Morąg: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja zweryfikowana][wersja zweryfikowana]
(→‎Zabytki)
 
(Nie pokazano 35 wersji utworzonych przez 8 użytkowników)
Linia 6: Linia 6:
 
  |dopełniacz wsi        = Morąga  
 
  |dopełniacz wsi        = Morąga  
 
  |zdjęcie              = Ratusz w Morągu.jpg
 
  |zdjęcie              = Ratusz w Morągu.jpg
−
  |opis zdjęcia          = Ratusz w Morągu     
+
  |opis zdjęcia          = Ratusz w Morągu><br>Autor: Telewizjamsi. Źródło: [http://commons.wikimedia.org/wiki/File:MoragP6290141aaa.JPG Commons Wikimedia] [02.10.2014]    
 
  |rodzaj miejscowości  = miasto
 
  |rodzaj miejscowości  = miasto
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie
Linia 28: Linia 28:
 
  |wikisłownik          =
 
  |wikisłownik          =
 
  |www                  =
 
  |www                  =
−
}}
+
}}<br/>
−
<big>''' Morąg''' (niem. ''Mohrungen'', prus. ''Marangan'') – [[miasto]] w Polsce położone w [[województwo warmińsko-mazurskie| województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat ostródzki|powiecie ostródzkim]], w [[gmina Morąg| gminie Morąg]]  
+
''' Morąg''' (niem. ''Mohrungen'', prus. ''Marangan'') – miasto położone w [[Województwo warmińsko-mazurskie| województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat ostródzki|powiecie ostródzkim]], w [[Morąg (gmina miejsko-wiejska)| gminie Morąg]]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. Siedziba gminy miejsko–wiejskiej Morąg. W 2012 roku miasto liczyło 14 511 mieszkańców. Obecnie funkcję burmistrza sprawuje Tomasz Orłowski.
−
W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do [[województwo olsztyńskie|województwa olsztyńskiego]].
+
<br/><br/>
−
Siedziba gminy miejsko-wiejskiej Morąg.
+
[[File: Tablica przed bramą kirkutu w Morągu.jpg|thumb|right|290px|Tablica przed bramą kirkutu w Morągu. Źródło [http://www.sztetl.org.pl/pl/article/morag/12,cmentarze/1925,cmentarz-zydowski-w-moragu-ul-zeromskiego-/ www.sztetl.org.pl] [13.08.2013]]]
  
 +
== Położenie ==
 +
Miejscowość położona jest na [[Powiśle|Powiślu]]<ref>Stanisława Zajchowska, Maria Kiełczewska-Zalewska: Warmia i Mazury: praca zbiorowa. Poznań: Instytut Zachodni, 1953, s. 196, seria: Ziemie Staropolski.</ref>, na [[Pojezierze Dzierzgońsko-Morąskie|Pojezierzu Dzierzgońsko-Morąskim]], które stanowi część [[Pojezierze Iławskie|Pojezierza Iławskiego]]<ref>[https://warmaz.pl/mapy/regiony/ Regiony fizycznogeograficzne Polski po zmianach w 2018 r.]</ref>. Od północnego wschodu Morąg graniczy z jeziorem [[Jezioro Skiertąg|Skiertąg]], z południowego zachodu znajduje się tzw. [[„Rozlewisko Morąskie”]] z ostoją ptactwa wodnego.
 
<br/>
 
<br/>
−
=== Charakterystyka fizjograficzna ===
 
−
Miejscowość położona na [[Mazury Zachodnie|Mazurach Zachodnich]], na pograniczu północno-zachodniej części [[Pojezierze Olsztyńskie|Pojezierza Olsztyńskiego]] oraz [[Pojezierze Iławskie|Pojezierza Iławskiego]]. Od północnego wschodu Morąg graniczy z [[Jezioro Skiertąg|Jeziorem Skiertąg]], z południowego zachodu znajduje się tzw. [[„Rozlewisko Morąskie”]] z ostoją ptactwa wodnego.
 
−
<br/>
 
−
=== Dzieje miejscowości ===
 
−
Morąg leży w historycznej krainie [[Pogezania]], na terenie określanym od XVI wieku jako [[Prusy Górne]] (niem. Oberland). Morąg powstał prawdopodobnie w miejscu pruskiej osady o nazwie Morina. Władze [[Zakon Krzyżacki|Zakonu Krzyżackiego]] około 1280 roku ustanowiły tu siedzibę prokuratorii. W 1327 roku [[Herman von Oppen]] komtur elbląski nadał miejscowości [[prawa miejskie]]. Zamek rozpoczęto budować  około 1280 roku. Był siedzibą prokuratora a następnie wójta. Od roku 1467 za sprawą komtura [[Henryk von Plauen|Henryka von Plauen]] Morąg wybrano na nową siedzibę komturstwa po utracie dotychczasowej – [[Elbląg|Elbląga]] na skutek postanowień [[II pokój toruński|II pokoju toruńskiego]]. Po [[sekularyzacja Prus|sekularyzacji Prus]] zamek stał się siedzibą starosty [[Piotr Dohna|Piotra Dohna]], który zapoczątkował dziedziczną dynastię na tym urzędzie (1525-1740). Dohnowie należeli do najbogatszych rodzin w całych [[Prusy Książece|Prusach Książęcych]]. W latach  1562-1595 rodzina  wybudowała nową siedzibę rodzinną tzw. „Zameczek Dohnów” , w którym obecnie mieści się obecnie [[Muzeum im. J.G. Herdera]].
 
