Sępopol (gmina miejsko-wiejska): Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja zweryfikowana]
 
(Nie pokazano 43 wersji utworzonych przez 7 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
−
 
 
{{Gmina infobox
 
{{Gmina infobox
 
  |Gmina          = Sępopol
 
  |Gmina          = Sępopol
−
  |herb_gminy      = Plik:Herb_gminy_Sępopol.png | Herb gminy Sępopol
+
  |herb_gminy      = Plik:Herb_gminy_Sępopol.png |Herb gminy Sępopol
 
  |flaga_gminy    =  
 
  |flaga_gminy    =  
 
  |mapa_gminy      =  
 
  |mapa_gminy      =  
Linia 12: Linia 11:
 
  |rodzaj_gminy    = miejsko-wiejska
 
  |rodzaj_gminy    = miejsko-wiejska
 
  |zarządzający    = Burmistrz
 
  |zarządzający    = Burmistrz
−
  |burmistrz      = Grzegorz Mucha
+
  |wójt            = Irena Wołosiuk
 
  |adres_ug        = ul. 22 Lipca 7
 
  |adres_ug        = ul. 22 Lipca 7
 
  |kod_poczt_ug    = 11 -210 Sępopol
 
  |kod_poczt_ug    = 11 -210 Sępopol
Linia 20: Linia 19:
 
  |rok            = 2013
 
  |rok            = 2013
 
  |populacja      = 6622
 
  |populacja      = 6622
−
  |gęstość        = 26
+
  |gęstość        = 26  
 
  |urbanizacja    =  
 
  |urbanizacja    =  
 
  |nr_kier        = 89
 
  |nr_kier        = 89
Linia 26: Linia 25:
 
  |TERYT          = 2801063
 
  |TERYT          = 2801063
 
  |TERC10          =  
 
  |TERC10          =  
−
  |www            = http://bip.warmia.mazury.pl/sepopol_gmina_miejsko_-_wiejska/
+
  |www            =  
 
  |bip            = http://bip.warmia.mazury.pl/sepopol_gmina_miejsko_-_wiejska/
 
  |bip            = http://bip.warmia.mazury.pl/sepopol_gmina_miejsko_-_wiejska/
 
}}  
 
}}  
−
'''Gmina Sępopol''' – gmina miejsko-wiejska położona w północnej części [[województwo warmińsko-mazurskie| województwa warmińsko-mazurskiego]], w [[powiat bartoszycki| powiecie bartoszyckim]]. Siedziba gminy znajduje się w [[Sępopol| Sępopolu]].
+
'''Gmina Sępopol''' – gmina miejsko-wiejska położona w północnej części [[województwo warmińsko-mazurskie|województwa warmińsko-mazurskiego]], w [[powiat bartoszycki|powiecie bartoszyckim]]. Siedziba gminy znajduje się w [[Sępopol|Sępopolu]].
−
 
+
Gmina miejsko-wiejska Sępopol leży w Pasie Pobrzeży Bałtyckich, w regionie [[Nizina Staropruska|Niziny Staropruskiej]], mezoregionie [[Nizina Sępopolska|Niziny Sępopolskiej]]. Jest to gmina rolnicza posiadająca wiele walorów przyrodniczych i krajobrazowych.
−
Gmina miejsko-wiejska Sępopol leży w Pasie Pobrzeży Bałtyckich, w regionie [[Nizina Staropruska| Niziny Staropruskiej]], mezoregionie [[Nizina Sępopolska| Niziny Sępopolskiej]]. Gmina rolnicza, posiadająca wiele walorów przyrodniczych i krajobrazowych.
+
Władzę w gminie sprawuje burmistrz [[Irena Wołosiuk]]<ref>[http://bip.warmia.mazury.pl/sepopol_gmina_miejsko_-_wiejska/25/Burmistrz/ bip.warmia.mazury.pl] [27.02.2014]</ref>.
−
 
 
−
Władzę w gminie sprawuje burmistrz [[Grzegorz Mucha]]<ref>BIP Urzędu Miasta i Gminy Sępopol [http://bip.warmia.mazury.pl/sepopol_gmina_miejsko_-_wiejska/25/Burmistrz/] (data dostępu 27.02.2014)</ref>.
 
 
<br/><br/>
 
<br/><br/>
−
 
+
[[Plik: Kościół p.w. Matki Bożej Różańcowej w Dzietrzychowie.jpg|thumb|right|290px|Kościół pw. Matki Bożej Różańcowej w Dzietrzychowie. Fot. Asaf.pl. Źródło: [http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Dzietrzychowo-Kościół.jpg Commons Wikimedia] ]]
 +
[[Plik: Kościół p.w. św. Michała Archanioła w Sępopolu.jpg|thumb|right|290px|Kościół pw. św. Michała Archanioła w Sępopolu. Fot. Romek. Źródło: [http://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Saint_Michael_Archangel_church_in_S%C4%99popol#mediaviewer/File:S%C4%99popol-ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82.JPG Commons Wikimedia] ]]
 +
[[Plik:Kościół p.w. Matki Boskiej Szkaplerznej we Lwowcu..jpg|thumb|right|290px|Kościół pw. Matki Boskiej Szkaplerznej we Lwowcu. Fot. Tadeusz Jędrzejewski. Źródło: [http://sepopol.wm.pl/3382-9749,Lwowiec-bociani-kosciol,79249.html? www.sepopol.wm.pl] ]]
 
