Park Krajobrazowy Puszczy Rominckiej

Park Krajobrazowy Puszczy Rominckiej
Państwo	Polska
Data utworzenia	1998
Powierzchnia	14 620 ha
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Park Krajobrazowy Puszczy Rominckiej
Położenie na mapie Polski Park Krajobrazowy Puszczy Rominckiej
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Park Krajobrazowy Puszczy Rominckiej

O Parku

Park Krajobrazowy Puszczy Rominckiej położony jest na północno-wschodnim krańcu województwa warmińsko-mazurskiego, w granicach powiatu gołdapskiego, na terenie gmin Dubeninki i Gołdap. Od północy Park graniczy z Obwodem Kaliningradzkim. Park zajmuje powierzchnię 14 620 ha, a obszar otuliny wynosi 7942 ha. Park Krajobrazowy utworzony został 14 stycznia 1998 roku celem ochrony wartości przyrodniczych, historycznych, kulturowych i krajobrazowych. Obejmuje polską część Puszczy Rominckiej wraz z terenami pojeziernymi położonymi na jej południowych i wschodnich obrzeżach.

Grąd w rezerwacie Dęby Napiwodzkie

Pomnikowe dęby w rezerwacie

Granicznik płucnik w rezerwacie Dęby Napiwodzkie

Fizjogeografia terenu i szata roślinna

Obszar Parku cechuje urozmaicona rzeźba terenu, charakterystyczna dla obszarów młodoglacjalnych. Piękny krajobraz, duże wysokości względne sięgające miejscami 80 metrów oraz licznie występujące wyraźne wzgórza polodowcowe sprawiły, że region ten nazywany jest Mazurami Garbatymi. Najwyższe wzniesienia (do 295 m n.p.m.) zlokalizowane są w południowo-wschodniej części Parku i jego otuliny, w rejonie Golubi. W północnej części puszczy wyróżnia się kulminacja Królewskiej Góry (217,9 m n.p.m), zaś we wschodniej Wilczej Góry (207,7 m n.p.m.). Na szczególną uwagę ze względów krajobrazowych zasługują okolice Maciejowięt, Stańczyk i Będziszewa, pomiędzy którymi rozciąga się dolina Błędzianki, będąca głęboką na 40-70 metrów rynną polodowcową.

Puszcza Romincka stanowi zwarty kompleks leśny zlokalizowany po obydwu stronach granicy o powierzchni całkowitej 35,5 tys. ha, z czego po stronie polskiej znajduje się 12,5 tys. ha lasów.

Zwierzęta

Ze względu na leśny charakter Parku dominują tu gatunki leśne i eurotypowe (czyli wszędobylskie). Spośród ptaków liczne i pospolite są: kowalik, kruk, sójka, orzechówka, kukułka, a także wiele gatunków dzięciołów, sikor, drozdów, łuszczaków, muchołówek i pokrzewek. Natomiast do nielicznych gatunków leśnych należą: siniak, gołąb gniazdujący w dziuplach, czy sowa włochatka. W składzie fauny Parku widać pozytywny efekt stosunkowo dużej ilości martwego drewna pozostającego w lesie. Wciąż można tu spotkać rzadkie gatunki chrząszczy kózkowatych, tj. zgrzypik twardokrywka, zagwoździk brunatny, czy sichrawa górska, a także wiele innych gatunków bezkręgowców związanych z próchniejącym i rozkładającym się drewnem. Puszcza Romincka z licznymi kanałkami, strugami i naturalnymi zagłębieniami terenu jest doskonałym siedliskiem bobrów. Bobry tworząc swoje rozlewiska przyczyniają się również do ochrony wielu innych zwierząt związanych z terenami podmokłymi, w tym gatunków chronionych i ginących m.in.: kumaka nizinnego, traszki grzebieniastej, dzięcioła białogrzbietego, bociana czarnego, żurawia, samotnika, smużki, czy rzęsorka rzeczka. Rzeki Parku, chociaż niewielkie, są zamieszkałe przez ciekawe gatunki ryb: pstrąga, głowacza białopłetwego, słonecznicę, różankę, a także przez minogi. O dobrej kondycji tutejszych ekosystemów świadczy również bogaty zespół drapieżników. Na terenach otwartych polują krogulce, myszołowy, błotniaki, orliki krzykliwe, a także lisy i tchórze. Nad większymi rzekami można spotkać wydrę, natomiast w lesie – puszczyki, łasice, kuny, jenoty, a także już bardzo nieliczne wilki i rysie.

