Rybno (gmina wiejska): Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja zweryfikowana]
(→‎Historia gminy jako jednostki administracyjnej)
 
(Nie pokazano 27 wersji utworzonych przez 4 użytkowników)
Linia 11: Linia 11:
 
  |rodzaj_gminy    = wiejska
 
  |rodzaj_gminy    = wiejska
 
  |zarządzający    = Wójt
 
  |zarządzający    = Wójt
−
  |wójt            = Edmund Ligman
+
  |wójt            = Tomasz Węgrzynowski
 
  |adres_ug        = ul. Lubawska 15,
 
  |adres_ug        = ul. Lubawska 15,
 
  |kod_poczt_ug    =  13-220 Rybno
 
  |kod_poczt_ug    =  13-220 Rybno
Linia 30: Linia 30:
 
'''Gmina Rybno''' – gmina wiejska, położona w południowo-zachodniej części [[województwo warmińsko-mazurskie| województwa warmińsko-mazurskiego]], w północno-zachodniej części [[powiat działdowski| powiatu działdowskiego]].  
 
'''Gmina Rybno''' – gmina wiejska, położona w południowo-zachodniej części [[województwo warmińsko-mazurskie| województwa warmińsko-mazurskiego]], w północno-zachodniej części [[powiat działdowski| powiatu działdowskiego]].  
 
Siedziba gminy znajduje się w [[Rybno| Rybnie]].
 
Siedziba gminy znajduje się w [[Rybno| Rybnie]].
−
 
 
Jest to gmina rolnicza, charakteryzująca się zróżnicowanym krajobrazem, na który składają się pagórki, zespoły wzgórz, kompleksy leśne oraz jeziora o urozmaiconej linii brzegowej: [[Jezioro Grądy| Grądy]], [[Jezioro Gronowskie| Gronowskie]], [[Jezioro Hartowiec| Hartowiec]], [[Jezioro Lesiak| Lesiak]], [[Jezioro Neliwa| Neliwa]], [[Jezioro Rumian| Rumian]], [[Jezioro Rybno| Rybno]], [[Jezioro Tarczyńskie| Tarczyńskie]], [[Jezioro Zarybinek| Zarybinek]].  
 
Jest to gmina rolnicza, charakteryzująca się zróżnicowanym krajobrazem, na który składają się pagórki, zespoły wzgórz, kompleksy leśne oraz jeziora o urozmaiconej linii brzegowej: [[Jezioro Grądy| Grądy]], [[Jezioro Gronowskie| Gronowskie]], [[Jezioro Hartowiec| Hartowiec]], [[Jezioro Lesiak| Lesiak]], [[Jezioro Neliwa| Neliwa]], [[Jezioro Rumian| Rumian]], [[Jezioro Rybno| Rybno]], [[Jezioro Tarczyńskie| Tarczyńskie]], [[Jezioro Zarybinek| Zarybinek]].  
−
 
+
Władzę w gminie sprawuje wójt [[Tomasz Węgrzynowski]]<ref>[http://bip.gminarybno.pl/ BIP Gminy Rybno] </ref>.
−
Władzę w gminie sprawuje wójt [[Edmund Ligman]]<ref>[http://bip.warmia.mazury.pl/rybno_gmina_wiejska/215/Kadencja_2010-2014/ BIP Gminy Rybno] [06.04.2014]</ref>.
 
 
<br/><br/>
 
<br/><br/>
−
{{Galeria|Nazwa=Rybno (gmina wiejska)|wielkość=290|pozycja=right
 
−
|Plik: Kościół pw. św. Barbary w Rumianie.jpg|Kościół pw. św. Barbary w Rumianie
 
−
|Plik:Litografia - dwór i park w Tuczkach XIX w..jpg|Litografia – dwór i park w Tuczkach XIX w.
 
−
}}
 
 
== Powierzchnia gminy ==
 
== Powierzchnia gminy ==
 
Gmina Rybno zajmuje powierzchnię 148,41 km<sup>2</sup><ref> [http://olsztyn.stat.gov.pl/vademecum/vademecum_warminsko-mazurskie/portrety_gmin/dzialdowski/rybno.pdf Urząd Statystyczny w Olsztynie] [06.04.2014]</ref>.
 
Gmina Rybno zajmuje powierzchnię 148,41 km<sup>2</sup><ref> [http://olsztyn.stat.gov.pl/vademecum/vademecum_warminsko-mazurskie/portrety_gmin/dzialdowski/rybno.pdf Urząd Statystyczny w Olsztynie] [06.04.2014]</ref>.
Linia 49: Linia 43:
 
== Demografia ==
 
== Demografia ==
 
Liczba ludności gminy według danych z 2013 roku wynosi<ref>Ludność. Stan i struktura w przekroju terytorialnym. Stan w dniu 30 VI 2013 r., GUS, Warszawa 2013.</ref>:
 
Liczba ludności gminy według danych z 2013 roku wynosi<ref>Ludność. Stan i struktura w przekroju terytorialnym. Stan w dniu 30 VI 2013 r., GUS, Warszawa 2013.</ref>:
−
 
+
[[Plik: Kościół pw. św. Barbary w Rumianie.jpg|thumb|right|290px|Kościół pw. św. Barbary w Rumianie. Źródło: [http://gminarybno.pl/atrakcje_w_gminie.html www.gminarybno.pl]]]
 +
[[Plik:Litografia - dwór i park w Tuczkach XIX w..jpg|thumb|right|290px|Litografia – dwór i park w Tuczkach XIX w. Źródło: [http://gminarybno.pl/solectwa/solectwo-tuczki,52.html www.gminarybno.pl]
 +
]]
 
{|class="wikitable"
 
{|class="wikitable"
 
!Opis || colspan=2|Ogółem || colspan=2|Kobiety || colspan=2|Mężczyźni
 
!Opis || colspan=2|Ogółem || colspan=2|Kobiety || colspan=2|Mężczyźni
Linia 68: Linia 64:
 
W 1954 roku na mocy Ustawy z dnia 25 września 1954 roku o reformie podziału administracyjnego wsi i powołaniu gromadzkich rad narodowych<ref>Dz.U. 1954 nr 43 poz. 191, Ustawa z dnia 25 września 1954 r. o reformie podziału administracyjnego wsi i powołaniu gromadzkich rad narodowych,[http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19540430191 isap.sejm.gov.pl]</ref> istniejąca dotychczas gmina Rybno stała się gromadą.  
 
