Rutkowice: Różnice pomiędzy wersjami
Z Encyklopedia Warmii i Mazur
| [wersja zweryfikowana] | [wersja zweryfikowana] |
| Linia 4: | Linia 4: | ||
|flaga wsi = | |flaga wsi = | ||
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
| − | |dopełniacz wsi = | + | |dopełniacz wsi = Rutkowic |
|zdjęcie = | |zdjęcie = | ||
|opis zdjęcia = | |opis zdjęcia = | ||
| − | |rodzaj miejscowości = | + | |rodzaj miejscowości = wieś sołecka |
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
|powiat = działdowski | |powiat = działdowski | ||
| Linia 29: | Linia 29: | ||
|www = | |www = | ||
}}<br/> | }}<br/> | ||
| − | ''' Rutkowice ''' (niem. ''Ruttkowitz'') – | + | ''' Rutkowice ''' (niem. ''Ruttkowitz'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat działdowski|powiecie działdowskim]], w [[Płośnica (gmina wiejska)|gminie Płośnica]]. W latach 1975–1998 miejscowość należała [[Podział administracyjny|administracyjnie]] do województwa ciechanowskiego. |
| − | + | W 2010 roku liczyła 413 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Ryszard Koźlak]]<ref>[http://www.bip.plosnica.pl/?c=92/ Strona Urzędu Gminy Płośnica] [05.12.2013]</ref>. | |
| − | + | <br/><br/> | |
| − | |||
| − | <br/> | ||
== Położenie == | == Położenie == | ||
| − | Wieś położona jest w południowej części województwa | + | Wieś położona jest w południowej części województwa warmińsko–mazurskiego, na pograniczu [[Pojezierze Mazurskie|Pojezierza Mazurskiego]] i Niziny Mazowieckiej, 10 km na północny zachód od [[Działdowo|Działdowa]] i 17 km na wschód od [[Lidzbark|Lidzbarka]], na północ od drogi wojewódzkiej nr 544 i linii kolejowej na odcinku Działdowo – Lidzbark. |
| − | |||
<br/> | <br/> | ||
== Dzieje miejscowości == | == Dzieje miejscowości == | ||
| − | Wieś powstała w ramach kolonizacji południowych terenów państwa [[Zakon Krzyżacki|Zakonu Krzyżackiego]]. Na początku lat 90. XV wieku wójt działdowski Jerzy Trusches sprzedał braciom Janowi, Piotrowi, Niemirze, Wojtkowi i Pawłowi 40 łanów | + | Wieś powstała w ramach kolonizacji południowych terenów państwa [[Zakon Krzyżacki|Zakonu Krzyżackiego]]. Na początku lat 90. XV wieku wójt działdowski [[Jerzy Trusches]] sprzedał braciom: Janowi, Piotrowi, Niemirze, Wojtkowi i Pawłowi 40 łanów położonych między wsiami [[Turza Wielka]], [[Prioma]] i [[Skurpie]]. W 1497 roku umowę tę potwierdził wielki mistrz, nadając braciom ową ziemię na [[Prawo chełmińskie|prawie chełmińskim]], oni zaś zobowiązani byli do jednej służby zbrojnej. Prawdopodobnie od pierwszych właścicieli Rutkowic wywodzi się ród [[Rodzina Pobóg-Rutkowskich| Pobóg–Rutkowskich]]. Tutejszy majątek należał w XVII wieku do rodziny [[Rodzina Goczewskich |Goczewskich]], a następnie [[Rodzina Długokęckich| Długokęckich]]. Szkołę we wsi założono pod koniec XVIII wieku. Rutkowice należały do [[Parafia ewangelicka w Płośnicy|parafii ewangelickiej w Płośnicy]]. |
| − | |||
| − | |||
| − | + | W 1919 roku na mocy traktatu wersalskiego wieś - wraz z całą Działdowszczyzną – przyznana została Rzeczpospolitej Polskiej. W 1939 roku znalazła się pod okupacją niemiecką. W okresie międzywojennym majątek w Rutkowicach (880 hektarów) posiadał [[Walter Bayer]], do niego też należała miejscowa gorzelnia. | |
| + | Po [[II wojna światowa na Warmii i Mazurach|II wojnie światowej]] na bazie dawnego majątku utworzono Zakład Rolny Rutkowice, który podlegał [[Państwowe Gospodarstwo Rolne |PGR-owi]] w [[Księży Dwór |Księżym Dworze]]; działał on w latach 1967-1993, obecnie należy do Skarbu Państwa. | ||
| − | |||
| − | + | Liczba mieszkańców w poszczególnych latach: | |
| − | + | *1857 r. – 194 osoby | |
| − | + | *1889 r.– 182 osoby | |
| − | + | *1921 r. – 176 osób | |
| − | + | *1931 r. – 655 osób | |
== Gospodarka == | == Gospodarka == | ||
| − | We wsi działa forma świadcząca usługi ogólnobudowlane, sklep | + | We wsi działa forma świadcząca usługi ogólnobudowlane, sklep spożywczo–przemysłowy oraz zakład zajmujący się mechaniką samochodową i ślusarstwem<ref>Dane z roku 2007: Plan odnowy miejscowości Rutkowice, [http://www.bip.plosnica.pl/?c=797/ Strona Urzędu Gminy Płośnica] [12.11.2013]</ref>. |
<br/> | <br/> | ||
==Religia== | ==Religia== | ||
| − | Wieś znajduje się na terenie [[Parafia pw. Świętej Barbary w Płośnicy |parafii rzymskokatolickiej | + | Wieś znajduje się na terenie [[Parafia pw. Świętej Barbary w Płośnicy |parafii rzymskokatolickiej w Płośnicy]]. |
<br/> | <br/> | ||
== Zabytki == | == Zabytki == | ||