  
−
Po sekularyzacji Prus w 1525 roku Morąg należał do Prus Książęcych. Po zniesieniu urzędu wójtów krzyżackich był siedzibą starosty książęcego, sprawującego władzę administracyjną nad okręgiem Morąga i [[Miłakowo|Miłakowa]]. Zamek krzyżacki został wówczas częściowo rozebrany, a pozyskane w ten sposób materiały wsparły budowę pałacu Dohnów. W XVII wieku w czasie przemarszu [[wojny szwedzkie|wojsk szwedzkich]] miasto poniosło znaczne straty. W 1656 żołnierze szwedzcy w celach rabunkowych rozbijali nawet trumny, grabiąc znajdujące się przy zmarłych kosztowności. Kolejną klęską, która dotknęła w XVII wieku Morąg był pożar w 1697 roku. Wówczas zniszczony został ratusz i zameczek Dohnów, spłonęło też Polskie Przedmieście. Odbudowa miasta zajęła około 50 lat. W 1791 roku utworzone zostało [[Towarzystwo Rolnicze w Morągu|Towarzystwo Rolnicze]], które istniało do 1840 roku.
+
== Dzieje miejscowości ==
−
W 1807 roku miasto zajęły wojska [[Napoleon Bonaparte|Napoleona]], stacjonował tu marszałek [[Bernadotte]], późniejszy król Szwecji - Karol XIV Jan i Norwegii - Karol III.
+
Morąg leży w historycznej krainie [[Pogezania]], na terenie określanym od XVI wieku jako [[Prusy Górne]] (niem. ''Oberland''). Morąg powstał prawdopodobnie w miejscu [[Prusowie |pruskiej]] osady o nazwie ''Morina''. Władze [[Zakon Krzyżacki|Zakonu Krzyżackiego]] około 1280 roku ustanowiły tu siedzibę [[Prokuratoria morąska |prokuratorii]]. W 1327 roku [[Herman von Oppen]] komtur elbląski nadał miejscowości prawa miejskie. Zamek rozpoczęto budować około 1280 roku. Był siedzibą prokuratora, a następnie wójta. Od roku 1467 za sprawą komtura [[Henryk von Plauen|Henryka von Plauen]] Morąg wybrano na nową siedzibę komturstwa po utracie dotychczasowej – [[Elbląg|Elbląga]] – na skutek postanowień II pokoju toruńskiego. Po sekularyzacji [[Prusy Książęce |Prus]] zamek stał się siedzibą starosty [[Piotr Dohna|Piotra Dohna]], który zapoczątkował dziedziczną dynastię na tym urzędzie (1525–1740). [[Rodzina Dohn |Dohnowie]] należeli do najbogatszych rodzin w całych Prusach Książęcych. W latach 1562–1595 rodzina wybudowała nową siedzibę tzw. „Zameczek Dohnów”, w którym obecnie mieści się [[lkwim:Muzeum im. Johanna Gottfrieda Herdera w Morągu |Muzeum im. J.G. Herdera]].
−
Prawdopodobnie w Morągu przebywał również generał [[Jan Henryk Dąbrowski]], którego dywizja zatrzymała się w mieście 9 czerwca 1807 roku. Wojska napoleońskie ponownie przeszły przez miasto w 1812 roku. Wtedy też doszło do zatargu mieszczan z żołnierzami armii francuskiej (napoleoński marszałek pisemnie domagał się ukarania winnych mieszczan, grożąc zniszczeniem miasta). Pożary z lat 1822, 1848, 1858 i 1868 czyniły mniejsze lub większe zniszczenia w Morągu. W roku 1831 powstała drukarnia [[Carl Heinrich Harich| Carla Heinricha Haricha]], który założył swoje oficyny również w [[Olsztynek|Olsztynku]], [[Lidzbark Warmiński|Lidzbarku Warmińskim]] i [[Olsztyn|Olsztynie]].
+
 
 +
Po zniesieniu urzędu wójtów krzyżackich Morąg był siedzibą starosty książęcego, sprawującego władzę administracyjną nad okręgiem Morąga i [[Miłakowo|Miłakowa]]. Zamek krzyżacki został wówczas częściowo rozebrany, a pozyskane w ten sposób materiały wsparły budowę pałacu Dohnów. W XVII wieku w czasie przemarszu wojsk szwedzkich miasto poniosło znaczne straty. W 1656 żołnierze szwedzcy w celach rabunkowych rozbijali nawet trumny, grabiąc znajdujące się przy zmarłych kosztowności. Kolejną klęską, która dotknęła w XVII wieku Morąg, był pożar w 1697 roku. Wówczas zniszczony został ratusz i zameczek Dohnów, spłonęło też Polskie Przedmieście. Odbudowa miasta zajęła około 50 lat. W 1791 roku utworzone zostało [[Towarzystwo Rolnicze w Morągu|Towarzystwo Rolnicze]], które istniało do 1840 roku.
 +
W 1807 roku miasto zajęły wojska Napoleona Bonapartego, stacjonował tu marszałek Bernadotte, późniejszy król Szwecji – Karol XIV Jan i Norwegii – Karol III.
 +
Prawdopodobnie w Morągu przebywał również generał Jan Henryk Dąbrowski, którego dywizja zatrzymała się w mieście 9 czerwca 1807 roku. Wojska napoleońskie ponownie przeszły przez miasto w 1812 roku. Wtedy też doszło do zatargu mieszczan z żołnierzami armii francuskiej (napoleoński marszałek pisemnie domagał się ukarania winnych mieszczan, grożąc zniszczeniem miasta). Pożary z lat 1822, 1848, 1858 i 1868 czyniły mniejsze lub większe zniszczenia w Morągu. W roku 1831 powstała drukarnia [[Carl Harich| Carla Heinricha Haricha]], który założył swoje oficyny również w [[Olsztynek|Olsztynku]], [[Lidzbark Warmiński|Lidzbarku Warmińskim]] i [[Olsztyn|Olsztynie]].
 
W 1939 roku w Morągu mieszkało 7212 osób.
 
W 1939 roku w Morągu mieszkało 7212 osób.
  
Linia 48: Linia 48:
  
 
W 2009 i 2010 roku Morąg zdobył tytuł Letniej Stolicy Warmii i Mazur w kategorii gmin miejsko-wiejskich w plebiscycie [[lkwim: Gazeta Olsztyńska|Gazety Olsztyńskiej]].  
 
W 2009 i 2010 roku Morąg zdobył tytuł Letniej Stolicy Warmii i Mazur w kategorii gmin miejsko-wiejskich w plebiscycie [[lkwim: Gazeta Olsztyńska|Gazety Olsztyńskiej]].  
 +
<br/>
  
−
Obecnie funkcję [[burmistrz Morąga|burmistrza]] sprawuje [[Tadeusz Zbigniew Sobierajski]] <ref>http://bip.warmia.mazury.pl/morag_gmina_miejska/93/Burmistrz/ [data dostępu: 10.09.2013]</ref>. W Morągu działa [[Straż Miejska w Morągu|Straż Miejska]].
+
==Bezpieczeństwo==
 +
W Morągu działa [[Straż Miejska w Morągu|Straż Miejska]].
 
