Srokowo: Różnice pomiędzy wersjami

	Srokowo
	Herb Srokowa
	; Ratusz w Srokowie. Fot. Andrzej Gondek. Źródło: Commons Wikimedia [14.12.2014]
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	kętrzyński
Gmina	Srokowo
Liczba ludności (2009)	1455
	Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego ; Srokowo
	Położenie na mapie Polski ; Srokowo
	{{#invoke:Koordynaty\|szablon}}

[wersja nieprzejrzana]

[wersja zweryfikowana]

Aktualna wersja na dzień 08:21, 28 sie 2015

Srokowo (niem. Drengfurth) – wieś gminna położona w województwie warmińsko-mazurskim w powiecie kętrzyńskim w gminie Srokowo. W latach 1975-1998 miejscowość należała do województwa olsztyńskiego. W 2009 roku była zamieszkana przez 1455 osób. Aktualnie funkcję wójta sprawuje Franciszek Andruszkiewicz^[1].

Kościół pw. Podwyższenia Świętego Krzyża w Srokowie. Fot. Janericloebe. Źródło: Commons Wikimedia [14.12.2014]

Wieża Bismarcka w Srokowie. Fot. Janericloebe. Źródło: Commons Wikimedia [14.12.2014]

Srokowo.Pomnik ku czci ofiar I wojny światowej. Fot. Janericloebe. Źródło: Commons Wikimedia [14.12.2014]

Charakterystyka fizjograficzna

Srokowo jest położone w odległości 20 km od Kętrzyna, nad rzeką Omet.

Dzieje miejscowości

Pierwsza informacja dotycząca Srokowa, a właściwie ówczesnej osady o nazwie Drengfurth, pochodzi z 1397 roku. Sześć lat później została ona nadana jako lenno Tomaszowi Wickerau, właścicielowi wsi Rydzówka. W 1405 roku wielki mistrz krzyżacki Konrad von Jungingen wystawił na prawie chełmińskim przywilej dla Srokowa, w którym nadawał osadzie prawa miejskie. Zasadźcami i jednocześnie pierwszymi sołtysami byli bracia Peter i Seyfahrt Wolf.

Srokowo posiadało wybieralną radę miejską, która wyznaczała burmistrza. Władza sądownicza spoczywała w rękach miejskich ławników. W 1562 roku Srokowo otrzymało przywilej uprawniający do organizowania corocznego jarmarku. W 1658 roku w mieście wybuchł pożar, który strawił większość zabudowań, w tym miejscowy kościół. Odbudowa trwała kilka lat. Rok wcześniej na Srokowo napadli Tatarzy, którzy m.in. podpalili ratusz wzniesiony w 1611 roku.

Na początku XVIII wieku Srokowo spustoszyła epidemia dżumy. W 1805 roku miasto wybrano na kwaterę główną gen. von Reichela. Dwa lata później stacjonowali tu Francuzi. W 1812 roku wracający z Rosji żołnierze napoleońscy również nie oszczędzili miasta.

W 1820 roku uruchomiono drugą szkołę. Dziesięć lat później otwarto szpital połączony z przytułkiem dla ubogich. W 1879 roku miejscowość była zamieszkana przez 1240 osób. W roku 1887 roku Srokowo otrzymało połączenie linią kolei wąskotorowej z Kętrzynem.

W okresie I wojny światowej w Srokowie stacjonował krótko gen. Scheidemann, któremu towarzyszyli Kozacy pustoszący okolice. Po 1918 roku w mieście uruchomiona została fabryka maszyn. W 1928 roku wzniesiono budynek nowej szkoły. Przed 1939 roku wybudowano także schronisko młodzieżowe i osiedle domków jednorodzinnych. Przed wybuchem II wojny światowej w Srokowie działały dwa młyny, trzy tartaki, masarnie, zakłady ogrodnicze, piekarnie, dwa hotele, kilka sklepów, apteka, gabinety lekarskie i weterynarz. W 1939 roku w miasto liczyło 2293 osoby.

19 stycznia 1945 roku do miasta wkroczyli żołnierze Armii Czerwonej. Dochodziło do egzekucji dokonywanych na Niemcach i francuskich jeńcach wojennych, zatrudnionych jako robotnicy przymusowi w miejscowych gospodarstwach. Wszystkie pozostałe w mieście i okolicy kobiety zostały wywiezione na Syberię. Zabudowa Srokowa uległa zniszczeniu w 60%.

