Rozogi (gmina wiejska): Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja zweryfikowana]
(→‎Historia gminy jako jednostki administracyjnej)
 
(Nie pokazano 13 wersji utworzonych przez 6 użytkowników)
Linia 11: Linia 11:
 
  |rodzaj_gminy    = wiejska
 
  |rodzaj_gminy    = wiejska
 
  |zarządzający    = Wójt
 
  |zarządzający    = Wójt
−
  |wójt            = [[Zbigniew Kudrzycki]]
+
  |wójt            = Grzegorz Kaczmarczyk
 
  |adres_ug        = ul. 22 Lipca 22  
 
  |adres_ug        = ul. 22 Lipca 22  
 
  |kod_poczt_ug    = 12-114 Rozogi
 
  |kod_poczt_ug    = 12-114 Rozogi
Linia 28: Linia 28:
 
  |bip            = http://rozogi-ug.bip-wm.pl/
 
  |bip            = http://rozogi-ug.bip-wm.pl/
 
}}  
 
}}  
−
'''Gmina Rozogi''' – gmina wiejska położona w południowo-wschodniej części [[Województwo warmińsko-mazurskie| województwa warmińsko-mazurskiego]] w [[Powiat szczycieński| powiecie szczycieńskim]]. Siedziba gminy znajduje się w [[Rozogi| Rozogach]]. Gmina rolnicza o dużej powierzchni zalesienia.
+
'''Gmina Rozogi''' – gmina wiejska położona w południowo-wschodniej części [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwa warmińsko-mazurskiego]], w [[Powiat szczycieński|powiecie szczycieńskim]]. Siedziba gminy znajduje się w [[Rozogi (gmina Rozogi)|Rozogach]]. Gmina rolnicza o dużej powierzchni zalesienia.
−
 
+
Władzę w gminie sprawuje wójt Grzegorz Kaczmarczyk.
−
Władzę w gminie sprawuje wójt [[Zbigniew Kudrzycki]]<ref>BIP Urzędu Gminy Rozogi [http://rozogi-ug.bip-wm.pl/public/popup.php?id_menu_item=821]</ref>.
 
−
<br/><br/>
 
 
== Powierzchnia gminy ==
 
== Powierzchnia gminy ==
−
Gmina wiejska Rozogi zajmuje powierzchnię 224,41 km<sup>2</sup><ref name="p1">Portret terytorium, Bank Danych Lokalnych GUS [http://stat.gov.pl/bdl/app/portret.display?p_czas=19&p_nts=14&p_tery=3250]</ref>, w tym:
+
Gmina wiejska Rozogi zajmuje powierzchnię 224,41 km<sup>2</sup><ref>[http://stat.gov.pl/bdl/app/portret.display?p_czas=19&p_nts=14&p_tery=3250 Portret terytorium, Bank Danych Lokalnych GUS]</ref>, w tym:
 
*użytki rolne: 53,8% (12084 ha)
 
*użytki rolne: 53,8% (12084 ha)
 
*lasy: 40,1% (9006 ha)
 
*lasy: 40,1% (9006 ha)
 
*wody: 0,15% (35 ha)
 
*wody: 0,15% (35 ha)
  
−
Gmina stanowi 11,6% powierzchni  [[Powiat szczycieński| powiatu szczycieńskiego]].
+
Gmina stanowi 11,6% powierzchni  [[Powiat szczycieński|powiatu szczycieńskiego]].
  
 
== Demografia ==
 
== Demografia ==
−
Liczba ludności gminy według danych z 2013 roku wynosi<ref name="p1"/>:
+
Liczba ludności gminy według danych z 2013 roku wynosi:
−
{{Galeria|Nazwa=Rozogi (gmina wiejska)|wielkość=300|pozycja=right
+
[[Plik:Kościół w Rozogach.jpg|thumb|right|290px|Kościół pw. św. Marii Magdaleny w Rozogach.<br/>Fot. Przemysław Jahr. Źródło: [http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Rozogi_church.jpg Commons Wikimedia] [23.08.2013]]]
−
|Plik:Kościół w Rozogach.jpg| Kościół pw. św. Marii Magdaleny w Rozogach<br/> Autor: Przemysław Jahr
+
[[Plik: Dawny kościół ewangelicki w Klonie.jpg|thumb|right|290px|Dawny kościół ewangelicki w Klonie.<br/> Fot. Mieczysław Kalski.]]
−
|Plik: Dawny kościół ewangelicki w Klonie.jpg| Dawny kościół ewangelicki w Klonie<br/> Autor: Mieczysław Kalski
+
[[Plik: Zabytkowa chałupa w Klonie.jpg|thumb|right|290px|Zabytkowa chałupa w Klonie. Fot. Yarl. Źródło: [http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Wikiekspedycja_2012,_Yarl,_Klon,_chałupa_42.jpg Commons Wikimedia]
−
|Plik: Zabytkowa chałupa w Klonie.jpg| Zabytkowa chałupa w Klonie
+
]]
−
}}
 
 
{|class="wikitable"
 