W 1954 roku na mocy Ustawy z dnia 25 września 1954 roku o reformie podziału administracyjnego wsi i powołaniu gromadzkich rad narodowych<ref>Dz.U. 1954 nr 43 poz. 191, Ustawa z dnia 25 września 1954 r. o reformie podziału administracyjnego wsi i powołaniu gromadzkich rad narodowych,[http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19540430191 isap.sejm.gov.pl]</ref> istniejąca dotychczas gmina Rybno stała się gromadą.  
  
−
W 1972 roku na podstawie Ustawy z 29 listopada 1972 roku o utworzeniu gmin i zmianie ustawy o radach narodowych<ref>Dz.U. 1972 nr 49 poz. 312, Ustawa z dnia 29 listopada 1972 r. o utworzeniu gmin i zmianie ustawy o radach narodowych, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19720490312 isap.sejm.gov.pl]</ref> przywrócono podział kraju na gminy. W skład utworzonej gminy Rybno z siedzibą w [[Rybno| Rybnie]] wchodziły sołectwa: [[Dębień]], [[Grabacz]], [[Grądy]], [[Gronowo]], [[Hartowiec]], [[Jeglia]], [[Kopaniarze]], [[Koszelewy]], [[Naguszewo]], [[Nowa Wieś (gmina Rybno)|Nowa Wieś]], [[Prusy]], [[Rumian]], [[Rybno]], [[Truszczyny]], [[Tuczki]], [[Żabiny]]<ref>Uchwała Nr XXI/83/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 6 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie olsztyńskim.</ref>.
+
W 1972 roku na podstawie Ustawy z 29 listopada 1972 roku o utworzeniu gmin i zmianie ustawy o radach narodowych<ref>Dz.U. 1972 nr 49 poz. 312, Ustawa z dnia 29 listopada 1972 r. o utworzeniu gmin i zmianie ustawy o radach narodowych, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19720490312 isap.sejm.gov.pl]</ref> przywrócono podział kraju na gminy. W skład utworzonej gminy Rybno z siedzibą w [[Rybno| Rybnie]] wchodziły sołectwa: Dębień, Grabacz, Grądy, Gronowo, Hartowiec, Jeglia, Kopaniarze, Koszelewy, Naguszewo, Nowa Wieś, Prusy, Rumian, Rybno, Truszczyny, Tuczki, Żabiny<ref>Uchwała Nr XXI/83/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 6 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie olsztyńskim.</ref>.
  
 
1 czerwca 1975 roku na podstawie Ustawy o dwustopniowym podziale administracyjnym państwa<ref>Dz.U. 1975 nr 16 poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych.[http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19750160091 isap.sejm.gov.pl]</ref> przestał istnieć powiat działdowski. Gmina Rybno na mocy Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 30 maja 1975 roku stała się bezpośrednio częścią województwa ciechanowskiego<ref>Dz.U. 1975 nr 17 poz. 92, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 maja 1975 r. w sprawie określenia miast oraz gmin wchodzących w skład województw.[http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19750170092 isap.sejm.gov.pl]</ref>.
 
1 czerwca 1975 roku na podstawie Ustawy o dwustopniowym podziale administracyjnym państwa<ref>Dz.U. 1975 nr 16 poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych.[http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19750160091 isap.sejm.gov.pl]</ref> przestał istnieć powiat działdowski. Gmina Rybno na mocy Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 30 maja 1975 roku stała się bezpośrednio częścią województwa ciechanowskiego<ref>Dz.U. 1975 nr 17 poz. 92, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 maja 1975 r. w sprawie określenia miast oraz gmin wchodzących w skład województw.[http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19750170092 isap.sejm.gov.pl]</ref>.
Linia 77: Linia 73:
  
 
== Miejscowości na terenie gminy ==
 
== Miejscowości na terenie gminy ==
−
Sołectwa: [[Dębień]], [[Grabacz]], [[Gralewo Stacja]], [[Grądy]], [[Gronowo]], [[Hartowiec]], [[Jeglia]], [[Koszelewki]], [[Koszelewy]], [[Kopaniarze]], [[Naguszewo]], [[Nowa Wieś (gmina Rybno)|Nowa Wieś]], [[Prusy]], [[Rapaty]], [[Rumian]], [[Rybno]], [[Szczupliny]],
+
Sołectwa: [[Dębień]], [[Grabacz]], [[Gralewo Stacja]], [[Grądy (gmina Rybno)|Grądy]], [[Gronowo (gmina Rybno)|Gronowo]], [[Hartowiec]], [[Jeglia]], [[Koszelewki]], [[Koszelewy]], [[Kopaniarze]], [[Naguszewo]], [[Nowa Wieś (gmina Rybno)|Nowa Wieś]], [[Prusy]], [[Rapaty]], [[Rumian]], [[Rybno]], [[Szczupliny]], [[Truszczyny]], [[Tuczki]], [[Żabiny]].
−
[[Truszczyny]], [[Tuczki]], [[Żabiny]].
 
  
 
Pozostałe miejscowości: [[Biele]], [[Gapowo]], [[Groszki]], [[Kostkowo]], [[Lesiak]], [[Olszewo (gmina Rybno) |Olszewo]], [[Szczupliniak]], [[Wery]], [[Zarybinek]], [[Zofiówka]].
 
Pozostałe miejscowości: [[Biele]], [[Gapowo]], [[Groszki]], [[Kostkowo]], [[Lesiak]], [[Olszewo (gmina Rybno) |Olszewo]], [[Szczupliniak]], [[Wery]], [[Zarybinek]], [[Zofiówka]].
 
