Górznieńsko-Lidzbarski Park Krajobrazowy: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja zweryfikowana]
 
(Nie pokazano 45 wersji utworzonych przez 5 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
 
{{Rezerwat przyrody infobox  
 
{{Rezerwat przyrody infobox  
|    nazwa_rezerwatu= Górznieńsko-Lidzbarski Park Krajobrazowy
+
|    nazwa_rezerwatu= Górznieńsko-Lidzbarski PK
 
|            zdjęcie= glpk.jpg
 
|            zdjęcie= glpk.jpg
 
|      opis_zdjęcia= Logo Górznieńsko-Lidzbarskiego Parku Krajobrazowego
 
|      opis_zdjęcia= Logo Górznieńsko-Lidzbarskiego Parku Krajobrazowego
 
|  rodzaj_rezerwatu=  
 
|  rodzaj_rezerwatu=  
 
|charakter_rezerwatu=  
 
|charakter_rezerwatu=  
|          położenie= [[województwo warmińsko-mazurskie]], [[powiat nowomiejski]], [[gmina Lidzbark]]
+
|          położenie= województwo warmińsko-mazurskie, powiat nowomiejski, gmina Lidzbark
|              data= 1990
+
|              data= 1990 r.
 
|          kod mapy= PL-WN
 
|          kod mapy= PL-WN
 
|      powierzchnia= 27764,3  
 
|      powierzchnia= 27764,3  
Linia 16: Linia 16:
 
  |            sekundE= 51
 
  |            sekundE= 51
 
}}
 
}}
'''Górznieńsko-Lidzbarski Park Krajobrazowy''' – został utworzony w 1990 r. na mocy porozumienia pomiędzy Wojewodą Toruńskim i Wojewodą Ciechanowskim. Po wprowadzeniu w 1999 r. nowego podziału administracyjnego kraju, wchodzi w skład trzech województw: kujawsko-pomorskiego, warmińsko-mazurskiego i mazowieckiego. Łącznie zajmuje obszar 27764,3 ha (w tym 8632,7 ha położonych w województwie warmińsko-mazurskim, na obszarze [[gmina Lidzbark|gminy Lidzbark]]). Celem utworzenia Parku jest zachowanie bioróżnorodności na terenach o nieznacznych zmianach antropogenicznych pogranicza mezoregionów Garbu Lubawskiego, Pojezierza Dobrzyńskiego i Równiny Urszulewskiej, ochrona geomorfologicznych form młodoglacjalnych oraz popularyzacja i upowszechnienie tych walorów.
+
'''Górznieńsko-Lidzbarski Park Krajobrazowy''' – park krajobrazowy utworzony w 1990 r. na mocy porozumienia pomiędzy wojewodą toruńskim i wojewodą ciechanowskim. Od czasu wprowadzenia w 1999 r. nowego podziału administracyjnego kraju park wchodzi w skład trzech województw: kujawsko-pomorskiego, [[Województwo warmińsko-mazurskie|warmińsko-mazurskiego]] i mazowieckiego. Łącznie zajmuje obszar 27764,3 ha (w tym 8632,7 ha jest położonych w województwie warmińsko-mazurskim, na obszarze gminy [[Lidzbark (gmina miejsko-wiejska)|Lidzbark]]).  
 +
Celem istnienia Parku jest zachowanie bioróżnorodności na terenach o nieznacznych zmianach antropogenicznych pogranicza mezoregionów [[Garb Lubawski|Garbu Lubawskiego]], Pojezierza Dobrzyńskiego i Równiny Urszulewskiej, ochrona geomorfologicznych form młodoglacjalnych oraz popularyzacja i upowszechnienie walorów tego obszaru.
 
<br/><br/>
 
<br/><br/>
 +
[[File: gorzniensko_lidzbarski_pk_w.png|thumb|right|290px|Górznieńsko-Lidzbarski Park Krajobrazowy]]
 +
[[File: gorzniensko_lidzbarski_pk_p.png|thumb|right|290px|Górznieńsko-Lidzbarski Park Krajobrazowy
 +
]]
 