== Powierzchnia gminy ==
 
== Powierzchnia gminy ==
−
Gmina Sępopol zajmuje powierzchnię 246,38 km<sup>2</sup><ref>UStat w Olsztynie [http://www.stat.gov.pl/vademecum/vademecum_warminsko-mazurskie/portrety_gmin/bartoszycki/sepopol.pdf](data dostępu 27.02.2014)</ref>.
+
Gmina Sępopol zajmuje powierzchnię 246,38 km<sup>2</sup><ref>[http://www.stat.gov.pl/vademecum/vademecum_warminsko-mazurskie/portrety_gmin/bartoszycki/sepopol.pdf stat.gov.pl][27.02.2014]</ref>, w tym:
−
W tym:
 
  
−
*Lasy: 19,4% (4777,9 ha)
+
*lasy: 19,4% (4777,9 ha)
−
*Wody: 0,65% (160 ha)  
+
*wody: 0,65% (160 ha)
−
*Użytki rolne: 73,5% (18120 ha)
+
*użytki rolne: 73,5% (18120 ha)
  
−
Gmina stanowi 18,84% powierzchni [[powiat bartoszycki| powiatu bartoszyckiego]].
+
Gmina stanowi 18,84% powierzchni powiatu bartoszyckiego.
 
<br/>
 
<br/>
−
 
 
== Demografia ==
 
== Demografia ==
−
Liczba ludności gminy według danych z 2013 roku wynosi<ref>Ludność. Stan i struktura w przekroju terytorialnym. Stan w dniu 30 VI 2013 r., GUS, Warszawa 2013.</ref>:
+
Liczba ludności gminy według danych z 2013 roku wynosi<ref>''Ludność. Stan i struktura w przekroju terytorialnym. Stan w dniu 30 VI 2013 r.'', GUS, Warszawa 2013.</ref>:
  
 
{|class="wikitable"
 
{|class="wikitable"
−
!Opis || colspan=2|Ogółem || colspan=2|Kobiety || colspan=2|Mężczyźni
+
!Opis ||colspan=2|Ogółem ||colspan=2|Kobiety ||colspan=2|Mężczyźni
 
|-
 
|-
−
|jednostka || osób || % || osób || % || osób || %
+
|jednostka ||osób ||% ||osób ||% ||osób ||%
 
|--
 
|--
−
|liczba || 6622 || 100 || 3292 || 49,7 || 3330 || 50,3
+
|liczba ||6622 ||100 ||3292 ||49,7 ||3330 ||50,3
 
|--
 
|--
−
|gęstość zaludnienia<br />(mieszk./km²) || colspan=2| 26 || colspan=2| 13 || colspan=2| 13
+
|gęstość zaludnienia<br />(mieszk./km²) ||colspan=2|26 ||colspan=2|13 ||colspan=2|13
 
|}
 
|}
−
Saldo migracji wewnętrznych i zagranicznych na pobyt stały w 2012 roku w gminie miejsko-wiejskiej Sępopol wynosiło -44 osóby<ref>Bank Danych lokalnych GUS,[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/strona.html?p_name=indeks] (data dostępu 27.02.2014)</ref>, co stanowi 11,08% migracji ludności w [[powiat bartoszycki| powiecie bartoszyckim]] oraz 1,7% w [[województwo warmińsko-mazurskie| województwie warmińsko-mazurskim]].  
+
Saldo migracji wewnętrznych i zagranicznych na pobyt stały w 2012 roku w gminie miejsko-wiejskiej Sępopol wynosiło -44 osoby<ref>[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/strona.html?p_name=indeks stat.gov.pl] [27.02.2014]</ref>, co stanowi 11,08% migracji ludności w powiecie bartoszyckim oraz 1,7% w województwie warmińsko-mazurskim.  
 