Po zakończeniu II wojny światowej do Srokowa przybyli przesiedleńcy z Wołynia, Wileńszczyzny i Białostocczyzny. W 1946 roku Srokowo utraciło prawa miejskie. W tym samym roku uruchomiony został ośrodek zdrowia, odbudowano miejscową szkołę, a pracę podjęły dwa młyny i mleczarnia. W 1950 roku miasto przyjęło nazwę Srokowo. Upamiętniono tym samym postać Stanisława Srokowskiego, geografa i pierwszego przewodniczącego Państwowej Komisji Ustalania Nazw Miejscowych. W 1968 roku w Srokowie wybudowano dom kultury z salą kinową, czytelnią i biblioteką.

Gmina Srokowo należy do następujących stowarzyszeń: Związek Gmin "Barcja", Związek Gmin Warmińsko-Mazurskich,Związek Stowarzyszeń na Rzecz Rozwoju Gmin Północnego Obszaru Wielkich Jezior Mazurskich. W miejscowości działa Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej.

Kultura

Organizacje i stowarzyszenia

Religia

Parafia pw. Podwyższenia Krzyża Świętego
Kościół filialny parafii ewangelicko-augsburskiej w Kętrzynie

Edukacja

Turystyka

Zabytki

Kościół pw. Świętego Krzyża, wzniesiony w 1409 r.
Kościół ewangelicko-augsburski, z 1. połowy XX wieku
Plebania parafii rzymskokatolickiej wzniesiona w połowie XIX wieku
Założenie urbanistyczne Starego Miasta z 1405 r.
Ratusz wybudowany w latach 1775-1778
Kaplica cmentarna w 1843 r.
Ruiny wieży widokowej (Wieży Bismarcka), wzniesionej w 1902 r. wraz z otoczeniem parkowym
Domy przy ul. Wileńskiej, Rynek, Strzeleckiej, Traugutta, Piekarskiej, Leśnej, Chopina, Barciańskiej, wzniesione W XVIII i XIX wieku
Spichlerz z 1709 r.
Pomnik ku czci ofiar I wojny światowej, wystawiony w 1924 r. w pobliżu Wieży Bismarcka
Kwatera wojenna z czasów I wojny światowej; miejsce spoczynku niemieckich żołnierzy

Zobacz też

Linia kolejowa Kętrzyn - Węgorzewo

Przypisy

↑ Gmina Srokowo

Bibliografia

Achremczyk Stanisław, Historia Warmii i Mazur, t. I-II, Olsztyn 2010-2011.
Licharewa Zofia, Kętrzyn. Z dziejów miasta i powiatu, Olsztyn 1962.
Rzempołuch Andrzej, Przewodnik po zabytkach dawnych Prus Wschodnich, Olsztyn 1992.
Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
Bank Danych Lokalnych GUS [14.12.2014]
jerzysikorski.pl, historia Srokowa [14.12.2014]
Oficjalna strona gminy Srokowo [14.12.2014]
Szkoła Podstawowa w Srokowie [14.12.2014]
Świadomie Aktywni [14.12.2014]

[1] Gmina Srokowo

[1]

