Miłakowo (gmina miejsko-wiejska)
| Gmina Miłakowo | |||
| | |||
| |||
| Województwo | warmińsko-mazurskie | ||
| Powiat | ostródzki | ||
| Rodzaj gminy | miejsko-wiejska | ||
| Burmistrz | Aleksander Gawryluk | ||
| Powierzchnia | 158,4 km² | ||
| Liczba sołectw | 19 | ||
| Liczba miejscowości | 36 | ||
| Liczba ludności (2013) Gęstość zaludnienia |
5692 36 osób/km² | ||
| Strefa numeracyjna | 89 | ||
| Tablice rejestracyjne | NOS | ||
| TERYT | 2815063 | ||
| Urząd gminy ul. Olsztyńska 16 14 - 310 Miłakowo
| |||
| Strona internetowa gminy | |||
| Biuletyn Informacji Publicznej gminy | |||
Gmina Miłakowo – gmina miejsko-wiejska położona w zachodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, w północno-zachodniej części powiatu ostródzkiego. Siedziba gminy znajduje się w Miłakowie.
Gmina rolnicza, popegeerowska, posiadająca liczne walory przyrodnicze i krajobrazowe sprzyjające rozwojowi turystyki, w tym agroturystyki.
Władzę w gminie sprawuje burmistrz Aleksander Gawryluk[1].
Spis treści
Powierzchnia gminy
Gmina miejsko-wiejska Miłakowo zajmuje powierzchnię 158,4 km2[2], w tym:
- użytki rolne: 61,1% (9679 ha)
- lasy: 23,6% (3738 ha)
Gmina stanowi 9% powierzchni powiatu ostródzkiego.
Demografia
Liczba ludności gminy według danych z 2013 roku wynosi[2]:
Kościół pw. Podwyższenia Krzyża Świętego w Miłakowie
| Opis | Ogółem | Kobiety | Mężczyźni | |||
|---|---|---|---|---|---|---|
| jednostka | osób | % | osób | % | osób | % |
| liczba | 5692 | 100 | 2841 | 49,9 | 2851 | 50,1 |
| gęstość zaludnienia (mieszk./km²) |
36 | 18 | 18 | |||
Saldo migracji wewnętrznych i zagranicznych na pobyt stały w 2013 roku w gminie miejsko-wiejskiej Miłakowo wynosiło -40 osób[2], co stanowi 9,5% migracji w powiecie ostródzkim oraz 1,1% w województwie warmińsko-mazurskim.
Historia gminy jako jednostki administracyjnej
Po II wojnie światowej tereny dzisiejszej gminy Miłakowo były częścią powiatu morąskiego w województwie olsztyńskim[3].
W 1954 roku istniejące dotychczas gminy zamieniono na gromady[4]. Gromada Miłakowo przetrwała do kolejnej reformy administracyjnej, która przywracała podział państwa na gminy[5].
Gmina wiejska Miłakowo została powołana na mocy uchwały Wojewódzkiej Rady Narodowej z dnia 6 grudnia 1972 roku[6]. W jej skład wchodziły obszary sołectw: Bieniasze, Boguchwały, Klugajny, Książnik, Miłakowo, Mysłaki, Nowe Mieczysławy, Pawełki, Pityny, Polkajny, Raciszewo, Roje, Stare Bolity, Trokajny, Warkały, Warkałki.
1 czerwca 1975 roku, na podstawie Ustawy o dwustopniowym podziale administracyjnym państwa[7], przestał istnieć powiat morąski. Gmina Miłakowo została bezpośrednio częścią województwa olsztyńskiego.
W 1998 roku Miłakowo otrzymało prawa miejskie[8].
Ponowne zmiany podziału administracyjnego państwa[9] umiejscowiły gminę Miłakowo w powołanym 1 stycznia 1999 roku województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie ostródzkim.
Gmina miejsko-wiejska Miłakowo graniczy z gminami: Orneta, Lubomino, Świątki, Morąg, Godkowo.