<br/>
 
<br/>
 
== Historia gminy jako jednostki administracyjnej ==
 
== Historia gminy jako jednostki administracyjnej ==
−
Powstające granice i podziały terytorialne na ziemiach dawnych [[Prusy Wschodnie| Prus Wschodnich]], po II wojnie światowej, opierały się początkowo na niemieckim podziale administracyjnym. Po wytyczeniu wschodniej granicy państwa polskiego, z części ziem dawnego [[powiat frydlandzko-bartoszycki| powiatu frydlandzko-bartoszyckiego]]<ref>Dz.U. 1945 nr 33 poz. 196, Rozporządzenie Ministra Obrony Narodowej w porozumieniu z Ministrem Administracji Publicznej z dnia 21 sierpnia 1945 r. o utworzeniu nowych, o zmianach istniejących dotychczas rejonowych komend uzupełnień i o ustaleniu ich zasięgu terytorialnego.[http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19450330196]</ref> utworzono nowy powiat - [[powiat bartoszycki]], z siedzibą w [[Bartoszyce| Bartoszycach]]. Ówczesny starosta bartoszycki podzielił ziemie powiatu na 5 gmin zbiorowych: gminy [[Dąbrowa]], [[Galiny]], [[Łabędnik]] z siedzibą w [[Sokolica| Sokolicy]], [[Liski]] z siedzibą w [[Domarady| Domaradach]] oraz [[Smolanka]]. Powołał również dwie gminy miejskie w [[Bartoszyce| Bartoszycach]] i [[Sępopol| Sępopolu]]. Na początku 1946 roku, na skutek niewielkiej liczby ludności i braku perspektyw na rozwój
+
Powstające granice i podziały terytorialne na ziemiach dawnych [[Prusy Wschodnie|Prus Wschodnich]] po II wojnie światowej opierały się początkowo na niemieckim podziale administracyjnym. Po wytyczeniu wschodniej granicy państwa polskiego z części ziem dawnego powiatu frydlandzko-bartoszyckiego<ref>Dz.U. 1945, nr 33, poz. 196, Rozporządzenie Ministra Obrony Narodowej w porozumieniu z Ministrem Administracji Publicznej z dnia 21 sierpnia 1945 r. o utworzeniu nowych, o zmianach istniejących dotychczas rejonowych komend uzupełnień i o ustaleniu ich zasięgu terytorialnego,[http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19450330196 isap.sejm.gov.pl] [27.02.2014]</ref> utworzono nowy powiat bartoszycki z siedzibą w [[Bartoszyce|Bartoszycach]]. Ówczesny starosta bartoszycki podzielił ziemie powiatu na 5 gmin zbiorowych: gminy [[Dąbrowa]], [[Galiny]], [[Łabędnik]] z siedzibą w [[Sokolica|Sokolicy]], [[Liski (gmina Sępopol) |Liski]] z siedzibą w [[Domarady|Domaradach]] oraz [[Smolanka]]. Powołał również dwie gminy miejskie w [[Bartoszyce|Bartoszycach]] i Sępopolu. Na początku 1946 roku z powodu niewielkiej liczby ludności i braku perspektyw rozwoju administracyjnego Sępopol utracił zarząd miejski, a wraz z nim prawa miejskie. Terytorium miasta zostało włączone w obszar gminy wiejskiej [[Smolanka]], którą przemianowano na gminę Sępopol z siedzibą w Sępopolu<ref>''Bartoszyce. Z dziejów miasta i okolic, Olsztyn 1987''.</ref>. Na mocy Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 29 maja 1946 roku stała się ona częścią województwa olsztyńskiego<ref> Dz.U. 1946, nr 28, poz.177, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 29 maja 1946 r. w sprawie tymczasowego podziału administracyjnego Ziem Odzyskanych, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19460280177 isap.sejm.gov.pl] [27.02.2014]</ref>.
−
aministracyjny miasta, [[Sępopol]] utracił zarząd miejski, a wraz z nim prawa miejskie. Terytorium miasta zostało włączone w obszar gminy wiejskiej [[Smolanka]], którą przeminowano na gminę Sępopol z siedzibą w [[Sępopol| Sępopolu]]<ref>Bartoszyce. Z dziejów miasta i okolic, Olsztyn 1987.</ref>. Na mocy Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 29 maja 1946 roku stała się ona częścią [[województwo olsztyńskie| województwa olsztyńskiego]]<ref> Dz.U. 1946 nr 28 poz.177, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 29 maja 1946 r. w sprawie tymczasowego podziału administracyjnego Ziem Odzyskanych. [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19460280177]</ref>.
 