== Fizjogeografia terenu i szata roślinna ==
 
== Fizjogeografia terenu i szata roślinna ==
Teren Górznieńsko-Lidzbarskiego Parku Krajobrazowego znalazł się w zasięgu ostatniego zlodowacenia skandynawskiego, dlatego też rzeźba terenu wykazuje klasyczne cechy krajobrazu młodoglacjalnego. Lądolód wycofując się z tego terenu, pozostawiając zróżnicowanie genetyczne i morfometryczne oraz bogactwo form. Rzeźba obszaru ukształtowała się podczas recesji lądolodu subfazy kujawsko-dobrzyńskiej oraz w czasie postoju i zaniku lądolodu subfazy krajeńsko-wąbrzeskiej (16-17 tys. lat temu).
+
Teren Górznieńsko-Lidzbarskiego Parku Krajobrazowego znalazł się w zasięgu ostatniego zlodowacenia skandynawskiego, dlatego też jego rzeźba wykazuje klasyczne cechy krajobrazu młodoglacjalnego. Lądolód, wycofując się z tego terenu, pozostawił zróżnicowanie genetyczne i morfometryczne oraz bogactwo form. Rzeźba obszaru ukształtowała się podczas recesji lądolodu subfazy kujawsko-dobrzyńskiej oraz w czasie postoju i zaniku lądolodu subfazy krajeńsko-wąbrzeskiej (16-17 tys. lat temu).
  
Występują tu strome jary i jeziora rynnowe (Jeziora Bryńskie, Jezioro Górznieńskie). Osią hydrograficzną GLPK jest (częściowo w głębokich jarach) bardzo czysta rzeka Brynica zasilana z wielu źródeł tu występujących.
+
Występują tu strome jary i jeziora rynnowe (Bryńskie, Górznieńskie). Osią hydrograficzną Parku jest rzeka Brynica zasilana z wielu występujących tu źródeł i będąca jedną z najczystszych rzek w regionie.
  
Przeważająca część Parku jest położona na wysokości 120-150 m n.p.m.. Najniżej położony obszar (północno-zachodnia część Parku) leży na wysokości 73 m n.p.m., natomiast najwyższy punkt (Sarnia Góra na południe od jeziora Małe Leżno) leży na wysokości 190,4 m n.p.m.
+
Przeważająca część Parku jest położona na wysokości 120-150 m n.p.m. Najniżej położony obszar (północno-zachodnia część Parku) leży na wysokości 73 m n.p.m., natomiast najwyższy punkt (Sarnia Góra na południe od jeziora Małe Leźno) leży na wysokości 190,4 m n.p.m.
  
Na terenie parku wyróżniono ok. 130 zespołów roślinnych. Dominują fitocenozy leśne, pokrywające około 70% powierzchni Parku. Ze względów przyrodniczych szczególną wartość mają fitocenozy grądowe ''Tilio-Carpinetum''.  
+
Na terenie Parku wyróżniono ok. 130 zespołów roślinnych. Dominują fitocenozy leśne pokrywające około 70% powierzchni Parku. Ze względów przyrodniczych szczególną wartość mają fitocenozy grądowe (''Tilio-Carpinetum'').  
 
<br/>
 
<br/>
 +
 
== Zwierzęta ==
 
== Zwierzęta ==
Na terenie parku występuje ok. 250 gatunków zwierząt kręgowych, w tym ponad 200 objętych ochroną gatunkową. Do najbardziej interesujących mieszkańców Parku można zaliczyć takie gatunki jak: [[żmija zygzakowata]], [[zaskroniec zwyczajny]], [[jaszczurka żyworódka]], [[jaszczurka zwinka]], [[padalec zwyczajny]], [[żaba wodna]], [[żaba moczarowa]], [[ropucha szara]], [[ropucha zielona]], [[ropucha paskówka]], [[rzekotka drzewna]], [[kumak nizinny]], [[traszka zwyczajna]], [[Orlik krzykliwy (Clanga pomarina)|orlik krzykliwy]], [[łabędź niemy]], [[bocian czarny]], [[bocian biały]], [[żuraw]], [[kania czarna]], [[kania ruda]], [[kormoran czarny]], [[mewa pospolita]], [[mewa śmieszka]], [[borsuk]], [[wydra]], [[kuna leśna]], [[kuna domowa]].
+
Na terenie Parku występuje ok. 250 gatunków zwierząt kręgowych, w tym ponad 200 objętych ochroną gatunkową. Wśród najbardziej interesujących znajdują się: [[żmija zygzakowata]], [[zaskroniec zwyczajny]], [[jaszczurka żyworódka]], [[jaszczurka zwinka]], [[padalec zwyczajny]], [[żaba wodna]], [[żaba moczarowa]], [[ropucha szara]], [[ropucha zielona]], [[ropucha paskówka]], [[rzekotka drzewna]], [[kumak nizinny]], [[traszka zwyczajna]], [[Orlik krzykliwy|orlik krzykliwy]], [[łabędź niemy]], [[bocian czarny]], [[bocian biały]], [[żuraw]], [[kania czarna]], [[kania ruda]], [[kormoran czarny]], [[mewa pospolita]], [[mewa śmieszka]], [[borsuk]], [[wydra]], [[kuna leśna]], [[kuna domowa]].
 
