Rezerwat Jar Brynicy

Rezerwat przyrody Jar Brynicy
Rodzaj rezerwatu	leśny
Państwo	Polska
Data utworzenia	1955
Powierzchnia	28,14 ha
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Rezerwat przyrody Jar Brynicy
Położenie na mapie Polski Rezerwat przyrody Jar Brynicy
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Rezerwat przyrody Jar Brynicy – rezerwat utworzony w 1955 r. (MP nr 40, poz. 396). Obecnie zajmuje powierzchnię 28,14 ha. Jest to rezerwat częściowy, położony w Nadleśnictwie Lidzbark, na terenie Górznieńsko-Lidzbarskiego Parku Krajobrazowego.

O rezerwacie

Fizjogeografia terenu i szata roślinna

Rezerwat obejmuje północną część odcinka rzeki Brynicy stanowiącej lewy dopływ Drwęcy. W wyniku działalności Brynicy ukształtował się tu głęboki jar (wcinający się w zalegające utwory moreny dennej), którego zbocza wznoszą się miejscami około 40-50 m ponad dno rzeki. Rezerwat odznacza się dużą naturalnością. Jar porośnięty jest głównie lasem mieszanym reprezentującym różne postacie grądu Tilio-Carpinetum i Aceri-Tilietum oraz w części także bór mieszany. Zespoły roślinności zielnej wykształcone są w postaci fragmentarycznej.

Zwierzęta

Wśród fauny odnotowano na terenie rezerwatu obecność m.in. zimorodka, pluszcza i bociana czarnego.

Rośliny

Głównymi gatunkami lasotwórczymi rezerwatu są: lipa drobnolistna, klon zwyczajny, dąb szypułkowy i bezszypułkowy, wiąz górski i grab występujący w dolnej warstwie drzew. Występuje też olcha czarna budująca płaty typowego olsu. Ponadto występują płaty łęgu jesionowego.

Skład gatunkowy flory odznacza się dużym bogactwem gatunkowym: w rezerwacie stwierdzono obecność 33 gatunków mchów oraz 417 taksonów roślin naczyniowych, głównie roślin borealnych i środkowo-europejskich. Osobliwością rezerwatu jest ginący w naszej florze krasnorost hildenbrandia rzeczna Hildenbrandia rivularis typowy dla górskich potoków. W rezerwacie obecne są gatunki roślin chronionych, takie jak: wroniec widlasty, widłak jałowcowaty, pluskwica europejska, orlik pospolity, pomocnik baldaszkowy, naparstnica zwyczajna, lilia złotogłów, podkolan biały, gnieźnik leśny, wawrzynek wilczełyko, bluszcz pospolity. Z roślin objętych ochroną częściową występują w rezerwacie: kopytnik pospolity, porzeczka czarna, kruszyna pospolita, paprotka zwyczajna, pierwiosnka lekarska, przytulia wonna, konwalia majowa, turówka leśna.

W rezerwacie występuje osobliwość florystyczna w postaci pomnikowego dębu szypułkowego zwanego "Dębem Rzeczypospolitej", o obwodzie pnia według różnych źródeł 595-650 cm i wysokości 32 m, rosnącego w oddz. 22 a leśnictwa Buczkowo.

Ciekawostki

W okresie powojennym, w związku z nowym podziałem administracyjnym kraju, odcinek Brynicy został rozbity administracyjnie na dwie części: północną, należącą do województwa olsztyńskiego o powierzchni 29,47 ha, i południową o powierzchni 70,99 ha, należącą do województwa bydgoskiego. Część północna została objęta ochroną, natomiast część południowa zaprojektowana do ochrony pod nazwą "Las nad Brynicą" (jak dotąd nie ma ochrony prawnej). Niektórzy uważają, że należy połączyć te dwie części pod wspólną nazwą "Jar rzeki Brynicy".

Bibliografia

Dąbrowski S., Polakowski B., Wołos L., Obszary chronione i pomniki przyrody województwa Warmińsko-Mazurskiego, Urząd Wojewódzki, Wydział Ochrony Środowiska i Rolnictwa w Olsztynie, 1999.
Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Olsztynie, Rejestr rezerwatów przyrody województwa warmińsko-mazurskiego [09.02.2015]
pl.wikipedia.org [09.02.2015]

Galeria zdjęć

• Rezerwat Jar Brynicy
• 

  Rezerwat Jar Brynicy

• 

  Rezerwat Jar Brynicy