Powiat olsztyński

Powiat olsztyński
Herb powiatu
Położenie na mapie województwa
Województwo	warmińsko-mazurskie
Siedziba władz powiatu	Olsztyn
Starosta	Małgorzata Chyziak
Powierzchnia	2838,02 km²
Ludność  • liczba  • gęstość	118 063 43 osób/km²
Urbanizacja	35,05%
Tablica rejestracyjna	NOL
gminy miejskie miejsko-wiejskie 5 wiejskie 7
Adres starostwa powiatowego	pl. Józefa Bema 5 10-516 Olsztyn

Powiat olsztyński - powiat znajdujący się w centralnej części województwa warmińsko-mazurskiego. Siedzibą powiatu jest Olsztyn. Powiat graniczy z powiatami ostródzkim, lidzbarskim, bartoszyckim, kętrzyńskim, mrągowskim, szczycieńskim i nidzickim.

Strefa ekonomiczna w Barczewie wmsse.com.pl [22.10.2014]

Strefa ekonomiczna w Biskupcu wmsse.com.pl [22.10.2014]

Strefa ekonomiczna w Dobrym Mieście wmsse.com.pl [22.10.2014]

Strefa ekonomiczna w Olsztynku wmsse.com.pl [22.10.2014]

Sanktuarium Maryjne w Gietrzwałdzie
Fot. Bogitor. Źródło: Commons Wikimedia

Powierzchnia powiatu

Całkowita powierzchnia powiatu wynosi 2838,02 km2. Gęstość zaludnienia na km2 to 43 osoby Pod względem powierzchni i liczby mieszkańców jest to największy powiat w województwie i jeden z największych w Polsce.

Miasta i gminy na terenie starostwa

W obrębie powiatu mamy 5 miast: Barczewo, Biskupiec, Dobre Miasto, Jeziorany, Olsztynek. Jest to powiat ziemski, który dzieli się na 12 gmin:

• Barczewo,
• Biskupiec,
• Dobre Miasto,
• Dywity,
• Gietrzwałd,
• Jeziorany,
• Jonkowo,
• Kolno,
• Olsztynek,
• Purdę,
• Stawigudę,
• Świątki.

Historia jako jednostki administracyjnej

Obszar powiatu olsztyńskiego odpowiada w dużym stopniu pruskiej Ziemi Bertingen. Po przybyciu zakonu krzyżackiego obszar ten przekazano biskupom warmińskim jako część ich domeny i podzielono na komornictwa olsztyńskie, barczewskie, dobromiejskie, jeziorańskie i reszelskie. Podział na komornictwa utrzymał się po wcieleniu Warmii do Polski w 1466 roku i aż do 1772 roku, gdy teren ten wszedł w skład królestwa Prus.

W 1818 roku na obszarze dzisiejszego powiatu olsztyńskiego utworzono dwa poiwaty: olsztyński i reszelski. Siedzibą powiatu olsztyńskiego był Olsztyn, zaś reszelskiego początkowo Bęsia, na krótki czas Reszel a następnie, od 1862 roku Biskupiec. Powiaty znajdowały się w rejencji królewieckiej, a od 1905 roku olsztyńskiej.

Po 1945 roku utrzymano powiaty olsztyński i reszelski - ten drugi istniał do 1958 roku, kiedy to został przemianowany na powiat biskupiecki, który istniał (z drobnymi zmianami terytorialnymi - w tym przeniesieniem Reszla do powiatu kętrzyńskiego w 1972 roku) aż do reformy administracyjnej 1975 roku.

W czasie reformy 1999 roku nie utworzono powiatu reszelskiego i biskupieckiego. Większość obszaru dawnego powiatu biskupieckiego wcielono do powiatu olsztyńskiego, poza Reszlem, który pozostał w powiecie kętrzyńskim.

