Lubomino (gmina wiejska): Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
(→‎Demografia)
Linia 61: Linia 61:
  
 
== Historia gminy jako jednostki administracyjnej ==
 
== Historia gminy jako jednostki administracyjnej ==
−
W latach 1975-1998 gmina położona była w [[województwo olsztyńskie| województwie olsztyńskim]].
+
Po II wojnie światowej gmina Lubomino była częścią [[Powiat lidzbarski| powiatu lidzbarskiego]] w nowoutworzonym województwie olsztyńskim. W 1954 roku, na mocy Ustawy z dnia 25 września 1954 roku o reformie podziału administracyjnego wsi i powołaniu gromadzkich rad narodowych<ref>Dz.U. 1954 nr 43 poz. 191, Ustawa z dnia 25 września 1954 r. o reformie podziału administracyjnego wsi i powołaniu gromadzkich rad narodowych.[http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19540430191]</ref>, istniejące dotychczas gminy zastąpiono gromadami. Powstała wówczas gromada Lubomino.<br/>
 +
W 1972 roku, na podstawie Ustawy z 29 listopada 1972 roku o utworzeniu gmin i zmianie ustawy o radach narodowych<ref>Dz.U. 1972 nr 49 poz. 312, Ustawa z dnia 29 listopada 1972 r. o utworzeniu gmin i zmianie ustawy o radach narodowych.[http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19720490312]</ref>, zmienił się w Polsce podział administracji terytorialnej. W wyniku wprowadzenia w życie ustawy, w dniu 1 stycznia 1973 roku, przywrócono podział państwa na gminy. Gmina wiejska Lubomino została reaktywowana na mocy uchwały Wojewódzkiej Rady Narodowej z dnia 6 grudnia 1972 roku<ref>Uchwała Nr XXI/83/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 6 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie olsztyńskim.</ref>. W skład  nowo utworzonej gminy wchodziły obszary sołectw: [[Bieniewo]], [[Ełdyty Wielkie]], [[Gronowo]], [[Lubomino]], [[Piotrowo]], [[Poborowo]], [[Rogiedle]], [[Różyn]], [[Samborek]], [[Świękity]], [[Wapnik]], [[Wilczkowo]], [[Wolnica]], [[Wójtowo]], [[Zagony]].<br/>
 +
1 czerwca 1975 roku, na podstawie Ustawy o dwustopniowym podziale administracyjnym państwa<ref>Dz.U. 1975 nr 16 poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych.  [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19750160091]</ref>, przestał istnieć [[powiat lidzbarski]]. Gmina Lubomino została bezpośrednio częścią [[województwo olsztyńskie| województwa olsztyńskiego]].
 +
Ponowne zmiany podziału administracyjnego państwa<ref>Dz.U. 1998 nr 103 poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów.[http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19981030652]</ref> umiejscowiły ją w powołanym 1 stycznia 1999 roku [[województwo warmińsko-mazurskie| województwie warmińsko-mazurskim]], w [[Powiat lidzbarski| powiecie lidzbarskim]].
  
 
Gmina wiejska Lubomino graniczy z gminami: [[Lidzbark Warmiński (gmina wiejska)| Lidzbark Warmiński]], [[Dobre Miasto (gmina miejsko-wiejska)| Dobre Miasto]], [[Świątki (gmina wiejska)| Świątki]], [[Miłakowo (gmina miejsko-wiejska)|Miłakowo]],  [[Orneta (gmina miejsko-wiejska)| Orneta]].
 
Gmina wiejska Lubomino graniczy z gminami: [[Lidzbark Warmiński (gmina wiejska)| Lidzbark Warmiński]], [[Dobre Miasto (gmina miejsko-wiejska)| Dobre Miasto]], [[Świątki (gmina wiejska)| Świątki]], [[Miłakowo (gmina miejsko-wiejska)|Miłakowo]],  [[Orneta (gmina miejsko-wiejska)| Orneta]].
Linia 98: Linia 101:
 
'''Ludzie związani z gminą'''
 
'''Ludzie związani z gminą'''
 
*[[Eberhard z Nysy]] (1250-1326) -  biskup warmiński; wydał dokumenty lokacyjne Lubomina.
 
*[[Eberhard z Nysy]] (1250-1326) -  biskup warmiński; wydał dokumenty lokacyjne Lubomina.
 +
*[[lkwim: Joanna Cenian|Joanna Cenian]] - artystka plastyk, nauczycielka, animatorka kultury; pracuje jako nauczyciel plastyki w Zespole Szkół i Gimnazjum w Lubominie.
 
