = PLH280048
−
  |powierzchnia        = 57826.61
+
  |powierzchnia        = 32612,78
 
  |kod mapy            = PL-WN
 
  |kod mapy            = PL-WN
 
  |stopniN            = 53
 
  |stopniN            = 53
−
  |minutN              = 40
+
  |minutN              = 23
−
  |sekundN            = 13
+
  |sekundN            = 11.76
−
  |stopniE            = 21
+
  |stopniE            = 20
−
  |minutE              = 11
+
  |minutE              = 42
−
  |sekundE            = 07
+
  |sekundE            = 37.44
 
  |status obszaru      = Obszar o  Znaczeniu dla Wspólnoty (OZW); zatwierdzony decyzją Komisji Europejskiej (2011 r.)
 
  |status obszaru      = Obszar o  Znaczeniu dla Wspólnoty (OZW); zatwierdzony decyzją Komisji Europejskiej (2011 r.)
 
}}
 
}}
−
 
+
'''Obszar Natura 2000 Napiwodzko-Ramucka''' – obszar o znaczeniu dla Wspólnoty (OZW) – obszar "siedliskowy" zatwierdzony przez Komisję Europejską do czasu wyznaczenia przez kraj członkowski
−
'''Obszar Natura 2000 Napiwodzko-Ramucka''' - obszar o znaczeniu dla Wspólnoty (OZW) - obszar „siedliskowy” zatwierdzony przez Komisję Europejską do czasu wyznaczenia przez kraj członkowski
 
 
<br/><br/>
 
<br/><br/>
−
 
−
[[Plik:zgnilocha.jpg|300px|thumb|right|Bór sosnowy świeży w okolicy wsi Zgniłocha]]
 
  
 
=== Ogólny opis obszaru ===
 
=== Ogólny opis obszaru ===
 +
OZW "Ostoja Napiwodzko-Ramucka" obejmuje znaczną część Puszczy Napiwodzko-Ramuckiej (określanej również jako Puszcza Nidzicka) położonej w południowej części Pojezierza Olsztyńskiego. Obszar ten składa się z 9 enklaw o nazwach: "Dolina Łyny" (14247,7 ha), "Gim" (2127,1 ha), "Kemno" (474,1 ha), "Kośno" (2217,9 ha), "Dłużek" (891,9 ha), "Dolina Rzeki Czarnej" (1034,9 ha), "Sołtysek" (120,3 ha), "Galwica-Sawica" (9267,9 ha), "Muszaki" (2230 ha).
  
−
 
+
W krajobrazie tego terenu dominują równiny sandrowe, poprzecinane licznymi rynnami fluwioglacjalnymi i morenami. W pokryciu terenu dominują lasy (przede wszystkim bory sosnowe) oraz wody i siedliska wilgotne: jeziora, torfowiska i bagna. Na terenie ostoi znajduje się wiele jezior, największe z nich to: [[Jezioro Łańskie]] (1070 ha), [[Jezioro Pluszne]] (908 ha), [[Jezioro Kośno]] (552 ha)i [[Jezioro Omulew]] (549 ha).
−
OZW "Ostoja Piska" położony jest na terenie trzech mezoregionów geograficznych: [[Pojezierze Mrągowskie]], [[Kraina Wielkich Jezior Mazurskich]] i [[Równina Mazurska]]. Rzeźba terenu jest bardzo urozmaicona, ukształtowana pod wpływem zlodowacenia bałtyckiego. Obszar ten położony jest na styku dwóch odmiennych form geomorfologicznych - moreny i sandru. Różnica w wysokościach bezwzględnych  między najniższym punktem - 110-116 m n.p.m. ([[rzeka Pisa]], [[jezioro Bełdany]]), a najwyższym - 186 m n.p.m. (okolice [[Kosewo Górna|Kosewa Górnego]]) wynosi 70 m, natomiast lokalne różnice wysokości bezwzględnych dochodzą do 30 m.  Cały obszar odznacza się zróżnicowana i bogata siecią hydrograficzną, w skład której wchodzi 90 jezior powyżej 1 ha. Największe z nich to: [[Jezioro Nidzkie]] (1820 ha), [[Jezoro Bełdany|Bełdany]] (941 ha) i [[Jezioro Mokre|Mokre]] (815 ha).  
 
