Wilk: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja zweryfikowana]
 
(Nie pokazano 36 wersji utworzonych przez 6 użytkowników)
Linia 5: Linia 5:
 
  |zoolog                = Linnaeus, 1758
 
  |zoolog                = Linnaeus, 1758
 
  |okres istnienia        =  
 
  |okres istnienia        =  
  |grafika                = Wil portret.jpg|300px|thumb|left|Wilk (zdj.K.Jonsson/flickr.com)
+
  |grafika                = Wilk_1a.jpg
  |opis grafiki          = Wilk (zdj.GIPE25/flickr.com)
+
  |opis grafiki          = Wilk<br>Fot. Malene Thyssen. Źródło: [http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Scandinavian_grey_wolf_Canis_lupus.jpg Commons Wikimedia]
  |typ                    = [[strunowce]]
+
  |typ                    = strunowce
  |podtyp                = [[kręgowce]]
+
  |podtyp                = kręgowce
  |gromada                = [[ssaki]]
+
  |gromada                = ssaki
  |rząd                  = [[drapieżne]]
+
  |rząd                  = drapieżne
  |rodzina                = [[psowate]]
+
  |rodzina                = psowate
  |rodzaj                = ''[[Canis]]''
+
  |rodzaj                = ''Canis''
  |gatunek                = Wilk
+
  |gatunek                = wilk
 
  |synonimy              =  
 
  |synonimy              =  
 
  |wikispecies            =  
 
  |wikispecies            =  
 
  |commons                =  
 
  |commons                =  
 
}}
 
}}
<br/><br/>
+
'''Wilk''' – drapieżny ssak z rodziny psowatych.
 +
<br/><br/>  
  
==Wilk==
+
==Charakterystyka==
 +
Wilk osiąga długość od 100 do 130 cm. Samce (basiory) z reguły są większe niż samice (wadery). Ciężar ciała waha się w granicach 30–60 kg. Ciało wilka pokrywa gęsta sierść barwy szarej z odcieniem żółtobrązowym (na grzbiecie widoczne są dłuższe, sztywne włosy w ciemniejszym odcieniu, niemal czarne).
 +
Wilk jest drapieżcą. Poluje na zwierzęta parzystokopytne (jelenie, dziki, sarny), zjada również jaja ptaków, pisklęta, płazy, ale także ryby, jagody i padlinę. Poluje w parach lub stadnie, głównie nocą. Na większe zwierzęta wilki polują w liczniejszych watahach. Ich stada liczą ok. 20 osobników, każdy z nich zajmuje określone miejsce w hierarchii (para alfa: samiec i samica + spokrewnione z nimi osobniki).
  
[[Grafika:Wilki.jpg|400px|thumb|left|Wilki (zdj.K.Jonsson/flickr.com)]]
+
Wilki mają rozbudowany system komunikacji, na który składa się mowa ciała (pozycja uszu, ogona, sposób ustawienia ciała), wydzielanie feromonów, znakowanie odchodami. Terytorium zamieszkania stada to ok. 100–300 km. Wilki często migrują, potrafią dziennie przebyć nawet 70 km.
  
Drapieżny ssak z rodziny psowatych. Długość: od 100 do 130 cm. Samce (basiory) z reguły są większe od samic, zwanych waderami. Ciężar ciała - w granicach 30-60 kg. Pokryty gęstą sierścią, barwy szarej z odcieniem żółtobrązowym. Na grzbiecie dłuższe, sztywne włosy w ciemniejszym odcieniu - niemal czarne.
+
Cieczka trwa od stycznia do marca. Samice rodzą w kwietniu lub na początku maja od 4 do 6 młodych. Wilczęta do 6. tygodnia życia żywią się wyłącznie mlekiem matki. Potem pożywienie dla nich przynosi samiec, a już jesienią młode wilki polują z rodzicami.
  
Jest drapieżcą. W jego menu dominują zwierzęta parzystokopytne (jelenie, dziki, sarny), ptasie jaja, pisklęta, płazy - a także... jagody!  Nie gardzą też rybami czy padliną. Gdy w okolicy brak pożywienia lub, gdy powiększa się stado (na świat przychodzą młode), zdarza im się atakować zwierzęta hodowlane..  
+
Długość życia w warunkach naturalnych wynosi od 12 do 16, w niewoli nawet do 20 lat. Naturalnym wrogiem wilka jest człowiek (głównie kłusownicy). Wilki objęte są ścisłą ochroną gatunkową od 2001 r. (wyjątkiem jest odstrzał osobników zagrażających ludziom).
  