<br/>
 
<br/>
 +
 
== Gospodarka ==
 
== Gospodarka ==
 
Wiodącą funkcją gospodarki gminy Rybno jest rolnictwo rozwijające się na bazie gospodarstw indywidualnych i zespołowych. Większość gospodarstw prowadzi produkcję wielokierunkową bez wyraźnie określonej specjalizacji. Powierzchnia gruntów rolnych wynosi 8924 ha i stanowi ponad 60% powierzchni całkowitej gminy. W strukturze upraw przeważa uprawa zbóż, a w szczególności uprawa żyta i pszenżyta, co jest uwarunkowane m.in. jakością gleb. Powierzchnia zasiewów jest stała i wynosi dla zboża – 4908 ha, a dla ziemniaków 231 ha. Poza tym w gminie uprawiane są: pszenica, jęczmień, owies. W zakresie hodowli zwierząt w gminie dominuje hodowla trzody chlewnej, bydła opasowego i mlecznego.
 
Wiodącą funkcją gospodarki gminy Rybno jest rolnictwo rozwijające się na bazie gospodarstw indywidualnych i zespołowych. Większość gospodarstw prowadzi produkcję wielokierunkową bez wyraźnie określonej specjalizacji. Powierzchnia gruntów rolnych wynosi 8924 ha i stanowi ponad 60% powierzchni całkowitej gminy. W strukturze upraw przeważa uprawa zbóż, a w szczególności uprawa żyta i pszenżyta, co jest uwarunkowane m.in. jakością gleb. Powierzchnia zasiewów jest stała i wynosi dla zboża – 4908 ha, a dla ziemniaków 231 ha. Poza tym w gminie uprawiane są: pszenica, jęczmień, owies. W zakresie hodowli zwierząt w gminie dominuje hodowla trzody chlewnej, bydła opasowego i mlecznego.
  
−
Liczba podmiotów gospodarki narodowej wpisanych do rejestru REGON w gminie wiejskiej Rybno wynosiła w 2012 roku 408. W tym 18 podmiotów należało do sektora publicznego, pozostałe 390 tworzy sektor prywatny<ref> [http://stat.gov.pl/bdl/app/portret.display?p_czas=18&p_nts=14&p_tery=3121 Bank Danych lokalnych GUS] [06.04.2014]</ref>.  
+
Liczba podmiotów gospodarki narodowej wpisanych do rejestru REGON w gminie wiejskiej Rybno wynosiła w 2012 roku 408. W tym 18 podmiotów należy do sektora publicznego, pozostałe 390 tworzy sektor prywatny<ref> [http://stat.gov.pl/bdl/app/portret.display?p_czas=18&p_nts=14&p_tery=3121 Bank Danych lokalnych GUS] [06.04.2014]</ref>.  
  
−
W 2012 roku w sektorze tym 33 firmy były zarejestrowane w dziale: rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo; 90 firm w dziale: handel hurtowy i detaliczny, 124 firmy w dziale: budownictwo, w dziale przetwórstwo przemysłowe – 40 firm. Większość stanowią małe i średnie przedsiębiorstwa. Przeważają przedsiębiorstwa małe, zatrudniające od 1 do 5 pracowników.
+
W 2012 roku w sektorze tym 33 firmy były zarejestrowane w dziale: rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo; 90 firm w dziale: handel hurtowy i detaliczny, 124 firmy w dziale: budownictwo, a w dziale przetwórstwo przemysłowe – 40 firm. Większość stanowią małe i średnie przedsiębiorstwa. Przeważają przedsiębiorstwa małe, zatrudniające od 1 do 5 pracowników.
  
 
Przemysł nie jest rozwinięty i nie stanowi silnego elementu gminnej gospodarki.
 
Przemysł nie jest rozwinięty i nie stanowi silnego elementu gminnej gospodarki.
Linia 95: Linia 91:
 
Gospodarstwa agroturystyczne znajdują się w miejscowościach: Grądy, Rybno, Koszelewy, Kopaniarze, Naguszewo, Szczupliny.   
 
Gospodarstwa agroturystyczne znajdują się w miejscowościach: Grądy, Rybno, Koszelewy, Kopaniarze, Naguszewo, Szczupliny.   
  
−
Liczba ludności bezrobotnej zarejestrowanej pod koniec 2012 roku w gminie wiejskiej Rybno wynosiła 684 osoby <ref > [http://www.stat.gov.pl/bdl/app/strona.html?p_name=indeks Bank Danych Lokalnych GUS] [06.04.2014]</ref>, co stanowi 10,69% bezrobotnych w powiecie działdowskim.
+
Liczba ludności bezrobotnej zarejestrowanej pod koniec 2012 roku w gminie wiejskiej Rybno wynosiła 684 osoby <ref> [http://www.stat.gov.pl/bdl/app/strona.html?p_name=indeks Bank Danych Lokalnych GUS] [06.04.2014]</ref>, co stanowi 10,69% bezrobotnych w powiecie działdowskim.
  
 
Ze środowiskowej pomocy społecznej korzysta w gminie 19,6% ludności<ref>Bank Danych Lokalnych GUS [06.04.2014]</ref>.
 
Ze środowiskowej pomocy społecznej korzysta w gminie 19,6% ludności<ref>Bank Danych Lokalnych GUS [06.04.2014]</ref>.
 
<br/>
 
<br/>
 +
 
== Kultura i turystyka ==
 
== Kultura i turystyka ==
 
'''Instytucje zajmujące się pracą na rzecz kultury na terenie gminy''':
 
'''Instytucje zajmujące się pracą na rzecz kultury na terenie gminy''':
Linia 105: Linia 102:
 
*Święto Rybna
 
*Święto Rybna
 
'''Ludzie związani z gminą''':
 
'''Ludzie związani z gminą''':
−
*[[Karol Witkowski]] – zdobywca II miejsca w  Olimpiadzie Wiedzy Rolniczej w 2013 roku, zamieszkały we wsi [[Groszki]]
+
*[[Karol Witkowski]] – zdobywca II miejsca w  Olimpiadzie Wiedzy Rolniczej w 2013 roku, zamieszkały we wsi Groszki
 
'''Zabytki znajdujące się na terenie gminy''':
 
'''Zabytki znajdujące się na terenie gminy''':
  
Linia 112: Linia 109:
 
*zespół pałacowy z XVIII – XIX w. w Koszelewach – obecnie ruiny
 
*zespół pałacowy z XVIII – XIX w. w Koszelewach – obecnie ruiny
 
*zespół dworski w Rapatach z XIX–XX w.
 