<br/>
 
<br/>
 +
 
== Rośliny ==
 
== Rośliny ==
W Parku występujeokoło 900 gatunków roślin naczyniowych. Wśród nich na szczególna uwagę zasługują rzadkie relikty okresu glacjalnego: [[arnika górska]], [[gwiazdnica grubolistna]], [[fiołek torfowy]], [[skalnica torfowiskowa]], [[zimoziół północny]], [[turzyca strunowa]]. Stwierdzono tu 38 gatunków roślin naczyniowych objętych w naszym kraju ochroną gatunkową (m.in. [[cis pospolity]], [[wawrzynek wilczełyko]], [[bluszcz pospolity]], [[sasanka otwarta]]) oraz 15 objętych ochroną częściową.  
+
W Parku występuje około 900 gatunków roślin naczyniowych. Na szczególną uwagę zasługują rzadkie relikty okresu glacjalnego: [[arnika górska]], [[gwiazdnica grubolistna]], [[fiołek torfowy]], [[skalnica torfowiskowa]], [[zimoziół północny]], [[turzyca strunowa]]. Ponadto w Parku stwierdzono 38 gatunków roślin naczyniowych objętych w naszym kraju ochroną gatunkową (m.in. [[cis pospolity]], [[wawrzynek wilczełyko]], [[bluszcz pospolity]], [[sasanka otwarta]]) oraz 15 objętych ochroną częściową.  
 
<br/>
 
<br/>
 +
 
== Ochrona przyrody ==
 
== Ochrona przyrody ==
Park stał się naturalną osłoną dla rezerwatów przyrody oraz terenem badań naukowych. Szczególnym celem ochrony Parku jest zapewnienie warunków dla aktywnych form ochrony i kształtowania środowiska z dopuszczeniem wyłącznie niekolizyjnych form turystyki krajoznawczej. Na terenie Górznieńsko-Lidzbarskiego Parku Krajobrazowego znajduje się siedem uznanych rezerwatów przyrody: „Czarny Bryńsk”, „Jar Brynicy” „Jar Brynicy II”, „Klonowo”, „Mszar Płociczno”, „Ostrowy nad Brynicą”, „Szumny Zdrój”.
+
Park stał się naturalną osłoną dla rezerwatów przyrody oraz terenem badań naukowych. Do najważniejszych zadań Parku należy zapewnienie warunków dla aktywnych form ochrony i kształtowania środowiska z dopuszczeniem wyłącznie niekolizyjnych form turystyki krajoznawczej. Na terenie Górznieńsko-Lidzbarskiego Parku Krajobrazowego znajduje się siedem uznanych rezerwatów przyrody: Czarny Bryńsk, Jar Brynicy, Jar Brynicy II, Klonowo, Mszar Płociczno, Ostrowy nad Brynicą, Szumny Zdrój.
 
<br/>
 
<br/>
 +
 
== Ciekawostki ==
 
== Ciekawostki ==
Na terenie Górznieńsko-Lidzbarskiego Parku Krajobrazowego wyznaczono cztery nowe ścieżki piesze, skierowane głównie do miłośników nordic walkingu, pn. "Górznieńsko-Lidzbarski Nordic Walking Park". Trasy mają swój początek we wsi Ruda przy byłej siedzibie Nadleśnictwa Ruda i tworzą cztery pętle o łącznej długości ok. 29 km.
+
Na terenie Górznieńsko-Lidzbarskiego Parku Krajobrazowego wyznaczono cztery nowe ścieżki piesze pod nazwą "Górznieńsko-Lidzbarski Nordic Walking Park", które są skierowane głównie do miłośników nordic walkingu. Trasy mają swój początek we wsi Ruda przy byłej siedzibie Nadleśnictwa Ruda i tworzą cztery pętle o łącznej długości ok. 29 km.
 
