Stawiguda: Różnice pomiędzy wersjami

	Stawiguda
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	olsztyński
Gmina	Stawiguda
Liczba ludności (2010)	1 642 (łącznie: Stawiguda, Ćwikielnia,Kieruj, Zarośle)
	Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego ; Stawiguda
	Położenie na mapie Polski ; Stawiguda
	{{#invoke:Koordynaty\|szablon}}

[wersja nieprzejrzana]

[wersja zweryfikowana]

Aktualna wersja na dzień 20:42, 1 mar 2015

Stawiguda (niem. Stabigotten) – wieś gminna położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Stawiguda. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. W 2010 roku liczyła 1642 mieszkańców (łącznie: Stawiguda, Ćwikielnia, Kieruj, Zarośle). Aktualnie funkcję wójta sprawuje Irena Derdoń^[1].

Położenie

Miejscowość jest położona na Warmii, w odległości 14 km od Olsztyna.

Dzieje miejscowości

Stawiguda została założona w 1357 roku na 36 włókach przez kapitułę warmińską. Zasadźcami byli dwaj Prusowie: Cristian i Surgeden. W XVI wieku miejscowość została dotkliwie zniszczona w czasie wojny polsko-krzyżackiej w latach 1519-1521. Wieś wyludniła się, część ziemi leżała odłogiem. W roku 1524 gospodarzyło w niej jedynie 6 chłopów.

W 1654 roku Stawiguda miała aż dwóch sołtysów i 14 mieszkańców. W tym czasie we wsi działała karczma. Pod koniec lat 80. XVIII wieku ówczesny biskup warmiński Ignacy Krasicki podjął próbę założenia w Stawigudzie szkoły. W tym okresie obowiązek utrzymania zarówno placówki, jak i nauczyciela spadał głównie na mieszkańców. Chłopi ze Stawigudy nie wyrazili na to zgody i pomysł zarzucono.

W drugiej połowie XIX wieku we wsi powstała polska biblioteczka Towarzystwa Czytelni Ludowych. W 1881 roku w miejscowości utworzono jednostkę Ochotniczej Straży Pożarnej. W okresie II wojny światowej hitlerowcy założyli w miejscowości podobóz dla rosyjskich i włoskich jeńców wojennych. Po zakończeniu wojny Stawiguda uzyskała statu wsi gminnej.

W latach 1972-1989 w miejscowości działał Komitet Gminny PZPR. W Stawigudzie istniała lecznica weterynaryjna, niepubliczny zakład opieki zdrowotnej, apteka, Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej.

Gospodarka

CEDAT spółka z o.o.
KARO - Okna drewniane
P.P.-H.-U. Zakład Drzewny Andrzej Brewka
PGB Polterm Przedsiębiorstwo Realizacji Inwestycji Przemysłowych i Ciepłowniczych Sp. z o.o.
Zakład Stolarski - Paweł i Alicja Kotwiccy

Kultura

Organizacje i stowarzyszenia

Religia

Parafia pw. św. Jakuba Starszego Apostoła w Stawigudzie

Ludzie związani z miejscowością

Edukacja

Szkoła Podstawowa w Stawigudzie przy Zespole Szkolno-Przedszkolnym
Publiczne Gimnazjum

Turystyka

Rezerwat Las Warmiński
Trasa rowerowa biało-zielona: Stawiguda - Nowa Stawiguda - Pluski - Łańsk - Gągławki - Bartag - Olsztyn
Trasa rowerowa biało-czerwona: Gągławki - Dorotowo - Majdy - Kręsk - Stawiguda

Zabytki

Kapliczki w Stawigudzie
Dom nr 163 z 2. połowy XIX w.
Dom nr 171 z 1908 r.
Kaplica wzniesiona w 1897 r.
Kościół pw. św. Jakuba Starszego Apostoła, wzniesiony w 1933 r.
Cmentarz kościelny
Drewniane chałupy nr 11, 14,56 wzniesione w XIX w.