{|class="wikitable"
−
!Opis || colspan=2|Ogółem || colspan=2|Kobiety || colspan=2|Mężczyźni
+
!Opis ||colspan=2|Ogółem ||colspan=2|Kobiety ||colspan=2|Mężczyźni
 
|--
 
|--
−
|jednostka || osób || % || osób || % || osób || %
+
|jednostka ||osób ||% ||osób ||% ||osób ||%
 
|--
 
|--
−
|liczba || 5714 || 100 || 2763 || 48,4 || 2951 || 51,6
+
|liczba ||5714 ||100 ||2763 ||48,4 ||2951 ||51,6
 
|--
 
|--
−
|gęstość zaludnienia<br />(mieszk./km²) || colspan=2| 25 || colspan=2| 12 || colspan=2| 13
+
|gęstość zaludnienia<br />(mieszk./km²) ||colspan=2|25 ||colspan=2|12 ||colspan=2|13
 
|}
 
|}
−
Saldo migracji wewnętrznych i zagranicznych na pobyt stały w 2013 roku w gminie wiejskiej Rozogi wynosiło -48 osoby<ref name="p1"/>, co stanowi 20,7% migracji w [[Powiat szczycieński| powiecie szczycieńskim]] oraz 1,3% w [[województwo warmińsko-mazurskie| województwie warmińsko-mazurskim]].
+
Saldo migracji wewnętrznych i zagranicznych na pobyt stały w 2013 roku w gminie wiejskiej Rozogi wynosiło -48 osoby, co stanowi 20,7% migracji w [[Powiat szczycieński|powiecie szczycieńskim]] oraz 1,3% w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]].
  
 
== Historia gminy jako jednostki administracyjnej ==
 
== Historia gminy jako jednostki administracyjnej ==
−
Po II wojnie światowej tereny dzisiejszej gminy Rozogi były częścią [[Powiat szczycieński| powiatu szczycieńskiego]] w [[Województwo olsztyńskie| województwie olsztyńskim]]<ref> Dz.U. 1946 nr 28 poz.177, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 29 maja 1946 r. w sprawie tymczasowego podziału administracyjnego Ziem Odzyskanych. [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19460280177]</ref>.<br/>
+
Po II wojnie światowej tereny dzisiejszej gminy Rozogi były częścią [[powiat szczycieński|powiatu szczycieńskiego]] w województwie olsztyńskim<ref> Dz.U. 1946 nr 28 poz.177, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 29 maja 1946 r. w sprawie tymczasowego podziału administracyjnego Ziem Odzyskanych. [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19460280177 isap.sejm.gov.pl]</ref>.
−
W 1954 roku istniejące dotychczas gminy zamieniono na gromady<ref>Dz.U. 1954 nr 43 poz. 191, Ustawa z dnia 25 września 1954 r. o reformie podziału administracyjnego wsi i powołaniu gromadzkich rad narodowych.[http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19540430191]</ref>. Gromada Rozogi przetrwała do kolejnej reformy administracyjnej w 1972 roku, która przywracała podział państwa na gminy<ref>Dz.U. 1972 nr 49 poz. 312, Ustawa z dnia 29 listopada 1972 r. o utworzeniu gmin i zmianie ustawy o radach narodowych. [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19720490312]</ref>.<br/>
+
−
Gminę wiejską Rozogi powołano na mocy uchwały Wojewódzkiej Rady Narodowej z dnia 6 grudnia 1972 roku<ref>Uchwała Nr XXI/83/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 6 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie olsztyńskim.</ref>, w jej skład wchodziły obszary sołectw: Antonia, Borki Rozowskie, Dąbrowy, Faryny, Kiełbasy, Klon, Kowalik, Księży Lasek, Kwiatuszki Wielkie, Łuka, Orzeszki, Rozogi, Spaliny Małe, Spaliny Wielkie, Wilamowo, Występ, Zawojki.<br/> 
+
W 1954 roku istniejące dotychczas gminy zamieniono na gromady<ref>Dz.U. 1954 nr 43 poz. 191, Ustawa z dnia 25 września 1954 r. o reformie podziału administracyjnego wsi i powołaniu gromadzkich rad narodowych.[http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19540430191 isap.sejm.gov.pl]</ref>. Gromada Rozogi przetrwała do kolejnej reformy administracyjnej w 1972 roku, która przywracała podział państwa na gminy<ref>Dz.U. 1972 nr 49 poz. 312, Ustawa z dnia 29 listopada 1972 r. o utworzeniu gmin i zmianie ustawy o radach narodowych. [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19720490312 isap.sejm.gov.pl]</ref>.
−
1 czerwca 1975 roku, na podstawie Ustawy o dwustopniowym podziale administracyjnym państwa<ref>Dz.U. 1975 nr 16 poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych. [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19750160091]</ref>, przestał istnieć powiat szczycieński. Gmina Rozogi została bezpośrednio częścią województwa ostrołęckiego.<br/>
+
 
