Działdowo: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
(→Ludzie związani z miejscowością) |
(→Dzieje miejscowości) |
||
Linia 37: | Linia 37: | ||
== Dzieje miejscowości == | == Dzieje miejscowości == | ||
− | [[ | + | W czasie [[I Wojna Światowa|I wojny światowej]] miasto było bombardowane przez rosyjskie lotnictwo. Postanowienia traktatu wersalskiego zadecydowały o przyłączeniu Działdowszczyzny do Polski. W okresie międzywojennym rozwijały się liczne stowarzyszenia, organizacje oraz inicjatywy kulturalne i polityczne zmierzające do zbliżenia miejscowych [[Mazurzy|Mazurów]] do Polski. [[lkwim:Emilia Sukertowa-Biedrawina| Emilia Sukertowa-Biedrawina]] i [[Józef Biedrawa]] doprowadzili do utworzenia [[Mazurski Dom Ludowy w Działdowie|Mazurskiego Domu Ludowego]] oraz |
− | [[ | + | [[Muzeum Mazurskie w Działdowie|Muzeum Mazurskiego]]. Pastor [[Ewald Lodwich]] w 1921 roku powołał do życia [[Polsko-Mazurskie Towarzystwo Ewangeliczne]]. W celu reprezentowania interesów ludności mazurskiej utworzono [[Związek Mazurów I], a następnie [[Związek Mazurów II]] |
− | [[ | + | |
− | [[Mazurski Dom Ludowy w Działdowie]] | + | W czasie [[II Wojna Światowa|II wojny światowej]] Niemcy założyli [[Obóz koncentracyjny w Działdowie 1939-1945|obóz przejściowy]], przekształcony w obóz koncentracyjny. Odziały Armii Czerwonej wkroczyły do miasta w nocy z 17 na 18 stycznia 1945 roku. W latach 1968-1974 wybudowano nowy szpital. Obecnie miasto jest siedzibą [[Powiatowy Inspektorat Weterynarii w Działdowie| Powiatowego Inspektoratu Weterynarii w Działdowie]] oraz [[Powiatowe Centrum Zarządzania Kryzysowego w Działdowie|Powiatowego Centrum Zarządzania Kryzysowego]]. |
− | [[Muzeum Mazurskie w Działdowie]] | ||
[[File:Kościół pw. św. Wojciecha w Działdowie.jpg|thumb|242 px|left| Kościół pw. św. Wojciecha w Działdowie [http://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Cultural_heritage_monuments_in_Dzia%C5%82dowo#mediaviewer/File:Dzia%C5%82dowo,_ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_%C5%9Bw._Wojciecha.jpg] [dostęp: 14.12.2014]]] | [[File:Kościół pw. św. Wojciecha w Działdowie.jpg|thumb|242 px|left| Kościół pw. św. Wojciecha w Działdowie [http://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Cultural_heritage_monuments_in_Dzia%C5%82dowo#mediaviewer/File:Dzia%C5%82dowo,_ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_%C5%9Bw._Wojciecha.jpg] [dostęp: 14.12.2014]]] | ||
[[File:Kościół pw. Podwyższenia Krzyża Świętego w Działdowie.jpg|thumb|242 px|left|Kościół pw. Podwyższenia Krzyża Świętego w Działdowie [http://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Exaltation_of_the_Holy_Cross_church_in_Dzia%C5%82dowo#mediaviewer/File:Dzia%C5%82dowo_-_ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_Podwy%C5%BCszenia_Krzy%C5%BCa_%C5%9Awi%C4%99tego.jpg][dostęp: 14.12.2104]]] | [[File:Kościół pw. Podwyższenia Krzyża Świętego w Działdowie.jpg|thumb|242 px|left|Kościół pw. Podwyższenia Krzyża Świętego w Działdowie [http://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Exaltation_of_the_Holy_Cross_church_in_Dzia%C5%82dowo#mediaviewer/File:Dzia%C5%82dowo_-_ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_Podwy%C5%BCszenia_Krzy%C5%BCa_%C5%9Awi%C4%99tego.jpg][dostęp: 14.12.2104]]] |
Wersja z 14:04, 20 gru 2014
Działdowo | |||||
| |||||
| |||||
Działdowo z lotu ptaka [4] [dostęp: 14.12.2014]
| |||||
Państwo | Polska | ||||
Województwo | warmińsko-mazurskie | ||||
Powiat | działdowski | ||||
Gmina | Działdowo | ||||
Liczba ludności (2011) | 29 894 | ||||
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} |
Działdowo – miasto położone w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie działdowskim, w gminie Działdowo. W latach 1975-1998 miejscowość wchodziła w skład województwa ciechanowskiego. W 2011 roku miejscowość liczyła 29 894 mieszkańców. Aktualnie funkcję burmistrza sprawuje
Spis treści
Położenie
Miasto jest położone nad rzeką Działdówką w odległości 77 km od Olsztyna.
Dzieje miejscowości
W czasie I wojny światowej miasto było bombardowane przez rosyjskie lotnictwo. Postanowienia traktatu wersalskiego zadecydowały o przyłączeniu Działdowszczyzny do Polski. W okresie międzywojennym rozwijały się liczne stowarzyszenia, organizacje oraz inicjatywy kulturalne i polityczne zmierzające do zbliżenia miejscowych Mazurów do Polski. Emilia Sukertowa-Biedrawina i Józef Biedrawa doprowadzili do utworzenia Mazurskiego Domu Ludowego oraz Muzeum Mazurskiego. Pastor Ewald Lodwich w 1921 roku powołał do życia Polsko-Mazurskie Towarzystwo Ewangeliczne. W celu reprezentowania interesów ludności mazurskiej utworzono [[Związek Mazurów I], a następnie Związek Mazurów II
W czasie II wojny światowej Niemcy założyli obóz przejściowy, przekształcony w obóz koncentracyjny. Odziały Armii Czerwonej wkroczyły do miasta w nocy z 17 na 18 stycznia 1945 roku. W latach 1968-1974 wybudowano nowy szpital. Obecnie miasto jest siedzibą Powiatowego Inspektoratu Weterynarii w Działdowie oraz Powiatowego Centrum Zarządzania Kryzysowego.