−
<br/http://enc-test.warmia.mazury.pl/w1/skins/common/images/button_italic.png>
 
−
 
 
  
 
=== Walory przyrodnicze ===
 
=== Walory przyrodnicze ===
−
 
+
Na terenie ostoi stwierdzono występowanie co najmniej 23 siedlisk przyrodniczych z Załącznika I Dyrektywy Siedliskowej, 15 gatunków zwierząt i 3 gatunki roślin z Załącznika II. O wysokich walorach przyrodniczych ostoi świadczy m.in.:
−
Ostoja Piska zabezpiecza prawie wszystkie podstawowe zbiorowiska roślinne charakterystyczne dla Polski północno-wschodniej. Na szczególną uwagę zasługuje grąd subkontynentalny ''Tilio-Carpinetum'' (kod 9170-2), występujący tutaj w pełnym gradiencie troficznym. Drzewostan tego typu lasów buduje [[dąb szypułkowy]] ''Quercus robur'', [[lipa drobnolistna]] ''Tilia cordata'', [[grab pospolity]] ''Carpinus betulus'' i [[klon zwyczajny]] ''Acer platanoides''. Niektóre fragmenty lasów dębowych, w okolicy Rucianego-Nidy, Ukty i Lipowa, zaliczono do uboższej postaci świetlistej dąbrowy ''Potentillo albae-Quercetum'' (kod 91I0-1). Na terenach sandrowych dominuje subkontynentalny bór świeży ''Peucedano-Pinetum'', gdzie oprócz sosny domieszkę stanowi [[świerk pospolity]]. Pośrednie siedliska zajmuje bogaty florystycznie dębowo-sosnowo-świerkowy subborealny bór mieszany ''Serratulo-Pinetum''. Licznie na terenie Ostoi Piskiej występują płaty boru bagiennego ''Vaccinio uliginosi-Pinetum'' (kod 91D0-2), spotykane w miejscach bezodpływowych na torfach wysokich. Na podobnych, ale bardziej mezotroficznych siedliskach występuje świerczyna na torfie ''Sphagno girgensohni-Pinetum'' (kod 91D0-5). Z brzegami częstych na tym obszarze wód związany jest ols Ribeso nigri-Alnetum, złożony z olszy czarnej, oraz łęg jesionowo-olszowy ''Fraxino-Alnetum'' (kod 91E0-3). Z siedliskami wilgotnymi związane są ponadto takie zbiorowiska jak: łęg wiązowo-jezionowy ''Ficario-Ulmetum'' (kod 91F0-2), źródliskowe lasy olszowe ''Cardamino-Alneteum glutinosae'' (kod 91E0-4), łeg wierzbowy ''Salicetum albo-fragilis'' (kod 91E0-1). O specyficze tego obszaru świadczą bardzo dobrze zachowane zbiorowiska wodne i torfowiska należące do takich klas jak: ''Charetea'' (kod 3140), ''Potamogetonetea'' (kod 3150), ''Phragmitetea'', ''Scheuchzerio-Caricetea'' (kod 7140, 7150), ''Oxycocco-Sphagnetea'' (kod 7110) i torfowiska zasadowe  (kod 7230) z [[pięciornik błotny|pięciornikiem błotnym]], oraz nakredowe (kod 7210) z [[kłoć wiechowata|kłocią wiechowatą]]. Interesujące i bogate florystycznie są ponadto nadrzeczne zbiorowiska ziołoroślowe, zbiorowiska łąkowe (o różnej wilgotności) oraz murawy kserotermiczne i napiaskowe (kody - 6430, 6510, 6410, 6210). Liczne na tym obszarze jeziora dystroficzne to także siedliska naturowe (kod 3160).