−
Ponowne zmiany podziału administracyjnego państwa<ref>Dz.U. 1998 nr 103 poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów.[http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19981030652]</ref> umiejscowiły ją w powołanym 1 stycznia 1999 roku [[województwo warmińsko-mazurskie| województwie warmińsko-mazurskim]], w [[Powiat szczycieński| powiecie szczycieńskim]].
+
Gminę wiejską Rozogi powołano na mocy uchwały Wojewódzkiej Rady Narodowej z dnia 6 grudnia 1972 roku<ref>Uchwała Nr XXI/83/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 6 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie olsztyńskim.</ref>, w jej skład wchodziły obszary sołectw: Antonia, Borki Rozowskie, Dąbrowy, Faryny, Kiełbasy, Klon, Kowalik, Księży Lasek, Kwiatuszki Wielkie, Łuka, Orzeszki, Rozogi, Spaliny Małe, Spaliny Wielkie, Wilamowo, Występ, Zawojki.
 +
 
 +
1 czerwca 1975 roku, na podstawie Ustawy o dwustopniowym podziale administracyjnym państwa<ref>Dz.U. 1975 nr 16 poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych. [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19750160091 isap.sejm.gov.pl]</ref>, przestał istnieć powiat szczycieński. Gmina Rozogi została bezpośrednio częścią województwa ostrołęckiego.<br/>
 +
Ponowne zmiany podziału administracyjnego państwa<ref>Dz.U. 1998 nr 103 poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów. [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19981030652 isap.sejm.gov.pl]</ref> umiejscowiły ją w powołanym 1 stycznia 1999 roku [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[Powiat szczycieński|powiecie szczycieńskim]].
  
−
Gmina wiejska Rozogi graniczy z gminami: [[Wielbark (gmina wiejska)| Wielbark]], [[Szczytno (gmina wiejska)| Szczytno]], [[Świętajno (gmina wiejska, powiat szczycieński)| Świętajno]], [[Ruciane-Nida (gmina miejsko-wiejska)| Ruciane-Nida]], [[Pisz (gmina miejsko-wiejska)| Pisz]] oraz Myszyniec i Łyse w województwie mazowieckim.
+
Gmina wiejska Rozogi graniczy z gminami: [[Wielbark (gmina wiejska)|Wielbark]], [[Szczytno (gmina wiejska)|Szczytno]], [[Świętajno (gmina wiejska, powiat szczycieński)|Świętajno]], [[Ruciane-Nida (gmina miejsko-wiejska)|Ruciane-Nida]], [[Pisz (gmina miejsko-wiejska)|Pisz]] oraz Myszyniec i Łyse w województwie mazowieckim.
  
 
== Miejscowości na terenie gminy ==
 
== Miejscowości na terenie gminy ==
Linia 73: Linia 73:
  
 
== Gospodarka ==
 
== Gospodarka ==
−
Gmina Rozogi jest gminą typowo rolniczą. Zatrudnienie w rolnictwie zawodowo czynnych mieszkańców przekracza 80%. Użytki rolne zajmują prawie 54% ogólnej powierzchni w gminie, w tym: grunty orne stanowią 44% (5346 ha), łąki i pastwiska 56% (6718 ha), a sady 0,2% (20 ha). Gmina posiada  gleby  zdecydowanie słabe (V  i  VI klasy bonitacyjnej). Głównym kierunkiem produkcji  jest chów bydła mlecznego i opasowego. 65% rolników zajmuje się produkcją mleka. Naturalne łąki i pastwiska z uregulowaną gospodarką wodną dostarczają cennej paszy zielonej i siana<ref>Program ochrony środowiska gminy Rozogi na lata 2006-2015, Rozogi 2006. [rozogi-ug.bip-wm.pl/public/get_file.php?id=106450]</ref>. W gminie dominują gospodarstwa indywidualne o powierzchni średnio 15 ha, gospodarstwa powyżej 40 ha stanowią niespełna 1%<ref> Urząd Gminy Rozogi [http://www.rozogi.pl/ug_rozogi/index.php?option=com_content&view=article&id=2&Itemid=4]</ref>.<br/>
+
Gmina Rozogi jest gminą typowo rolniczą. Zatrudnienie w rolnictwie zawodowo czynnych mieszkańców przekracza 80%. Użytki rolne zajmują prawie 54% ogólnej powierzchni w gminie, w tym: grunty orne stanowią 44% (5346 ha), łąki i pastwiska 56% (6718 ha), a sady 0,2% (20 ha). Gmina posiada  gleby  zdecydowanie słabe (V  i  VI klasy bonitacyjnej). Głównym kierunkiem produkcji  jest chów bydła mlecznego i opasowego. 65% rolników zajmuje się produkcją mleka. Naturalne łąki i pastwiska z uregulowaną gospodarką wodną dostarczają cennej paszy zielonej i siana<ref>[http://rozogi-ug.bip-wm.pl/public/get_file.php?id=106450 Program ochrony środowiska gminy Rozogi na lata 2006-2015, Rozogi 2006.]</ref>. W gminie dominują gospodarstwa indywidualne o powierzchni średnio 15 ha, gospodarstwa powyżej 40 ha stanowią niespełna 1%<ref>[http://www.rozogi.pl/ug_rozogi/index.php?option=com_content&view=article&id=2&Itemid=4 Urząd Gminy Rozogi]</ref>.
−
Liczba podmiotów gospodarki narodowej wpisanych do rejestru REGON w gminie Rozogi wynosiła pod koniec 2013 roku 248. W tym 18 podmioty należały do sektora publicznego, pozostałe 230 tworzy sektor prywatny. 55 firm było zarejestrowanych w dziale handel hurtowy i detaliczny, 28 firm w dziale przetwórstwo przemysłowe, 41 firm w dziale budownictwo, 38 w dziale: rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo. Działalność związaną z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi prowadziło 9 firm<ref name="p1"/>. Na terenie gminy nie ma rozwiniętego przemysłu; dość dobrze rozwinięta jest sieć usług i handel.<br/>
+
 