   
 
   
 
'''Zabytki znajdujące się na terenie gminy'''
 
'''Zabytki znajdujące się na terenie gminy'''
  
 
Do najcenniejszych zabytków znajdujących się na terenie gminy wiejskiej Lubomino należą<ref>Narodowy Instytut Dziedzictwa, Rejestr zabytków [http://www.nid.pl/pl/]</ref>:
 
Do najcenniejszych zabytków znajdujących się na terenie gminy wiejskiej Lubomino należą<ref>Narodowy Instytut Dziedzictwa, Rejestr zabytków [http://www.nid.pl/pl/]</ref>:
−
*zespoły dworskie w Białej Woli, Ełdytach Wielkich
+
*zespoły dworskie w [[lkwim: Dwór w Białej Woli|Białej Woli]], Ełdytach Wielkich
 
*[[kościół pw. Marii Magdaleny w Bieniewie]] wraz z przykościelnym cmentarzem
 
*[[kościół pw. Marii Magdaleny w Bieniewie]] wraz z przykościelnym cmentarzem
−
*[[kościół pw. św. Marcina w Ełdytach Wielkich]] wraz z przykościelnym cmentarzem
+
*[[lkwim: Kościół pw. św. Marcina z Tours w Ełdytach Wielkich| kościół pw. św. Marcina z Tours w Ełdytach Wielkich]]
−
*[[kościół pw. św. Katarzyny w Lubominie]] wraz z plebanią
+
wraz z przykościelnym cmentarzem
 +
*[[lkwim: Kościół pw. św. Katarzyny w Lubominie| kościół pw. św. Katarzyny w Lubominie]] wraz z plebanią
 
*[[Kaplica pw. św. Rocha w Lubominie| kaplica pw. św. Rocha w Lubominie]]
 
*[[Kaplica pw. św. Rocha w Lubominie| kaplica pw. św. Rocha w Lubominie]]
 
*[[kościół pw. św. Małgorzaty w Rogiedlach]] wraz z przykościelnym cmentarzem
 
*[[kościół pw. św. Małgorzaty w Rogiedlach]] wraz z przykościelnym cmentarzem
 
*[[kościół pw.  św. Andrzeja Apostoła w Wapniku]] wraz z przykościelnym cmentarzem
 
*[[kościół pw.  św. Andrzeja Apostoła w Wapniku]] wraz z przykościelnym cmentarzem
−
*[[kościół pw. św. Jana Chrzciciela w Wilczkowie]]
+
*[[lkwim: Kościół pw. św. Jana Chrzciciela w Wilczkowie| kościół pw. św. Jana Chrzciciela w Wilczkowie]]
 
*[[kaplica pw. św. Michała Archanioła w Wolnicy]]
 
*[[kaplica pw. św. Michała Archanioła w Wolnicy]]
 
*dwór w Wolnicy (obecnie dom mieszkalny)
 
*dwór w Wolnicy (obecnie dom mieszkalny)
Linia 149: Linia 154:
 
*[[Obszar Chronionego Krajobrazu Równiny Orneckiej]] (11511,3 ha)
 
*[[Obszar Chronionego Krajobrazu Równiny Orneckiej]] (11511,3 ha)
  
−
Obszary Natura 2000:
+
Obszary [[Natura 2000]]:
 
*[[Obszar specjalnej ochrony ptaków Dolina Pasłęki]] (20 669,89 ha)
 
*[[Obszar specjalnej ochrony ptaków Dolina Pasłęki]] (20 669,89 ha)
 
*[[Natura 2000 Rzeka Pasłęka| Specjalny obszar ochrony siedlisk Rzeka Pasłęka]] (8 418,46 ha)
 
*[[Natura 2000 Rzeka Pasłęka| Specjalny obszar ochrony siedlisk Rzeka Pasłęka]] (8 418,46 ha)
 +
 +
==Zobacz też:==
 +
*[[lkwim: Dzwony z kościoła pw. św. Małgorzaty w Rogiedlach|Dzwony z kościoła pw. św. Małgorzaty w Rogiedlach]]
  
 
{{Przypisy}}
 
{{Przypisy}}
Linia 157: Linia 165:
  