  
−
Na podstawie Ustawy z dnia 25 września 1954 roku o osiedlach i radach narodowych osiedli<ref>Dz.U. 1954 nr 43 poz. 192, Ustawa z dnia 25 września 1954 r. o osiedlach i radach narodowych osiedli.[http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19540430192]</ref> oraz Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 19 listopada 1959 roku<ref>Dz.U. 1959 nr 65 poz. 387, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 19 listopada 1959 r. w sprawie utworzenia i zmiany granic niektórych osiedli w województwach krakowskim, olsztyńskim, opolskim i szczecińskim.[http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19590650387]</ref> [[Sępopol]] uzyskał prawa osiedla.
+
Na podstawie Ustawy z dnia 25 września 1954 roku o osiedlach i radach narodowych osiedli<ref>Dz.U. 1954, nr 43, poz. 192, Ustawa z dnia 25 września 1954 r. o osiedlach i radach narodowych osiedli,[http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19540430192 isap.sejm.gov.pl] [27.02.2014]</ref> oraz Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 19 listopada 1959 roku<ref>Dz.U. 1959, nr 65, poz. 387, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 19 listopada 1959 r. w sprawie utworzenia i zmiany granic niektórych osiedli w województwach krakowskim, olsztyńskim, opolskim i szczecińskim,[http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19590650387 isap.sejm.gov.pl] [27.02.2014]</ref> Sępopol uzyskał prawa osiedla.
−
W 1972 roku, na podstawie Rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 listopada<ref>Dz.U. 1972 nr 50 poz. 327, Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 listopada 1972 r. w sprawie utworzenia, zniesienia i zmiany granic niektórych miast.[http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19720500327]</ref>, [[Sępopol]] odzyskał prawa miejskie, a na mocy Uchwały Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 6 grudnia 1972 roku miasto i gmina [[Sępopol]] stały sie jedną jednostką administracyjną z siedzibą Urzędu Miasta i Gminy w [[Sępopol| Sępopolu]]. W skład nowo utworzonej gminy weszły obszary sołectw: [[Długa]], [[Dzietrzychowo]], [[Kinwągi]], [[Lipica]], [[Masuny]], [[Ostre Bardo]], [[Retowy]], [[Rogielkajmy]], [[Romankowo]], [[Roskajmy]], [[Różyna]], [[Rusajny]], [[Smolanka]], [[Stopki]], [[Szczurkowo]], [[Śmiardowo]], [[Turcz]], [[Wiatrowiec]], [[Wodukajmy]]<ref>Uchwała Nr XXI/83/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 6 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie olsztyńskim.</ref>.
+
W 1972 roku, na podstawie Rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 listopada<ref>Dz.U. 1972, nr 50, poz. 327, Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 listopada 1972 r. w sprawie utworzenia, zniesienia i zmiany granic niektórych miast,[http:///DetailsServlet?id=WDU19720500327  isap.sejm.gov.pl] [27.02.2014]</ref>, Sępopol odzyskał prawa miejskie, a na mocy Uchwały Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 6 grudnia 1972 roku miasto i gmina Sępopol stały się jedną jednostką administracyjną z siedzibą Urzędu Miasta i Gminy w Sępopolu. W skład nowo utworzonej gminy weszły obszary następujących sołectw: Długa, Dzietrzychowo, Kinwągi, Lipica, Masuny, Ostre Bardo, Retowy, Rogielkajmy, Romankowo, Roskajmy, Różyna, Rusajny, Smolanka, Stopki, Szczurkowo, Śmiardowo, Turcz, Wiatrowiec, Wodukajmy<ref>Uchwała Nr XXI/83/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 6 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie olsztyńskim.</ref>.
−
1 czerwca 1975 roku, na podstawie Ustawy o dwustopniowym podziale administracyjnym państwa<ref>Dz.U. 1975 nr 16 poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych. [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19750160091]</ref>, przestał istnieć [[powiat bartoszycki]]. Gmina Sępopol została bezpośrednio częścią [[wojewódzwo olsztyńskie| województwa olsztyńskiego]]. Z dniem 1 lutego 1977 roku do gminy Sępopol właczono obszar sołectwa [[Lwowiec]] z likwidowanej gminy Skandawa<ref>Dz.U. 1977 nr 2 poz. 11, Rozporządzenie Ministra Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska z dnia 29 grudnia 1976 r. w sprawie połączenia, zniesienia, utworzenia i zmiany granic gmin oraz ustalenia siedzib gminnych organów władzy i administracji państwowej w województwach krośnieńskim, nowosądeckim, olsztyńskim i piotrkowskim.[http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19770020011]</ref>.  
+
1 czerwca 1975 roku, na podstawie Ustawy o dwustopniowym podziale administracyjnym państwa<ref>Dz.U. 1975, nr 16, poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19750160091 isap.sejm.gov.pl]</ref>, przestał istnieć powiat bartoszycki. Gmina Sępopol została bezpośrednio częścią województwa olsztyńskiego. Z dniem 1 lutego 1977 roku do gminy Sępopol włączono obszar sołectwa [[Lwowiec]] z likwidowanej gminy Skandawa<ref>Dz.U. 1977, nr 2, poz. 11, Rozporządzenie Ministra Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska z dnia 29 grudnia 1976 r. w sprawie połączenia, zniesienia, utworzenia i zmiany granic gmin oraz ustalenia siedzib gminnych organów władzy i administracji państwowej w województwach krośnieńskim, nowosądeckim, olsztyńskim i piotrkowskim,[http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19770020011 isap.sejm.gov.pl] [27.02.2014]</ref>.  
  
−
Kolejne zmiany podziału administracyjnego państwa<ref>Dz.U. 1998 nr 103 poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów.[http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19981030652]</ref> umiejscowiły gminę miejsko-wiejską Sępopol w powołanym 1 stycznia 1999 roku [[wojewodzwo warmińsko-mazurskie| województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat bartoszycki| powiecie bartoszyckim]].
+
Kolejne zmiany podziału administracyjnego państwa<ref>Dz.U. 1998, nr 103, poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19981030652 isap.sejm.gov.pl] [27.02.2013]</ref> umiejscowiły gminę miejsko-wiejską Sępopol w powołanym 1 stycznia 1999 roku województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie bartoszyckim.
  
−
Gmina miejsko-wiejska Sępopol graniczy z gminami: wiejską Bartoszyce, [[Korsze]] i [[Barciany]] w [[powiat kętrzyński| powiecie kętrzyńskim]]. Północna granica gminy stanowi granicę państwową z Rosją.
+
Gmina miejsko-wiejska Sępopol graniczy z gminami: wiejską [[Bartoszyce (gmina wiejska)|Bartoszyce]], [[Korsze (gmina miejsko-wiejska)|Korsze]] i [[Barciany (gmina wiejska)|Barciany]] w [[powiat kętrzyński|powiecie kętrzyńskim]]. Północna granica gminy stanowi granicę państwową z Rosją.
 