Wilki polują w prarach lub stadnie, głównie nocą. Na większe zwięrzęta polują w liczniejszych watahach. Ich stada liczą ok 20 osobników, gdzie każdy z nich ma swoje miejsce w hierarchii (para alfa - samiec i samica + sprokrewnione z nimi osobniki). Mają rozbudowany system komunikacji: mowa ciała (pozycja uszu, ogona, sposób ustawienia ciała), wydzielanie feromonów, znakowanie odchodami. Terytorium zamieszkania stada to ok. 100-300 km. Wilki często migrują, potrafią dziennie przebyć nawet 70 km.
+
W Polsce wilki występują w województwach podkarpackim, małopolskim i podlaskim oraz w północno-wschodnich rejonach pojezierzy.
  
Występuje w północno-wschodnich regionach pojezierzy (ok 150 osobników - dane ze stycznia 2013)- głównie w [[Puszcza Piska|Puszczy Piskiej]] i [[Lasy Napiwodzko-Ramuckie|Lasach Napiwodzko-Ramuckich]], ale także w województwach: podkarpackim, małopolskim i podlaskim. Od niedawna liczba wilków w Polsce nieznacznie rośnie (w latach 2006/2007 - od 384 do 598 osobników / w latach 2009/2009 - od 543 do 687), dzięki aktywnej akcji promującej ich ochronę.
+
==Wilki na Warmii i Mazurach==
 +
W [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]] wilki występują głównie w [[Puszcza Piska|Puszczy Piskiej]], [[Puszcza Napiwodzko-Ramucka|Puszczy Napiwodzko-Ramuckiej]] (m.in. [[Rezerwat Las Warmiński]], [[Natura 2000 Ostoja Napiwodzko-Ramucka|Ostoja Napiwodzko-Ramucka]]) i w [[Lasy Skaliskie|Lasach Skaliskich]] ([[Natura 2000 Niecka Skaliska|Niecka Skaliska]]).  
  
Jego naturalnym wrogiem jest ... człowiek - głównie kłusownicy. Wilki objęte są ścisłą ochroną gatunkową od 2001 roku, z wyjątkiem odstrzałów osobników zagrażających ludziom.
+
Spotkać można je także w [[Mazurski Park Krajobrazowy II|Mazurskim Parku Krajobrazowym]] (m.in. [[Rezerwat Pierwos]], [[Rezerwat Krutynia Dolna]]), w [[Rezerwat Małga|Rezerwacie Małga]], [[Rezerwat Dęby Napiwodzkie|Rezerwacie Dęby Napiwodzkie]], [[Rezerwat Borki|Rezerwacie Borki]] i [[Natura 2000 Ostoja Borecka|Ostoi Boreckiej]], [[Rezerwat Galwica|Rezerwacie Galwica]], [[Park Krajobrazowy Puszczy Rominckiej|Parku Krajobrazowmy Puszczy Rominckiej]] ([[Puszcza Romnicka]], [[Rezerwat Struga Żytkiejmska]], [[Rezerwat Boczki]]), [[Park Krajobrazowy Wzgórz Dylewskich|Parku Krajobrazowym Wzgórz Dylewskich]], [[Park Krajobrazowy Wysoczyzny Elbląskiej|Parku Krajobrazowym Wysoczyzny Elbląskiej]] ([[Rezerwat Dolina Stradanki]], też w [[Natura 2000 Doliny Erozyjne Wysoczyzny Elbląskiej|Dolinach Erozyjnych Wysoczyzny Elbląskiej]]), [[Park Krajobrazowy Pojezierza Iławskiego|Parku Krajobrazowym Pojezierza Iławskiego]], [[Natura 2000 Ostoja Lidzbarska|Ostoi Lidzbarskiej]].  
Długość życia na warunkach naturalnych to od 12 do 16 lat; w niewoli nawet do 20 lat.
 