 +
Liczba podmiotów gospodarki narodowej wpisanych do rejestru REGON w gminie Rozogi wynosiła pod koniec 2013 roku 248. W tym 18 podmiotów należało do sektora publicznego, pozostałe 230 tworzy sektor prywatny. 55 firm było zarejestrowanych w dziale handel hurtowy i detaliczny, 28 firm w dziale przetwórstwo przemysłowe, 41 firm w dziale budownictwo, 38 w dziale: rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo. Działalność związaną z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi prowadziło 9 firm. Na terenie gminy nie ma rozwiniętego przemysłu; dość dobrze rozwinięta jest sieć usług i handel.<br/>
 
Turystyka nie odgrywa w gminie znaczącej roli.
 
Turystyka nie odgrywa w gminie znaczącej roli.
  
 
Gmina należy do [[LGD "Brama Mazurskiej Krainy"|LGD "Brama Mazurskiej Krainy"]],  [[Związek Gmin "Czyste Mazury"|Związku Gmin "Czyste Mazury"]] oraz [[Związek Gmin Warmińsko-Mazurskich|Związku Gmin Warmińsko-Mazurskich]].  
 
Gmina należy do [[LGD "Brama Mazurskiej Krainy"|LGD "Brama Mazurskiej Krainy"]],  [[Związek Gmin "Czyste Mazury"|Związku Gmin "Czyste Mazury"]] oraz [[Związek Gmin Warmińsko-Mazurskich|Związku Gmin Warmińsko-Mazurskich]].  
 
    
 
    
−
W nowej [[Strategia rozwoju województwa |Strategii rozwoju województwa warmińsko-mazurskiego]] z 2013 r. teren gminy został zakwalifikowany do [[Obszary peryferyzacji społeczno-gospodarczej | obszarów peryferyzacji społeczno-gospodarczej]].
+
W nowej [[Strategia rozwoju województwa |Strategii rozwoju województwa warmińsko-mazurskiego]] z 2013 r. teren gminy został zakwalifikowany do [[Obszary peryferyzacji społeczno-gospodarczej |obszarów peryferyzacji społeczno-gospodarczej]].
  
−
Liczba ludności bezrobotnej zarejestrowanej pod koniec 2013 roku w gminie Rozogi wynosiła 512 osób<ref name="p1"/>, co stanowi 8% bezrobotnych w [[Powiat szczycieński| powiecie szczycieńskim]].
+
Liczba ludności bezrobotnej zarejestrowanej pod koniec 2013 roku w gminie Rozogi wynosiła 512 osób, co stanowi 8% bezrobotnych w powiecie szczycieńskim.
  
 
Ze środowiskowej pomocy społecznej korzysta w gminie 33,3% ludności<ref>Bank Danych Lokalnych GUS</ref>.
 
Ze środowiskowej pomocy społecznej korzysta w gminie 33,3% ludności<ref>Bank Danych Lokalnych GUS</ref>.
Linia 100: Linia 101:
 
*[[lkwim: Zofia Sandomierska|Zofia Sandomierska]]  - zajmuje się rękodziełem artystycznym, palmiarka; mieszka w Rozogach.   
 
*[[lkwim: Zofia Sandomierska|Zofia Sandomierska]]  - zajmuje się rękodziełem artystycznym, palmiarka; mieszka w Rozogach.   
 
*[[lkwim: Waleria Żarnoch|Waleria Żarnoch]] (1908-1988) - ludowa artystka, pieśniarka.  
 
*[[lkwim: Waleria Żarnoch|Waleria Żarnoch]] (1908-1988) - ludowa artystka, pieśniarka.  
 +
*[[Fryderyk Kwiatkowski]] (1875-1954) - działacz mazurski urodzony w Rozogach.
  
 
'''Zabytki znajdujące się na terenie gminy'''
 
'''Zabytki znajdujące się na terenie gminy'''
  
−
Do najcenniejszych zabytków znajdujących się na terenie gminy wiejskiej Rozogi należą<ref>Narodowy Instytut Dziedzictwa, Rejestr zabytków [http://www.nid.pl/pl/]</ref><ref>Urząd Gminy Rozogi, Gminna Ewidencja Zabytków [http://www.rozogi.pl/ug_rozogi/index.php?option=com_content&view=section&layout=blog&id=4&Itemid=42]</ref>:
+
Do najcenniejszych zabytków znajdujących się na terenie gminy wiejskiej Rozogi należą<ref>[http://www.nid.pl/pl/ Narodowy Instytut Dziedzictwa, Rejestr zabytków ]</ref><ref>[http://www.rozogi.pl/ug_rozogi/index.php?option=com_content&view=section&layout=blog&id=4&Itemid=42 Urząd Gminy Rozogi, Gminna Ewidencja Zabytków ]</ref>:
−
*[[Zabudowa drewniana wsi Klon| zabudowa drewniana w Klonie]]
+
*[[Zabudowa drewniana wsi Klon| drewniana zabudowa we wsi Klon]]
 