<br/>
 
<br/>
  
Linia 77: Linia 73:
 
Sołectwa: [[Długa]], [[Dzietrzychowo]], [[Kinwągi]], [[Lipica]], [[Lwowiec]], [[Masuny]], [[Ostre Bardo]], [[Prętławki]], [[Rogielkajmy]], [[Roskajmy]], [[Romankowo]], [[Rusajny]], [[Różyna]], [[Rygarby]], [[Śmiardowo]], [[Smolanka]], [[Stopki]], [[Szczurkowo]], [[Turcz]], [[Trosiny]], [[Wiatrowiec]], [[Wodukajmy]]
 
Sołectwa: [[Długa]], [[Dzietrzychowo]], [[Kinwągi]], [[Lipica]], [[Lwowiec]], [[Masuny]], [[Ostre Bardo]], [[Prętławki]], [[Rogielkajmy]], [[Roskajmy]], [[Romankowo]], [[Rusajny]], [[Różyna]], [[Rygarby]], [[Śmiardowo]], [[Smolanka]], [[Stopki]], [[Szczurkowo]], [[Turcz]], [[Trosiny]], [[Wiatrowiec]], [[Wodukajmy]]
  
−
Pozostałe miejscowości i miasta: [[Stopki]], [[Dobroty]], [[Gierkiny]], [[Majmławki]], [[Wanikajmy]], [[Gaj]], [[Melejdy]], [[Romaliny]], [[Smodajny]], [[Romankowo]], [[Korytki]], [[Poniki]], [[Liski]], [[Miedna]], [[Chełmiec]], [[Pasławki]], [[Stopki Osada]], [[Gulkajmy]], [[Judyty]], [[Park]], [[Retowy]], [[Łobzowo]], [[Pieny]], [[Boryty]], [[Domarady]], [[Langanki]], [[Przewarszyty]], [[Sępopol]]
+
Pozostałe miejscowości i miasta: [[Dobroty]], [[Gierkiny]], [[Majmławki]], [[Wanikajmy]], [[Gaj (gmina Sępopol)|Gaj]], [[Melejdy]], [[Romaliny]], [[Smodajny]], [[Korytki]], [[Poniki]], [[Liski (gmina Sępopol)|Liski]], [[Miedna]], [[Chełmiec]], [[Pasławki]], [[Stopki Osada]], [[Gulkajmy]], [[Judyty]], [[Park]], [[Retowy]], [[Łobzowo]], [[Pieny]], [[Boryty]], [[Domarady]], [[Langanki (gmina Sępopol)|Langanki]], [[Przewarszyty]], [[Sępopol]]
 
<br/>
 
<br/>
 +
 
== Gospodarka ==
 
== Gospodarka ==
−
Położenie z dala od głównych szlaków komunikacyjnych oraz znaczny udział użytków rolnych warunkują profil gospodarczy gminy miejsko-wiejskiej Sępopol.
+
Położenie z dala od głównych szlaków komunikacyjnych oraz znaczny udział użytków rolnych w obszarze gminy warunkują profil gospodarczy gminy miejsko-wiejskiej Sępopol.
−
Liczba podmiotów gospodarki narodowej wpisanych do rejestru REGON w mieście i gminie Sępopol wynosiła w 2012 roku 310. 32 podmioty stanowią sektor publiczny, pozostałe 278 należą do sektora prywatnego. 90% podmiotów działa w sferze prywatnej, z czego największą liczbę stanowią osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą w branży usług, przemyśle i budownictwie oraz rolnictwie.  
+
Liczba podmiotów gospodarki narodowej wpisanych do rejestru REGON w mieście i gminie Sępopol wynosiła w 2012 roku 310. 32 podmioty stanowią sektor publiczny, pozostałe 278 należą do sektora prywatnego. 90% podmiotów działa w sferze prywatnej, z czego największą liczbę stanowią osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą w branży usług, przemyśle i budownictwie oraz rolnictwie. W gminie brak dużych zakładów produkcyjnych i przemysłowych.
−
W gminie brak dużych zakładów produkcyjnych i przemysłowych.
 
  
−
Miasto i gmina Sępopol współpracują z miastami partnerskimi: Prawdińsk w obwodzie kaliningradzkim oraz Lägerdorf. Gimna miejsko-wiejska Sępopol jest członkiem Stowarzyszenia Gmin Rzeczypospolitej  Polskiej Euroregion Bałtyk<ref>Plan odnowy miejscowości Sępopol na lata 2009 -2015, Załącznik  do Uchwały Nr XXI/124/09 Rady Miejskiej w Sępopolu z dnia 3 marca 2009 r.[http://bip.warmia.mazury.pl/sepopol_gmina_miejsko_-_wiejska/76/59/Plan_odnowy_miejscowosci_Sepopol_na_lata_2009_-2015/]</ref>.
+
Miasto i gmina Sępopol współpracują z miastami partnerskimi: Prawdińsk w obwodzie kaliningradzkim oraz Lägerdorf w Niemczech. Gmina jest członkiem Stowarzyszenia Gmin Rzeczypospolitej  Polskiej Euroregion Bałtyk<ref>Plan odnowy miejscowości Sępopol na lata 2009 -2015, Załącznik  do Uchwały Nr XXI/124/09 Rady Miejskiej w Sępopolu z dnia 3 marca 2009 r., [http://bip.warmia.mazury.pl/sepopol_gmina_miejsko_-_wiejska/76/59/Plan_odnowy_miejscowosci_Sepopol_na_lata_2009_-2015/ bip.warmia.mazury.pl] [27.02.2014]</ref>.
  