<br/>
 
<br/>
== Bibliografia ==
+
== Zobacz też ==
S. Dąbrowski, B. Polakowski, L. Wołos: ''Obszary chronione i pomniki przyrody województwa warmińsko-mazurskiego''. Urząd Wojewódzki, Wydział Ochrony Środowiska i Rolnictwa w Olsztynie, 1999.  
+
[http://www.glpk.vot.pl/o-parku.html Górznieńsko-Lidzbarski Park Krajobrazowy] [20.05.2014]
 
<br/>
 
<br/>
''Poznajemy Parki Krajobrazowe Warmii i Mazur''. Fundacja Ochrony Wielkich Jezior Mazurskich, Mazurskie Centrum Edukacji Ekologicznej: Giżycko, 2011 [http://www.wfosigw.olsztyn.pl/pliki/poznajemy.pdf]
+
 
<br/>
 
== Linki zewnętrzne ==
 
 
[http://pl.wikipedia.org/wiki/G%C3%B3rznie%C5%84sko-Lidzbarski_Park_Krajobrazowy pl.wikipedia.org, Górznieńsko-Lidzbarski Park Krajobrazowy] [20.05.2014]
 
[http://pl.wikipedia.org/wiki/G%C3%B3rznie%C5%84sko-Lidzbarski_Park_Krajobrazowy pl.wikipedia.org, Górznieńsko-Lidzbarski Park Krajobrazowy] [20.05.2014]
 
<br/>
 
<br/>
 
[http://parkikrajobrazowewarmiimazur.pl/gorznienskolidzbarski/ parkikrajobrazowewarmiimazur.pl] [20.05.2014]
 
[http://parkikrajobrazowewarmiimazur.pl/gorznienskolidzbarski/ parkikrajobrazowewarmiimazur.pl] [20.05.2014]
 
<br/>
 
<br/>
[http://www.glpk.vot.pl/o-parku.html glpk.vot.pl] [20.05.2014]
+
 
 +
== Bibliografia ==
 +
Dąbrowski Stanisław, Polakowski Benon, Wołos Lucjan, ''Obszary chronione i pomniki przyrody województwa warmińsko-mazurskiego'', Olsztyn 1999.
 +
<br/>
 +
''Poznajemy Parki Krajobrazowe Warmii i Mazur'', Giżycko 2011, [http://www.wfosigw.olsztyn.pl/pliki/poznajemy.pdf Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Olsztynie]
 
<br/>
 
<br/>
 
+
[[Kategoria: Przyroda]] [[Kategoria:Natura 2000]] [[Kategoria:Ochrona przyrody]][[Kategoria: Parki krajobrazowe]][[Kategoria: powiat działdowski]] [[Kategoria: Lidzbark (gmina miejsko-wiejska)]]
 
 
[[Kategoria: Przyroda]] [[Kategoria: Natura 2000]] [[Kategoria: Ochrona przyrody]][[Kategoria: Parki Krajobrazowe]] [[Kategoria: gmina Lidzbark]]
 

Aktualna wersja na dzień 08:16, 3 sie 2018

Górznieńsko-Lidzbarski PK

{{{Opis_zdjęcia}}}
Logo Górznieńsko-Lidzbarskiego Parku Krajobrazowego
Państwo  Polska
Data utworzenia 1990 r.
Powierzchnia 27764,3 ha
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Górznieńsko-Lidzbarski PK
Górznieńsko-Lidzbarski PK
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Górznieńsko-Lidzbarski PK
Górznieńsko-Lidzbarski PK
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Górznieńsko-Lidzbarski Park Krajobrazowy – park krajobrazowy utworzony w 1990 r. na mocy porozumienia pomiędzy wojewodą toruńskim i wojewodą ciechanowskim. Od czasu wprowadzenia w 1999 r. nowego podziału administracyjnego kraju park wchodzi w skład trzech województw: kujawsko-pomorskiego, warmińsko-mazurskiego i mazowieckiego. Łącznie zajmuje obszar 27764,3 ha (w tym 8632,7 ha jest położonych w województwie warmińsko-mazurskim, na obszarze gminy Lidzbark). Celem istnienia Parku jest zachowanie bioróżnorodności na terenach o nieznacznych zmianach antropogenicznych pogranicza mezoregionów Garbu Lubawskiego, Pojezierza Dobrzyńskiego i Równiny Urszulewskiej, ochrona geomorfologicznych form młodoglacjalnych oraz popularyzacja i upowszechnienie walorów tego obszaru.