 
== Bibliografia==
 
== Bibliografia==
 +
Dz.U. 1954 nr 43 poz. 191, Ustawa z dnia 25 września 1954 r. o reformie podziału administracyjnego wsi i powołaniu gromadzkich rad narodowych.[http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19540430191 isap.sejm.gov.pl] [20.10.2014]<br/>
 +
Dz.U. 1972 nr 49 poz. 312, Ustawa z dnia 29 listopada 1972 r. o utworzeniu gmin i zmianie ustawy o radach narodowych.[http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19720490312 isap.sejm.gov.pl] [20.10.2014]<br/>
 +
Dz.U. 1975 nr 16 poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych. [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19750160091 isap.sejm.gov.pl][20.10.2014]<br/>
 +
Dz.U. 1975 nr 17 poz. 92, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 maja 1975 r. w sprawie określenia miast oraz gmin wchodzących w skład województw.[http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19750170092 isap.sejm.gov.pl] [20.10.2014]<br/>
 +
Dz.U. 1998 nr 103 poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów.[http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19981030652 isap.sejm.gov.pl] [20.10.2014]<br/>
 +
Uchwała Nr XXI/83/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 6 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie olsztyńskim. [w:] Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie, Olsztyn 1972.<br/>
 
[http://stat.gov.pl/bdl/app/portret.display?p_czas=19&p_nts=14&p_tery=3176 Bank Danych lokalnych GUS, Portret terytorium] [20.10.2014]<br/>
 
[http://stat.gov.pl/bdl/app/portret.display?p_czas=19&p_nts=14&p_tery=3176 Bank Danych lokalnych GUS, Portret terytorium] [20.10.2014]<br/>
 
[http://bip.lubomino.tensoft.pl/ BIP Urzędu Gminy Lubomino] [20.10.2014]<br/>
 
[http://bip.lubomino.tensoft.pl/ BIP Urzędu Gminy Lubomino] [20.10.2014]<br/>

Wersja z 10:37, 15 gru 2014

Gmina Lubomino
Herb
Herb gminy
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat lidzbarski
Rodzaj gminy wiejska
Wójt Andrzej Mazur
Powierzchnia 149,21 km²
Liczba sołectw 13
Liczba miejscowości 19
Liczba ludności (2013)
Gęstość zaludnienia 		3651
24 osób/km²
Strefa numeracyjna 89
Tablice rejestracyjne NLI
TERYT 2809042
Urząd gminy
ul. Kopernika 7 11-135 Lubomino
Strona internetowa gminy
Biuletyn Informacji Publicznej gminy

Gmina Lubomino – gmina wiejska położona w północnej części województwa warmińsko-mazurskiego i w południowo-wschodniej części powiatu lidzbarskiego. Siedziba gminy znajduje się w Lubominie.

Gmina rolnicza, o dużym udziale gruntów rolnych w ogólnej powierzchni gruntów w gminie.

Władzę w gminie sprawuje wójt Andrzej Mazur[1].

Powierzchnia gminy

Gmina wiejska Lubomino zajmuje powierzchnię 149,21 km2[2], w tym:

  • użytki rolne: 72,2% (10783 ha)
  • lasy: 16,1% (2409 ha)
  • wody: 1,8% (276 ha)

Gmina stanowi 16,1% powierzchni powiatu lidzbarskiego.

Demografia

Liczba ludności gminy według danych z 2013 roku wynosi[2]:

Gmina Lubomino
Kościół pw. św. Katarzyny w Lubominie
Kościół pw. św. Katarzyny w Lubominie
 
Opis Ogółem Kobiety Mężczyźni
jednostka osób  % osób  % osób  %
liczba 3651 100 1753 48 1898 52
gęstość zaludnienia
(mieszk./km²) 		24 12 12

Saldo migracji wewnętrznych i zagranicznych na pobyt stały w 2013 roku w gminie wiejskiej Lubomino wynosiło -8 osób[2], co stanowi 4,6% migracji w powiecie lidzbarskim oraz 0,2% w województwie warmińsko-mazurskim.

