Natura 2000 Dolina Kakaju

Obszar Natura 2000 Dolina Kakaju
Typ obszaru	Obszar "siedliskowy" – przyszły specjalny obszar ochrony siedlisk (SOOS)
Kod	PLH280036
Powierzchnia	122,77
Status obszaru	Obszar o Znaczeniu dla Wspólnoty (OZW) – zatwierdzony decyzją Komisji Europejskiej (2011 r.)
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Obszar Natura 2000 Dolina Kakaju
Położenie na mapie Polski Obszar Natura 2000 Dolina Kakaju
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Obszar Natura 2000 Dolina Kakaju – obszar o znaczeniu dla Wspólnoty (OZW); obszar "siedliskowy" zatwierdzony przez Komisję Europejską do czasu wyznaczenia przez kraj członkowski.

Ogólny opis obszaru

OZW "Dolina Kakaju" położony jest w południowo-zachodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na terenie Biskupiec Pomorski i Nowe Miasto Lubawskie, w powiecie nowomiejskim.

Teren ten znajduje się w rozległym kompleksie leśnym na sandrze brodnickim. Ostoja obejmuje dolinę rzeki Kakaj (Laka) wraz z dwoma przyległymi obszarami położonymi na północ (rezerwat torfowiskowy Łabędź") i na zachód (jezioro Osetno). Główną osią obszaru jest niewielka rzeka Kakaj – lewy dopływ Osy. Dolina Kakaju ma wyjątkowy, naturalny charakter. Łączy śródleśnie położone, zarastające jeziora. Niektóre otoczone są zabagnieniami. Wzdłuż rzeki występują łegi jesionowo-olszowe i olsy.

Walory przyrodnicze

Na stosunkowo niewielkim obszarze "Doliny Kakaju" odnotowano 13 typów siedlisk przyrodniczych z Załącznika II Dyrektywy Siedliskowej. Zajmują one łącznie ponad połowę jej powierzchni. Należą do nich dobrze zachowane jeziora eutroficzne (kod 3150-1), naturalne dystroficzne zbiorniki wodne (kod 3160-1) oraz twardowodne mezotroficzne zbiorniki z podwodnymi łąkami ramienicowymi (kod 3140-1). Duży udział mają grądy subkontynentalne (kod 9170-2) i niżowe łęgi jesionowo-olszowe (kod 3140-1). Występują tu ponadto: bory bagienne (kod 91D0-2), brzeziny bagienne (kod 91D0-1), sosnowo-brzozowy las bagienny (kod 91D0-6), wiązowo-jesionowy łęg śledzienicowy (kod 91F0-2), zmiennowilgotne łąki trzęślicowe (kod 6410), ziołorośla nadrzeczne (kod 6430-3), łąki rajgrasowe (kod 6510-1), niżowe torfowiska wysokie (kod 7110-1), torfowiska przejściowe i trzęsawiska na niżu (kod 7140-1), torfowiska źródliskowe i przepływowe Polski północnej (kod 7230-3).

Na obszarze tym występują gatunki roślin z Załącznika II Dyrektywy Siedliskowej: sierpowiec błyszczący Drepanocladus vernicosus (kod 1393) i lipiennik Loesela Liparis loeselii (kod 1903). Ponadto występuje tu duża liczba zagrożonych gatunków roślin związanych z torfowiskami (np. turzyca strunowa Carex chordorrhiza, wątlik błotny Hammarbya paludosa, wyblin jednostronny Malaxis monophyllos, gwiazdnica grubolistna Stellaria crassifolia, itp.). Do ciekawszych przedstawicieli fauny kręgowej zaliczyć można gatunki "naturowe", takie jak: bóbr Castor fiber, wydra Lutra lutra i kumak nizinny Bombina bombina. Ptaki reprezentują m.in.: tracz nurogęś Mergus merganser, gągoł Bucephala clangula, bielik Heliaeetus albicilla, bocian czarny Ciconia nigra i biały Ciconia ciconia, słonka Scolopax rusticola, żuraw Grus grus, orlik krzykliwy Aquila pomarina, dzięcioł czarny Dryocopus martius, zielony Picus viridis i duży Dryocopus major, oraz czapla siwa Ardea cinerea.

Cel ochrony

Podstawowym celem ochrony jest zachowanie naturalnych ekosystemów charakterystycznych dla jezior eutroficznych oraz niżowych łęgów jesionowo-olszowych.

Istniejące formy ochrony

Rezerwaty przyrody: "Kociołek" (7,4 ha), "Łabędź" (10,6 ha); Skarliński Obszar Chronionego Krajobrazu (6349,0 ha).

Bibliografia

Szczepański Mirosław, Załuski Tomasz, Oleksa Andrzej: Dolina Kakaju, [w:] Hołdyński Czesław, Krupa Małgorzata (red.), Obszary Natura 2000 w województwie warmińsko-mazurskim, Olsztyn, 2009.
bip.olsztyn.rdos.gov.pl, Lista Obszarów o Znaczeniu dla Wspólnoty Natura 2000 w województwie warmińsko-mazurskim 14.06.2014