*zespół dworski w Rapatach z XIX–XX w.
−
*[[Kościół pw. św. Barbary w Rumianie]] wraz z przykościelnym cmentarzem
+
*[[kościół pw. św. Barbary w Rumianie]] wraz z przykościelnym cmentarzem
 
*ruiny kościoła ewangelickiego w Szczuplinach wraz z przykościelnym cmentarzem
 
*ruiny kościoła ewangelickiego w Szczuplinach wraz z przykościelnym cmentarzem
 
'''Szlaki i atrakcje turystyczne''':
 
'''Szlaki i atrakcje turystyczne''':
 
*szlaki i ścieżki rowerowe – ścieżka rowerowa "Wokół Jeziora Rumian"; szlak wokół największych jezior [[Welski Park Krajobrazowy| Welskiego Parku Krajobrazowego]]; błękiny szlak rowerowy w gminie Rybno
 
*szlaki i ścieżki rowerowe – ścieżka rowerowa "Wokół Jeziora Rumian"; szlak wokół największych jezior [[Welski Park Krajobrazowy| Welskiego Parku Krajobrazowego]]; błękiny szlak rowerowy w gminie Rybno
−
*malowniczo położone jeziora – Grądy, Gronowskie, Hartowiec, Lesiak, Neliwa, Rumian, Rybno, Tarczyńskie, Zarybinek – zapewniają doskonałe warunki do letniego wypoczynku, są atrakcją dla wędkarzy
+
*jeziora – Grądy, Gronowskie, Hartowiec, Lesiak, Neliwa, Rumian, Rybno, Tarczyńskie, Zarybinek zapewniające doskonałe warunki do letniego wypoczynku, atrakcyjne dla wędkarzy
 
*ścieżka dydaktyczna "Nad Neliwą"
 
*ścieżka dydaktyczna "Nad Neliwą"
 
*spływ kajakowy [[Rzeka Wel|rzeką Wel]]
 
*spływ kajakowy [[Rzeka Wel|rzeką Wel]]
Linia 123: Linia 120:
 
Wiele interesujących informacji na temat atrakcji turystycznych znajdujących się na terenie gminy wiejskiej Rybno, bazy noclegowej i gastronomicznej, czy też kalendarza imprez można uzyskać w Starostwie Powiatowym w Działdowie, Wydział Rozwoju Gospodarczego Funduszy Europejskich i Promocji, ul. Kościuszki 3, 13-200 Działdowo.
 
Wiele interesujących informacji na temat atrakcji turystycznych znajdujących się na terenie gminy wiejskiej Rybno, bazy noclegowej i gastronomicznej, czy też kalendarza imprez można uzyskać w Starostwie Powiatowym w Działdowie, Wydział Rozwoju Gospodarczego Funduszy Europejskich i Promocji, ul. Kościuszki 3, 13-200 Działdowo.
 
<br/>
 
<br/>
 +
 +
== Religia ==
 +
*[[Parafia pw. Podwyższenia Krzyża Świętego w Hartowcu]]
 +
*[[Parafia pw. św. Barbary w Rumianie]]
 +
*[[Parafia pw. św. Bonifacego Biskupa i Męczennika w Rybnie]]
 +
 
== Szkolnictwo ==
 
== Szkolnictwo ==
 
W gminie wiejskiej Rybno istnieją następujące placówki edukacyjne:  
 
W gminie wiejskiej Rybno istnieją następujące placówki edukacyjne:  
 
*Przedszkole w Rybnie
 
*Przedszkole w Rybnie
−
*Zespół Szkół w Rybnie – [[Gimnazjum im. Marii Skłodowskiej-Curie w Rybnie]], [[Liceum Ogólnokształcące im. bp. Jana Chrapka w Rybnie]], [[Zasadnicza Szkoła Zawodowa w Rybnie]];
+
*Zespół Szkół w Rybnie – [[Gimnazjum im. Marii Skłodowskiej-Curie w Rybnie]], [[Liceum Ogólnokształcące im. bp. Jana Chrapka w Rybnie]], [[Zasadnicza Szkoła Zawodowa w Rybnie]]
 
*[[Szkoła Podstawowa im. Marii Konopnickiej w Hartowcu]]
 
*[[Szkoła Podstawowa im. Marii Konopnickiej w Hartowcu]]
 
*[[Niepubliczne Gimnazjum im. Jana Pawła II w Hartowcu]]
 
*[[Niepubliczne Gimnazjum im. Jana Pawła II w Hartowcu]]
Linia 134: Linia 137:
 
*[[Szkoła Podstawowa im. Kawalerów Orderu Uśmiechu w Rybnie]]
 
*[[Szkoła Podstawowa im. Kawalerów Orderu Uśmiechu w Rybnie]]
 
*[[Szkoła Podstawowa w Żabinach]]
 
*[[Szkoła Podstawowa w Żabinach]]
 +
 
== Sport ==
 
== Sport ==
−
W gminie wiejskiej Rybno działa Ośrodek Sportu i Rekreacji, który organizuje liczne imprezy rekreacyjno-sportowe, m.in.: rozgrywki ligi halowej piłki nożnej, turniej tenisa stołowego, Samorządowy Turniej Halowej Piłki Nożnej o Puchar Wójta Gminy Rybno, "Europejski tydzień sportu dla wszystkich", impreza promująca bieganie "Polska Biega", turniej siatkówki plażowej, gminne zawody sportowo-pożarnicze, "Bieg Niepodległości w Rybnie".
+
W gminie wiejskiej Rybno działa Ośrodek Sportu i Rekreacji, który organizuje liczne imprezy rekreacyjno-sportowe, m.in.:  
 +
*rozgrywki ligi halowej piłki nożnej
 +
*turniej tenisa stołowego
 +
*Samorządowy Turniej Halowej Piłki Nożnej o Puchar Wójta Gminy Rybno
 +
*"Europejski tydzień sportu dla wszystkich"
 +
*imprezę promującą bieganie "Polska Biega"
 +
*turniej siatkówki plażowej
 +
*gminne zawody sportowo-pożarnicze
 +
*"Bieg Niepodległości w Rybnie"
 