@@ Linia 6: / Linia 6: @@
   |dopełniacz wsi        = Srokowa
   |zdjęcie               = Ratusz w Srokowie.jpg
-  |opis zdjęcia          = Ratusz w Srokowie [http://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Town_hall_in_Srokowo#mediaviewer/File:Ratusz_Srokowo.jpg] [dostęp: 14.12.2014]
+  |opis zdjęcia          = Ratusz w Srokowie. Fot. Andrzej Gondek. Źródło: [http://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Town_hall_in_Srokowo#mediaviewer/File:Ratusz_Srokowo.jpg Commons Wikimedia] [14.12.2014]
   |rodzaj miejscowości   =
   |województwo           = warmińsko-mazurskie
@@ Linia 28: / Linia 28: @@
   |wikisłownik           =
   |www                   =
-}}<br/>
+}}
-''' Srokowo '''(niem.'' Drengfurth'') – wieś gminna położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]] w [[powiat kętrzyński|powiecie kętrzyńskim]] w [[gmina Srokowo|gminie Srokowo]]. W latach 1975-1998 miejscowość położona była w [[województwo olsztyńskie|województwie olsztyńskim]]. Miejscowość w 2009 roku była zamieszkana przez 1455 osób. Aktualnie funkcję wójta sprawuje [[Franciszek Andruszkiewicz]] <ref>http://www.srokowo.iaw.pl/pl/47600/0/Wojt_Gminy.html [dostęp: 14.12.2014].</ref>.<br/><br/>
+''' Srokowo '''(niem. ''Drengfurth'') – wieś gminna położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]] w [[powiat kętrzyński|powiecie kętrzyńskim]] w [[Srokowo (gmina wiejska)|gminie Srokowo]]. W latach 1975-1998 miejscowość należała do województwa olsztyńskiego. W 2009 roku była zamieszkana przez 1455 osób. Aktualnie funkcję wójta sprawuje [[Franciszek Andruszkiewicz]]<ref>[http://www.srokowo.warmia.mazury.pl/pl/wladze-gminy/wojt Gmina Srokowo] </ref>.
+<br/><br/>
+[[File: Kościół pw. Podwyższenia Świętego Krzyża w Srokowie.jpg|right|thumb|290 px|Kościół pw. Podwyższenia Świętego Krzyża w Srokowie. Fot. Janericloebe. Źródło: [http://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Holy_Cross_church_in_Srokowo#mediaviewer/File:Srokowo_Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_002.JPG Commons Wikimedia] [14.12.2014]]]
+[[File:Wieża Bismarcka w Srokowie.jpg|thumb|290 px|right|Wieża Bismarcka w Srokowie. Fot. Janericloebe. Źródło: [http://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Bismarck_tower_in_Srokowo#mediaviewer/File:Srokowo_Wie%C5%BCy_Bismarcka_009.JPG Commons Wikimedia] [14.12.2014]]]
+[[File:Srokowo.Pomnik ku czci ofiar I wojny światowej.jpg|thumb|290 px|right|Srokowo.Pomnik ku czci ofiar I wojny światowej. Fot. Janericloebe. Źródło: [http://commons.wikimedia.org/wiki/Category:World_War_I_monument_in_Srokowo#mediaviewer/File:Srokowo_005.JPG Commons Wikimedia] [14.12.2014]]]
 == Charakterystyka fizjograficzna ==
-Srokowo jest położone w odległości 20 km od [[Kętrzyn|Kętrzyna]] nad rzeką [[Rzeka Omet|Omet]].
+Srokowo jest położone w odległości 20 km od [[Kętrzyn|Kętrzyna]], nad rzeką [[Rzeka Omet|Omet]].
 <br/>
 == Dzieje miejscowości ==
-[[File: Kościół pw. Podwyższenia Świętego Krzyża w Srokowie.jpg|left|thumb|242 px|Kościół pw. Podwyższenia Świętego Krzyża w Srokowie [http://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Holy_Cross_church_in_Srokowo#mediaviewer/File:Srokowo_Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_002.JPG] [dostęp: 14.12.2014]]]
+Pierwsza informacja dotycząca Srokowa, a właściwie ówczesnej osady o nazwie Drengfurth, pochodzi z 1397 roku. Sześć lat później została ona nadana jako lenno Tomaszowi Wickerau, właścicielowi wsi [[Rydzówka]].
-[[File:Wieża Bismarcka w Srokowie.jpg|thumb|242 px|left|Wieża Bismarcka w Srokowie [http://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Bismarck_tower_in_Srokowo#mediaviewer/File:Srokowo_Wie%C5%BCy_Bismarcka_009.JPG] [dostęp: 14.12.2014]]]