Historia gminy jako jednostki administracyjnej

Po II wojnie światowej gmina Lubomino była częścią powiatu lidzbarskiego w nowoutworzonym województwie olsztyńskim. W 1954 roku, na mocy Ustawy z dnia 25 września 1954 roku o reformie podziału administracyjnego wsi i powołaniu gromadzkich rad narodowych[3], istniejące dotychczas gminy zastąpiono gromadami. Powstała wówczas gromada Lubomino.
W 1972 roku, na podstawie Ustawy z 29 listopada 1972 roku o utworzeniu gmin i zmianie ustawy o radach narodowych[4], zmienił się w Polsce podział administracji terytorialnej. W wyniku wprowadzenia w życie ustawy, w dniu 1 stycznia 1973 roku, przywrócono podział państwa na gminy. Gmina wiejska Lubomino została reaktywowana na mocy uchwały Wojewódzkiej Rady Narodowej z dnia 6 grudnia 1972 roku[5]. W skład nowo utworzonej gminy wchodziły obszary sołectw: Bieniewo, Ełdyty Wielkie, Gronowo, Lubomino, Piotrowo, Poborowo, Rogiedle, Różyn, Samborek, Świękity, Wapnik, Wilczkowo, Wolnica, Wójtowo, Zagony.
1 czerwca 1975 roku, na podstawie Ustawy o dwustopniowym podziale administracyjnym państwa[6], przestał istnieć powiat lidzbarski. Gmina Lubomino została bezpośrednio częścią województwa olsztyńskiego. Ponowne zmiany podziału administracyjnego państwa[7] umiejscowiły ją w powołanym 1 stycznia 1999 roku województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie lidzbarskim.

Gmina wiejska Lubomino graniczy z gminami: Lidzbark Warmiński, Dobre Miasto, Świątki, Miłakowo, Orneta.

Miejscowości na terenie gminy

Sołectwa: Lubomino, Zagony, Rogiedle, Samborek, Wapnik, Biała Wola, Piotrowo, Bieniewo, Wolnica, Różyn, Gronowo, Wilczkowo, Ełdyty Wielkie.

Pozostałe miejscowości: Karbówka, Wójtowo, Ełdyty Małe, Świękity, Zajączki, Poborowo.

Gospodarka

Główną gałęzią rozwoju gospodarczego gminy wiejskiej Lubomino jest rolnictwo oparte na gospodarstwach indywidualnych o średniej powierzchni 15-30 ha. Gmina jest typowym obszarem rolniczym, na którym do podstawowych form gospodarowania zalicza się produkcję roślinną i hodowlę zwierząt. Użytki rolne zajmują ponad 70% powierzchni gminy, grunty orne: 70,1% ( 7 566 ha),użytki zielone 29,6% (3193 ha).Większość gospodarstw prowadzi mieszaną produkcję rolną[1].

Liczba podmiotów gospodarki narodowej wpisanych do rejestru REGON w gminie Lubomino wynosiła w 2013 roku 200. W tym 11 podmiotów należało do sektora publicznego, pozostałe189 tworzy sektor prywatny. 42 firmy były zarejestrowane w dziale handel hurtowy i detaliczny, 28 firm w dziale przetwórstwo przemysłowe, 25 firm w dziale budownictwo, 24 w dziale: rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo. Działalność związaną z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi prowadziła 1 firma[2].
W gminie nie ma rozwiniętego przemysłu, dość dobrze rozwinięta jest sieć usług o zróżnicowanej strukturze i handel.

Turystyka nie odgrywa w gminie Lubomino dominującej roli.

Gmina Lubomino podejmuje współprace parnerską z gminami: Vrees i Lorup z Niemiec, Lintgen z Luksemburga oraz z miastem Kostopol na Ukrainie.

Gmina Lubomino należy do lokalnej organizacji turystycznej Stowarzyszenia "Dom Warmiński", Związku Gmin Warmińsko-Mazurskich, Związku Gmin "EKOWOD" oraz LGD "Warmiński Zakątek".

W nowej Strategii rozwoju województwa warmińsko-mazurskiego z 2013 r. teren gminy został zakwalifikowany do obszarów przygranicznych wymagających strategicznej interwencji, ze względu na możliwości rozwojowe, jak i ze względu na występujące zapóźnienia.

Liczba ludności bezrobotnej zarejestrowanej pod koniec 2013 roku w gminie Lubomino wynosiła 415 osób[2], co stanowi 9,9% bezrobotnych w powiecie lidzbarskim.

Ze środowiskowej pomocy społecznej korzysta w gminie 17,5% ludności[8].