Istnieją również kluby sportowe:
 
Istnieją również kluby sportowe:
 
*[[GSZS Rybno]]
 
*[[GSZS Rybno]]
 
*[[UKS "Słoneczni Rybno"]]
 
*[[UKS "Słoneczni Rybno"]]
 +
 
==Inne organizacje i instytucje==
 
==Inne organizacje i instytucje==
 
*[[lkwim:Młodzieżowa Orkiestra Dęta z Rybna|Młodzieżowa Orkiestra Dęta z Rybna]]
 
*[[lkwim:Młodzieżowa Orkiestra Dęta z Rybna|Młodzieżowa Orkiestra Dęta z Rybna]]
Linia 145: Linia 158:
 
*park krajobrazowy:
 
*park krajobrazowy:
 
**[[Welski Park Krajobrazowy]] (20444 ha, wraz z otuliną 24339,1 ha)
 
**[[Welski Park Krajobrazowy]] (20444 ha, wraz z otuliną 24339,1 ha)
−
*rezerwat przyrody:
+
*rezerwaty przyrody:
−
**[[Ostrów Tarczyński]] (108,11 ha);
+
**[[Rezerwat Ostrów Tarczyński]] (108,11 ha)
−
**[[Rezerwat przyrody Jezioro Neliwa]] (16,52 ha).
+
**[[Rezerwat Jezioro Neliwa]] (16,52 ha)
 
*obszary chronionego krajobrazu:
 
*obszary chronionego krajobrazu:
 
**[[Hartowiecki Obszar Chronionego Krajobrazu]] (384,2 ha)
 
**[[Hartowiecki Obszar Chronionego Krajobrazu]] (384,2 ha)
Linia 153: Linia 166:
 
**[[Naguszewski Obszar Chronionego Krajobrazu]] (206,2 ha)
 
**[[Naguszewski Obszar Chronionego Krajobrazu]] (206,2 ha)
 
**[[Obszar Chronionego Krajobrazu - Grzybiny]] (2084,8 ha)
 
**[[Obszar Chronionego Krajobrazu - Grzybiny]] (2084,8 ha)
−
*Obszary chronione [[Natura 2000]]:
+
*obszary chronione [[Natura 2000]]:
−
**[[Specjalny Obszar Ochrony Siedlisk "Ostoja Welska"]] (3384,3 ha)
+
**Specjalny Obszar Ochrony Siedlisk [[Natura 2000 Ostoja Welska]] (3384,3 ha)
 
*użytki ekologiczne:
 
*użytki ekologiczne:
−
*[[Użytek Ekologiczny – Koszelewki]] – torfowiska
+
**[[Użytek ekologiczny "Koszelewki"]] – torfowiska
−
*śródleśne pastwiska w okolicy [[Żabiny]] (6 ha oraz 4,93 ha)
+
**śródleśne pastwiska w okolicy [[Żabiny]] (6 ha oraz 4,93 ha)
 
Z pozostałych form ochrony przyrody na terenie gminy Rybno znajduje się 26 pomników przyrody (ożywionej i nieożywionej). Ochroną objęto przede wszystkim lipy, dęby, jesiony, sosny, klony. Są tutaj także głazy narzutowe – trzy z nich znajdują się w Truszczynach (zob. [[Głaz narzutowy (2) w Truszczynach]], [[Głaz narzutowy (3) w Truszczynach]], [[Głaz narzutowy (4) w Truszczynach]]).  
 
Z pozostałych form ochrony przyrody na terenie gminy Rybno znajduje się 26 pomników przyrody (ożywionej i nieożywionej). Ochroną objęto przede wszystkim lipy, dęby, jesiony, sosny, klony. Są tutaj także głazy narzutowe – trzy z nich znajdują się w Truszczynach (zob. [[Głaz narzutowy (2) w Truszczynach]], [[Głaz narzutowy (3) w Truszczynach]], [[Głaz narzutowy (4) w Truszczynach]]).  
 
{{Przypisy}}
 
{{Przypisy}}
 
<references/>
 
<references/>
 +
 
== Bibliografia==
 
== Bibliografia==
 
Dz.U. 1950 nr 28 poz. 255, Ustawa z dnia 28 czerwca 1950 r. o zmianach podziału administracyjnego Państwa.[http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19500280255 isap.sejm.gov.pl] [06.04.2014]<br/>   
 
Dz.U. 1950 nr 28 poz. 255, Ustawa z dnia 28 czerwca 1950 r. o zmianach podziału administracyjnego Państwa.[http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19500280255 isap.sejm.gov.pl] [06.04.2014]<br/>   
Linia 169: Linia 183:
 
Dz.U. 1998 nr 103 poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów.[http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19981030652 isap.sejm.gov.pl] [06.04.2014]<br/>  
 
Dz.U. 1998 nr 103 poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów.[http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19981030652 isap.sejm.gov.pl] [06.04.2014]<br/>  
 
Uchwała Nr XXI/83/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 6 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie olsztyńskim. [w:] Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie, Olsztyn 1972.<br/>
 
Uchwała Nr XXI/83/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 6 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie olsztyńskim. [w:] Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie, Olsztyn 1972.<br/>
−
Działdowo. Z dziejów miasta i powiatu, Olsztyn 1966.<br/>
+
''Działdowo. Z dziejów miasta i powiatu'', pod red. Wandy Koryckiej, Olsztyn 1966.<br/>
 