 
Ważną gałęzią gospodarki w gminie miejsko-wiejskiej Sępopol jest rolnictwo. W tym dziale gospodarki, oprócz indywidualnych gospodarstw rolnych, działają 34 podmioty gospodarcze. Wysoki wskaźnik bonitacji rolniczej przestrzeni produkcyjnej wynosi 73,8 pkt i sprzyja rozwojowi rolnictwa. Ponad 60% gospodarstw rolnych ma powierzchnię powyżej 1 ha, ponad 25% stanowią gospodarstwa powyżej 15 ha. Średnia powierzchnia gospodarstw rolniczych w gminie wiejsko-miejskiej Sępopol wynosi 24,7 ha. Blisko 84% gospodarstw powyżej 1 ha prowadzi produkcję rolniczą, 68% produkuje głównie na rynek – reszta nie prowadzi produkcji rolnej lub produkuje na potrzeby własne.  
 
Ważną gałęzią gospodarki w gminie miejsko-wiejskiej Sępopol jest rolnictwo. W tym dziale gospodarki, oprócz indywidualnych gospodarstw rolnych, działają 34 podmioty gospodarcze. Wysoki wskaźnik bonitacji rolniczej przestrzeni produkcyjnej wynosi 73,8 pkt i sprzyja rozwojowi rolnictwa. Ponad 60% gospodarstw rolnych ma powierzchnię powyżej 1 ha, ponad 25% stanowią gospodarstwa powyżej 15 ha. Średnia powierzchnia gospodarstw rolniczych w gminie wiejsko-miejskiej Sępopol wynosi 24,7 ha. Blisko 84% gospodarstw powyżej 1 ha prowadzi produkcję rolniczą, 68% produkuje głównie na rynek – reszta nie prowadzi produkcji rolnej lub produkuje na potrzeby własne.  
−
Użytki rolne w dobrej kulturze zajmują ponad 13,6 tys. ha. Ponad 70,6% użytków rolnych stanowią zasiewy (zboża, rośliny oleiste, ziemniaki). W hodowli ważną gałęzią jest hodowla bydła<ref>Program ochrony środowiska dla Miasta i Gminy Sępopol na lata 2012-2015 z perspektywą na lata 2016-2019, Olsztyn 2012 [http://bip.warmia.mazury.pl/sepopol_gmina_miejsko_-_wiejska/167/Program_Ochrony_Srodowiska/]</ref>.
+
 
 +
Użytki rolne o dobrych glebach zajmują ponad 13,6 tys. ha. Ponad 70,6% użytków rolnych stanowią zasiewy (zboża, rośliny oleiste, ziemniaki). W hodowli ważną gałęzią jest hodowla bydła<ref>Program ochrony środowiska dla Miasta i Gminy Sępopol na lata 2012-2015 z perspektywą na lata 2016-2019, Olsztyn 2012 [http://bip.warmia.mazury.pl/sepopol_gmina_miejsko_-_wiejska/167/Program_Ochrony_Srodowiska/ bip.warmia.mazury.pl] [27.02.2014]</ref>.
  
 
Turystyka nie odgrywa w gminie Sępopol znaczącej roli. W związku z tym baza noclegowa jest nieduża. Gospodarstwa agroturystyczne znajdują się w miejscowości [[Romankowo]].
 
Turystyka nie odgrywa w gminie Sępopol znaczącej roli. W związku z tym baza noclegowa jest nieduża. Gospodarstwa agroturystyczne znajdują się w miejscowości [[Romankowo]].
  
−
Liczba ludności bezrobotnej zarejestrowanej pod koniec 2012 roku w gminie miejsko-wiejskiej Sępopol wynosiła 948 osób <ref >Bank Danych Lokalnych GUS [http://www.stat.gov.pl/bdl/app/strona.html?p_name=indeks] (data dostępu 27.02.2014)</ref>, co stanowi 14% bezrobotnych w [[powiat bartoszycki| powiecie bartoszyckim]].
+
Liczba ludności bezrobotnej zarejestrowanej pod koniec 2012 roku w gminie miejsko-wiejskiej Sępopol wynosiła 948 osób <ref> [http://www.stat.gov.pl/bdl/app/strona.html?p_name=indeks stat.gov.pl] [27.02.2014]</ref>, co stanowi 14% bezrobotnych w powiecie bartoszyckim.
  
 
Ze środowiskowej pomocy społecznej korzysta w gminie 25,1% ludności<ref>Bank Danych Lokalnych GUS (data dostępu 27.02.2014)</ref>.
 