<br/>
 
<br/>
  
−
===Gospodarka===
+
==Gospodarka==
−
W mieście działają m. in.: salon meblowy, hurtownia materiałów budowlanych, hurtownia artykułów spożywczych, 3 hotele, sklep i serwis komputerowy, agencja ochrony, agencja ubezpieczeniowa, szkoły nauki jazdy, biura rachunkowe, zakład stolarski, sklepy spożywcze i wielobranżowe, warsztaty samochodowe, prywatne gabinety lekarskie.  
+
W mieście działają m. in.: salon meblowy, hurtownia materiałów budowlanych, hurtownia artykułów spożywczych, 3 hotele, sklep i serwis komputerowy, agencja ochrony, agencja ubezpieczeniowa, szkoły nauki jazdy, biura rachunkowe, zakład stolarski, sklepy spożywcze i wielobranżowe, warsztaty samochodowe, prywatne gabinety lekarskie. Przedsiębiorstwa: [[LACTIMA Sp. z o.o.]], [[Paged Sklejka]], [[Mlekovita]], [[FIN–SERV Łukasz Pepłowski]]. Jest tutaj także biuro leśnictwa, wchodzącego w skład [[Nadleśnictwo Dobrocin |Nadleśnictwa Dobrocin]].
−
<br/>
+
==Religia==
 +
*[[Parafia pw. św. Józefa w Morągu |parafia pw. św. Józefa]]
 +
*[[Parafia pw. Trójcy Przenajświętszej w Morągu |parafia pw. Trójcy Przenajświętszej]]
 +
*[[Parafia pw. bł. Michała Kozala w Morągu |parafia pw. bł. Michała Kozala]]
 +
*filiał [[Parafia Ewangelicko-Augsburska w Ostródzie |parafii ewangelicko–augsburskiej w Ostródzie]]
 +
 
 +
==Kultura==
 +
W miejscowości działa [[Morąski Dom Kultury]]<ref>[http://www.morag.drv.pl/mdk/index.php/o-nas/moraski-dom-kultury/ Strona Informacyjna Morąga] [10.09.2103]</ref> i [[lkwim:Miejska Biblioteka Publiczna w Morągu|Miejska Biblioteka Publiczna]], założona w 1946 roku, filia [[Warmińsko-Mazurska Biblioteka Pedagogiczna w Elblągu Filia w Morągu |Warmińsko–Mazurskiej Biblioteki Pedagogicznej w Elblągu]]. Od 1964 roku w mieście działa [[lkwim: Muzeum im. Johanna Gottfrieda Herdera w Morągu|Muzeum im. Johanna Gottfrieda Herdera]]. Natomiast w 1993 roku powołano do życia [[lkwim:Stowarzyszenie Ludności Niemieckiej „Herder” w Morągu|Stowarzyszenie Ludności Niemieckiej „Herder”]].
 +
 
 +
W mieście działa [[Stowarzyszenie „Morąskie Bractwo Historyczne - Mawrin”]]<ref>[http://www.mawrin.webserwer.pl/pliki/projekt/projekt.htm/ Strona Bractwa Marwin] [10.09.2013]</ref>, [[Morąskie Stowarzyszenie Motocyklowe "Szerszeń"]]<ref>[http://www.msmszerszen.pl/ Strona Stowarzyszenia Motocyklowego ''Szerszeń''] [10.09.2013]</ref>, [[Związek Ukraińców w Polsce oddział Morąg]]<ref>[http://www.zup.ukraina.com.pl/index.php?option=com_content&task=view&id=5&Itemid=8/ Strona Związku Ukraińców] [10.09.2013]</ref>, [[Lokalna Organizacja Turystyczna „Kraina Nieodkrytych Tajemnic”]]<ref>[http://www.lot.mazury.pl/ Strona Lokalnej Organizacji Turystycznej] [10.09.2013]</ref> oraz [[Fundacja Promocji Przedsiębiorczości ''Pogezania'' w Morągu|Fundacja Promocji Przedsiębiorczości ''Pogezania'']]. W mieście wydawana jest [[Gazeta Morąska |''Gazeta Morąska'']]. Lokalną telewizję reprezentuje [[Morąski Serwis Informacyjny |''Morąski Serwis Informacyjny'']]. W latach 1990-1993 wydawano morąski magazyn społeczno-kulturalny [[lkwim:Morlang |Morlang]].
  
−
===Kultura===
+
Organizuje się tu szereg imprez i wydarzeń kulturalnych, zarówno cyklicznych, jak i jednorazowych. Wśród nich wymienić można:
−
W miejscowości działa [[ Morąski Dom Kultury]]<ref>http://www.morag.drv.pl/mdk/index.php/o-nas/moraski-dom-kultury [data dostępu: 10.09.2103]</ref> i [[lkwim:Miejska Biblioteka Publiczna w Morągu|Miejska Biblioteka Publiczna]], założona w 1946 roku. Od 1964 roku w mieście działa [[lkwim: Muzeum im. Johanna Gottfrieda Herdera w Morągu|Muzeum im. Johanna Gottfrieda Herdera]]. W 2008 roku powstał [[lkwim: Chór Żeński „Passionata” z Morąga|Chór Żeński „Passionata”]]. Natomiast w 1993 roku powołano do życia [[lkwim:Stowarzyszenie Ludności Niemieckiej „Herder” w Morągu|Stowarzyszenie Ludności Niemieckiej „Herder”]].
+
*[[lkwim:Dni Morąga 2011 |Dni Morąga]]
 +
*[[lkwim:Powiatowy Przegląd Piosenki Sympatycznej w Morągu 1999 |Powiatowy Przegląd Piosenki Sympatycznej]]
 +
*[[lkwim:Dni Muzyki im. Feliksa Nowowiejskiego – 1988 |Dni Muzyki im. Feliksa Nowowiejskiego]]
 +
*[[lkwim:Konkurs na Małe Formy Teatralne 1995 w Morągu |Konkurs na Małe Formy Teatralne]]
 +
*[[lkwim:Konkurs „Literatura i Film” w Morągu |Konkurs „Literatura i Film”]]
 +
*[[lkwim:Wojewódzki Konkurs Plastyczny dla Dzieci „Ilustrujemy Baśnie Christiana Andersena” |Wojewódzki Konkurs Plastyczny dla Dzieci „Ilustrujemy Baśnie Christiana Andersena”]]
 +
W Morągu odbywały się także imprezy towarzyszące w ramach [[lkwim:Europejskie Dni Dziedzictwa 2009 na Warmii i Mazurach |Europejskich Dni Dziedzictwa na Warmii i Mazurach w 2009 r.]] i w [[lkwim:Europejskie Dni Dziedzictwa 2010 na Warmii i Mazurach |2010 r.]] oraz projektu o charakterze artystyczno-edukacyjnym pod nazwą [[lkwim:„Panorama Świata” Festiwal Dziedzictwa Kulturowego – „Ukraina”|„Panorama Świata” Festiwal Dziedzictwa Kulturowego – „Ukraina”]]
 +
W 1999 r. zorganizowano w mieście uroczyste [[lkwim:257. Rocznica Urodzin J.G. Herdera w Morągu |obchody 257. rocznicy urodzin J.G. Herdera]]
  