Ludność. Stan i struktura w przekroju terytorialnym. Stan w dniu 30 VI 2013 r., GUS, Warszawa 2013.<br/>
 
Ludność. Stan i struktura w przekroju terytorialnym. Stan w dniu 30 VI 2013 r., GUS, Warszawa 2013.<br/>
 
Program ochrony środowiska gminy Rybno na lata 2012-2016 z perspektywą do roku 2018, Rybno 2012.<br/>
 
Program ochrony środowiska gminy Rybno na lata 2012-2016 z perspektywą do roku 2018, Rybno 2012.<br/>
 
Bank Danych Lokalnych GUS [http://www.stat.gov.pl/bdl/app/strona.html?p_name=indeks stat.gov.pl] [06.04.2014]<br/>
 
Bank Danych Lokalnych GUS [http://www.stat.gov.pl/bdl/app/strona.html?p_name=indeks stat.gov.pl] [06.04.2014]<br/>
−
BIP Urzędu Gminy Rybno [http://bip.gminarybno.pl/] [06.04.2014]<br/>
+
[http://bip.gminarybno.pl/ BIP Urzędu Gminy Rybno] [06.04.2014]<br/>
 
[http://leksykonkultury.ceik.eu/ Leksykon kultury Warmii i Mazur] [06.04.2014]<br/>
 
[http://leksykonkultury.ceik.eu/ Leksykon kultury Warmii i Mazur] [06.04.2014]<br/>
 
[http://www.nid.pl/pl/ Narodowy Instytut Dziedzictwa, Rejestr zabytków] [06.04.2014]<br/>
 
[http://www.nid.pl/pl/ Narodowy Instytut Dziedzictwa, Rejestr zabytków] [06.04.2014]<br/>
 
[http://bip.olsztyn.rdos.gov.pl/ RDOŚ w Olsztynie] [06.04.2014]<br/>
 
[http://bip.olsztyn.rdos.gov.pl/ RDOŚ w Olsztynie] [06.04.2014]<br/>
 
[http://www.gminarybno.pl/ Urząd Gminy Rybno] [06.04.2014]<br/>
 
[http://www.gminarybno.pl/ Urząd Gminy Rybno] [06.04.2014]<br/>
−
[http://stat.gov.pl/vademecum/vademecum_warminsko-mazurskie/portrety_gmin/dzialdowski/rybno.pdf UStat w Olsztynie] [06.04.2014]<br/>
+
[http://stat.gov.pl/vademecum/vademecum_warminsko-mazurskie/portrety_gmin/dzialdowski/rybno.pdf Urząd Statystyczny w Olsztynie] [06.04.2014]<br/>
  
 
[[Kategoria:Miejscowość]][[Kategoria:Powiat działdowski]][[Kategoria: Rybno (gmina wiejska)]]
 
[[Kategoria:Miejscowość]][[Kategoria:Powiat działdowski]][[Kategoria: Rybno (gmina wiejska)]]

Aktualna wersja na dzień 11:41, 6 lis 2018

Gmina Rybno
Herb
Herb gminy
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat działdowski
Rodzaj gminy wiejska
Wójt Tomasz Węgrzynowski
Powierzchnia 148,41 km²
Liczba sołectw 20
Liczba miejscowości 26
Liczba ludności (2013)
Gęstość zaludnienia 		7333
49 osób/km²
Strefa numeracyjna 23
Tablice rejestracyjne NDZ
TERYT 2803062
Urząd gminy
ul. Lubawska 15, 13-220 Rybno
Strona internetowa gminy
Biuletyn Informacji Publicznej gminy

Gmina Rybno – gmina wiejska, położona w południowo-zachodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, w północno-zachodniej części powiatu działdowskiego. Siedziba gminy znajduje się w Rybnie. Jest to gmina rolnicza, charakteryzująca się zróżnicowanym krajobrazem, na który składają się pagórki, zespoły wzgórz, kompleksy leśne oraz jeziora o urozmaiconej linii brzegowej: Grądy, Gronowskie, Hartowiec, Lesiak, Neliwa, Rumian, Rybno, Tarczyńskie, Zarybinek. Władzę w gminie sprawuje wójt Tomasz Węgrzynowski[1].

Powierzchnia gminy

Gmina Rybno zajmuje powierzchnię 148,41 km2[2]. W tym:

  • lasy: 26,07% (3869 ha)
  • wody: 6,13% (910 ha)
  • użytki rolne: 60,13% (8924 ha)

Gmina stanowi 15,39% powierzchni powiatu działdowskiego.

Demografia

Liczba ludności gminy według danych z 2013 roku wynosi[3]:

Kościół pw. św. Barbary w Rumianie. Źródło: www.gminarybno.pl
Litografia – dwór i park w Tuczkach XIX w. Źródło: www.gminarybno.pl
Opis Ogółem Kobiety Mężczyźni
jednostka osób  % osób  % osób  %
liczba 7333 100 3653 49,82 3680 50,18
gęstość zaludnienia
(mieszk./km²) 		49 24 25

Saldo migracji wewnętrznych i zagranicznych na pobyt stały w 2012 roku w gminie wiejskiej Rybno wynosiło -22 osoby[4], co stanowi 14,57% przyrostu ludności w powiecie działdowskim oraz 0,85% w województwie warmińsko-mazurskim.

Historia gminy jako jednostki administracyjnej

Po II wojnie światowej obszar powiatu działdowskiego w granicach przedwojennego podziału administracyjnego, a wraz z nim tereny dzisiejszej gminy wiejskiej Rybno, wchodził w skład województwa warszawskiego.

Od 6 lipca 1950 roku na podstawie ustawy z dnia 28 czerwca 1950 roku[5] został włączony do województwa olsztyńskiego.

W 1954 roku na mocy Ustawy z dnia 25 września 1954 roku o reformie podziału administracyjnego wsi i powołaniu gromadzkich rad narodowych[6] istniejąca dotychczas gmina Rybno stała się gromadą.