Przypisy

↑ stawiguda.pl [17.12.2014].

Zobacz też

Referendum w Stawigudzie 2012

Bibliografia

Achremczyk Stanisław, Historia Warmii i Mazur, t. I-II, Olsztyn 2010-2011.
Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
Chłosta Jan, 650 lat Stawigudy, Olsztyn 2007.
Bank Danych Lokalnych GUS [14.12.2014]
Oficjalna strona internetowa gminy [14.12.2014]
Gminny Ośrodek Kultury w Stawigudzie [14.12.2014]
Baza Informacji Lokalnej [14.12.2014]
Dom Warmiński [14.12.2014]
Historia wsi na stronie Gminy Stawiguda [14.12.2014]
Ochotnicza Straż Pożarna w Stawigudzie [14.12.2014]

[1] stawiguda.pl [17.12.2014].

[1]

@@ Linia 1: / Linia 1: @@
 {{Wieś infobox
   |nazwa                 = Stawiguda
-  |herb wsi              = Pole-obowiązkowe
+  |herb wsi              =
-  |flaga wsi             = Pole-obowiązkowe
+  |flaga wsi             =
   |herb artykuł          =
   |dopełniacz wsi        = Stawigudy
-  |zdjęcie               = Pole-obowiązkowe
+  |zdjęcie               =
-  |opis zdjęcia          = Pole-obowiązkowe
+  |opis zdjęcia          =
   |rodzaj miejscowości   =
   |województwo           = warmińsko-mazurskie
@@ Linia 28: / Linia 28: @@
   |wikisłownik           =
   |www                   =
-}}<br/>
+}}
-''' Stawiguda ''' (niem. ''Stabigotten'') – wieś gminna położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[Powiat olsztyński|powiecie olsztyńskim]], w [[Gmina Stawiguda|gminie Stawiguda]]. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do [[województwo olsztyńskie|województwa olsztyńskiego]]. Miejscowość w 2010 roku liczyła 1 642 mieszkańców (łącznie: Stawiguda, [[Ćwikielnia]],[[Kieruj]], [[Zarośle]]). Aktualnie funckję wójta sprawuje [[<br/><br/>
+''' Stawiguda ''' (niem. ''Stabigotten'') – wieś gminna położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[Powiat olsztyński|powiecie olsztyńskim]], w [[Stawiguda (gmina wiejska)|gminie Stawiguda]]. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. W 2010 roku liczyła 1642 mieszkańców (łącznie: Stawiguda, [[Ćwikielnia]], [[Kieruj]], [[Zarośle]]). Aktualnie funkcję wójta sprawuje [[Irena Derdoń]]<ref>[http://www.stawiguda.pl/18/wladze-gminy stawiguda.pl] [17.12.2014].</ref>.<br/><br/>
 == Położenie ==
@@ Linia 36: / Linia 36: @@
 == Dzieje miejscowości ==
-W latach 1972-1989 w miejscowości działał [[Komitet Gminny PZPR w Stawigudzie|Komitet Gminny PZPR]]. W Stawigudzie działa lecznica weterynaryjna, niepubliczny zakład opieki zdrowotnej, apteka, Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej.
+Stawiguda została założona w 1357 roku na 36 włókach przez kapitułę warmińską. Zasadźcami byli dwaj [[Prusowie]]: Cristian i Surgeden. W XVI wieku miejscowość została dotkliwie zniszczona w czasie wojny polsko-krzyżackiej w latach 1519-1521. Wieś wyludniła się, część ziemi leżała odłogiem. W roku 1524 gospodarzyło w niej jedynie 6 chłopów.
-[[File:Obrazek-nazwa.jpg|thumb|242 px|Miejscowość-Opis-Rysunku]]