−
W mieście działa [[Stowarzyszenie „Morąskie Bractwo Historyczne - Mawrin”]]<ref>http://www.mawrin.webserwer.pl/pliki/projekt/projekt.htm [data dostępu: 10.09.2013]</ref>, [[Morąskie Stowarzyszenie Motocyklowe "Szerszeń"]]<ref>http://www.msmszerszen.pl/[data dostępu: 10.09.2013]</ref>, [[Związek Ukraińców w Polsce oddział Morąg]]<ref>http://www.zup.ukraina.com.pl/index.php?option=com_content&task=view&id=5&Itemid=8[data dostępu: 10.09.2013]</ref>, [[Lokalna Organizacja Turystyczna „Kraina Nieodkrytych Tajemnic”]]<ref>http://www.lot.mazury.pl/[data dostępu: 10.09.2013]</ref> oraz [[Fundacja Promocji Przedsiębiorczości ''Pogezania'' w Morągu|Fundacja Promocji Przedsiębiorczości ''Pogezania'']]. W mieście wydawana jest [[''Gazeta Morąska'']]. Lokalną telewizję reprezentuje [[''Morąski Serwis Informacyjny'']].
+
Zespoły muzyczne i grupy artystyczne:
 +
*[[lkwim: Chór Żeński „Passionata” z Morąga|Chór Żeński „Passionata”]]
 +
*[[Borsux Bros]]
 +
*[[The Kleszcz]]
 +
*[[Moaft|Moaft]]
 +
*[[lkwim:Tuesday|Tuesday]]
 +
*[[lkwim:Unique |Unique]]
 +
*[[lkwim:The Cuffs |The Cuffs]]
 +
*[[lkwim:Valdo |Valdo]]
 +
*[[Applemint]]
 +
*[[lkwim:Christ Agony |Christ Agony]]
 +
*[[Zespół Arte-Fakt |Zespół teatralny „Arte–Fakt”]]
 +
Niegdyś istniały tu: [[lkwim:Zespół teatralny Związku Zawodowego Kolejarzy z Morąga |Zespół Teatralny Związku Zawodowego Kolejarzy z Morąga]], zespół rockowy [[lkwim:74 Maszyna Rytmiczna |''74 Maszyna Rytmiczna'']]
 
<br/>
 
<br/>
−
[[File: Muzeum im. Johanna Gottfrieda Herdera w Morągu.jpg|thumb|left|300px|Muzeum im. Johanna Gottfrieda Herdera w Morągu]]
 
−
[[File: Zamek w Morągu.Skrzydło północno-zachodnie.jpg|thumb|right|300px|Zamek w Morągu.Skrzydło północno-zachodnie]]
 
  
−
=== Ludzie związani z miejscowością ===
+
== Ludzie związani z miejscowością ==
−
*W Morągu pracował jako nauczyciel polski duchowny luterański, ks. [[Wawrzyniec Rast]].
+
*w Morągu pracował jako nauczyciel polski duchowny luterański, ks. [[Wawrzyniec Rast]]
−
*Zmarły w Morągu [[lkwim: Zbigniew Nienacki|Zbigniew Nienacki]] nawiązywał w swoich powieściach do miasta, w morąskim ratuszu rozgrywa się ważny wątek powieści [[Pan Samochodzik i Niewidzialni]].
+
*zmarły w Morągu [[lkwim: Zbigniew Nienacki|Zbigniew Nienacki]] nawiązywał w swoich powieściach do miasta, w morąskim ratuszu rozgrywa się ważny wątek powieści ''Pan Samochodzik i Niewidzialni''
−
*[[Johann Gottfried Herder]] – urodzony w Morągu niemiecki przedstawiciel społeczno-filozoficznej i literackiej myśli Oświecenia
+
*[[Johann Herder |Johann Gottfried Herder]] – urodzony w Morągu niemiecki przedstawiciel społeczno–filozoficznej i literackiej myśli oświecenia
−
*[[Carl Leopold Lohmeyer]] (1799-1873)- urodzony w Morągu niemiecki farmaceuta, autor pierwszego drukowanego przewodnika po Tatrach, wydanego w 1842 roku
+
*[[Carl Lohmeyer |Carl Leopold Lohmeyer]] (1799–1873) – urodzony w Morągu niemiecki farmaceuta, autor pierwszego drukowanego przewodnika po Tatrach, wydanego w 1842 roku
−
*[[Elisabeth von Thadden]](1890-1944)- urodzona w Morągu bojowniczka antyfaszystowska  
+
*[[Elisabeth von Thadden]] (1890–1944) – urodzona w Morągu bojowniczka antyfaszystowska  
−
*[[Abraham Calovius]] (1612-1686) -wybitny teolog, profesor uniwersytetu w Wittemberdze.
+
*[[Abraham Calovius]] (1612–1686) – wybitny teolog, profesor uniwersytetu w Wittemberdze
−
*[[Jan Gottlieb Willamovius]] (1736-1777) -poeta, humanista, współczesny Herderowi poeta.
+
*[[Jan Willamivius|Jan Gottlieb Willamovius]] (1736–1777) – poeta, humanista, współczesny Herderowi poeta
 +
*[[lkwim:Alfons Tylicki |Alfons Tylicki]] (ur. 1921) – malarz amator
 +
*[[lkwim:Hans Kirst |Hans Hellmut Kirst]] (1914–1989) – powieściopisarz, krytyk filmowy
 +
*[[lkwim:Bohdan Głuszczak|Bohdan Głuszczak]] (ur. 1936) – aktor i reżyser, dyrektor [[Olsztyńska Pantomima Głuchych |Olsztyńskiej Pantomimy Głuchych]], pracownik dydaktyczny [[Uniwersytet Warmińsko-Mazurski |Uniwersytetu Warmińsko–Mazurskiego]], profesor sztuk teatralnych
 +
*[[lkwim:Bożena Makowiecka |Bożena Makowiecka]] (ur. 1958) – urodzona w Morągu piosenkarka
 +
*[[lkwim:Cezary Augustynowicz |Cezary Augustynowicz]] (ur. 1970) – muzyk, kompozytor, wokalista
 +
*[[lkwim:Emil Adler|Emil Adler]] (1906–1997) – germanista, badacz epoki oświecenia, a w szczególności twórczości Johanna Gottfrieda Herdera, twórca idei stworzenia Muzeum Herdera w Morągu, Zasłużony Obywatel Morąga
 +
*[[lkwim:Ernst Laws|Ernst Laws]] (1903–1981) – redaktor, wydawca kalendarzy warmińskich, w latach 1942–1944 był proboszczem w parafii św. Józefa
 +
*[[lkwim:Henryk Dekker|Henryk Dekker]] (ur. 1944– ) – urodzony w Morągu artysta grafik
 +
*[[lkwim:Henryk Niessner |Henryk Niessner]] (1901–1966) – nauczyciel, dyrektor szkół średnich, bibliotekarz
 +
*[[lkwim:Iwona Bolińska-Walendzik |Iwona Bolińska–Walendzik]] (ur. 1970) – urodzona w Morągu plastyczka, graficzka, ilustratorka, autorka batików i witraży, organizatorka imprez kulturalnych w Olsztynie 
 +
*[[lkwim:Janina Ślefarska |Janina Ślefarska]] – nauczycielka plastyki, malarka
 +
*[[lkwim:Janusz Olszewski|Janusz Olszewski]] (ur. 1946) – urodzony w Morągu lekarz rodzinny, poeta
 +
*[[lkwim:Jerzy Krzywoszewski |Jerzy Tadeusz Krzywoszewski]] (1917–2010) – poeta, prozaik, harcerz, działacz społeczno-kulturalny Ziemi Piskiej
 +
*[[lkwim:Jolanta Skowrońska-Cajzer|Jolanta Skowrońska-Cajzer]] (ur. 1978) – urodzona w Morągu architekt, malarka amatorka, fotograficzka
 +
*[[lkwim:Józef Mikucki |Józef Mikucki]] (1948–2004) – muzyk, wokalista, twórca zespołu ''74 Maszyna Rytmiczna''
 +
*[[lkwim:Mariusz Kuźbicki |Mariusz Kuźbicki]] (ur. 1964) – urodzony w Morągu malarz amator, złotnik
 +
*[[lkwim:Sylwia Skowrońska-Tyszkiewicz| Sylwia Skowrońska–Tyszkiewicz]] (ur. 1975) – urodzona w Morągu psycholog, architekt wnętrz, malarka amatorka
 +
*[[lkwim:Tadeusz Prusiński |Tadeusz Prusiński]] (ur. 1954) – urodzony w Morągu dziennikarz, publicysta
 +
*[[lkwim:Wacław Babicki |Wacław Babicki]] (ur. 1915–?) – morąski lekarz i malarz-amator
 +
*[[lkwim:Waldemar Dziakiewicz |Waldemar Dziakiewicz]] (ur. 1970) – urodzony w Morągu nauczyciel, wykładowca akademicki, śpiewak
 +
*[[Bolesław Wytrążek]]  (1907–1978) – nauczyciel, pracował w liceum w Morągu, którego był również dyrektorem
 +
*[[Bożena Pruszkiewicz]] (ur. 1957) – bibliotekarka
 +
*[[Teodozy Marcinkiewicz |Teodozy Jerzy Marcinkiewicz]]  (ur. 1948) — dyrektor Państwowego Przedsiębiorstwa Gospodarki Rolnej w Morągu (1973–1985), samorządowiec, społecznik, wójt [[Stawiguda (gmina wiejska) |gminy Stawiguda]]
 +
*[[Tomasz Sielicki ]] (ur. 1974) — urodzony w Morągu społecznik, samorządowiec, wójt [[Braniewo (gmina wiejska) |gminy Braniewo]]
 +
*[[Walther Harich]] (1888–1931) – urodzony w Morągu pisarz
 +
*w mieście zmarł [[Jan Hedrych]]  (1904–1958) – nauczyciel, działacz harcerski, kierownik Katolickiej Szkoły Polskiej w Chaberkowie
 +
 