+
*dobry stan zachowania jezior (kod 3140, 3150 i 3160) ze zbiorowiskami łąk ramienicowych
−
Flora naczyniowa Ostoi Piskiej liczy około 900 gatunków. Spośród gatunków "naturowych" na obszarze tym występuje m.in.: [[obuwik pospolity]] (kod 1902), [[lipiennik Loesela]] (kod 1903), [[sasanka otwarta]] (kod 1477).
+
*dobrze zachowane ekosystemy torfowiskowe (kody: 7110, 7120, 7140, 7230) ze stanowiskami rzadkich gatunków roślin, takich jak np.: [[sierpowiec błyszczący]] ''Drepanocladus vernicosus'' (kod 1393), [[lipiennik Loesela]] ''Liparis loeselii'' (kod 1903), [[brzoza niska]] ''Betula humilis'', [[turzyca strunowa]] ''Carex chordorrhiza'', [[turzyca dwupienna]] ''C. dioica'', [[chamedafne północna]] ''Chamaedaphne calyculata'', i in.
−
Równie bogata jak flora jest fauna Ostoi Piskiej. Bogactwo ornitofauny chronione jest w obszarze Natura 2000 [[Puszcza Piska]] (PLB280008).
+
*stosunkowo duży udział wielogatunkowych lasów liściastych, o różnym stopniu zachowania, zaklasyfikowanych do grądu subkontynentalnego (kod 9170-2)
 +
*występowanie rzadkiego w tej części kraju zbiorowiska dąbrowy świetlistej (kod 9110-1)
 +
*występowanie na rozproszonych stanowiskach boru chrobotkowego (kod 91T0-1);
 +
*obecność rozległych i dobrze wykształconych muraw napiaskowych (kod 6120) - w szczególności w obiekcie "Muszaki";
 +
*występowanie w jeziorach gatunków ryb i krągłoustnych z Załącznika II Dyrektywy Siedliskowej, takich jak: [[minóg strumieniowy]] ''Lampetra planeri'' (kod 1096), [[różanka]] ''Rhodeus sericeus'' (kod 1134), [[piskorz]] ''Misgurnus fossilis'' (kod 1145), [[koza]] ''Cobitis taenia'' (kod 1149);
 +
*stosunkowo liczne populacje rzadkich gatunków fauny, w szczególności: [[wilk|wilka]] ''Canis lupus'' (kod 1352), [[wydra|wydry]] ''Lutra lutra'' i [[żółw błotny|żółwia błotnego]] (kod 1220)
 +
*występowanie rzadkich gatunków bezkręgowców, takich jak: [[pachnica dębowa]] ''Osmoderma eremita'' (kod 1084), [[czerwończyk nieparek]] ''Licaena dispar'' (kod 1060), [[modraszek arion]] ''Maculinea arion'', [[paź żeglarz]] ''Iphiclides podalirius'' i [[niepylak mnemozyna]] ''Parnassius mnemosyne''.
 