Gospodarka
- Zakład Produkcji Obuwia "Vi-GGa-Mi" Grzegorz Garbacz
Kultura
- Miejski Dom Kultury w Działdowie
- Tygodnik Działdowski
- Gazeta Działdowska
- Działdowski Almanach Poezji
- Festiwal Piosenki Polskiej Działdowo
- Nasze Działdowo
- Ogólnopolski Młodzieżowy Festiwal Piosenki Super Hit Działdowo
- Gminny Festiwal Artystyczny Dzieci i Młodzieży Wesoła Nutka w Działdowie
- Warmińsko-Mazurska Biblioteka Pedagogiczna w Elblągu. Filia w Działdowie
- Maraton Teatralny w Działdowie
- Miejska Biblioteka Publiczna w Działdowie
- Ogólnopolski Konkurs Poetycki O Miecze Króla Władysława Jagiełły
- Powiatowy Festiwal Piosenki Harcerskiej w Działdowie
- Kino "Apollo"
Organizacje i stowarzyszenia
- Związek Gmin Warmińsko-Mazurskich
- Ekologiczny Związek Gmin "Działdowszczyzna"
- Działdowska Agencja Rozwoju S.A.
- Lokalna Grupa Działania "Brama Mazurskiej Krainy"
- Działdowski Uniwersytet Trzeciego Wieku
- armińsko-Mazurski Fundusz „Poręczenia Kredytowe” sp. z o.o.
- Bractwo Rycerskie św. Katarzyny Ziemi Działdowskiej
- Działdowska Kuźnia Słowa
Religia
- Parafia pw. Podwyższenia Krzyża Świętego w Działdowie
- Parafia pw. św. Katarzyny Aleksandryjskiej w Działdowie
- Parafia Ewangelicko-Augsburska w Działdowie
- Parafia pw. św. Wojciecha w Działdowie
Ludzie związani z miejscowością
- Emilia Sukertowa-Biedrawina
- Franciszek Wiśniewski
- Ignacy Ptaszyński
- Jan Jagiełko
- August Kiwicki
- Ryszard Knosała
- Józef Biedrawa
- Jerzy Burski
- Henryk Piotrowski
- Bartłomiej Rusin
- Dariusz Szypulski
- Samuel Tschepius
- Jerzy Pajewski
- Paweł Baraszkiewicz
Sport
Edukacja
- Przedszkole Miejskie nr 1 w Działdowie
- Przedszkole Miejskie nr 3 w Działdowie
- Przedszkole Miejskie nr 4 w Działdowie
- Przedszkole Miejskie nr 5 w Działdowie
- Przedszkole Miejskie nr 1 w Działdowie
- Gimnazjum nr 2 w Działdowie
- Szkoła Podstawowa nr 3 im. Bronisława Malinowskiego w Działdowie
- Gimnazjum nr 1 im. Króla Władysława Jagiełły w Działdowie
- Niepubliczna Szkoła Przysposobienia do Pracy Polskiego Stowarzyszenie na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym Koło w Działdowie
- I Liceum Ogólnokształcące im. Stefana Żeromskiego w Działdowie
- Ośrodek Rehabilitacyjno-Edukacyjno-Wychowawczy w Działdowie
- Państwowa Szkoła Muzyczna I stopnia w Działdowie
- Technikum nr 1 im. S. Staszica przy Zespole Szkół nr 1 w Działdowie
- Technikum nr 2 przy Zespole Szkół Zawodowych nr 1 w Działdowie
Zabytki
- Złożenie urbanistyczne Starego Miasta
- Kościół pw. św. Wojciecha (1896-1897)
- Dawny kościół ewangelicki
- Cmentarz przykościelny
- Zamek krzyżacki
- Ratusz
- Dom przy ul. Bielnikowej 4 (1922)
- Dawne koszary
- Dawne kasyno oficerskie
- Hotel z oficyną na pl. Mickiewicza 26
- Domy przy ul. Władysława Jagiełły
- Hotel na ul. Zamkowej (1875)
- Budynek dawnego szpitala
- Dawna gazownia
Bibliografia
- Achremczyk Stanisław, Historia Warmii i Mazur, t. I-II, Olsztyn 2010-2011.
- Bystrzycki Piotr, Działdowszczyzna w latach II Rzeczpospolitej. Życie społeczno-polityczne, Olsztyn 1997.
- Działdowo, red. Wanda Korycka, Olsztyn 1966.
- Lietz Zygmunt, Obozy jenieckie w Prusach Wschodnich 1913-1945, Warszawa 1982.
- Mogilnicki Zbigniew, Działdowo w latach 1344-1994: zarys dziejów, Działdowo 1998.
- Obrębska Karolina, Obóz w Działdowie - jego charakter i rola w latach 1939-1945, Działdowo 2007.
- Skibicki Franciszek, Historia działdowskiego zamku: okres budowy i rozkwitu, Działdowo 2011.
- Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
- Wółkowski Wojciech.Działdowo i okolice, Działdowo 2006.
- Danych Lokalnych GUS [dostęp:22.11.2014].
- Oficjalna strona miasta [dostęp:22.11.2014].
- Dom Kultury w Działdowie [dostęp:22.11.2014].
- Baza Informacji Lokalnej [dostęp:22.11.2014].
Przypisy
<references>
Zobacz też