*kościół ewangelicki w Klonie
 
*kościół ewangelicki w Klonie
 
*[[Kościół pw. Znalezienia Krzyża Świętego w Klonie|kościół pw. Znalezienia Krzyża Świętego w Klonie]] wraz z plebanią i kapliczką
 
*[[Kościół pw. Znalezienia Krzyża Świętego w Klonie|kościół pw. Znalezienia Krzyża Świętego w Klonie]] wraz z plebanią i kapliczką
 
*[[lkwim: Kościół pw. św. Marii Magdaleny w Rozogach|kościół pw. św. Marii Magdaleny w Rozogach]]
 
*[[lkwim: Kościół pw. św. Marii Magdaleny w Rozogach|kościół pw. św. Marii Magdaleny w Rozogach]]
−
*dawny kościół ewangelicki, murowano-drewniany w Księżym Lasku; obecnie kościół filialny rzymsko-katolicki wraz z cmentarzem przykościelnym
+
*dawny kościół ewangelicki, murowano-drewniany w Księżym Lasku (obecnie rzymskokatolicki kościół filialny) wraz z przykościelnym cmentarzem  
 
*kaplica drewniana pw. Matki Boskiej Królowej Polski i św. Stanisława Kostki w Farynach
 
*kaplica drewniana pw. Matki Boskiej Królowej Polski i św. Stanisława Kostki w Farynach
 
*cmentarze ewangelickie w Farynach, Klonie, Kowaliku i Rozogach
 
*cmentarze ewangelickie w Farynach, Klonie, Kowaliku i Rozogach
Linia 118: Linia 120:
 
*lasy, jezioro, obszar chronionego krajobrazu i pomniki przyrody
 
*lasy, jezioro, obszar chronionego krajobrazu i pomniki przyrody
  
−
Informacje na temat atrakcji turystycznych znajdujących się na terenie gminy Rozogi można uzyskać na stronie internetowej [http://www.rozogi.pl/ UG Rozogi].
+
Informacje na temat atrakcji turystycznych znajdujących się na terenie gminy Rozogi można uzyskać na stronie internetowej [http://www.rozogi.pl/ rozogi.pl].
 +
 
 +
== Religia ==
 +
*[[Parafia pw. Matki Bożej Królowej Polski w Farynach]]
 +
*[[Parafia pw. św. Marii Magdaleny w Rozogach]]
 +
*[[Parafia pw. Znalezienia Krzyża Świętego w Klonie]]
  
 
== Szkolnictwo ==
 
== Szkolnictwo ==
 
W gminie wiejskiej Rozogi istnieją następujące placówki edukacyjne:  
 
W gminie wiejskiej Rozogi istnieją następujące placówki edukacyjne:  
 
*Przedszkole Samorządowe "Kraina Uśmiechu" w Rozogach  
 
*Przedszkole Samorządowe "Kraina Uśmiechu" w Rozogach  
−
*[[Szkoła Podstawowa im. Jana Pawła II w Rozogach]]
+
*[[Szkoła Podstawowa w Rozogach|Szkoła Podstawowa im. Jana Pawła II w Rozogach]]
 
*[[Szkoła Podstawowa w Klonie]]
 
*[[Szkoła Podstawowa w Klonie]]
 
*[[Zespół Szkolno-Przedszkolny w Dąbrowach]] - Przedszkole Samorządowe w Dąbrowach, [[Szkoła Podstawowa w Dąbrowach]]
 
*[[Zespół Szkolno-Przedszkolny w Dąbrowach]] - Przedszkole Samorządowe w Dąbrowach, [[Szkoła Podstawowa w Dąbrowach]]
 
*[[Zespół Szkół w Rozogach]] - [[Gimnazjum im. ks. Jana Twardowskiego w Rozogach]], [[Liceum Ogólnokształcące w Rozogach]], [[Zasadnicza Szkoła Zawodowa w Rozogach]]
 
*[[Zespół Szkół w Rozogach]] - [[Gimnazjum im. ks. Jana Twardowskiego w Rozogach]], [[Liceum Ogólnokształcące w Rozogach]], [[Zasadnicza Szkoła Zawodowa w Rozogach]]
−
 
 
== Sport ==
 
== Sport ==
 
W gminie działa:
 
W gminie działa:
 
*UKS Rozogi
 
*UKS Rozogi
−
 
 
==Inne organizacje i instytucje==
 
==Inne organizacje i instytucje==
 
*[[Zespół Pieśni i Tańca "Kurpie z Rozóg"]]
 
*[[Zespół Pieśni i Tańca "Kurpie z Rozóg"]]
 
*[[Zespół Folklorystyczny "Babskie Olekanie"]]
 