 +
==Sport==
 +
W Morągu działa klub sportowy [[Huragan Morąg|''Huragan Morąg'']] reprezentowany przez sekcję: piłki nożnej, koszykówki, piłki ręcznej, siatkówki, tenisa ziemnego, tenisa stołowego, brydża sportowego. W mieście istnieje także [[Morąski Klub Żeglarski ''Keja'']].
 
<br/>
 
<br/>
  
−
[[File: Zabytkowa wieża ciśnień w Morągu.jpg|thumb|300px|Zabytkowa wieża ciśnień w Morągu]]
+
==Szkolnictwo==
 +
W Morągu funkcjonują 3 przedszkola, 3 szkoły podstawowe, 2 gimnazja, 4 licea, 2 technika, zasadnicza szkoła zawodowa oraz szkoła policealna:
 +
*[[Przedszkole "Jedyneczka" w Morągu |Przedszkole "Jedyneczka"]]
 +
*[[Przedszkole nr 2 w Morągu |Przedszkole nr 2]]
 +
*[[Przedszkole nr 6 "Pod Zielonym Parasolem" w Morągu |Przedszkole nr 6 "Pod Zielonym Parasolem"]]
 +
*[[Szkoła Podstawowa nr 2 w Morągu |Szkoła Podstawowa nr 2]]
 +
*[[Szkoła Podstawowa nr 3 w Morągu |Szkoła Podstawowa nr 3 im. Jana Brzechwy]]
 +
*[[Szkoła Podstawowa nr 4 w Morągu |Szkoła Podstawowa nr 4]]
 +
*[[Gimnazjum nr 1 w Morągu |Gimnazjum nr 1]]
 +
*[[Gimnazjum nr 2 w Morągu |Gimnazjum nr 2]]
 +
*[[Liceum Ogólnokształcące nr 1 w Morągu |Liceum Ogólnokształcące nr 1]]
 +
*[[II Liceum Ogólnokształcące w Morągu |Liceum Ogólnokształcące nr 2 im. Leona Kruczkowskiego]]
 +
*[[Państwowe Liceum Pedagogiczne w Morągu i w Ostródzie |Państwowe Liceum Pedagogiczne]]
 +
*[[Zespół Szkół Licealnych w Morągu |Zespół Szkół Licealnych]]
 +
*[[Technikum nr 1 w Morągu |Technikum nr 1]]
 +
*[[Technikum nr 2 w Morągu |Technikum nr 2]]
 +
*[[Zasadnicza Szkoła Zawodowa w Morągu |Zasadnicza Szkoła Zawodowa]]
 +
*[[Szkoła Policealna nr 2 w Morągu |Szkoła Policealna nr 2]]
 +
*[[Uniwersytet Trzeciego Wieku w Morągu |Uniwersytet Trzeciego Wieku]]
  