<br/>
 
<br/>
−
 
  
 
=== Cel ochrony ===
 
=== Cel ochrony ===
−
 
+
Głównym celem ochrony jest zachowanie różnorodnego charakteru roslinności Puszczy Napiwodzko-Ramuckiej, w szczególności ekosystemów jeziornych, torfowiskowych, lasów grądowych, świetlistej dąbrowy i otwartego charakteru zbiorowisk napiaskowych i łąk na byłym poligonie Muszaki. Spełnienie tego warunku umożliwi utrzymanie się zasobnych populacji licznych i cennych gatunków flory i fauny wymienionych w Zał. II DS oraz innych.
−
Zasadniczym celem ochrony jest utrzymanie największego bogactwa przyrodniczego Pojezierza Mazurskiego, a w szczególności powierzchni i składu gatunkowego występujących tu siedlisk przyrodniczych z Załącznika I Dyrektywy Siedliskowej, oraz zachowanie in situ gatunków roślin i zwierząt z Załącznika II DS.
 
−
<br/>
 
−
 
 
  
 
=== Istniejące formy ochrony ===
 
=== Istniejące formy ochrony ===
−
 
+
*Rezerwaty przyrody: "Bagno Nadrowskie" (105,0 ha), [[Rezerwat Dęby Napiwodzkie|"Dęby Napiwodzkie"]] (37,1 ha), [[Rezerwat Galwica|"Galwica"]] (90,1 ha), [[Rezerwat Jezioro Kośno|"Jezioro Kośno"]] (1247,8 ha), [[Rezerwat Jezioro Orłowo Małe|"Jezioro Orłowo Małe"]] (4,55 ha), [[Rezerwat Las Warmiński|"Las Warmiński im. prof. Benona Polakowskiego"]] (1798,2 ha), [[Rezerwat Małga|"Małga"]] (147,1 ha), [[Rezerwat Sołtysek|"Sołtysek"]] (10,5 ha), [[Rezerwat Źródła Rzeki Łyny|"Źródła Rzeki Łyny im. prof. Romana Kobendzy"]] (120,5 ha)
−
 
+
* Obszary Chronionego Krajobrazu Puszczy Napiwodzko-Ramuckiej (131444,3 ha), Obszar Specjalnej Ochrony Ptaków Natura 2000 "Puszcza Napiwodzko-Ramucka" (116604 ha)
−
Rezerwaty przyrody: "Strzałowo" (14,1 ha), [[Rezerwat Pierwos|"Pierwos"]] (605,5 ha), [[Rezerwat Krutynia|"Krutynia"]] (273,1 ha), [[Rezerwat Krutynia Dolna|"Krutynia Dolna"]] (969,3 ha), [[Rezerwat Jezioro Lisiny|"Jezioro Lisiny"]] (15,8 ha), [[Rezerwat Zakręt|"Zakręt"]] (105,8 ha), [[Rezerwat Królewska Sosna|"Królewska Sosna"]] (103,8 ha), [[Rezerwat Czaplisko Ławny Laeek|"Czaplisko Ławny Lasek"]] (7,6 ha), [[Rezerwat Jezioro Nidzkie|"Jezioro Nidzkie"]] (2934,7 ha), [[Rezerwat Pogubie Wielkie|"Pogubie Wielkie"]] (670,8 ha),  [[Rezerwat Pupy|"Pupy"]] (58,1 ha),  [[Rezerwat Piłaki|"Piłaki"]] (52,2 ha); [[Mazurski Park Krajobrazowy]] (53655 ha), Obszar Specjalnej Ochrony Ptaków (OSOP) Puszcza Piska (172802,1 ha), [[Obszar Chronionego Krajobrazu Jezior Legińsko-Mrągowskich]] (20615,9 ha), OChK Otuliny Mazurskiego PK - Zachód (7381,0 ha).
 
−
<br/>
 
−
 
 
  
 
== Bibliografia ==
 
== Bibliografia ==
 +
Hołdyński Czesław, Dynowski Piotr, Sawicki Jakub, Krupa Robert, Boroń Alicja, Dziedzic Jan, Krupa Małgorzata, Szczepański Mirosław, ''Ostoja Napiwodzko-Ramucka'', [w:] Czesław Hołdyński, Małgorzata Krupa (red.), ''Obszary Natura 2000 w województwie warmińsko-mazurskim'', Olsztyn, 2009.<br/>
 +
[http://bip.olsztyn.rdos.gov.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=488:specjalne-obszary-ochrony-siedlisk-soos-natura-2000-w-wojewodztwie-warmisko-mazurskim-listopad-2009&catid=52:natura-2000&Itemid=79 bip.olsztyn.rdos.gov.pl, Lista Obszarów o  Znaczeniu dla Wspólnoty Natura 2000 w województwie warmińsko-mazurskim] [02.06.2014]<br/>
  
