Mazurski Park Krajobrazowy
Mazurski Park Krajobrazowy | |
| |
Logo Mazurskiego Parku Krajobrazowego | |
Państwo | Polska |
Data utworzenia | 1977 |
Powierzchnia | 53 655 ha |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} |
Mazurski Park Krajobrazowy
Spis treści
O Parku
Mazurski Park Krajobrazowy położony jest w województwie warmińsko-mazurskim (na terenie gmin Piecki, Mrągowo, Świętajno, Ruciane-Nida, Mikołajki, Orzysz i Pisz) w powiatach mrągowskim, piskim i szczycieńskim. Powierzchnia Parku wynosi 53 655 ha, a jego strefy ochronnej 18 608 ha. Jest to jeden z największych parków krajobrazowych
w Polsce.
Został utworzony w grudniu 1977 roku (na podstawie uchwały Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z 1970 roku). Celem jego utworzenia było zachowanie wartości malowniczego, jeziornego krajobrazu polodowcowego, bogatej fauny i flory, a także wartości kulturowych i historycznych Polski północno-wschodniej. W granicach Parku znajduje się największe w Polsce jezioro Śniardwy oraz północna część Puszczy Piskiej z rzeką Krutynią.
W Mazurskim Parku Krajobrazowym znajduje się 55 jednostek osadniczych, a liczba stałych mieszkańców Parku wynosi ok. 11 tys. Siedziba Parku mieści się w miejscowości Krutyń.
Fizjogeografia terenu i szata roślinna
Charakterystyczne dla Parku są liczne jeziora z największym jeziorem jezioro Śniardwy|Śniardwy (powierzchnia 11 416 ha wraz z jeziorami Kaczerajno i Seksty). Dużymi jeziorami są: Bełdany (941 ha), Mokre (815 ha), Łuknajno (692 ha), Mikołajskie (498 ha), Warnołty (465 ha) i Zdrużno (252 ha). Ciekawostką przyrodniczą w dorzeczu Krutyni jest obecność ponad 20 małych, śródleśnych jeziorek dystroficznych. Zajmują one bezodpływowe zagłębienia, najczęściej w terenach piaszczystych. Oprócz rzeki Krutyni i jezior, występują tu liczne strumienie o czystej wodzie, które niejednokrotnie mają charakter małych rzeczek.
Charakterystycznym zbiorowiskiem roślinnym na terenach morenowych Parku jest grąd – wielogatunkowy las liściasty, w którym drzewostan tworzą przede wszystkim: dąb szypułkowy, lipa drobnolistna, grab zwyczajny, klon zwyczajny.
Dla terenów sandrowych Parku charakterystyczny jest bór sosnowy, w którym dominuje sosna zwyczajna, często z domieszką świerka i brzozy, a w runie występują licznie – borówka czarna, borówka brusznica, mącznica lekarska, pomocnik baldaszkowy, widłak goździsty i spłaszczony. W zbiorowisku tym występuje jałowiec pospolity.
Przez Park przebiega wschodnia granica zasięgu buka zwyczajnego.
Zwierzęta
Fauna Mazurskiego Parku Krajobrazowego należy do najbogatszych w Polsce. Dobrze poznane są tu kręgowce, natomiast zwierzęta bezkręgowe wymagają opracowania. Do często spotykanych ssaków należą tu: jeleń, sarna, dzik, zając, wiewiórka, lis, jenot, kuna, łasica, tchórz, jeż, kret oraz ryjówki i nietoperze. Spotyka się też łosie, wilki, wydry, gronostaje, borsuki, bobry, a z drobnych ssaków rzęsorka.
Bardzo rzadkie są rysie. W ostatnich latach rozprzestrzeniła się tu norka amerykańska, czyniąc spustoszenie wśród gniazd ptaków środowisk podmokłych. Na terenie Parku występuje wiele rzadkich i ginących ptaków. Do takich możemy zaliczyć największego naszego ptaka drapieżnego – bielika, rybołowa, orlika krzykliwego, bociana czarnego, puchacza, cietrzewia. Oprócz nich godnymi wymienienia są: kanie – czarna i ruda, trzmielojad, sokół kobuz, [błotniak zbożowy]], sowa uralska, żuraw, kormoran, łabędź niemy, tracz nurogęś, czapla siwa, rybitwa czarna, bąk, czajka, dzięcioł czarny i zielony, jarząbek, orzechówka, krzyżodziób świerkowy, wilga, gołąb siniak, dudek, zimorodek, sporadycznie spotykana kraska. Nad górną Krutynią i na strumieniu Pierwos, w okresie jesienno-zimowym, nierzadko obserwować można pluszcze. Licznym ptakiem na omawianym terenie jest bocian biały, który został uznany za symbol Mazurskiego Parku Krajobrazowego.
Rośliny
Flora Mazurskiego Parku Krajobrazowego jest stosunkowo dobrze poznana (dotyczy to głównie roślin naczyniowych), bogata jak na warunki Polski północno-wschodniej i dobrze zachowana. Szczególnie interesujące gatunki stwierdzone na terenie Parku to: cis, 15 gatunków storczyków - m.in. z listerą sercowatą, obuwikiem, kruszczykiem błotnym, tajężą jednostronną, czy żłobikiem koralowym, rośliny owadożerne - rosiczka okrągłolistna, pływacz zwyczajny i średni, rośliny związane z wilgotnymi łąkami - pełnik europejski, kosaciec syberyjski, mieczyk dachówkowaty, goździk pyszny. Do reliktów glacjalnych i borealnych na terenie Parku należy m. in. chamedafne północna (największe stanowisko w Polsce), zimoziół północny, wielosił błękitny, turzyca strunowa,
turzyca luźnokwiatowa i wierzba borówkolistna.
Ochrona przyrody
Na terenie Mazurskiego Parku Krajobrazowego do końca 2010 r. uznano za pomniki przyrody 95 obiektów, w tym 4 głazy narzutowe i 91 drzew lub ich grup. Są to najczęściej stare dęby, występujące pojedynczo lub w grupach, sosny o ciekawych kształtach, malownicze aleje lipowe, a wśród głazów – granity i gnejsy.
W granicach Mazurskiego Parku Krajobrazowego znajduje się 11 rezerwatów przyrody. Są to: "Krutynia", "Zakręt", "Królewska Sosna", "Strzałowo", "Pierwos", "Czaplisko - Ławny Lasek", "Czapliniec", "Jezioro Łuknajno", "Jezioro Warnołty", "Jezioro Lisiny", "Krutynia Dolna".
Ciekawostki
Park posiada Muzeum Przyrodnicze, zlokalizowane w zabytkowej, drewnianej mazurskiej stodole. Kolekcja przyrodnicza liczy ponad 250 eksponatów zwierząt.
Przy Parku działa również ośrodek rehabilitacji bocianów.
Bibliografia
Dąbrowski Stanisław, Polakowski Benon, Wołos Lucjan: Obszary chronione i pomniki przyrody województwa warmińsko-mazurskiego. Urząd Wojewódzki, Wydział Ochrony Środowiska i Rolnictwa w Olsztynie, 1999.
Poznajemy Parki Krajobrazowe Warmii i Mazur. Fundacja Ochrony Wielkich Jezior Mazurskich, Mazurskie Centrum Edukacji Ekologicznej: Giżycko, 2011 [1]
Linki zewnętrzne
Mazurski Park Krajobrazowy [2]; 23.06.2014
Parki Krajobrazowe Warmii i Mazur [3]23.06.2014