| − | *[[Dwór w Rutkowicach| | + | *[[Dwór w Rutkowicach|zespół podworski]]: pałac dworski z około 1870 roku, park dworski z drugiej połowy XIX wieku, murowana gorzelnia (1872-1874), dwa budynki gospodarcze z kamienia i cegły z końca XIX wieku, dwa budynki gospodarcze z kamienia i cegły z początku XX wieku, budynek gospodarczy z pierwszej ćwierci XX wieku |
| − | * | + | *budynek szkoły z początku XX wieku |
| − | * | + | *kilka przykładów budownictwa z końca XIX i początku XX wieku (domy nr 2, 5 i 6) |
| − | |||
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
#''Działdowo. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Wanda Korycka, Olsztyn 1966. | #''Działdowo. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Wanda Korycka, Olsztyn 1966. | ||
#''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch'', Königsberg 1857. | #''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch'', Königsberg 1857. | ||
| − | # | + | #[http://www.bip.plosnica.pl/?c=1040| Strona Urzędu Gminy Płośnica] [12.11.2013]] |
| − | + | #[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [12.11.2013] | |
| − | #[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [ | + | #[http://www.verwaltungsgeschichte.de/neidenburg.html| Verwaltungsgeschichte] [12.11.2013] |
| − | #[http://www.verwaltungsgeschichte.de/neidenburg.html| Verwaltungsgeschichte] [ | ||
| − | |||
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
Wersja z 21:19, 17 lis 2014
| Rutkowice | |
| | |
| Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | działdowski |
| Gmina | Płośnica |
| Liczba ludności (2010) | 413 |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Rutkowice | |
| Położenie na mapie Polski  Rutkowice | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Rutkowice (niem. Ruttkowitz) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie działdowskim, w gminie Płośnica. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa ciechanowskiego.
W 2010 roku liczyła 413 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Ryszard Koźlak[1].
Spis treści
Położenie
Wieś położona jest w południowej części województwa warmińsko–mazurskiego, na pograniczu Pojezierza Mazurskiego i Niziny Mazowieckiej, 10 km na północny zachód od Działdowa i 17 km na wschód od Lidzbarka, na północ od drogi wojewódzkiej nr 544 i linii kolejowej na odcinku Działdowo – Lidzbark.
Dzieje miejscowości
Wieś powstała w ramach kolonizacji południowych terenów państwa Zakonu Krzyżackiego. Na początku lat 90. XV wieku wójt działdowski Jerzy Trusches sprzedał braciom: Janowi, Piotrowi, Niemirze, Wojtkowi i Pawłowi 40 łanów położonych między wsiami Turza Wielka, Prioma i Skurpie. W 1497 roku umowę tę potwierdził wielki mistrz, nadając braciom ową ziemię na prawie chełmińskim, oni zaś zobowiązani byli do jednej służby zbrojnej. Prawdopodobnie od pierwszych właścicieli Rutkowic wywodzi się ród Pobóg–Rutkowskich. Tutejszy majątek należał w XVII wieku do rodziny Goczewskich, a następnie Długokęckich. Szkołę we wsi założono pod koniec XVIII wieku. Rutkowice należały do parafii ewangelickiej w Płośnicy.
W 1919 roku na mocy traktatu wersalskiego wieś - wraz z całą Działdowszczyzną – przyznana została Rzeczpospolitej Polskiej. W 1939 roku znalazła się pod okupacją niemiecką. W okresie międzywojennym majątek w Rutkowicach (880 hektarów) posiadał Walter Bayer, do niego też należała miejscowa gorzelnia.
Po II wojnie światowej na bazie dawnego majątku utworzono Zakład Rolny Rutkowice, który podlegał PGR-owi w Księżym Dworze; działał on w latach 1967-1993, obecnie należy do Skarbu Państwa.
Liczba mieszkańców w poszczególnych latach:
- 1857 r. – 194 osoby
- 1889 r.– 182 osoby
- 1921 r. – 176 osób
- 1931 r. – 655 osób
Gospodarka
We wsi działa forma świadcząca usługi ogólnobudowlane, sklep spożywczo–przemysłowy oraz zakład zajmujący się mechaniką samochodową i ślusarstwem[2].
Religia
Wieś znajduje się na terenie parafii rzymskokatolickiej w Płośnicy.
Zabytki
- zespół podworski: pałac dworski z około 1870 roku, park dworski z drugiej połowy XIX wieku, murowana gorzelnia (1872-1874), dwa budynki gospodarcze z kamienia i cegły z końca XIX wieku, dwa budynki gospodarcze z kamienia i cegły z początku XX wieku, budynek gospodarczy z pierwszej ćwierci XX wieku
- budynek szkoły z początku XX wieku
- kilka przykładów budownictwa z końca XIX i początku XX wieku (domy nr 2, 5 i 6)
Bibliografia
- Działdowo. Z dziejów miasta i powiatu, red. Wanda Korycka, Olsztyn 1966.
- Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
- Strona Urzędu Gminy Płośnica [12.11.2013]]
- Bank Danych Lokalnych GUS [12.11.2013]
- Verwaltungsgeschichte [12.11.2013]
Przypisy
- ↑ Strona Urzędu Gminy Płośnica [05.12.2013]
- ↑ Dane z roku 2007: Plan odnowy miejscowości Rutkowice, Strona Urzędu Gminy Płośnica [12.11.2013]