−
 
+
[[Kategoria: Przyroda]] [[Kategoria:Natura 2000]] [[Kategoria:Ochrona przyrody]] [[Kategoria: Ochrona przyrody]] [[Kategoria: Mrągowo (gmina wiejska)]][[Kategoria: Mikołajki (gmina miejsko-wiejska)]][[Kategoria: Piecki (gmina wiejska)]][[Kategoria: Biskupiec (gmina miejsko-wiejska)]][[Kategoria: Ruciane-Nida (gmina miejsko-wiejska)]][[Kategoria: Pisz (gmina miejsko-wiejska)]][[Kategoria: Szczytno (gmina wiejska)]][[Kategoria: Świętajno (gmina wiejska, powiat szczycieński)]][[Kategoria: Dźwierzuty (gmina wiejska)]][[Kategoria: Rozogi (gmina wiejska)]]
−
Jerzy Kruszelnicki: Ostoja Piska. W: Czesław Hołdyński, Małgorzata Krupa (red.), Obszary Natura 2000 w województwie warmińsko-mazurskim: 229-233. Wydawnictwo Mantis: Olsztyn, 2009.
 
−
<br/>
 
−
 
 
−
 
 
−
== Linki zewnętrzne ==
 
−
 
 
−
Lista Obszarów o  Znaczeniu dla Wspólnoty Natura 2000 w województwie warmińsko-mazurskim [http://bip.olsztyn.rdos.gov.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=488:specjalne-obszary-ochrony-siedlisk-soos-natura-2000-w-wojewodztwie-warmisko-mazurskim-listopad-2009&catid=52:natura-2000&Itemid=79] 02.06.2014
 
−
<br/>
 
−
 
 
−
[[Kategoria: Przyroda]] [[Kategoria: Natura 2000]] [[Kategoria: Ochrona przyrody]] [[Kategoria: gmina Mrągowo]][[Kategoria: gmina Mikołajki]][[Kategoria: gmina Piecki]][[Kategoria: gmina Biskupiec]][[Kategoria: gmina Ruciane-Nida]][[Kategoria: gmina Pisz]][[Kategoria: gmina Szczytno]][[Kategoria: gmina Świętajno]][[Kategoria: gmina Dźwierzuty]][[Kategoria: gmina Rozogi]]
 

Aktualna wersja na dzień 10:57, 18 mar 2015

Obszar Natura 2000 Ostoja Napiwodzko-Ramucka
Typ obszaru Obszar "siedliskowy" – przyszły specjalny obszar ochrony siedlisk (SOOS)
Kod PLH280048
Powierzchnia 32612,78
Status obszaru Obszar o Znaczeniu dla Wspólnoty (OZW); zatwierdzony decyzją Komisji Europejskiej (2011 r.)
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Obszar Natura 2000 Ostoja Napiwodzko-Ramucka
Obszar Natura 2000 Ostoja Napiwodzko-Ramucka
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Obszar Natura 2000 Ostoja Napiwodzko-Ramucka
Obszar Natura 2000 Ostoja Napiwodzko-Ramucka
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Obszar Natura 2000 Napiwodzko-Ramucka – obszar o znaczeniu dla Wspólnoty (OZW) – obszar "siedliskowy" zatwierdzony przez Komisję Europejską do czasu wyznaczenia przez kraj członkowski

Ogólny opis obszaru

OZW "Ostoja Napiwodzko-Ramucka" obejmuje znaczną część Puszczy Napiwodzko-Ramuckiej (określanej również jako Puszcza Nidzicka) położonej w południowej części Pojezierza Olsztyńskiego. Obszar ten składa się z 9 enklaw o nazwach: "Dolina Łyny" (14247,7 ha), "Gim" (2127,1 ha), "Kemno" (474,1 ha), "Kośno" (2217,9 ha), "Dłużek" (891,9 ha), "Dolina Rzeki Czarnej" (1034,9 ha), "Sołtysek" (120,3 ha), "Galwica-Sawica" (9267,9 ha), "Muszaki" (2230 ha).

