Lubomino (gmina wiejska)

Gmina Lubomino
Herb gminy
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	lidzbarski
Rodzaj gminy	wiejska
Wójt	Andrzej Mazur
Powierzchnia	149,21 km²
Liczba sołectw	13
Liczba miejscowości	19
Liczba ludności (2013) Gęstość zaludnienia	3651 24 osób/km²
Strefa numeracyjna	89
Tablice rejestracyjne	NLI
TERYT	2809042
Urząd gminy ul. Kopernika 7 11-135 Lubomino
Strona internetowa gminy
Biuletyn Informacji Publicznej gminy

Gmina Lubomino – gmina wiejska położona w północnej części województwa warmińsko-mazurskiego i w południowo-wschodniej części powiatu lidzbarskiego. Siedziba gminy znajduje się w Lubominie.

Gmina rolnicza, o dużym udziale gruntów rolnych w ogólnej powierzchni gruntów w gminie.

Władzę w gminie sprawuje wójt Andrzej Mazur.

Powierzchnia gminy

Gmina wiejska Lubomino zajmuje powierzchnię 149,21 km², w tym:

• użytki rolne: 72,2% (10783 ha)
• lasy: 16,1% (2409 ha)
• wody: 1,8% (276 ha)

Gmina stanowi 16,1% powierzchni powiatu lidzbarskiego.

Demografia

Liczba ludności gminy według danych z 2013 roku wynosi:

Gmina Lubomino

Kościół pw. św. Katarzyny w Lubominie

 

Opis	Ogółem		Kobiety		Mężczyźni
jednostka	osób	%	osób	%	osób	%
liczba	3651	100	1753	48	1898	52
gęstość zaludnienia (mieszk./km²)	24		12		12

Saldo migracji wewnętrznych i zagranicznych na pobyt stały w 2013 roku w gminie wiejskiej Lubomino wynosiło -8 osób, co stanowi 4,6% migracji w powiecie lidzbarskim oraz 0,2% w województwie warmińsko-mazurskim.

Historia gminy jako jednostki administracyjnej

Po II wojnie światowej gmina Lubomino była częścią powiatu lidzbarskiego w nowoutworzonym województwie olsztyńskim. W 1954 roku, na mocy Ustawy z dnia 25 września 1954 roku o reformie podziału administracyjnego wsi i powołaniu gromadzkich rad narodowych, istniejące dotychczas gminy zastąpiono gromadami. Powstała wówczas gromada Lubomino.
W 1972 roku, na podstawie Ustawy z 29 listopada 1972 roku o utworzeniu gmin i zmianie ustawy o radach narodowych, zmienił się w Polsce podział administracji terytorialnej. W wyniku wprowadzenia w życie ustawy, w dniu 1 stycznia 1973 roku, przywrócono podział państwa na gminy. Gmina wiejska Lubomino została reaktywowana na mocy uchwały Wojewódzkiej Rady Narodowej z dnia 6 grudnia 1972 roku. W skład nowo utworzonej gminy wchodziły obszary sołectw: Bieniewo, Ełdyty Wielkie, Gronowo, Lubomino, Piotrowo, Poborowo, Rogiedle, Różyn, Samborek, Świękity, Wapnik, Wilczkowo, Wolnica, Wójtowo, Zagony.
1 czerwca 1975 roku, na podstawie Ustawy o dwustopniowym podziale administracyjnym państwa, przestał istnieć powiat lidzbarski. Gmina Lubomino została bezpośrednio częścią województwa olsztyńskiego. Ponowne zmiany podziału administracyjnego państwa umiejscowiły ją w powołanym 1 stycznia 1999 roku województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie lidzbarskim.

Gmina wiejska Lubomino graniczy z gminami: Lidzbark Warmiński, Dobre Miasto, Świątki, Miłakowo, Orneta.

Miejscowości na terenie gminy

Sołectwa: Lubomino, Zagony, Rogiedle, Samborek, Wapnik, Biała Wola, Piotrowo, Bieniewo, Wolnica, Różyn, Gronowo, Wilczkowo, Ełdyty Wielkie.