−
===Sport===
+
== Zabytki ==
−
W Morągu działa [[klub sportowy ''Huragan Morąg'']] reprezentowany przez sekcję: piłki nożnej, koszykówki, piłki ręcznej, siatkówki, tenisa ziemnego, tenisa stołowego, brydża sportowego. W mieście istnieje także [[Morąski Klub Żeglarski ''Keja'']].
+
*gotycki [[lkwim:Ratusz w Morągu| ratusz]] zbudowany 1444 roku
−
===Szkolnictwo===
+
*[[lkwim:Pałac Dohnów w Morągu|pałac Dohnów]] zbudowany w latach 1562–1571 przez Achacego Dohnę; obecnie mieści się w nim Muzeum Warmii i Mazur im. J. G. Herdera
−
W Morągu funkcjonują [[przedszkola w Morągu|3 przedszkola]],[[szkoły podstawowe w Morągu|3 szkoły podstawowe]], [[gimnazja w Morągu|2 gimnazja]], [[licea w Morągu| 4 licea]], [[technika w Morągu| 2 technika]], [[Zasadnicza Szkoła Zawodowa w Morągu|szkoła zawodowa]] oraz [[szkoła policealna w Morągu|szkoła policealna]].
+
*fragmenty murów i baszt miejskich z XIV wieku
−
<br/>
+
*pozostałości [[lkwim:Zamek w Morągu|zamku krzyżackiego]] rozebranego w 1815 roku
−
[[File: Rynek w Morągu ok.1910 roku.jpg|thumb|right|300px|Rynek w Morągu ok.1910 roku]]
+
*gotycki [[lkwim:Kościół pw. św. Piotra i Pawła w Morągu|kościół parafialny pw. św. Piotra i Pawła]] zbudowany w latach 1303–1331
−
[[File: Tablica przed bramą kirkutu w Morągu.jpg|thumb|left|300px|Tablica przed bramą kirkutu w Morągu]]
+
*zabytkowe [[Wieże ciśnień w Morągu|wieże ciśnień]]
 +
*[[Cmentarz żołnierzy armii radzieckiej w Morągu|cmentarz żołnierzy armii radzieckiej]]
 +
*armaty z wojny francusko-pruskiej 1870–1871 stojące przed ratuszem
 +
*domy i kamieniczki z XIX i początku XX wieku
 +
*cmentarz dawnej morąskiej [[Gmina żydowska w Morągu|gminy żydowskiej]]
 +
*prawosławna [[Cerkiew pw. św. Włodzimierza w Morągu|cerkiew pw. św. Włodzimierza]], użytkowana też przez wyznawców Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego (filiał parafii w Ostródzie); zbudowana ok. 1920 roku jako kaplica cmentarna, zlokalizowana na starym cmentarzu ewangelickim
 +
*[[Kirkut żydowski w Morągu| cmentarz żydowski]], z zachowanymi ok. 20 tablicami; założony przez 1835 rokiem; zdewastowany przez Niemców w czasie [[II wojna światowa na Warmii i Mazurach| II wojny światowej]], uniknął zniszczenia za sprawą społecznych inicjatyw mieszkańców Morąga
 +
*[[lkwim:Pomnik Johanna Gottfrieda Herdera w Morągu|pomnik Johanna Gottfrieda Herdera]]
 +
Niegdyś były tutaj również:
 +
*[[lkwim:Pomnik Hermanna von Balka w Morągu |pomnik Hermanna von Balka]]
 +
*[[lkwim:Obelisk Conrada Georga Finck von Finckensteina w Morągu |obelisk Conrada Georga Finck von Finckensteina]]
 +
*[[lkwim:Pomnik cesarza Wilhelma I w Morągu |pomnik cesarza Wilhelma I]]
 +
*[[lkwim:Pomnik poległych w I wojnie światowej w Morągu |pomnik poległych w I wojnie światowej]]
  
−
=== Zabytki ===
+
== Bibliografia ==
−
*Gotycki [[lkwim:Ratusz w Morągu| ratusz]], zbudowany 1444 roku
+
Achremczyk Stanisław, ''Historia Warmii i Mazur'', t. I–II, Olsztyn 2011.<br/>
−
*[[lkwim:Pałac Dohnów w Morągu|Pałac Dohnów]] zbudowany w latach 1562-1571 przez Achacego Dohnę, obecnie mieści się w nim Muzeum Warmii i Mazur im. J. G. Herdera.
+
Jackiewicz-Garniec Małgorzata, Garniec Mirosław, ''Zamki państwa krzyżackiego w dawnych Prusach'', Olsztyn 2006.<br/>
−
*Fragmenty murów i baszt miejskich z XIV wieku
+
Gąsiorowski Andrzej, ''Podróże historyczne i krajoznawcze po pograniczu pruskim 1466–1939'', Olsztyn 2005.<br/>
−
*Pozostałości [[lkwim:Zamek w Morągu|zamku krzyżackiego]] rozebranego w 1815 roku
+
''Morąg. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1973.<br/>
−
*Gotycki [[lkwim:Kościół pw. św. Piotra i Pawła w Morągu|kościół parafialny pw. św. Piotra i Pawła]] zbudowany w latach 1303-1331
+
''Ostróda. Z dziejów miasta i okolic'',  red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1976.<br/>
−
*Zabytkowe [[wieże ciśnień w Morągu|wieże ciśnień]]
+
''Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany'', red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.<br/>
−
*[[Cmentarz żołnierzy armii radzieckiej w Morągu|Cmentarz żołnierzy armii radzieckiej]]
+
''Ludność. Stan i struktura w przekroju terytorialnym. Stan w dniu 30 VI 2012 r.'', Warszawa 2012.<br/>
−
*Armaty z [[wojna francusko-pruska 1870-1871|wojny francusko-pruskiej 1870-1871]] stojące przed ratuszem
+
[http://www.stat.gov.pl/gus/5840_13647_PLK_HTML.htm/ Bank Danych Lokalnych GUS] [13.08.2013]<br/>
−
*Domy i kamieniczki z XIX i początku XX wieku
+
[http://www.wuoz.olsztyn.pl/ Wojewódzka Ewidencja Zabytków] [13.08.2013]<br/>
−
*Cmentarz dawnej morąskiej [[gmina żydowska w Morągu|gminy żydowskiej]]
+
[http://www.verwaltungsgeschichte.de/osterode.html/ Deutsche Verwaltungsgeschichte] [13.08.2013]<br/>
−
*Prawosławna [[cerkiew pw. św. Włodzimierza w Morągu|cerkiew pw. św. Włodzimierza]], użytkowana też przez wyznawców Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego (filiał parafii w Ostródzie). Zbudowana ok. 1920 roku jako [[kaplica cmentarna]], zlokalizowana na starym cmentarzu ewangelickim.
+
[http://www.sztetl.org.pl/pl/article/morag/12,cmentarze/1925,cmentarz-zydowski-w-moragu-ul-zeromskiego-/ Wirtualny Sztetl] [13.08.2013]<br/>
−
*[[Cmentarz żydowski w Morągu| Cmentarz żydowski]],z zachowanymi ok. 20 tablicami. Cmentarz założony został przez 1835 rokiem. Zdewastowany przez Niemców w czasie [[II wojna światowa| II wojny światowej]], uniknął zniszczenia za sprawą społecznych inicjatyw mieszkańców Morąga.
+
[http://pl.wikipedia.org/wiki/Mor%C4%85g/ wikipedia.pl] [02.10.2014]  
−
*[[lkwim:Pomnik Johanna Gottfrieda Herdera w Morągu|pomnik Johanna Gottfrieda Herdera]].
 