Miejscowości na terenie gminy
Sołectwa: Bieniasze, Boguchwały, Głodówko, Gudniki, Henrykowo, Książnik, Mysłaki, Nowe Mieczysławy, Pityny, Polkajny, Raciszewo, Roje, Rożnowo, Stare Bolity, Stolno, Trokajny, Warkały, Warkałki, Warny.
Pozostałe miejscowości: Biernatki, Gilginia, Janowo, Klugajny, Kłodzin, Litwa, Miejski Dwór, Mysłaki Małe, Naryjski Młyn, Niegławki, Nowe Bolity, Pawełki, Pawełki (osada), Pojezierce, Ponary, Rycerzewo, Sąglewo, Wojciechy, Żołędno.
Gospodarka
Głównym kierunkiem rozwoju gospodarczego gminy Miłakowo jest rolnictwo, uzupełniane przez turystykę, produkcję i usługi.
Użytki rolne zajmują nieco ponad 60% powierzchni gminy, w tym: 76% (7371 ha) stanowią grunty orne, 24% (2298 ha) łąki i pastwiska, a 0,1% (10 ha) sady. W strukturze gospodarstw dominują gospodarstwa małe i średnie (od 1 do 15 ha). W gminie dominują dobre gleby III i IV klasy bonitacyjnej (stanowią one około 85% użytków rolnych). Do podstawowych form gospodarowania zalicza się produkcję roślinną i hodowlę zwierząt. W produkcji roślinnej dominuje uprawa zbóż (72%); pozostałe to uprawy przemysłowe (12%), rzepak i rzepik (12%) oraz ziemniaki (6%). Najmniej uprawianych jest roślin strączkowych i buraków cukrowych. Warzywa gruntowe nie są uprawiane. W produkcji zwierzęcej przeważa chów bydła oraz trzody chlewnej. W gminie działa Gospodarstwo Rolne FUTURA XXI w Mysłakach (działalność związana z hodowlą bydła).
Liczba podmiotów gospodarki narodowej wpisanych do rejestru REGON w gminie Miłakowo wynosiła pod koniec 2013 roku 362. W tym 27 podmiotów należało do sektora publicznego, pozostałe 335 tworzy sektor prywatny. 78 firm było zarejestrowanych w dziale handel hurtowy i detaliczny, 31 firm w dziale przetwórstwo przemysłowe, 52 firm w dziale budownictwo, 47 w dziale: rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo. Działalność związaną z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi prowadziło 7 firm[2]. Na terenie gminy nie ma rozwiniętego przemysłu, dość dobrze rozwinięta jest sieć usług i handel.
Leżąca w regionie Pojezierza Olsztyńskiego i częściowo na Pojezierzu Iławskim gmina Miłakowo, stanowi obszar atrakcyjny turystycznie ze względu na swoje uwarunkowania naturalne (urozmaicona rzeźba terenu, jeziora, lasy, niski stopień zanieczyszczenia środowiska, obszary chronionego krajobrazu). Warunki sprzyjają uprawianiu turystyki rowerowej i pieszej, wędkarstwa, myślistwa. Bazę turystyczną stanowią: hotel, pensjonaty i gospodarstwa agroturystyczne znajdujące się w miejscowościach: Pawełki, Pityny, Janowo, Boguchwały, Miłakowo[10].
Gmina Miłakowo należy do Związku Stowarzyszeń "Kraina Drwęcy i Pasłęki".
Liczba ludności bezrobotnej zarejestrowanej pod koniec 2013 roku w gminie Miłakowo wynosiła 694 osób[2], co stanowi 7,6% bezrobotnych w powiecie olsztyńskim.
Ze środowiskowej pomocy społecznej korzysta w gminie 19,7% ludności[11].
Kultura i turystyka
Instytucje zajmujące się pracą na rzecz kultury na terenie gminy
W strukturach MDK funkcjonują Biblioteka Publiczna w Miłakowie z filią w Boguchwałach oraz świetlice wiejskie w Książniku i Starych Bolitach.