Gospodarka

Na terenie powiatu olsztyńskiego funkcjonują cztery specjalne strefy ekonomiczne. Ulokowane są w gminach Barczewo, Biskupiec, Dobre Miasto i Olsztynek. Przedsiębiorcy działający na terenie Warmińsko-Mazurskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej w ramach „Zezwolenia na prowadzenie działalności gospodarczej na terenie Warmińsko-Mazurskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej” mają prawo do korzystania z pomocy publicznej w postaci zwolnienia z podatku dochodowego. W myśl obowiązujących przepisów województwo warmińsko-mazurskie należy do obszaru, na którym przedsiębiorca może otrzymać najwyższą, w skali kraju pomoc publiczną. Całkowity obszar terenów objętych czterema strefami wynosi 103 hektary

• W Barczewie granicami objętych jest 11,6 ha gruntów położonych przy ul. Wojska Polskiego;
• W Biskupcu granicami objętych jest 17,3 ha gruntów położonych przy drodze krajowej nr 16;
• W gminie Dobre Miasto granicami objętych jest 43,8 ha gruntów. Na obszar ten składają się następujące kompleksy:
  • Kompleks Fabryczna;
  • Kompleks Spichrzowa (te dwa o łącznej powierzchni 24,4 ha są zlokalizowane w rejonie drogi wylotowej w kierunku Miłakowa;
  • Kompleks Olsztyńska o powierzchni 19,4 ha (przy drodze wylotowej w kierunku Olsztyna).

W 2013 r. dochody gmin na 1 mieszkańca w powiecie wyniosły 3203 zł, przy średniej krajowej wynoszącej 3099 zł. Przy czym stopa bezrobocia to 22,8% ogółu mieszkańców.

W tym samym roku środki na finansowanie lub współfinansowanie projektów unijnych wyniosły 4,9 mln zł.

Według danych GUS, powiat zajmuje 11 miejsce wśród wszystkich powiatów województwa warmińsko-mazurskiego

Kultura

• Imprezy

Wojewódzki Przegląd Kapel i Zespołów Śpiewaczych w Jezioranach 1999

Szkolnictwo

• Szkoły podstawowe – 59
  • w tym specjalne – 3
• Gimnazja – 27
  • w tym specjalne – 3
• Szkoły ponadgimnazjalne – 19

Palcówki w poszczególnych gminach:

Barczewo

• Przedszkole Miejskie w Barczewie
• Szkoła Podstawowa nr 1 im. Feliksa Nowowiejskiego w Barczewie
• Gimnazjum nr 1 im. Ziemi Warmińskiej w Barczewie
• Gimnazjum nr 2 w Barczewie
• Szkoła Podstawowa w Bartołtach Wielkich
• Zespół Szkolno-Przedszkolny w Łęgajnach: Przedszkole Publiczne w Łęgajnach, Szkoła Podstawowa im. Jana Pawła II w Łęgajnach oraz Szkoła Filialna w Barczewku
• Niepubliczny Zespół Szkół i Placówek "Edukacja dla Przyszłości": Niepubliczne Przedszkole "Warmińska Bajka" w Lamkowie, Niepubliczna Szkoła Podstawowa im. Franciszka Szczepańskiego w Lamkowie
• Niepubliczny Zespół Szkół i Placówek w Kronowie: Niepubliczne Przedszkole w Kronowie, Niepubliczna Szkoła Podstawowa w Kronowie
• Niepubliczny Zespół Szkół i Placówek w Ramsowie: Niepubliczne Przedszkole w Ramsowie, Niepubliczna Szkoła Podstawowa w Ramsowie, Niepubliczne Gimnazjum w Ramsowie
• Niepubliczny Zespół Szkół i Placówek w Wipsowie: Niepubliczne Przedszkole w Wipsowie, Niepubliczna Szkoła Podstawowa im. Augustyny Wiewiorry w Wipsowie, Niepubliczne Gimnazjum w Wipsowie
• Niepubliczne Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych

W gminie funkcjonuje również Zakład Poprawczy.

Biskupiec

Dobre Miasto

Dywity

Gietrzwałd

Jeziorany

Jonkowo

Kolno

Olsztynek

Purda

Stawiguda

Świątki