Pozostałe miejscowości: Karbówka, Wójtowo, Ełdyty Małe, Świękity, Zajączki, Poborowo.

Gospodarka

Główną gałęzią rozwoju gospodarczego gminy wiejskiej Lubomino jest rolnictwo oparte na gospodarstwach indywidualnych o średniej powierzchni 15-30 ha. Gmina jest typowym obszarem rolniczym, na którym do podstawowych form gospodarowania zalicza się produkcję roślinną i hodowlę zwierząt. Użytki rolne zajmują ponad 70% powierzchni gminy, grunty orne: 70,1% ( 7 566 ha),użytki zielone 29,6% (3193 ha).Większość gospodarstw prowadzi mieszaną produkcję rolną.

Liczba podmiotów gospodarki narodowej wpisanych do rejestru REGON w gminie Lubomino wynosiła w 2013 roku 200. W tym 11 podmiotów należało do sektora publicznego, pozostałe189 tworzy sektor prywatny. 42 firmy były zarejestrowane w dziale handel hurtowy i detaliczny, 28 firm w dziale przetwórstwo przemysłowe, 25 firm w dziale budownictwo, 24 w dziale: rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo. Działalność związaną z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi prowadziła 1 firma.
W gminie nie ma rozwiniętego przemysłu, dość dobrze rozwinięta jest sieć usług o zróżnicowanej strukturze i handel.

Turystyka nie odgrywa w gminie Lubomino dominującej roli.

Gmina Lubomino podejmuje współprace parnerską z gminami: Vrees i Lorup z Niemiec, Lintgen z Luksemburga oraz z miastem Kostopol na Ukrainie.

Gmina Lubomino należy do lokalnej organizacji turystycznej Stowarzyszenia "Dom Warmiński", Związku Gmin Warmińsko-Mazurskich, Związku Gmin "EKOWOD" oraz LGD "Warmiński Zakątek".

W nowej Strategii rozwoju województwa warmińsko-mazurskiego z 2013 r. teren gminy został zakwalifikowany do obszarów przygranicznych wymagających strategicznej interwencji, ze względu na możliwości rozwojowe, jak i ze względu na występujące zapóźnienia.

Liczba ludności bezrobotnej zarejestrowanej pod koniec 2013 roku w gminie Lubomino wynosiła 415 osób, co stanowi 9,9% bezrobotnych w powiecie lidzbarskim.

Ze środowiskowej pomocy społecznej korzysta w gminie 17,5% ludności.

Kultura i turystyka

Instytucje zajmujące się pracą na rzecz kultury na terenie gminy

• Gminna Biblioteka Publiczna w Lubominie - filie biblioteki w Wilczkowie, Rogiedlach

Wydarzenia kulturalne związane z gminą

• Wilczkowskie Dni Rodziny
• Święto Płodów Rolnych

Ludzie związani z gminą

• Eberhard z Nysy (1250-1326) - biskup warmiński; wydał dokumenty lokacyjne Lubomina.
• Joanna Cenian - artystka plastyk, nauczycielka, animatorka kultury; pracuje jako nauczyciel plastyki w Zespole Szkół i Gimnazjum w Lubominie.

Zabytki znajdujące się na terenie gminy

Do najcenniejszych zabytków znajdujących się na terenie gminy wiejskiej Lubomino należą:

• zespoły dworskie w Białej Woli, Ełdytach Wielkich
• kościół pw. Marii Magdaleny w Bieniewie wraz z przykościelnym cmentarzem
• kościół pw. św. Marcina z Tours w Ełdytach Wielkich wraz z przykościelnym cmentarzem
• kościół pw. św. Katarzyny w Lubominie wraz z plebanią
• kaplica pw. św. Rocha w Lubominie
• kościół pw. św. Małgorzaty w Rogiedlach wraz z przykościelnym cmentarzem
• kościół pw. św. Andrzeja Apostoła w Wapniku wraz z przykościelnym cmentarzem
• kościół pw. św. Jana Chrzciciela w Wilczkowie
• kaplica pw. św. Michała Archanioła w Wolnicy
• dwór w Wolnicy (obecnie dom mieszkalny)
• kapliczki w miejscowościach: Bieniewo, Ełdyty Małe, Lubomino, Piotrowo, Rogiedle, Różyn, Świękity, Wapnik, Wilczkowo, Wolnica, Zagony

Szlaki i atrakcje turystyczne

• liczne zabytki architektury sakralnej, w tym kapliczki
• zabytkowe parki, m.in. w Świękitach, Ełdytach Wielkich, Białej Woli
• obszary chronionego krajobrazu, rezerwat oraz jezioro Tonka

Informacje na temat atrakcji turystycznych znajdujących się na terenie gminy Lubomino można uzyskać na stronie internetowej UG Lubomino.