  
Cieczka u wilków trwa od stycznia do marca. Samice rodzą w kwietniu lub na początku maja od 4 do 6 młodych. wilczęta do 6 tygodnia życia żywią się wyłącznie mlekiem matki. Potem pożywienie dla nich przynosi samiec, a już jesienią młode wilki polują z rodzicami.
+
Od niedawna liczba wilków w Polsce nieznacznie rośnie (w latach 2006–2007 wynosiła od 384 do 598 osobników, w latach 2009–2010: od 543 do 687) dzięki aktywnej akcji promującej ich ochronę. Przeprowadzona w lutym 2014 r. akcja liczenia wilków na [[Warmia|Warmii]] i [[Mazury|Mazurach]] potwierdziła bytowanie w lokalnych kompleksach leśnych ok. 150 osobników. Inwentaryzacja objęła prawie 400 tys. ha lasu. W dwudniowej akcji koordynowanej przez [[Nadleśnictwo Spychowo]] wzięło udział 358 leśników podzielonych na 135 grup terenowych. Przebyły one lasami ponad 11 tys. kilometrów.  
  
==Bibliografia==  
+
Watahy wilków stanowią zagrożenie dla hodowli owiec i krów. Poszkodowani rolnicy kierują wnioski o odszkodowanie do [[Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Olsztynie|Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Olsztynie]]. W 2012 r. uznano 28 wniosków, a straty wyceniono na 116 tys. zł.
<references/>
+
 
[[Jan  Panfil|Panfil J.]] 1984, Ssaki Pojezierza Mazurskiego, Wydawnictwo Pojezierze , Olsztyn 1984, 40 str.
+
==Zobacz też ==
Moje Mazury.pl - 25.03.2014
+
[http://tvnmeteo.tvn24.pl/informacje-pogoda/polska,28/wilkom-dobrze-na-jeziorach,79716,1,0.html tvnmeteo.tvn24.pl, ''Wilkom dobrze na jeziorach''] [16.07.2014]<br/>
WikiMedia
+
==Bibliografia==
 +
[http://olsztyn.gazeta.pl/olsztyn/1,48726,15188428,Watahy_wilkow_na_Mazurach_zagryzly_wiele_krow_i_owiec.html#ixzz37Wl7BObf olsztyn.gazeta.pl, ''Watahy wilków na Mazurach zagryzły wiele krów i owiec''] [16.07.2014]<br/>
 +
[http://mojemazury.pl/146098,W-lasach-Warmii-i-Mazur-zyje-150-wilkow.html#axzz37Wd1hhgq mojemazury.pl, ''W lasach Warmii i Mazur żyje 150 wilków''] [16.07.2014]<br/>
 +
[http://wiadomosci.onet.pl/olsztyn/na-warmii-i-mazurach-jest-coraz-wiecej-wilkow/s4esq, wiadomosci.onet.pl, ''Na Warmii i Mazurach jest coraz więcej wilków''] [16.07.2014]<br/>
 +
Panfil Jan, ''Ssaki Pojezierza Mazurskiego'', Olsztyn 1984, s. 40.<br/>
  
[[Kategoria:Zwierzęta]]
 
 
[[Kategoria:Przyroda]]
 
[[Kategoria:Przyroda]]
 
[[Kategoria:Zwierzęta Warmii i Mazur]]
 
[[Kategoria:Zwierzęta Warmii i Mazur]]

Aktualna wersja na dzień 07:30, 16 mar 2015

Wilk

Canis lupus`
Linnaeus, 1758
Canis lupus Linnaeus, 1758
WilkFot. Malene Thyssen. Źródło: Commons Wikimedia
Wilk
Fot. Malene Thyssen. Źródło: Commons Wikimedia
Systematyka
Domena eukarionty
Królestwo zwierzęta
Typ strunowce
Podtyp kręgowce
Gromada ssaki
Rząd drapieżne
Rodzina psowate
Rodzaj Canis
Gatunek wilk

Wilk – drapieżny ssak z rodziny psowatych.