Górznieńsko-Lidzbarski Park Krajobrazowy
Górznieńsko-Lidzbarski Park Krajobrazowy

Fizjogeografia terenu i szata roślinna

Teren Górznieńsko-Lidzbarskiego Parku Krajobrazowego znalazł się w zasięgu ostatniego zlodowacenia skandynawskiego, dlatego też jego rzeźba wykazuje klasyczne cechy krajobrazu młodoglacjalnego. Lądolód, wycofując się z tego terenu, pozostawił zróżnicowanie genetyczne i morfometryczne oraz bogactwo form. Rzeźba obszaru ukształtowała się podczas recesji lądolodu subfazy kujawsko-dobrzyńskiej oraz w czasie postoju i zaniku lądolodu subfazy krajeńsko-wąbrzeskiej (16-17 tys. lat temu).

Występują tu strome jary i jeziora rynnowe (Bryńskie, Górznieńskie). Osią hydrograficzną Parku jest rzeka Brynica zasilana z wielu występujących tu źródeł i będąca jedną z najczystszych rzek w regionie.

Przeważająca część Parku jest położona na wysokości 120-150 m n.p.m. Najniżej położony obszar (północno-zachodnia część Parku) leży na wysokości 73 m n.p.m., natomiast najwyższy punkt (Sarnia Góra na południe od jeziora Małe Leźno) leży na wysokości 190,4 m n.p.m.

Na terenie Parku wyróżniono ok. 130 zespołów roślinnych. Dominują fitocenozy leśne pokrywające około 70% powierzchni Parku. Ze względów przyrodniczych szczególną wartość mają fitocenozy grądowe (Tilio-Carpinetum).

Zwierzęta

Na terenie Parku występuje ok. 250 gatunków zwierząt kręgowych, w tym ponad 200 objętych ochroną gatunkową. Wśród najbardziej interesujących znajdują się: żmija zygzakowata, zaskroniec zwyczajny, jaszczurka żyworódka, jaszczurka zwinka, padalec zwyczajny, żaba wodna, żaba moczarowa, ropucha szara, ropucha zielona, ropucha paskówka, rzekotka drzewna, kumak nizinny, traszka zwyczajna, orlik krzykliwy, łabędź niemy, bocian czarny, bocian biały, żuraw, kania czarna, kania ruda, kormoran czarny, mewa pospolita, mewa śmieszka, borsuk, wydra, kuna leśna, kuna domowa.

Rośliny

W Parku występuje około 900 gatunków roślin naczyniowych. Na szczególną uwagę zasługują rzadkie relikty okresu glacjalnego: arnika górska, gwiazdnica grubolistna, fiołek torfowy, skalnica torfowiskowa, zimoziół północny, turzyca strunowa. Ponadto w Parku stwierdzono 38 gatunków roślin naczyniowych objętych w naszym kraju ochroną gatunkową (m.in. cis pospolity, wawrzynek wilczełyko, bluszcz pospolity, sasanka otwarta) oraz 15 objętych ochroną częściową.

Ochrona przyrody

Park stał się naturalną osłoną dla rezerwatów przyrody oraz terenem badań naukowych. Do najważniejszych zadań Parku należy zapewnienie warunków dla aktywnych form ochrony i kształtowania środowiska z dopuszczeniem wyłącznie niekolizyjnych form turystyki krajoznawczej. Na terenie Górznieńsko-Lidzbarskiego Parku Krajobrazowego znajduje się siedem uznanych rezerwatów przyrody: Czarny Bryńsk, Jar Brynicy, Jar Brynicy II, Klonowo, Mszar Płociczno, Ostrowy nad Brynicą, Szumny Zdrój.

Ciekawostki

Na terenie Górznieńsko-Lidzbarskiego Parku Krajobrazowego wyznaczono cztery nowe ścieżki piesze pod nazwą "Górznieńsko-Lidzbarski Nordic Walking Park", które są skierowane głównie do miłośników nordic walkingu. Trasy mają swój początek we wsi Ruda przy byłej siedzibie Nadleśnictwa Ruda i tworzą cztery pętle o łącznej długości ok. 29 km.

Zobacz też

Górznieńsko-Lidzbarski Park Krajobrazowy [20.05.2014]

pl.wikipedia.org, Górznieńsko-Lidzbarski Park Krajobrazowy [20.05.2014]
parkikrajobrazowewarmiimazur.pl [20.05.2014]

Bibliografia

Dąbrowski Stanisław, Polakowski Benon, Wołos Lucjan, Obszary chronione i pomniki przyrody województwa warmińsko-mazurskiego, Olsztyn 1999.
Poznajemy Parki Krajobrazowe Warmii i Mazur, Giżycko 2011, Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Olsztynie