*[[Zespół Folklorystyczny "Babskie Olekanie"]]
−
 
 
== Obszary chronione i pomniki przyrody ==
 
== Obszary chronione i pomniki przyrody ==
−
Na terenie gminy znajdują się obszary objęte różnymi formami ochrony przyrody. Należą do nich<ref name="p3">Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Olsztynie [http://bip.olsztyn.rdos.gov.pl/]</ref>:  
+
Na terenie gminy znajdują się obszary objęte różnymi formami ochrony przyrody. Należą do nich<ref>[http://bip.olsztyn.rdos.gov.pl/ Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Olsztynie]</ref>:  
  
 
Obszary [[Natura 2000]]:
 
Obszary [[Natura 2000]]:
 
*[[Natura 2000 Ostoja Piska|Specjalny obszar ochrony siedlisk Ostoja Piska]] (57 826,61 ha)
 
*[[Natura 2000 Ostoja Piska|Specjalny obszar ochrony siedlisk Ostoja Piska]] (57 826,61 ha)
  
−
Z pozostałych form ochrony przyrody na terenie gminy Rozogi znajduje się 13 pomników przyrody<ref name="p3"/>.
+
Z pozostałych form ochrony przyrody na terenie gminy Rozogi znajduje się 13 pomników przyrody.
 +
 
 +
==Ciekawostki==
 +
Rozogi pojawiają się w książce Czesława Miłosza ''Rodzinna Europa''. Noblista wspomina w niej swoją ucieczkę z Wilna w 1940 roku, której trasa wiodła przez okolice [[Ełk|Ełku]], [[Szczytno|Szczytna]], [[Wielbark|Wielbarka]] i Rozóg.
  
 
==Zobacz też:==
 
==Zobacz też:==
 
*[[lkwim: Muzeum Mazursko-Kurpiowskie w Rozogach|Muzeum Mazursko-Kurpiowskie w Rozogach]]
 
*[[lkwim: Muzeum Mazursko-Kurpiowskie w Rozogach|Muzeum Mazursko-Kurpiowskie w Rozogach]]
−
 
 
{{Przypisy}}
 
{{Przypisy}}
 
<references/>
 
<references/>
−
 
 
==Bibliografia==
 
==Bibliografia==
 
Dz.U. 1946 nr 28 poz.177, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 29 maja 1946 r. w sprawie tymczasowego podziału administracyjnego Ziem Odzyskanych. [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19460280177 isap.sejm.gov.pl] [20.10.2014] <br/>
 
Dz.U. 1946 nr 28 poz.177, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 29 maja 1946 r. w sprawie tymczasowego podziału administracyjnego Ziem Odzyskanych. [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19460280177 isap.sejm.gov.pl] [20.10.2014] <br/>

Aktualna wersja na dzień 09:34, 23 kwi 2024

Gmina Rozogi
Herb
Herb gminy
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat szczycieński
Rodzaj gminy wiejska
Wójt Grzegorz Kaczmarczyk
Powierzchnia 224,41 km²
Liczba sołectw 15
Liczba miejscowości 30
Liczba ludności (2013)
Gęstość zaludnienia 		5714
25 osób/km²
Strefa numeracyjna 89
Tablice rejestracyjne NSZ
TERYT 2817052
Urząd gminy
ul. 22 Lipca 22 12-114 Rozogi
Strona internetowa gminy
Biuletyn Informacji Publicznej gminy

Gmina Rozogi – gmina wiejska położona w południowo-wschodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, w powiecie szczycieńskim. Siedziba gminy znajduje się w Rozogach. Gmina rolnicza o dużej powierzchni zalesienia. Władzę w gminie sprawuje wójt Grzegorz Kaczmarczyk.

Powierzchnia gminy

Gmina wiejska Rozogi zajmuje powierzchnię 224,41 km2[1], w tym:

  • użytki rolne: 53,8% (12084 ha)
  • lasy: 40,1% (9006 ha)
  • wody: 0,15% (35 ha)

Gmina stanowi 11,6% powierzchni powiatu szczycieńskiego.

Demografia

Liczba ludności gminy według danych z 2013 roku wynosi:

Kościół pw. św. Marii Magdaleny w Rozogach.
Fot. Przemysław Jahr. Źródło: Commons Wikimedia [23.08.2013]
Dawny kościół ewangelicki w Klonie.
Fot. Mieczysław Kalski.
Zabytkowa chałupa w Klonie. Fot. Yarl. Źródło: Commons Wikimedia
Opis Ogółem Kobiety Mężczyźni
jednostka osób % osób % osób %
liczba 5714 100 2763 48,4 2951 51,6
gęstość zaludnienia
(mieszk./km²) 		25 12 13

Saldo migracji wewnętrznych i zagranicznych na pobyt stały w 2013 roku w gminie wiejskiej Rozogi wynosiło -48 osoby, co stanowi 20,7% migracji w powiecie szczycieńskim oraz 1,3% w województwie warmińsko-mazurskim.

Historia gminy jako jednostki administracyjnej

Po II wojnie światowej tereny dzisiejszej gminy Rozogi były częścią powiatu szczycieńskiego w województwie olsztyńskim[2].