−
<br/>
 
  
−
=== Bibliografia ===
 
−
#Achremczyk Stanisław, ''Historia Warmii i Mazur'', t. I-II, Olsztyn 2011.
 
−
#Jackiewicz-Garniec Małgorzata, Garniec Mirosław, ''Zamki państwa krzyżackiego w dawnych Prusach'', Olsztyn 2006.
 
−
#Gąsiorowski Andrzej, ''Podróże historyczne i krajoznawcze po pograniczu pruskim 1466-1939'', Olsztyn 2005.
 
−
#''Morąg. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1973.
 
−
#''Ostróda. Z dziejów miasta i okolic'',  red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1976.
 
−
#''Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany'', red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
 
−
#''Ludność. Stan i struktura w przekroju terytorialnym. Stan w dniu 30 VI 2012 r.'', Warszawa 2012  ; http://www.stat.gov.pl/gus/5840_13647_PLK_HTML.htm [data dostępu: 13.08.2013]
 
−
#Rejestr Zabytków Nieruchomych województwa warmińsko-mazurskiego: http://www.wuoz.olsztyn.pl/ [data dostępu: 13.08.2013]
 
−
#Deutsche Verwaltungsgeschichte:  http://www.verwaltungsgeschichte.de/osterode.html [data dostępu: 13.08.2013]
 
−
#Wirtualny Sztetl: http://www.sztetl.org.pl/pl/article/morag/12,cmentarze/1925,cmentarz-zydowski-w-moragu-ul-zeromskiego-/[data dostępu: 13.08.2013]
 
 
{{Przypisy}}
 
{{Przypisy}}
 
<references/>
 
<references/>
−
 
 
<br/>
 
<br/>
  
−
== Zobacz też ==
+
[[Kategoria: Powiat ostródzki]]
−
[[Użytkownik:Emzet|Emzet]] ([[Dyskusja użytkownika:Emzet|dyskusja]]) 15:33, 8 lis 2013 (CET)
+
[[Kategoria: Morąg (gmina miejsko-wiejska)]]  
−
[[Użytkownik:Emzet|Emzet]] ([[Dyskusja użytkownika:Emzet|dyskusja]]) 15:48, 1 lis 2013 (CET)
+
[[Kategoria: Miasta]]  
−
[[Użytkownik:Emzet|Emzet]] ([[Dyskusja użytkownika:Emzet|dyskusja]]) 16:25, 28 wrz 2013 (CEST)
+
[[Kategoria: 1201-1300]]
−
[[Kategoria: Miejscowość]][[Kategoria: miasto]] [[Kategoria: powiat ostródzki]]  [[Kategoria: gmina Morąg]]
 
−
[[Użytkownik:Emzet|Emzet]] ([[Dyskusja użytkownika:Emzet|dyskusja]]) 01:44, 28 wrz 2013 (CEST)
 

Aktualna wersja na dzień 10:13, 23 kwi 2024

Morąg
Herb
Herb Morąga
Ratusz w Morągu>Autor: Telewizjamsi. Źródło: Commons Wikimedia [02.10.2014]
Ratusz w Morągu>
Autor: Telewizjamsi. Źródło: Commons Wikimedia [02.10.2014]
Rodzaj miejscowości miasto
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat ostródzki
Gmina Morąg
Liczba ludności (2012) 14 511
Strefa numeracyjna (+48) 89
Kod pocztowy 14-300, 14-331
Tablice rejestracyjne NOS
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Morąg
Morąg
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Morąg
Morąg
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}


Morąg (niem. Mohrungen, prus. Marangan) – miasto położone w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie ostródzkim, w gminie Morąg. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. Siedziba gminy miejsko–wiejskiej Morąg. W 2012 roku miasto liczyło 14 511 mieszkańców. Obecnie funkcję burmistrza sprawuje Tomasz Orłowski.

Tablica przed bramą kirkutu w Morągu. Źródło www.sztetl.org.pl [13.08.2013]

Położenie

Miejscowość położona jest na Powiślu[1], na Pojezierzu Dzierzgońsko-Morąskim, które stanowi część Pojezierza Iławskiego[2]. Od północnego wschodu Morąg graniczy z jeziorem Skiertąg, z południowego zachodu znajduje się tzw. „Rozlewisko Morąskie” z ostoją ptactwa wodnego.

Dzieje miejscowości

Morąg leży w historycznej krainie Pogezania, na terenie określanym od XVI wieku jako Prusy Górne (niem. Oberland). Morąg powstał prawdopodobnie w miejscu pruskiej osady o nazwie Morina. Władze Zakonu Krzyżackiego około 1280 roku ustanowiły tu siedzibę prokuratorii. W 1327 roku Herman von Oppen komtur elbląski nadał miejscowości prawa miejskie. Zamek rozpoczęto budować około 1280 roku. Był siedzibą prokuratora, a następnie wójta. Od roku 1467 za sprawą komtura Henryka von Plauen Morąg wybrano na nową siedzibę komturstwa po utracie dotychczasowej – Elbląga – na skutek postanowień II pokoju toruńskiego. Po sekularyzacji Prus zamek stał się siedzibą starosty Piotra Dohna, który zapoczątkował dziedziczną dynastię na tym urzędzie (1525–1740). Dohnowie należeli do najbogatszych rodzin w całych Prusach Książęcych. W latach 1562–1595 rodzina wybudowała nową siedzibę tzw. „Zameczek Dohnów”, w którym obecnie mieści się Muzeum im. J.G. Herdera.