-<br/>
+W 1654 roku Stawiguda miała aż dwóch sołtysów i 14 mieszkańców. W tym czasie we wsi działała karczma. Pod koniec lat 80. XVIII wieku ówczesny biskup warmiński [[lkwim: Ignacy Krasicki|Ignacy Krasicki]] podjął próbę założenia w Stawigudzie szkoły. W tym okresie obowiązek utrzymania zarówno placówki, jak i nauczyciela spadał głównie na mieszkańców. Chłopi ze Stawigudy nie wyrazili na to zgody i pomysł zarzucono.
+W drugiej połowie XIX wieku we wsi powstała polska biblioteczka [[Towarzystwo Czytelni Ludowych|Towarzystwa Czytelni Ludowych]]. W 1881 roku w miejscowości utworzono jednostkę Ochotniczej Straży Pożarnej. W okresie II wojny światowej hitlerowcy założyli w miejscowości podobóz dla rosyjskich i włoskich jeńców wojennych. Po zakończeniu wojny Stawiguda uzyskała statu wsi gminnej.
+W latach 1972-1989 w miejscowości działał [[Komitet Gminny PZPR w Stawigudzie|Komitet Gminny PZPR]]. W Stawigudzie istniała lecznica weterynaryjna, niepubliczny zakład opieki zdrowotnej, apteka, Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej.
 ==Gospodarka==
@@ Linia 46: / Linia 50: @@
 *PGB Polterm Przedsiębiorstwo Realizacji Inwestycji Przemysłowych i Ciepłowniczych Sp. z o.o.
 *Zakład Stolarski - Paweł i Alicja Kotwiccy
-<br/>
 ==Kultura==
 *[[Gminny Ośrodek Kultury w Stawigudzie|Gminny Ośrodek Kultury]]
@@ Linia 57: / Linia 59: @@
 *[[lkwim:Wydawnictwo Solaris|Wydawnictwo Solaris]]
 *[[lkwim:Warmiński Przegląd Chórów i Zespołów Śpiewaczych Kurlantka|Warmiński Przegląd Chórów i Zespołów Śpiewaczych Kurlantka]]
-<br/>
 ==Organizacje i stowarzyszenia==
 *[[Warmiński Związek Gmin]]
@@ Linia 64: / Linia 64: @@
 *[[Lokalna Grupa Rybacka "Pojezierze Olsztyńskie"]]
 *[[Lokalna Grupa Działania Stowarzyszenie "Południowa Warmia"]]
-<br/>
+*[[Towarzystwo Rozwoju Gminy Stawiguda "Wspólny Dom"]]
 ==Religia==
 *[[Parafia pw. św. Jakuba Starszego Apostoła w Stawigudzie]]
-<br/>
 == Ludzie związani z miejscowością ==
 *[[Andrzej Zbigniew Nowak]]
@@ Linia 81: / Linia 78: @@
 *[[lkwim:Elżbieta Dąbrowska|Elżbieta Dąbrowska]]
 *[[lkwim:Daria Kozłowska-Wrona|Daria Kozłowska-Wrona]]
-<br/>
 ==Edukacja==
-*[[Szkoła Podstawowa w Stawigudzie przy Zespole Szkolno-Przedszkolnym |Szkoła Podstawowa]]
+*[[Szkoła Podstawowa w Stawigudzie]] przy Zespole Szkolno-Przedszkolnym
 *[[Publiczne Gimnazjum w Stawigudzie|Publiczne Gimnazjum]]
-<br/>
 ==Turystyka==
 *[[Rezerwat Las Warmiński]]
-*Trasa rowerowa biało-zielona: Stawiguda - [[Nowa Stawiguda]] - [[Pluski]] - [[Łańsk]] - [[Gągławki]] - [[Bartag]] - Olsztyn
+*Trasa rowerowa biało-zielona: Stawiguda - [[Nowa Stawiguda]] - [[Pluski]] - [[Łańsk]] - [[Gągławki]] - [[Bartag]] - [[Olsztyn]]
-*Trasa rowerowa biało-czerwona: [[Gagławki]] - [[Dorotowo]] - [[Majdy]] - [[Kręsk]] - Stawiguda
+*Trasa rowerowa biało-czerwona: [[Gągławki]] - [[Dorotowo]] - [[Majdy]] - [[Kręsk]] - Stawiguda
-<br/>
 == Zabytki ==