W 1954 roku istniejące dotychczas gminy zamieniono na gromady[3]. Gromada Rozogi przetrwała do kolejnej reformy administracyjnej w 1972 roku, która przywracała podział państwa na gminy[4].

Gminę wiejską Rozogi powołano na mocy uchwały Wojewódzkiej Rady Narodowej z dnia 6 grudnia 1972 roku[5], w jej skład wchodziły obszary sołectw: Antonia, Borki Rozowskie, Dąbrowy, Faryny, Kiełbasy, Klon, Kowalik, Księży Lasek, Kwiatuszki Wielkie, Łuka, Orzeszki, Rozogi, Spaliny Małe, Spaliny Wielkie, Wilamowo, Występ, Zawojki.

1 czerwca 1975 roku, na podstawie Ustawy o dwustopniowym podziale administracyjnym państwa[6], przestał istnieć powiat szczycieński. Gmina Rozogi została bezpośrednio częścią województwa ostrołęckiego.
Ponowne zmiany podziału administracyjnego państwa[7] umiejscowiły ją w powołanym 1 stycznia 1999 roku województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie szczycieńskim.

Gmina wiejska Rozogi graniczy z gminami: Wielbark, Szczytno, Świętajno, Ruciane-Nida, Pisz oraz Myszyniec i Łyse w województwie mazowieckim.

Miejscowości na terenie gminy

Sołectwa: Borki Rozowskie, Dąbrowy (sołectwa: Dąbrowy I i Dąbrowy II), Faryny, Klon, Kowalik, Księży Lasek, Kwiatuszki Wielkie, Łuka, Orzeszki, Rozogi, Spaliny Wielkie, Wilamowo, Występ, Zawojki.

Pozostałe miejscowości: Antonia, Dąbrowy-Działy, Grodzie, Kiełbasy, Kilimany, Kokoszki, Kopytko, Kwiatuszki Małe, Lipniak, Możdżenie, Nowy Suchoros, Radostowo, Spaliny Małe, Suchorowiec, Wujaki, Wysoki Grąd.

Gospodarka

Gmina Rozogi jest gminą typowo rolniczą. Zatrudnienie w rolnictwie zawodowo czynnych mieszkańców przekracza 80%. Użytki rolne zajmują prawie 54% ogólnej powierzchni w gminie, w tym: grunty orne stanowią 44% (5346 ha), łąki i pastwiska 56% (6718 ha), a sady 0,2% (20 ha). Gmina posiada gleby zdecydowanie słabe (V i VI klasy bonitacyjnej). Głównym kierunkiem produkcji jest chów bydła mlecznego i opasowego. 65% rolników zajmuje się produkcją mleka. Naturalne łąki i pastwiska z uregulowaną gospodarką wodną dostarczają cennej paszy zielonej i siana[8]. W gminie dominują gospodarstwa indywidualne o powierzchni średnio 15 ha, gospodarstwa powyżej 40 ha stanowią niespełna 1%[9].

Liczba podmiotów gospodarki narodowej wpisanych do rejestru REGON w gminie Rozogi wynosiła pod koniec 2013 roku 248. W tym 18 podmiotów należało do sektora publicznego, pozostałe 230 tworzy sektor prywatny. 55 firm było zarejestrowanych w dziale handel hurtowy i detaliczny, 28 firm w dziale przetwórstwo przemysłowe, 41 firm w dziale budownictwo, 38 w dziale: rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo. Działalność związaną z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi prowadziło 9 firm. Na terenie gminy nie ma rozwiniętego przemysłu; dość dobrze rozwinięta jest sieć usług i handel.
Turystyka nie odgrywa w gminie znaczącej roli.

Gmina należy do LGD "Brama Mazurskiej Krainy", Związku Gmin "Czyste Mazury" oraz Związku Gmin Warmińsko-Mazurskich.

W nowej Strategii rozwoju województwa warmińsko-mazurskiego z 2013 r. teren gminy został zakwalifikowany do obszarów peryferyzacji społeczno-gospodarczej.

Liczba ludności bezrobotnej zarejestrowanej pod koniec 2013 roku w gminie Rozogi wynosiła 512 osób, co stanowi 8% bezrobotnych w powiecie szczycieńskim.

Ze środowiskowej pomocy społecznej korzysta w gminie 33,3% ludności[10].

Kultura i turystyka

Instytucje zajmujące się pracą na rzecz kultury na terenie gminy

Filie biblioteki znajdują się w Klonie, Dąbrowach, Farynach.

Wydarzenia kulturalne związane z gminą

  • Festiwal Kultury Ludowej w Rozogach
  • dożynki gminne

Ludzie związani z gminą

  • Elżbieta Kasznia (1957- ) - bibliotekarz, wszechstronnie utalentowana twórczyni rękodzieła artystycznego, śpiewaczka ludowa; mieszka i pracuje w Rozogach.
  • Jan Dopatka (1894-1976) - poeta mazurski tworzący w języku niemieckim i polskim, działacz mazurski.
  • Zofia Sandomierska - zajmuje się rękodziełem artystycznym, palmiarka; mieszka w Rozogach.
  • Waleria Żarnoch (1908-1988) - ludowa artystka, pieśniarka.
  • Fryderyk Kwiatkowski (1875-1954) - działacz mazurski urodzony w Rozogach.