Kultura i turystyka

Instytucje zajmujące się pracą na rzecz kultury na terenie gminy

Wydarzenia kulturalne związane z gminą

  • Wilczkowskie Dni Rodziny
  • Święto Płodów Rolnych

Ludzie związani z gminą

  • Eberhard z Nysy (1250-1326) - biskup warmiński; wydał dokumenty lokacyjne Lubomina.
  • Joanna Cenian - artystka plastyk, nauczycielka, animatorka kultury; pracuje jako nauczyciel plastyki w Zespole Szkół i Gimnazjum w Lubominie.

Zabytki znajdujące się na terenie gminy

Do najcenniejszych zabytków znajdujących się na terenie gminy wiejskiej Lubomino należą[9]:

wraz z przykościelnym cmentarzem

Szlaki i atrakcje turystyczne

  • liczne zabytki architektury sakralnej, w tym kapliczki
  • zabytkowe parki, m.in. w Świękitach, Ełdytach Wielkich, Białej Woli
  • obszary chronionego krajobrazu, rezerwat oraz jezioro Tonka

Informacje na temat atrakcji turystycznych znajdujących się na terenie gminy Lubomino można uzyskać na stronie internetowej UG Lubomino.

Szkolnictwo

W gminie Lubomino istnieją następujące placówki edukacyjne:

Sport

W gminie organizowane są różnorodne imprezy rekreacyjno-sportowe, m.in.: Halowy Turniej Piłki Nożnej o Puchar Wójta Gminy Lubomino, Halowy Turniej Piłki Siatkowej Kobiet i Mężczyzn, Europejski Tydzień Sportu - biegi przełajowe, trójbój sprawnościowy dla maluchów.

Inne organizacje i instytucje

Obszary chronione i pomniki przyrody

Na terenie gminy znajdują się obszary objęte różnymi formami ochrony przyrody. Należą do nich[10]:

Rezerwaty przyrody:

Obszary chronionego krajobrazu:

Obszary Natura 2000:

Zobacz też:

Przypisy

  1. ↑ 1,0 1,1 BIP Urzędu Gminy Lubomino [1]
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Portret terytorium, Bank Danych Lokalnych GUS [2]
  3. ↑ Dz.U. 1954 nr 43 poz. 191, Ustawa z dnia 25 września 1954 r. o reformie podziału administracyjnego wsi i powołaniu gromadzkich rad narodowych.[3]
  4. ↑ Dz.U. 1972 nr 49 poz. 312, Ustawa z dnia 29 listopada 1972 r. o utworzeniu gmin i zmianie ustawy o radach narodowych.[4]
  5. ↑ Uchwała Nr XXI/83/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 6 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie olsztyńskim.
  6. ↑ Dz.U. 1975 nr 16 poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych. [5]
  7. ↑ Dz.U. 1998 nr 103 poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów.[6]
  8. ↑ Bank Danych Lokalnych GUS
  9. ↑ Narodowy Instytut Dziedzictwa, Rejestr zabytków [7]
  10. ↑ Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Olsztynie [8]


Bibliografia

Dz.U. 1954 nr 43 poz. 191, Ustawa z dnia 25 września 1954 r. o reformie podziału administracyjnego wsi i powołaniu gromadzkich rad narodowych.isap.sejm.gov.pl [20.10.2014]
Dz.U. 1972 nr 49 poz. 312, Ustawa z dnia 29 listopada 1972 r. o utworzeniu gmin i zmianie ustawy o radach narodowych.isap.sejm.gov.pl [20.10.2014]
Dz.U. 1975 nr 16 poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych. isap.sejm.gov.pl[20.10.2014]
Dz.U. 1975 nr 17 poz. 92, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 maja 1975 r. w sprawie określenia miast oraz gmin wchodzących w skład województw.isap.sejm.gov.pl [20.10.2014]
Dz.U. 1998 nr 103 poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów.isap.sejm.gov.pl [20.10.2014]
Uchwała Nr XXI/83/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 6 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie olsztyńskim. [w:] Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie, Olsztyn 1972.
Bank Danych lokalnych GUS, Portret terytorium [20.10.2014]
BIP Urzędu Gminy Lubomino [20.10.2014]
Urząd Gminy Lubomino] [30.11.2014]
Leksykon kultury Warmii i Mazur [20.10.2014]
Narodowy Instytut Dziedzictwa, Rejestr zabytków [20.10.2014]
Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Olsztynie [20.10.2014]

Źródło: „http://encyklopedia.warmia.mazury.pl/index.php?title=Lubomino_(gmina_wiejska)&oldid=108354”