Wydarzenia kulturalne związane z gminą
- Dni Miłakowa
- Spotkania z Folklorem w Miłakowie
- Dożynki Gminne
Zabytki znajdujące się na terenie gminy
Do najcenniejszych zabytków znajdujących się na terenie gminy miejsko-wiejskiej Miłakowo należą[12]:
- założenia urbanistyczne, mury obronne oraz zabytkowe domy (m.in. przy ul. Katowickiej, Morąskiej, Okrężnej) w Miłakowie
- cmentarze w Miłakowie - ewangelicki i żydowski
- młyn i wodociągowa wieża ciśnień w Miłakowie
- kościół pw. św. Elżbiety Węgierskiej i św. Wojciecha w Miłakowie
- kościół pw. Podwyższenia Krzyża Świętego w Miłakowie
- kościół pw. św. Barbary w Boguchwałach wraz z przykościelnym cmentarzem
- kościół pw. Matki Boskiej Nieustającej Pomocy w Książniku wraz z przykościelnym cmentarzem
- dwory i pałace w: Bieniaszach, Głodówku, Gudnikach, Książniku, Miejskim Dworze, Niegławkach, Ponarach, Różnowie, Stolnie, Warkałach, Wojciechach
Szlaki i atrakcje turystyczne
- szlaki rowerowe:
- żółty: Miłakowo - Książnik - Ponary - Roje - Bolity Stare - Warkały - Miłakowo
- zielony: Miłakowo - Henrykowo - Warkały - Warkałki - Stabudniki - Warkałki - Rudniki - Różnowo - Miejski Dwór - Miłakowo
- czarny: Boguchawały - Trokajny - Bieniasze
- czerwony: Miłakowo - Pawełki - Stolno - Polkajny - Pityny - Raciszewo - Bieniasze - Mysłaki - Miłakowo
- obszary chronionego krajobrazu, rezrwat i pomniki przyrody
- jeziora, lasy
- zabytkowe parki dworskie w: Bieniaszach, Biernatkach, Boguchwałach, Gudnikach, Książniku, Pitynach, Ponarach, Różnowie, Stolnie, Warkałach
Informacje na temat atrakcji turystycznych znajdujących się na terenie gminy Miłakowo można uzyskać na stronie internetowej: UM Miłakowo.
Szkolnictwo
W gminie miejsko-wiejskiej Miłakowo istnieją następujące placówki edukacyjne:
- Zespół Szkolno-Przedszkolny im. Jana Pawła II w Miłakowie - przedszkole, szkoła podstawowa, gimnazjum
- Szkoła Podstawowa w Boguchwałach
- Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy w Miłakowie - szkoła podstawowa , gimnazjum, ZSZ, uzupełniające liceum ogólnokształcące oraz Szkoła Przysposabiająca do Pracy
- Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych w Miłakowie
Sport
Na terenie gminy działają kluby:
- MGKS Miłakowo
- UKS "Zawisza"
Inne organizacje i instytucje
Obszary chronione i pomniki przyrody
Na terenie gminy znajdują się obszary objęte różnymi formami ochrony przyrody. Należą do nich[13]:
Rezerwaty:
- Rezerwat Ostoja bobrów na rzece Pasłęce (4239,97 ha)
Obszary chronionego krajobrazu:
- Narieński Obszar Chronionego Krajobrazu (7 984,4 ha)
- Obszar Chronionego Krajobrazu Doliny Pasłęki (43 307,3 ha)
Obszary Natura 2000:
- Specjalny obszar ochrony siedlisk Jezioro Wukśniki (326,17 ha)
- Obszar specjalnej ochrony ptaków Dolina Pasłęki (20 669,89 ha)
- Specjalny obszar ochrony siedlisk Rzeka Pasłęka (8 418,46 ha)
- Specjalny obszar ochrony siedlisk Uroczysko Markowo (1 453,64 ha)
Z pozostałych form ochrony przyrody na terenie gminy miejsko-wiejskiej Miłakowo znajduje się 46 pomników przyrody, ochroną objęte są m.in. głaz narzutowy koło Ponar oraz pojedyncze okazy drzew[13].