Szkolnictwo

W gminie Lubomino istnieją następujące placówki edukacyjne:

• Szkoła Podstawowa w Wilczkowie
• Zespół Szkół im. Mikołaja Kopernika w Lubominie - Przedszkole Samorządowe, Szkoła Podstawowa w Lubominie
• Gimnazjum w Lubominie

Sport

W gminie organizowane są różnorodne imprezy rekreacyjno-sportowe, m.in.: Halowy Turniej Piłki Nożnej o Puchar Wójta Gminy Lubomino, Halowy Turniej Piłki Siatkowej Kobiet i Mężczyzn, Europejski Tydzień Sportu - biegi przełajowe, trójbój sprawnościowy dla maluchów.

Inne organizacje i instytucje

• Stowarzyszenie "Złoty Kłos" z siedzibą w Wapniku
• Stowarzyszenie Przyjaciół Gminy Lubomino "Miłolub"
• Stowarzyszenie WOLBIESZ"
• Stowarzyszenie "Dolina Pasłęki" w Wapniku
• Stowarzyszenie Grupa Aktywności Lokalnej "Gal" w Rogiedlach
• Stowarzyszenie Przyjaciół Gronowa
• Stowarzyszenie Aktywnych Mieszkańców "Lubimy Lubomino"

Obszary chronione i pomniki przyrody

Na terenie gminy znajdują się obszary objęte różnymi formami ochrony przyrody. Należą do nich:

Rezerwaty przyrody:

• Rezerwat Ostoja bobrów na rzece Pasłęce (4239,97 ha)

Obszary chronionego krajobrazu:

• Obszar Chronionego Krajobrazu Doliny Pasłęki (43307,3 ha)
• Obszar Chronionego Krajobrazu Równiny Orneckiej (11511,3 ha)

Obszary Natura 2000:

• Obszar specjalnej ochrony ptaków Dolina Pasłęki (20 669,89 ha)
• Specjalny obszar ochrony siedlisk Rzeka Pasłęka (8 418,46 ha)

Zobacz też:

• Dzwony z kościoła pw. św. Małgorzaty w Rogiedlach

Bibliografia

Dz.U. 1954 nr 43 poz. 191, Ustawa z dnia 25 września 1954 r. o reformie podziału administracyjnego wsi i powołaniu gromadzkich rad narodowych.isap.sejm.gov.pl [20.10.2014]
Dz.U. 1972 nr 49 poz. 312, Ustawa z dnia 29 listopada 1972 r. o utworzeniu gmin i zmianie ustawy o radach narodowych.isap.sejm.gov.pl [20.10.2014]
Dz.U. 1975 nr 16 poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych. isap.sejm.gov.pl[20.10.2014]
Dz.U. 1975 nr 17 poz. 92, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 maja 1975 r. w sprawie określenia miast oraz gmin wchodzących w skład województw.isap.sejm.gov.pl [20.10.2014]
Dz.U. 1998 nr 103 poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów.isap.sejm.gov.pl [20.10.2014]
Uchwała Nr XXI/83/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 6 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie olsztyńskim. [w:] Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie, Olsztyn 1972.
Bank Danych lokalnych GUS, Portret terytorium [20.10.2014]
BIP Urzędu Gminy Lubomino [20.10.2014]
Urząd Gminy Lubomino] [30.11.2014]
Leksykon kultury Warmii i Mazur [20.10.2014]
Narodowy Instytut Dziedzictwa, Rejestr zabytków [20.10.2014]
Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Olsztynie [20.10.2014]