-*[[Kapliczki w Stawigudzie| Kapliczki]]
+*[[Kapliczki w Stawigudzie]]
 *Dom nr 163 z 2. połowy XIX w.
+*Dom nr 171 z 1908 r.
 *Kaplica wzniesiona w 1897 r.
 *[[Kościół pw. św. Jakuba Starszego Apostoła w Stawigudzie|Kościół pw. św. Jakuba Starszego Apostoła]], wzniesiony w 1933 r.
 *Cmentarz kościelny
-[[File:Obrazek-nazwa.jpg|thumb|242 px|Miejscowość-Opis-Rysunku]]
+*Drewniane chałupy nr 11, 14,56 wzniesione w XIX w.
-<br/>
-== Bibliografia ==
-#Achremczyk Stanisław, ''Historia Warmii i Mazur'', t. I-II, Olsztyn 2010-2011.
-#''Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany'', red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
-#Chłosta Jan, ''650 lat Stawigudy'', Olsztyn 2007.
-#[http://stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims|Bank Danych Lokalnych GUS]  [dostęp:14.12.2014].
-#[http://www.stawiguda.pl/index.php| Oficjalna strona internetowa gminy] [dostęp:14.12.2014].
-#[http://www.gok.stawiguda.pl| Gminny Ośrodek Kultury w Stawigudzie] [dostęp:14.12.2014].
-#[http://www.stawiguda.bil-wm.pl/| Baza Informacji Lokalnej] [dostęp:14.12.2014].
-#[http://www.domwarminski.pl/index.php?searchword=Stawiguda&searchphrase=all&Itemid=101&option=com_search| Dom Warmiński] [dostęp:14.12.2014].
-#[http://www.stawiguda.pl/16/historia| Historia wsi na stronie Gminy Stawiguda] [dostęp:14.12.2014].
-#[http://ospstawiguda.pl/index.php?p=1_6_Historia| Ochotnicza Straż Pożarna w Stawigudzie] [dostęp:14.12.2014].
-<br/>
 {{Przypisy}}
-<references>
+<references/>
-<br/>
 == Zobacz też ==
 *[[Referendum w Stawigudzie 2012]]
+== Bibliografia ==
+Achremczyk Stanisław, ''Historia Warmii i Mazur'', t. I-II, Olsztyn 2010-2011.<br/>
+''Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany'', red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001. <br/>
+Chłosta Jan, ''650 lat Stawigudy'', Olsztyn 2007.<br/>
+[http://stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims Bank Danych Lokalnych GUS]  [14.12.2014]<br/>
+[http://www.stawiguda.pl/index.php  Oficjalna strona internetowa gminy] [14.12.2014]<br/>
+[http://www.gok.stawiguda.pl Gminny Ośrodek Kultury w Stawigudzie] [14.12.2014]<br/>
+[http://www.stawiguda.bil-wm.pl/ Baza Informacji Lokalnej] [14.12.2014]<br/>
+[http://www.domwarminski.pl/index.php?searchword=Stawiguda&searchphrase=all&Itemid=101&option=com_search Dom Warmiński] [14.12.2014]<br/>
+[http://www.stawiguda.pl/16/historia Historia wsi na stronie Gminy Stawiguda] [14.12.2014]<br/>
+[http://ospstawiguda.pl/index.php?p=1_6_Historia Ochotnicza Straż Pożarna w Stawigudzie] [14.12.2014]<br/>
 <br/>
-[[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat olsztyński]] [[Kategoria: Gmina Stawiguda (wiejska)]] [[Kategoria: Wsie sołeckie]]
+[[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat olsztyński]] [[Kategoria: Stawiguda (gmina wiejska)]] [[Kategoria: Wsie sołeckie]][[Kategoria: Wsie gminne]] [[Kategoria: 1301-1400]]