W krajobrazie tego terenu dominują równiny sandrowe, poprzecinane licznymi rynnami fluwioglacjalnymi i morenami. W pokryciu terenu dominują lasy (przede wszystkim bory sosnowe) oraz wody i siedliska wilgotne: jeziora, torfowiska i bagna. Na terenie ostoi znajduje się wiele jezior, największe z nich to: Jezioro Łańskie (1070 ha), Jezioro Pluszne (908 ha), Jezioro Kośno (552 ha)i Jezioro Omulew (549 ha).

Walory przyrodnicze

Na terenie ostoi stwierdzono występowanie co najmniej 23 siedlisk przyrodniczych z Załącznika I Dyrektywy Siedliskowej, 15 gatunków zwierząt i 3 gatunki roślin z Załącznika II. O wysokich walorach przyrodniczych ostoi świadczy m.in.:

  • dobry stan zachowania jezior (kod 3140, 3150 i 3160) ze zbiorowiskami łąk ramienicowych
  • dobrze zachowane ekosystemy torfowiskowe (kody: 7110, 7120, 7140, 7230) ze stanowiskami rzadkich gatunków roślin, takich jak np.: sierpowiec błyszczący Drepanocladus vernicosus (kod 1393), lipiennik Loesela Liparis loeselii (kod 1903), brzoza niska Betula humilis, turzyca strunowa Carex chordorrhiza, turzyca dwupienna C. dioica, chamedafne północna Chamaedaphne calyculata, i in.
  • stosunkowo duży udział wielogatunkowych lasów liściastych, o różnym stopniu zachowania, zaklasyfikowanych do grądu subkontynentalnego (kod 9170-2)
  • występowanie rzadkiego w tej części kraju zbiorowiska dąbrowy świetlistej (kod 9110-1)
  • występowanie na rozproszonych stanowiskach boru chrobotkowego (kod 91T0-1);
  • obecność rozległych i dobrze wykształconych muraw napiaskowych (kod 6120) - w szczególności w obiekcie "Muszaki";
  • występowanie w jeziorach gatunków ryb i krągłoustnych z Załącznika II Dyrektywy Siedliskowej, takich jak: minóg strumieniowy Lampetra planeri (kod 1096), różanka Rhodeus sericeus (kod 1134), piskorz Misgurnus fossilis (kod 1145), koza Cobitis taenia (kod 1149);
  • stosunkowo liczne populacje rzadkich gatunków fauny, w szczególności: wilka Canis lupus (kod 1352), wydry Lutra lutra i żółwia błotnego (kod 1220)
  • występowanie rzadkich gatunków bezkręgowców, takich jak: pachnica dębowa Osmoderma eremita (kod 1084), czerwończyk nieparek Licaena dispar (kod 1060), modraszek arion Maculinea arion, paź żeglarz Iphiclides podalirius i niepylak mnemozyna Parnassius mnemosyne.


Cel ochrony

Głównym celem ochrony jest zachowanie różnorodnego charakteru roslinności Puszczy Napiwodzko-Ramuckiej, w szczególności ekosystemów jeziornych, torfowiskowych, lasów grądowych, świetlistej dąbrowy i otwartego charakteru zbiorowisk napiaskowych i łąk na byłym poligonie Muszaki. Spełnienie tego warunku umożliwi utrzymanie się zasobnych populacji licznych i cennych gatunków flory i fauny wymienionych w Zał. II DS oraz innych.

Istniejące formy ochrony

Bibliografia

Hołdyński Czesław, Dynowski Piotr, Sawicki Jakub, Krupa Robert, Boroń Alicja, Dziedzic Jan, Krupa Małgorzata, Szczepański Mirosław, Ostoja Napiwodzko-Ramucka, [w:] Czesław Hołdyński, Małgorzata Krupa (red.), Obszary Natura 2000 w województwie warmińsko-mazurskim, Olsztyn, 2009.
bip.olsztyn.rdos.gov.pl, Lista Obszarów o Znaczeniu dla Wspólnoty Natura 2000 w województwie warmińsko-mazurskim [02.06.2014]

Źródło: „http://encyklopedia.warmia.mazury.pl/index.php?title=Natura_2000_Ostoja_Napiwodzko-Ramucka&oldid=142565”