W 1972 roku na podstawie Ustawy z 29 listopada 1972 roku o utworzeniu gmin i zmianie ustawy o radach narodowych[7] przywrócono podział kraju na gminy. W skład utworzonej gminy Rybno z siedzibą w Rybnie wchodziły sołectwa: Dębień, Grabacz, Grądy, Gronowo, Hartowiec, Jeglia, Kopaniarze, Koszelewy, Naguszewo, Nowa Wieś, Prusy, Rumian, Rybno, Truszczyny, Tuczki, Żabiny[8].

1 czerwca 1975 roku na podstawie Ustawy o dwustopniowym podziale administracyjnym państwa[9] przestał istnieć powiat działdowski. Gmina Rybno na mocy Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 30 maja 1975 roku stała się bezpośrednio częścią województwa ciechanowskiego[10]. Ponowne zmiany podziału administracyjnego państwa[11] umiejscowiły gminę Rybno w powołanym 1 stycznia 1999 roku województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie działdowskim.

Gmina wiejska Działdowo graniczy z gminami: Lidzbark, Płośnica, Działdowo, Lubawa (powiat iławski), Dąbrówno (powiat ostródzki) oraz Grodziczno (powiat nowomiejski).

Miejscowości na terenie gminy

Sołectwa: Dębień, Grabacz, Gralewo Stacja, Grądy, Gronowo, Hartowiec, Jeglia, Koszelewki, Koszelewy, Kopaniarze, Naguszewo, Nowa Wieś, Prusy, Rapaty, Rumian, Rybno, Szczupliny, Truszczyny, Tuczki, Żabiny.

Pozostałe miejscowości: Biele, Gapowo, Groszki, Kostkowo, Lesiak, Olszewo, Szczupliniak, Wery, Zarybinek, Zofiówka.

Gospodarka

Wiodącą funkcją gospodarki gminy Rybno jest rolnictwo rozwijające się na bazie gospodarstw indywidualnych i zespołowych. Większość gospodarstw prowadzi produkcję wielokierunkową bez wyraźnie określonej specjalizacji. Powierzchnia gruntów rolnych wynosi 8924 ha i stanowi ponad 60% powierzchni całkowitej gminy. W strukturze upraw przeważa uprawa zbóż, a w szczególności uprawa żyta i pszenżyta, co jest uwarunkowane m.in. jakością gleb. Powierzchnia zasiewów jest stała i wynosi dla zboża – 4908 ha, a dla ziemniaków 231 ha. Poza tym w gminie uprawiane są: pszenica, jęczmień, owies. W zakresie hodowli zwierząt w gminie dominuje hodowla trzody chlewnej, bydła opasowego i mlecznego.

Liczba podmiotów gospodarki narodowej wpisanych do rejestru REGON w gminie wiejskiej Rybno wynosiła w 2012 roku 408. W tym 18 podmiotów należy do sektora publicznego, pozostałe 390 tworzy sektor prywatny[12].

W 2012 roku w sektorze tym 33 firmy były zarejestrowane w dziale: rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo; 90 firm w dziale: handel hurtowy i detaliczny, 124 firmy w dziale: budownictwo, a w dziale przetwórstwo przemysłowe – 40 firm. Większość stanowią małe i średnie przedsiębiorstwa. Przeważają przedsiębiorstwa małe, zatrudniające od 1 do 5 pracowników.

Przemysł nie jest rozwinięty i nie stanowi silnego elementu gminnej gospodarki.

Dzięki istnieniu licznych walorów krajobrazowych i przyrodniczych, takich jak: jeziora: Grądy, Gronowskie, Hartowiec, Lesiak, Neliwa, Rumian, Rybno, Tarczyńskie, Zarybinek, Welski Park Krajobrazowy, rezerwaty przyrody i obszary chronionego krajobrazu, duży potencjał rozwojowy w gminie ma turystyka, a szczególnie agroturystyka.

Gospodarstwa agroturystyczne znajdują się w miejscowościach: Grądy, Rybno, Koszelewy, Kopaniarze, Naguszewo, Szczupliny.

Liczba ludności bezrobotnej zarejestrowanej pod koniec 2012 roku w gminie wiejskiej Rybno wynosiła 684 osoby [13], co stanowi 10,69% bezrobotnych w powiecie działdowskim.

Ze środowiskowej pomocy społecznej korzysta w gminie 19,6% ludności[14].

Kultura i turystyka

Instytucje zajmujące się pracą na rzecz kultury na terenie gminy:

Wydarzenia kulturalne związane z gminą:

  • Święto Rybna

Ludzie związani z gminą:

  • Karol Witkowski – zdobywca II miejsca w Olimpiadzie Wiedzy Rolniczej w 2013 roku, zamieszkały we wsi Groszki

Zabytki znajdujące się na terenie gminy:

Do najcenniejszych zabytków znajdujących się na terenie gminy wiejskiej Rybno należą[15]:

  • park dworski z XIX w. w Hartowcu
  • zespół pałacowy z XVIII – XIX w. w Koszelewach – obecnie ruiny
  • zespół dworski w Rapatach z XIX–XX w.
  • kościół pw. św. Barbary w Rumianie wraz z przykościelnym cmentarzem
  • ruiny kościoła ewangelickiego w Szczuplinach wraz z przykościelnym cmentarzem

Szlaki i atrakcje turystyczne:

  • szlaki i ścieżki rowerowe – ścieżka rowerowa "Wokół Jeziora Rumian"; szlak wokół największych jezior Welskiego Parku Krajobrazowego; błękiny szlak rowerowy w gminie Rybno
  • jeziora – Grądy, Gronowskie, Hartowiec, Lesiak, Neliwa, Rumian, Rybno, Tarczyńskie, Zarybinek zapewniające doskonałe warunki do letniego wypoczynku, atrakcyjne dla wędkarzy
  • ścieżka dydaktyczna "Nad Neliwą"
  • spływ kajakowy rzeką Wel
  • Welski Park Krajobrazowy, liczne rezerwaty i obszary chronionego krajobrazu
  • zabytkowy kościół w Rumianie

Wiele interesujących informacji na temat atrakcji turystycznych znajdujących się na terenie gminy wiejskiej Rybno, bazy noclegowej i gastronomicznej, czy też kalendarza imprez można uzyskać w Starostwie Powiatowym w Działdowie, Wydział Rozwoju Gospodarczego Funduszy Europejskich i Promocji, ul. Kościuszki 3, 13-200 Działdowo.