+W 1405 roku wielki mistrz krzyżacki [[Konrad von Jungingen]] wystawił na [[prawo chełmińskie|prawie chełmińskim]] przywilej dla Srokowa, w którym nadawał osadzie prawa miejskie. Zasadźcami i jednocześnie pierwszymi sołtysami byli bracia Peter i Seyfahrt Wolf.
+Srokowo posiadało wybieralną radę miejską, która wyznaczała burmistrza. Władza sądownicza spoczywała w rękach miejskich ławników. W 1562 roku Srokowo otrzymało przywilej uprawniający do organizowania corocznego jarmarku. W 1658 roku w mieście wybuchł pożar, który strawił większość zabudowań, w tym miejscowy kościół. Odbudowa trwała kilka lat. Rok wcześniej na Srokowo napadli [[Najazd Tatrów na Prusy|Tatarzy]], którzy m.in. podpalili ratusz wzniesiony w 1611 roku.
+Na początku XVIII wieku Srokowo spustoszyła [[Epidemia dżumy 1709-1711|epidemia dżumy]]. W 1805 roku miasto wybrano na kwaterę główną gen. von Reichela. Dwa lata później stacjonowali tu Francuzi. W 1812 roku wracający z Rosji żołnierze napoleońscy również nie oszczędzili miasta.
+W 1820 roku uruchomiono drugą szkołę. Dziesięć lat później otwarto szpital połączony z przytułkiem dla ubogich. W 1879 roku miejscowość była zamieszkana przez  1240 osób. W roku 1887 roku Srokowo otrzymało [[Linia kolejowa Kętrzyn - Węgorzewo|połączenie linią kolei wąskotorowej]] z [[Kętrzyn|Kętrzynem]].
+W okresie I wojny światowej w Srokowie stacjonował krótko gen. Scheidemann, któremu towarzyszyli Kozacy pustoszący okolice. Po 1918 roku w mieście uruchomiona została fabryka maszyn. W 1928 roku wzniesiono budynek nowej szkoły. Przed 1939 roku wybudowano także schronisko młodzieżowe i osiedle domków jednorodzinnych. Przed wybuchem II wojny światowej w Srokowie działały dwa młyny, trzy tartaki, masarnie, zakłady ogrodnicze, piekarnie, dwa hotele, kilka sklepów, apteka, gabinety lekarskie i weterynarz. W 1939 roku w miasto liczyło 2293 osoby.
+stycznia 1945 roku do miasta wkroczyli żołnierze Armii Czerwonej. Dochodziło do egzekucji dokonywanych na Niemcach i francuskich jeńcach wojennych, zatrudnionych jako robotnicy przymusowi w miejscowych gospodarstwach. Wszystkie pozostałe w mieście i okolicy kobiety zostały wywiezione na Syberię. Zabudowa Srokowa uległa zniszczeniu w 60%.
+Po zakończeniu II wojny światowej do Srokowa przybyli przesiedleńcy z Wołynia, Wileńszczyzny i Białostocczyzny. W 1946 roku Srokowo utraciło prawa miejskie. W tym samym roku uruchomiony został ośrodek zdrowia, odbudowano miejscową szkołę, a pracę podjęły dwa młyny i mleczarnia. W 1950 roku miasto przyjęło nazwę Srokowo. Upamiętniono tym samym postać [[Stanisław Srokowski|Stanisława Srokowskiego]], geografa i pierwszego przewodniczącego Państwowej Komisji Ustalania Nazw Miejscowych. W 1968 roku w Srokowie wybudowano dom kultury z salą kinową, czytelnią i biblioteką.
 Gmina Srokowo należy do następujących stowarzyszeń: [[Związek Gmin "Barcja"]], [[Związek Gmin Warmińsko-Mazurskich]],[[Związek Stowarzyszeń na Rzecz Rozwoju Gmin Północnego Obszaru Wielkich Jezior Mazurskich]]. W miejscowości działa Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej.
 <br/>
@@ Linia 48: / Linia 64: @@
 *[[lkwim:Dni Srokowa 2005| Dni Srokowa]]
 *[[lkwim:Międzynarodowy Przegląd Kolęd i Pastorałek w Srokowie|Międzynarodowy Przegląd Kolęd i Pastorałek]]
-<br/>
 ==Organizacje i stowarzyszenia==
 *[[Stowarzyszenie Świadomie Aktywni w Srokowie|Stowarzyszenie Świadomie Aktywni]]
 *[[Stowarzyszenie Lokalna Grupa Rybacka "Wielkie Jeziora Mazurskie"]]
-<br/>
 == Religia ==
 *[[Parafia pw. Podwyższenia Krzyża Świętego w Srokowie|Parafia pw. Podwyższenia Krzyża Świętego]]
 *Kościół filialny [[Parafia Ewangelicko-Augsburska  w Kętrzynie|parafii ewangelicko-augsburskiej w Kętrzynie]]