Ze środowiskowej pomocy społecznej korzysta w gminie 25,1% ludności<ref>Bank Danych Lokalnych GUS (data dostępu 27.02.2014)</ref>.
 +
 +
W nowej [[Strategia rozwoju województwa |Strategii rozwoju województwa warmińsko-mazurskiego]] z 2013 r. teren gminy został zakwalifikowany do [[Obszary przygraniczne|obszarów przygranicznych]] wymagających strategicznej interwencji.
 
<br/>
 
<br/>
  
 
== Kultura i turystyka ==
 
== Kultura i turystyka ==
 
'''Instytucje zajmujące się pracą na rzecz kultury na terenie gminy'''
 
'''Instytucje zajmujące się pracą na rzecz kultury na terenie gminy'''
−
[[Plik: Kościół p.w. Matki Bożej Różańcowej w Dzietrzychowie.jpg|thumb|righ|300px|Kościół p.w. Matki Bożej Różańcowej w Dzietrzychowie]]
+
*[[Miejsko-Gminny Ośrodek Kultury w Sępopolu]];
−
*[[Miejsko-Gminny Ośrodek Kultury w Sępopolu]]
+
*[[Miejsko-Gminna Biblioteka Publiczna w Sępopolu]]: filie biblioteki w Wiatrowcu i Wodukajmach
−
*[[Miejsko-Gminna Biblioteka Publiczna w Sępopolu]] - filie biblioteki w [[Wiatrowiec| Wiatrowcu]], [[Wodukajmy| Wodukajmach]]
 
 
   
 
   
 
'''Wydarzenia kulturalne związane z gminą'''
 
'''Wydarzenia kulturalne związane z gminą'''
 
*[[Festyn rodzinny w Sępopolu]]
 
*[[Festyn rodzinny w Sępopolu]]
 
*[[Noc Świętojańska w Sępopolu]]
 
*[[Noc Świętojańska w Sępopolu]]
−
*[[Dożynki gminne]]
+
*dożynki gminne
  
 
'''Ludzie związani z gminą'''
 
'''Ludzie związani z gminą'''
−
[[Plik: Kościół p.w. św. Michała Archanioła w Sępopolu.jpg|thumb|righ|300px|Kościół p.w. św. Michała Archanioła w Sępopolu]]
+
*[[lkwim: Bazyli Trojanowski|Bazyli Trojanowski]] – rzeźbiarz ludowy
−
*[[lkwim: Bazyli Trojanowski| Bazyli Trojanowski]] – rzeźbiarz ludowy  
+
*[[lkwim: Jerzy Dmitruk|Jerzy Dmitruk]] – artysta malarz, grafik;
−
*[[lkwim: Jerzy Dmitruk| Jerzy Dmitruk]] - artysta malarz, grafik  
+
*[[lkwim: Jerzy Górczyński|Jerzy Górczyński]] – poeta, powieściopisarz, nowelista
−
*[[lkwim: Jerzy Górczyński| Jerzy Górczyński]] - poeta, powieściopisarz, nowelista
+
*[[lkwim: Paweł Ulaniuk|Paweł Ulaniuk]] – fotografik amator; mieszka i pracuje w Wiatrowcu
−
*[[lkwim: Paweł Ulaniuk| Paweł Ulaniuk]] - fotografik amator; mieszka i pracuje w [[Wiatrowiec| Wiatrowcu]]
+
*[[lkwim: Zenobia Choma|Zenobia Choma]] – hafciarka, mieszka w Sępopolu
−
*[[lkwim: Zenobia Choma| Zenobia Choma]] - hafciarka, mieszka w [[Sępopol| Sępopolu]]
 
  
 
'''Zabytki znajdujące się na terenie gminy'''
 
'''Zabytki znajdujące się na terenie gminy'''
−
[[Plik:Kościół p.w. Matki Boskiej Szkaplerznej we Lwowcu..jpg|thumb|righ|300px|Kościół p.w. Matki Boskiej Szkaplerznej we Lwowcu, Fot. Tadeusz Jędrzejewski]]
+
Do najcenniejszych zabytków znajdujących się na terenie gminy miejsko-wiejskiej Sępopol należą<ref>[http://www.nid.pl/pl/ Narodowy Instytut Dziedzictwa, rejestr zabytków] [27.02.2014]</ref>:
−
Do najcenniejszych zabytków znajdujących się na terenie gminy miejsko-wiejskiej Sępopol należą<ref>Narodowy Instytut Dziedzictwa, Rejestr zabytków[http://www.nid.pl/pl/]</ref>:
+
*[[lkwim: Kościół pw. św. Michała Archanioła w Sępopolu|kościół pw. św. Michała Archanioła w Sępopolu]] wraz z plebanią
−
*[[lkwim: Kościół p.w. św. Michała Archanioła w Sępopolu| Kościół pw. św. Michała Archanioła w Sępopolu]] wraz z plebanią
+
*pozostałości murów miejskich (XIV w.) z fragmentami baszty w Sępopolu
−
*pozostałości murów miejskich (XIV w.), z fragmentami baszty w Sępopolu
+
*założenie urbanistyczne starówki (XIV w.)
−
*założenie urbanistyczne starego miasta (XIV w.)
+
*XIX w. cmentarz ewangelicko-augsburski
−
*XIX w. cmentarz ewangelicko-augsburski  
+
*[[lkwim: Kościół pw. Matki Boskiej Szkaplerznej w Lwowcu|kościół pw. Matki Boskiej Szkaplerznej we Lwowcu]]
−
*[[lkwim: Kościół pw. Matki Boskiej Szkaplerznej w Lwowcu| Kościół p.w. Matki Boskiej Szkaplerznej we Lwowcu]]
+
*[[kościół pw. Matki Boskiej Wspomożenia Wiernych w Dzietrzychowie]]
−
*[[Kościół p.w. Matki Boskiej Wspomożenia Wiernych w Dzietrzychowie]]
+
*[[kościół pw. Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Lipicy]]
−
*[[Kosciół p.w Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Lipicy]]
+
*[[cerkiew greckokatolicka pw. Narodzenia Najświętszej Marii Panny w Ostrym Bardzie]]
−
*[[Cerkiew greckokatolicka p.w. Narodzenia Najświętszej Marii Panny w Ostrym Bardzie]]  
+
*[[Pałac w Judytach|zespół pałacowy w Judytach]] – majątek należący od XVI w. do rodziny von Kuenheim; tutaj w 1928 roku urodził się Eberhard von Kuenheim, jeden z twórców potęgi koncernu samochodowego BMW
−
*[[Zespół pałacowy w Judytach]] - majątek należący od XVI w. do rodziny von Kuenheim; tutaj w 1928 roku urodził się słynny Eberhard von Kuenheim, jeden z twórców potęgi koncernu samochodowego BMW
+
*[[lkwim: Pałac w Masunach|Pałac w Masunach]]
−
*[[lkwim: Pałac w Masunach| Pałac w Masunach]]
 