Religia

Szkolnictwo

W gminie wiejskiej Rybno istnieją następujące placówki edukacyjne:

Sport

W gminie wiejskiej Rybno działa Ośrodek Sportu i Rekreacji, który organizuje liczne imprezy rekreacyjno-sportowe, m.in.:

  • rozgrywki ligi halowej piłki nożnej
  • turniej tenisa stołowego
  • Samorządowy Turniej Halowej Piłki Nożnej o Puchar Wójta Gminy Rybno
  • "Europejski tydzień sportu dla wszystkich"
  • imprezę promującą bieganie "Polska Biega"
  • turniej siatkówki plażowej
  • gminne zawody sportowo-pożarnicze
  • "Bieg Niepodległości w Rybnie"

Istnieją również kluby sportowe:

Inne organizacje i instytucje

Obszary chronione i pomniki przyrody

Na terenie gminy znajdują się obszary objęte różnymi formami ochrony przyrody[16]. Należą do nich:

Z pozostałych form ochrony przyrody na terenie gminy Rybno znajduje się 26 pomników przyrody (ożywionej i nieożywionej). Ochroną objęto przede wszystkim lipy, dęby, jesiony, sosny, klony. Są tutaj także głazy narzutowe – trzy z nich znajdują się w Truszczynach (zob. Głaz narzutowy (2) w Truszczynach, Głaz narzutowy (3) w Truszczynach, Głaz narzutowy (4) w Truszczynach).

Przypisy

  1. ↑ BIP Gminy Rybno
  2. ↑ Urząd Statystyczny w Olsztynie [06.04.2014]
  3. ↑ Ludność. Stan i struktura w przekroju terytorialnym. Stan w dniu 30 VI 2013 r., GUS, Warszawa 2013.
  4. ↑ Bank Danych lokalnych GUS [06.04.2014]
  5. ↑ Dz.U. 1950 nr 28 poz. 255, Ustawa z dnia 28 czerwca 1950 r. o zmianach podziału administracyjnego Państwa, isap.sejm.gov.pl
  6. ↑ Dz.U. 1954 nr 43 poz. 191, Ustawa z dnia 25 września 1954 r. o reformie podziału administracyjnego wsi i powołaniu gromadzkich rad narodowych,isap.sejm.gov.pl
  7. ↑ Dz.U. 1972 nr 49 poz. 312, Ustawa z dnia 29 listopada 1972 r. o utworzeniu gmin i zmianie ustawy o radach narodowych, isap.sejm.gov.pl
  8. ↑ Uchwała Nr XXI/83/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 6 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie olsztyńskim.
  9. ↑ Dz.U. 1975 nr 16 poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych.isap.sejm.gov.pl
  10. ↑ Dz.U. 1975 nr 17 poz. 92, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 maja 1975 r. w sprawie określenia miast oraz gmin wchodzących w skład województw.isap.sejm.gov.pl
  11. ↑ Dz.U. 1998 nr 103 poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów.isap.sejm.gov.pl
  12. ↑ Bank Danych lokalnych GUS [06.04.2014]
  13. ↑ Bank Danych Lokalnych GUS [06.04.2014]
  14. ↑ Bank Danych Lokalnych GUS [06.04.2014]
  15. ↑ Narodowy Instytut Dziedzictwa, Rejestr zabytków
  16. ↑ Program ochrony środowiska gminy Rybno na lata 2012–2016 z perspektywą do roku 2018, Rybno 2012.


Bibliografia

Dz.U. 1950 nr 28 poz. 255, Ustawa z dnia 28 czerwca 1950 r. o zmianach podziału administracyjnego Państwa.isap.sejm.gov.pl [06.04.2014]
Dz.U. 1954 nr 43 poz. 191, Ustawa z dnia 25 września 1954 r. o reformie podziału administracyjnego wsi i powołaniu gromadzkich rad narodowych.isap.sejm.gov.pl [06.04.2014]
Dz.U. 1972 nr 49 poz. 312, Ustawa z dnia 29 listopada 1972 r. o utworzeniu gmin i zmianie ustawy o radach narodowych.isap.sejm.gov.pl [06.04.2014]
Dz.U. 1975 nr 16 poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych. isap.sejm.gov.pl [06.04.2014]
Dz.U. 1975 nr 17 poz. 92, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 maja 1975 r. w sprawie określenia miast oraz gmin wchodzących w skład województw.isap.sejm.gov.pl [06.04.2014]
Dz.U. 1998 nr 103 poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów.isap.sejm.gov.pl [06.04.2014]
Uchwała Nr XXI/83/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 6 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie olsztyńskim. [w:] Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie, Olsztyn 1972.
Działdowo. Z dziejów miasta i powiatu, pod red. Wandy Koryckiej, Olsztyn 1966.
Ludność. Stan i struktura w przekroju terytorialnym. Stan w dniu 30 VI 2013 r., GUS, Warszawa 2013.
Program ochrony środowiska gminy Rybno na lata 2012-2016 z perspektywą do roku 2018, Rybno 2012.
Bank Danych Lokalnych GUS stat.gov.pl [06.04.2014]
BIP Urzędu Gminy Rybno [06.04.2014]
Leksykon kultury Warmii i Mazur [06.04.2014]
Narodowy Instytut Dziedzictwa, Rejestr zabytków [06.04.2014]
RDOŚ w Olsztynie [06.04.2014]
Urząd Gminy Rybno [06.04.2014]
Urząd Statystyczny w Olsztynie [06.04.2014]

Źródło: „http://encyklopedia.warmia.mazury.pl/index.php?title=Rybno_(gmina_wiejska)&oldid=156545”