Zabytki znajdujące się na terenie gminy

Do najcenniejszych zabytków znajdujących się na terenie gminy wiejskiej Rozogi należą[11][12]:

Szlaki i atrakcje turystyczne

  • szlak rowerowy: Piecki - Nawiady - Stare Kiełbonki - Spychowo - Rozogi - Ciesina - Rosocha - Krutyń - Piecki (80 km)
  • ścieżka przyrodniczo-turystyczna w Klonie
  • lasy, jezioro, obszar chronionego krajobrazu i pomniki przyrody

Informacje na temat atrakcji turystycznych znajdujących się na terenie gminy Rozogi można uzyskać na stronie internetowej rozogi.pl.

Religia

Szkolnictwo

W gminie wiejskiej Rozogi istnieją następujące placówki edukacyjne:

Sport

W gminie działa:

  • UKS Rozogi

Inne organizacje i instytucje

Obszary chronione i pomniki przyrody

Na terenie gminy znajdują się obszary objęte różnymi formami ochrony przyrody. Należą do nich[13]:

Obszary Natura 2000:

Z pozostałych form ochrony przyrody na terenie gminy Rozogi znajduje się 13 pomników przyrody.

Ciekawostki

Rozogi pojawiają się w książce Czesława Miłosza Rodzinna Europa. Noblista wspomina w niej swoją ucieczkę z Wilna w 1940 roku, której trasa wiodła przez okolice Ełku, Szczytna, Wielbarka i Rozóg.

Zobacz też:

Przypisy

  1. ↑ Portret terytorium, Bank Danych Lokalnych GUS
  2. ↑ Dz.U. 1946 nr 28 poz.177, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 29 maja 1946 r. w sprawie tymczasowego podziału administracyjnego Ziem Odzyskanych. isap.sejm.gov.pl
  3. ↑ Dz.U. 1954 nr 43 poz. 191, Ustawa z dnia 25 września 1954 r. o reformie podziału administracyjnego wsi i powołaniu gromadzkich rad narodowych.isap.sejm.gov.pl
  4. ↑ Dz.U. 1972 nr 49 poz. 312, Ustawa z dnia 29 listopada 1972 r. o utworzeniu gmin i zmianie ustawy o radach narodowych. isap.sejm.gov.pl
  5. ↑ Uchwała Nr XXI/83/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 6 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie olsztyńskim.
  6. ↑ Dz.U. 1975 nr 16 poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych. isap.sejm.gov.pl
  7. ↑ Dz.U. 1998 nr 103 poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów. isap.sejm.gov.pl
  8. ↑ Program ochrony środowiska gminy Rozogi na lata 2006-2015, Rozogi 2006.
  9. ↑ Urząd Gminy Rozogi
  10. ↑ Bank Danych Lokalnych GUS
  11. ↑ Narodowy Instytut Dziedzictwa, Rejestr zabytków
  12. ↑ Urząd Gminy Rozogi, Gminna Ewidencja Zabytków
  13. ↑ Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Olsztynie

Bibliografia

Dz.U. 1946 nr 28 poz.177, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 29 maja 1946 r. w sprawie tymczasowego podziału administracyjnego Ziem Odzyskanych. isap.sejm.gov.pl [20.10.2014]
Dz.U. 1954 nr 43 poz. 191, Ustawa z dnia 25 września 1954 r. o reformie podziału administracyjnego wsi i powołaniu gromadzkich rad narodowych. isap.sejm.gov.pl [20.12.2014]
Dz.U. 1972 nr 49 poz. 312, Ustawa z dnia 29 listopada 1972 r. o utworzeniu gmin i zmianie ustawy o radach narodowych. isap.sejm.gov.pl [20.12.2014]
Dz.U. 1975 nr 16 poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych. isap.sejm.gov.pl[20.12.2014]
Dz.U. 1975 nr 17 poz. 92, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 maja 1975 r. w sprawie określenia miast oraz gmin wchodzących w skład województw. isap.sejm.gov.pl [20.12.2014]
Dz.U. 1998 nr 103 poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów. isap.sejm.gov.pl [20.12.2014]
Uchwała Nr XXI/83/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 6 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie olsztyńskim. [w:] Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie, Olsztyn 1972.
Program ochrony środowiska gminy Rozogi na lata 2006-2015, Rozogi 2006
Bank Danych lokalnych GUS, Portret terytorium [20.12.2014]
BIP Urzędu Gminy Rozogi [20.12.2014]
Urząd Gminy Rozogi [20.12.2014]
Leksykon kultury Warmii i Mazur [20.12.2014]
Narodowy Instytut Dziedzictwa, Rejestr zabytków [20.12.2014]
Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Olsztynie [20.12.2014]
UStat Olsztyn [20.12.2014]
Wykaz szkół i placówek oświatowych w województwie warmińsko-mazurskim [20.12.2014]

Źródło: „http://encyklopedia.warmia.mazury.pl/index.php?title=Rozogi_(gmina_wiejska)&oldid=158096”