Rośliny

Puszcza Romincka jest kompleksem wyjątkowym w skali kraju ze względu na występowanie w jej obrębie gatunków i zbiorowisk charakterystycznych dla strefy borealanej. Surowy klimat o cechach wyraźnie kontynentalnych oraz niezwykle zróżnicowana rzeźba terenu są odpowiedzialne za wykształcenie się zbiorowisk charakterystycznych dla lasów Dalekiej Północny. Szczególnie ciekawym drzewostanem jest świerczyna borealna na torfie, dzięki której Puszcza Romincka może szczycić się turystycznym mianem „polskiej tajgi”. Spośród drzew dominuje świerk, licznie występuje także sosna i dąb. Na uwagę zasługują borealne relikty polodowcowe: wierzba borówkolistna Salix myrtilloides, brzoza niska Betula humilis, malina moroszka Rubus chamaemorus, wełnianka pochwowata Eriophorum vaginatum, manna litewska Glyceria lithuanica lub żurawina drobnolistkowa Oxycoccus maicrocarpus. Charakterystycznym dla tych obszarów zbiorowiskiem roślinnym są również torfowiska (wysokie jak i niskie), w tym torfowiska wiszące spotykane na zboczach dolin i kopułowe.

Grzyby

W rezerwacie „Dęby Napiwodzkie” wyróżniono dotychczas ponad 100 gatunków porostów (grzybów zlichenizowanych). Ten stosunkowo niewielki obiekt zabezpiecza populacje wielu rzadkich w kraju gatunków. Oprócz gatunków chronionych (14 gatunków) oraz porostów zagrożonych wymarciem w skali kraju (36 gatunków) odnotowano tu liczną grupę taksonów charakterystycznych dla dobrze zachowanych zbiorowisk leśnych, w tym 14 gatunków mających status wskaźników niżowych lasów puszczańskich. Szczególnie interesująca jest lichenobiota starych dębów, obejmująca wiele gatunków bardzo rzadkich w kraju, m.in. Calicium adspersum, Caloplaca lucifuga, Chaenotheca phaeocephala, Cliostomum corrugatum i Pertusaria flavida. W rezerwacie występuje granicznik płucnik Lobaria pulmonaria, dla którego leśnicy wyznaczyli strefę ochrony. Na szczególną uwagę zasługuje Buellia violaceofusca – gatunek podany niedawno jako nowy dla bioty krajowej, z jednego stanowiska na Pojezierzu Kaszubskim, w rezerwacie „Dęby Napiwodzkie” został stwierdzony w roku 2012. Na uwagę zasługuje obfite występowanie pawężnicy łuseczkowatej (Peltigera praetextata), porostu objętego ścisłą ochroną, wymierającego w kraju (kategoria EN na "Czerwonej Liście").

Dotychczas nie prowadzono szczegółowych badań grzybów wielkoowocnikowych rezerwatu „Dęby Napiwodzkie”. Na starych dębach częstym gatunkiem jest ozorek dębowy Fistulina hepatica. W rezerwacie stwierdzono gatunki z „Czerwonej Listy”, rzadkie i zagrożone w skali kraju: Tremella foliacea i Pleurotus pulmonarius.

Ochrona Przyrody

Wysokie walory przyrodnicze Puszczy Rominckiej zadecydowały o włączeniu jej do Europejskiej Sieci Ekologicznej Natura 2000. Specjalny Obszar Ochrony Siedlisk „Puszcza Romincka” obejmuje teren pokrywający się z granicami Parku Krajobrazowego. Z kolei teren otuliny stanowi Obszar Chronionego Krajobrazu „Puszcza Romincka”. Najcenniejsze przyrodniczo miejsca w Parku i otulinie chronione są jako rezerwaty przyrody: [rezerwat Boczki|"Boczki"]], "Mechacz Wielki", "Czerwona Struga", "Dziki Kąt", "Struga Żytkiejmska" i "Uroczysko Kramnik". Na obszarze Parku Krajobrazowego Puszczy Rominckiej i otuliny zlokalizowane są 22 pomniki przyrody. Planowane jest utworzenie dwóch użytków ekologicznych: „Torfowiska źródliskowego” ze stanowiskiem zarazy bladokwiatowej Orobanche pallidiflora i wielosiła błękitnego Polemonium caeruleum oraz „Ślepego jeziorka” obejmującego dystroficzny zbiornik wodny z torfowiskiem wysokim i borem bagiennym.

Ciekawostki

Rezerwat „Dęby Napiwodzkie” jest jednym z ogniw potencjalnego specjalnego obszaru ochrony siedlisk „Ostoja Napiwodzko-Ramucka” w ramach programu Natura 2000 (kod PLH280026).

Bibliografia

S. Dąbrowski, B. Polakowski, L. Wołos: Obszary chronione i pomniki przyrody województwa warmińsko-mazurskiego. Urząd Wojewódzki, Wydział Ochrony Środowiska i Rolnictwa w Olsztynie, 1999.

Poznajemy Parki Krajobrazowe Warmii i Mazur. Fundacja Ochrony Wielkich Jezior Mazurskich, Mazurskie Centrum Edukacji Ekologicznej: Giżycko, 2011 [1]

Linki zewnętrzne

http://pl.wikipedia.org/wiki/Park_Krajobrazowy_Puszczy_Rominckiej

http://parkikrajobrazowewarmiimazur.pl/puszczyrominckiej/home.html