Charakterystyka

Wilk osiąga długość od 100 do 130 cm. Samce (basiory) z reguły są większe niż samice (wadery). Ciężar ciała waha się w granicach 30–60 kg. Ciało wilka pokrywa gęsta sierść barwy szarej z odcieniem żółtobrązowym (na grzbiecie widoczne są dłuższe, sztywne włosy w ciemniejszym odcieniu, niemal czarne). Wilk jest drapieżcą. Poluje na zwierzęta parzystokopytne (jelenie, dziki, sarny), zjada również jaja ptaków, pisklęta, płazy, ale także ryby, jagody i padlinę. Poluje w parach lub stadnie, głównie nocą. Na większe zwierzęta wilki polują w liczniejszych watahach. Ich stada liczą ok. 20 osobników, każdy z nich zajmuje określone miejsce w hierarchii (para alfa: samiec i samica + spokrewnione z nimi osobniki).

Wilki mają rozbudowany system komunikacji, na który składa się mowa ciała (pozycja uszu, ogona, sposób ustawienia ciała), wydzielanie feromonów, znakowanie odchodami. Terytorium zamieszkania stada to ok. 100–300 km. Wilki często migrują, potrafią dziennie przebyć nawet 70 km.

Cieczka trwa od stycznia do marca. Samice rodzą w kwietniu lub na początku maja od 4 do 6 młodych. Wilczęta do 6. tygodnia życia żywią się wyłącznie mlekiem matki. Potem pożywienie dla nich przynosi samiec, a już jesienią młode wilki polują z rodzicami.

Długość życia w warunkach naturalnych wynosi od 12 do 16, w niewoli nawet do 20 lat. Naturalnym wrogiem wilka jest człowiek (głównie kłusownicy). Wilki objęte są ścisłą ochroną gatunkową od 2001 r. (wyjątkiem jest odstrzał osobników zagrażających ludziom).

W Polsce wilki występują w województwach podkarpackim, małopolskim i podlaskim oraz w północno-wschodnich rejonach pojezierzy.

Wilki na Warmii i Mazurach

W województwie warmińsko-mazurskim wilki występują głównie w Puszczy Piskiej, Puszczy Napiwodzko-Ramuckiej (m.in. Rezerwat Las Warmiński, Ostoja Napiwodzko-Ramucka) i w Lasach Skaliskich (Niecka Skaliska).

Spotkać można je także w Mazurskim Parku Krajobrazowym (m.in. Rezerwat Pierwos, Rezerwat Krutynia Dolna), w Rezerwacie Małga, Rezerwacie Dęby Napiwodzkie, Rezerwacie Borki i Ostoi Boreckiej, Rezerwacie Galwica, Parku Krajobrazowmy Puszczy Rominckiej (Puszcza Romnicka, Rezerwat Struga Żytkiejmska, Rezerwat Boczki), Parku Krajobrazowym Wzgórz Dylewskich, Parku Krajobrazowym Wysoczyzny Elbląskiej (Rezerwat Dolina Stradanki, też w Dolinach Erozyjnych Wysoczyzny Elbląskiej), Parku Krajobrazowym Pojezierza Iławskiego, Ostoi Lidzbarskiej.

Od niedawna liczba wilków w Polsce nieznacznie rośnie (w latach 2006–2007 wynosiła od 384 do 598 osobników, w latach 2009–2010: od 543 do 687) dzięki aktywnej akcji promującej ich ochronę. Przeprowadzona w lutym 2014 r. akcja liczenia wilków na Warmii i Mazurach potwierdziła bytowanie w lokalnych kompleksach leśnych ok. 150 osobników. Inwentaryzacja objęła prawie 400 tys. ha lasu. W dwudniowej akcji koordynowanej przez Nadleśnictwo Spychowo wzięło udział 358 leśników podzielonych na 135 grup terenowych. Przebyły one lasami ponad 11 tys. kilometrów.

Watahy wilków stanowią zagrożenie dla hodowli owiec i krów. Poszkodowani rolnicy kierują wnioski o odszkodowanie do Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Olsztynie. W 2012 r. uznano 28 wniosków, a straty wyceniono na 116 tys. zł.

Zobacz też

tvnmeteo.tvn24.pl, Wilkom dobrze na jeziorach [16.07.2014]

Bibliografia

olsztyn.gazeta.pl, Watahy wilków na Mazurach zagryzły wiele krów i owiec [16.07.2014]
mojemazury.pl, W lasach Warmii i Mazur żyje 150 wilków [16.07.2014]
wiadomosci.onet.pl, Na Warmii i Mazurach jest coraz więcej wilków [16.07.2014]
Panfil Jan, Ssaki Pojezierza Mazurskiego, Olsztyn 1984, s. 40.