-[[File:Srokowo.Pomnik ku czci ofiar I wojny światowej.jpg|thumb|242 px|Srokowo.Pomnik ku czci ofiar I wojny światowej [http://commons.wikimedia.org/wiki/Category:World_War_I_monument_in_Srokowo#mediaviewer/File:Srokowo_005.JPG] [dostęp: 14.12.2014]]]
-<br/>
 ==Edukacja==
 *[[Szkoła Podstawowa w Srokowie|Szkoła Podstawowa]]
 *[[Gimnazjum nr 1 w Srokowie]]
-<br/>
 ==Turystyka==
 *[[Stowarzyszenie "Mazurski Trakt Konny"]]
 *[[Rezerwat Kałeckie Błota]]
 *[[Rezerwat Bajory]]
-<br/>
 == Zabytki ==
 *[[lkwim:Kościół pw. Krzyża Świętego w Srokowie| Kościół pw. Świętego Krzyża]], wzniesiony w 1409 r.
 *Kościół ewangelicko-augsburski, z 1. połowy XX wieku
-*Plebania parafii rzymsko-katolickiej, wzniesiona w połowie XIX wieku
+*Plebania parafii rzymskokatolickiej wzniesiona w połowie XIX wieku
 *Założenie urbanistyczne Starego Miasta z 1405 r.
-*Ratusz, wybudowany w latach 1775-1778
+*Ratusz wybudowany w latach 1775-1778
 *Kaplica cmentarna w 1843 r.
 *Ruiny wieży widokowej (Wieży Bismarcka), wzniesionej w 1902 r. wraz z otoczeniem parkowym
 *Domy przy ul. Wileńskiej, Rynek, Strzeleckiej, Traugutta, Piekarskiej, Leśnej, Chopina, Barciańskiej, wzniesione W XVIII i XIX wieku
 *Spichlerz z 1709 r.
+*Pomnik ku czci ofiar I wojny światowej, wystawiony w 1924 r. w pobliżu Wieży Bismarcka
-<br/>
+*Kwatera wojenna z czasów I wojny światowej; miejsce spoczynku niemieckich żołnierzy
+==Zobacz też==
+[[Linia kolejowa Kętrzyn - Węgorzewo]]
+{{Przypisy}}
+<references/>
 == Bibliografia ==
-#Achremczyk Stanisław, ''Historia Warmii i Mazur'', t. I-II, Olsztyn 2010-2011.
+Achremczyk Stanisław, ''Historia Warmii i Mazur'', t. I-II, Olsztyn 2010-2011.<br/>
-#''Licharewa Zofia, Kętrzyn. Z dziejów miasta i powiatu'', Olsztyn 1962.
+''Licharewa Zofia, Kętrzyn. Z dziejów miasta i powiatu'', Olsztyn 1962.<br/>
-#Rzempołuch Andrzej, ''Przewodnik po zabytkach dawnych Prus Wschodnich'', Olsztyn 1992.
+Rzempołuch Andrzej, ''Przewodnik po zabytkach dawnych Prus Wschodnich'', Olsztyn 1992.<br/>
-#''Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany'', red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
+''Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany'', red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.<br/>
-#[http://stat.gov.pl/bdl/app/miejsc_w.display?p_id=6228&p_token=0.14971882130889413| Bank Danych Lokalnych GUS] [dostęp: 14.12.2014].
+[http://stat.gov.pl/bdl/app/miejsc_w.display?p_id=6228&p_token=0.14971882130889413 Bank Danych Lokalnych GUS] [14.12.2014]<br/>
-#[http://www.jerzysikorski.pl/historia-miasta-srokowo| Historia miasta] [dostęp: 14.12.2014].
+[http://www.jerzysikorski.pl/historia-miasta-srokowo| jerzysikorski.pl, historia Srokowa] [14.12.2014]<br/>
-#[http://www.srokowo.iaw.pl/pl| Oficjalna strona gminy Srokowo] [dostęp: 14.12.2014].
+[http://www.srokowo.iaw.pl/pl| Oficjalna strona gminy Srokowo] [14.12.2014]<br/>
-#[http://spsrokowo.edupage.org| Szkoła Podstawowa w Srokowie] [dostęp: 14.12.2014].
+[http://spsrokowo.edupage.org| Szkoła Podstawowa w Srokowie] [14.12.2014]<br/>
-#[http://www.srokowo-online.pl|Stowarzyszenie Świadomie Aktywni] [dostęp: 14.12.2014].
+[http://www.srokowo-online.pl|Stowarzyszenie Świadomie Aktywni] [14.12.2014]<br/>
-<br/>
-{{Przypisy}}
-<references>
-<br/>
-== Zobacz też ==
 <br/>
-[[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat kętrzyński]] [[Kategoria: Gmina Srokowo (wiejska)]] [[Kategoria: Wsie sołeckie]] [[Kategoria: Kultura]] [[Kategoria: Zabytki]] [[Kategoria: Kościoły]]
+[[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat kętrzyński]] [[Kategoria: Srokowo (gmina wiejska)]] [[Kategoria: Wsie sołeckie]] [[Kategoria: Wsie gminne]][[Kategoria: 1301-1400]]