Zobacz też:
Przypisy
- ↑ Urząd Miasta Miłakowo [1]
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Portret terytorium, Bank Danych Lokalnych GUS [2]
- ↑ Dz.U. 1946 nr 28 poz.177, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 29 maja 1946 r. w sprawie tymczasowego podziału administracyjnego Ziem Odzyskanych. [3]
- ↑ Dz.U. 1954 nr 43 poz. 191, Ustawa z dnia 25 września 1954 r. o reformie podziału administracyjnego wsi i powołaniu gromadzkich rad narodowych.[4]
- ↑ Dz.U. 1972 nr 49 poz. 312, Ustawa z dnia 29 listopada 1972 r. o utworzeniu gmin i zmianie ustawy o radach narodowych. [5]
- ↑ Uchwała Nr XXI/83/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 6 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie olsztyńskim.
- ↑ Dz.U. 1975 nr 16 poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych. [6]
- ↑ Dz.U. 1997 nr 130 poz. 847, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 14 października 1997 r. w sprawie zmiany granic, nazw i siedzib władz niektórych gmin oraz nadania statusu miasta niektórym miejscowościom w województwach: bielskim, olsztyńskim, piotrkowskim, rzeszowskim, tarnobrzeskim, tarnowskim i włocławskim. [7]
- ↑ Dz.U. 1998 nr 103 poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów.[8]
- ↑ Urząd Miasta Miłakowo [9]
- ↑ Bank Danych Lokalnych GUS
- ↑ Narodowy Instytut Dziedzictwa, Rejestr zabytków [10]
- ↑ 13,0 13,1 Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Olsztynie [11]
Bibliografia
Dz.U. 1946 nr 28 poz.177, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 29 maja 1946 r. w sprawie tymczasowego podziału administracyjnego Ziem Odzyskanych. isap.sejm.gov.pl [20.10.2014]
Dz.U. 1954 nr 43 poz. 191, Ustawa z dnia 25 września 1954 r. o reformie podziału administracyjnego wsi i powołaniu gromadzkich rad narodowych. isap.sejm.gov.pl [20.12.2014]
Dz.U. 1972 nr 49 poz. 312, Ustawa z dnia 29 listopada 1972 r. o utworzeniu gmin i zmianie ustawy o radach narodowych. isap.sejm.gov.pl [20.12.2014]
Dz.U. 1975 nr 16 poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych. isap.sejm.gov.pl[20.12.2014]
Dz.U. 1975 nr 17 poz. 92, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 maja 1975 r. w sprawie określenia miast oraz gmin wchodzących w skład województw. isap.sejm.gov.pl [20.12.2014]
Dz.U. 1997 nr 130 poz. 847, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 14 października 1997 r. w sprawie zmiany granic, nazw i siedzib władz niektórych gmin oraz nadania statusu miasta niektórym miejscowościom w województwach: bielskim, olsztyńskim, piotrkowskim, rzeszowskim, tarnobrzeskim, tarnowskim i włocławskim. isap.sejm.gov.pl [20.12.2014]
Dz.U. 1998 nr 103 poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów. isap.sejm.gov.pl [20.12.2014]
Uchwała Nr XXI/83/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 6 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie olsztyńskim. [w:] Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie, Olsztyn 1972.
Strategia rozwoju miasta i gminy Miłakowo. Dokument określający kierunki rozwoju miasta i gminy Miłakowo w latach 2008 - 2020
Bank Danych lokalnych GUS, Portret terytorium [20.12.2014]
BIP Urzędu Miejskiego Miłakowo [20.12.2014]
Urząd Miejski Miłakowo [20.12.2014]
Leksykon kultury Warmii i Mazur [20.12.2014]
Narodowy Instytut Dziedzictwa, Rejestr zabytków [20.12.2014]
Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Olsztynie [20.12.2014]
Wykaz szkół i placówek oświatowych w województwie warmińsko-mazurskim [20.12.2014]