Po zniesieniu urzędu wójtów krzyżackich Morąg był siedzibą starosty książęcego, sprawującego władzę administracyjną nad okręgiem Morąga i Miłakowa. Zamek krzyżacki został wówczas częściowo rozebrany, a pozyskane w ten sposób materiały wsparły budowę pałacu Dohnów. W XVII wieku w czasie przemarszu wojsk szwedzkich miasto poniosło znaczne straty. W 1656 żołnierze szwedzcy w celach rabunkowych rozbijali nawet trumny, grabiąc znajdujące się przy zmarłych kosztowności. Kolejną klęską, która dotknęła w XVII wieku Morąg, był pożar w 1697 roku. Wówczas zniszczony został ratusz i zameczek Dohnów, spłonęło też Polskie Przedmieście. Odbudowa miasta zajęła około 50 lat. W 1791 roku utworzone zostało Towarzystwo Rolnicze, które istniało do 1840 roku. W 1807 roku miasto zajęły wojska Napoleona Bonapartego, stacjonował tu marszałek Bernadotte, późniejszy król Szwecji – Karol XIV Jan i Norwegii – Karol III. Prawdopodobnie w Morągu przebywał również generał Jan Henryk Dąbrowski, którego dywizja zatrzymała się w mieście 9 czerwca 1807 roku. Wojska napoleońskie ponownie przeszły przez miasto w 1812 roku. Wtedy też doszło do zatargu mieszczan z żołnierzami armii francuskiej (napoleoński marszałek pisemnie domagał się ukarania winnych mieszczan, grożąc zniszczeniem miasta). Pożary z lat 1822, 1848, 1858 i 1868 czyniły mniejsze lub większe zniszczenia w Morągu. W roku 1831 powstała drukarnia Carla Heinricha Haricha, który założył swoje oficyny również w Olsztynku, Lidzbarku Warmińskim i Olsztynie. W 1939 roku w Morągu mieszkało 7212 osób.

23 stycznia 1945 roku wojska radzieckie zajęły Morąg. We wrześniu 1945 roku w zniszczonym i wyludnionym mieście uruchomiono gimnazjum, zaczęto również organizować liceum pedagogiczne, którego pierwszym dyrektorem został Bolesław Wytrążek.

W 2009 i 2010 roku Morąg zdobył tytuł Letniej Stolicy Warmii i Mazur w kategorii gmin miejsko-wiejskich w plebiscycie Gazety Olsztyńskiej.

Bezpieczeństwo

W Morągu działa Straż Miejska.

Gospodarka

W mieście działają m. in.: salon meblowy, hurtownia materiałów budowlanych, hurtownia artykułów spożywczych, 3 hotele, sklep i serwis komputerowy, agencja ochrony, agencja ubezpieczeniowa, szkoły nauki jazdy, biura rachunkowe, zakład stolarski, sklepy spożywcze i wielobranżowe, warsztaty samochodowe, prywatne gabinety lekarskie. Przedsiębiorstwa: LACTIMA Sp. z o.o., Paged Sklejka, Mlekovita, FIN–SERV Łukasz Pepłowski. Jest tutaj także biuro leśnictwa, wchodzącego w skład Nadleśnictwa Dobrocin.

Religia

Kultura

W miejscowości działa Morąski Dom Kultury[3] i Miejska Biblioteka Publiczna, założona w 1946 roku, filia Warmińsko–Mazurskiej Biblioteki Pedagogicznej w Elblągu. Od 1964 roku w mieście działa Muzeum im. Johanna Gottfrieda Herdera. Natomiast w 1993 roku powołano do życia Stowarzyszenie Ludności Niemieckiej „Herder”.

W mieście działa Stowarzyszenie „Morąskie Bractwo Historyczne - Mawrin”[4], Morąskie Stowarzyszenie Motocyklowe "Szerszeń"[5], Związek Ukraińców w Polsce oddział Morąg[6], Lokalna Organizacja Turystyczna „Kraina Nieodkrytych Tajemnic”[7] oraz Fundacja Promocji Przedsiębiorczości Pogezania. W mieście wydawana jest Gazeta Morąska. Lokalną telewizję reprezentuje Morąski Serwis Informacyjny. W latach 1990-1993 wydawano morąski magazyn społeczno-kulturalny Morlang.

Organizuje się tu szereg imprez i wydarzeń kulturalnych, zarówno cyklicznych, jak i jednorazowych. Wśród nich wymienić można:

W Morągu odbywały się także imprezy towarzyszące w ramach Europejskich Dni Dziedzictwa na Warmii i Mazurach w 2009 r. i w 2010 r. oraz projektu o charakterze artystyczno-edukacyjnym pod nazwą „Panorama Świata” Festiwal Dziedzictwa Kulturowego – „Ukraina” W 1999 r. zorganizowano w mieście uroczyste obchody 257. rocznicy urodzin J.G. Herdera

Zespoły muzyczne i grupy artystyczne:

Niegdyś istniały tu: Zespół Teatralny Związku Zawodowego Kolejarzy z Morąga, zespół rockowy 74 Maszyna Rytmiczna

Ludzie związani z miejscowością

Sport

W Morągu działa klub sportowy Huragan Morąg reprezentowany przez sekcję: piłki nożnej, koszykówki, piłki ręcznej, siatkówki, tenisa ziemnego, tenisa stołowego, brydża sportowego. W mieście istnieje także Morąski Klub Żeglarski ''Keja''.

Szkolnictwo

W Morągu funkcjonują 3 przedszkola, 3 szkoły podstawowe, 2 gimnazja, 4 licea, 2 technika, zasadnicza szkoła zawodowa oraz szkoła policealna:

Zabytki

Niegdyś były tutaj również:

Bibliografia

Achremczyk Stanisław, Historia Warmii i Mazur, t. I–II, Olsztyn 2011.
Jackiewicz-Garniec Małgorzata, Garniec Mirosław, Zamki państwa krzyżackiego w dawnych Prusach, Olsztyn 2006.
Gąsiorowski Andrzej, Podróże historyczne i krajoznawcze po pograniczu pruskim 1466–1939, Olsztyn 2005.
Morąg. Z dziejów miasta i powiatu, red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1973.
Ostróda. Z dziejów miasta i okolic, red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1976.
Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
Ludność. Stan i struktura w przekroju terytorialnym. Stan w dniu 30 VI 2012 r., Warszawa 2012.
Bank Danych Lokalnych GUS [13.08.2013]
Wojewódzka Ewidencja Zabytków [13.08.2013]
Deutsche Verwaltungsgeschichte [13.08.2013]
Wirtualny Sztetl [13.08.2013]
wikipedia.pl [02.10.2014]

Przypisy

  1. ↑ Stanisława Zajchowska, Maria Kiełczewska-Zalewska: Warmia i Mazury: praca zbiorowa. Poznań: Instytut Zachodni, 1953, s. 196, seria: Ziemie Staropolski.
  2. ↑ Regiony fizycznogeograficzne Polski po zmianach w 2018 r.
  3. ↑ Strona Informacyjna Morąga [10.09.2103]
  4. ↑ Strona Bractwa Marwin [10.09.2013]
  5. ↑ Strona Stowarzyszenia Motocyklowego Szerszeń [10.09.2013]
  6. ↑ Strona Związku Ukraińców [10.09.2013]
  7. ↑ Strona Lokalnej Organizacji Turystycznej [10.09.2013]


Źródło: „http://encyklopedia.warmia.mazury.pl/index.php?title=Morąg&oldid=158078”