  
 
'''Szlaki i atrakcje turystyczne'''
 
'''Szlaki i atrakcje turystyczne'''
−
*[[Szlak Bocianich Gniazd]] - przez teren gminy Sępopol przebiega Europejski Szlak Bociana Białego, a miejscowość [[Lwowiec]] to jedna z większych kolonii tego ptaka
+
*[[Szlak Bocianich Gniazd]]  
−
*Inauguracja sezonu kajakowego na rzece Łynie na przystani w [[Stopki| Stopkach]] oraz spływy kajakowe rzeką Łyną
+
Przez teren gminy Sępopol przebiega Europejski Szlak Bociana Białego, a miejscowość Lwowiec to jedna z większych kolonii tego ptaka
−
*szlaki rowerowe: szlak "Doliną rzeki Łyny" o długości 31,5 km przebiegający przez [[Sępopol]] – [[Smolanka]] – [[Liski]] – [[Bartoszyce]] – [[Wiatrowiec]] – [[Sępopol]]; szlak "Pogranicza" o długości 34,0 km przebiegający przez [[Sępopol]] – [[Stopki]] – [[Ostre Bardo]] – [[Szczurkowo]] – Park [[Judyty]] – [[Liski]] – [[Smolanka]] – [[Sępopol]]; szlak "Bociana Białego" o długości 29,5 km przebiegający przez [[Sępopol]] – [[Romankowo]] – [[Lwowiec]] – [[Wanikajmy]] – [[Gaj]] – [[Smodajny]] – [[Dzietrzychowo]] – [[Miedna]] – [[Sepopol]]
+
*spływy kajakowe [[Rzeka Łyna|rzeką Łyną]], inauguracja sezonu kajakowego na rzece Łynie na przystani w Stopkach  
−
*zespoły parków pałacowych w [[Woryny| Worynach]], [[Witrowiec| Wiatrowcu]], [[Pasławki| Pasławkach]], [[Masuny| Masunach]], [[Liski| Liskach]]
+
*szlaki rowerowe:  
 +
**[[szlak "Doliną rzeki Łyny"]] o długości 31,5 km, przebiegający przez Sępopol – Smolankę – Liski – Bartoszyce – Wiatrowiec – Sępopol
 +
**[[szlak "Pogranicza"]] o długości 34,0 km przebiegający przez Sępopol – Stopki – [[Ostre Bardo]] – Szczurkowo – Park [[Judyty]] – Liski – Smolankę – Sępopol
 +
** [[Szlak Bociana Białego]] o długości 29,5 km przebiegający przez Sępopol – Romankowo – Lwowiec – Wanikajmy – Gaj – Smodajny – Dzietrzychowo – Miednę – Sepopol  
 +
*zespoły parków pałacowych w Worynach, Wiatrowcu, Pasławkach, Masunach i Liskach
 
*liczne pomniki przyrody
 
*liczne pomniki przyrody
−
*Mistrzostwa Północy w skokach przez przeszkody oraz liczne atrakcje organizowane w Stadninie Koni w [[Liski| Liskach]]
+
*Mistrzostwa Północy w skokach przez przeszkody oraz liczne atrakcje organizowane w Stadninie Koni w Liskach
−
<br/>
+
 
 +
== Religia ==
 +
*[[Parafia pw. Matki Bożej Szkaplerznej we Lwowcu]]
 +
*[[Parafia pw. św. Michała Archanioła w Sępopolu]]
 +
*[[Parafia pw. Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Lipicy]]
  
 
== Szkolnictwo ==
 
== Szkolnictwo ==
−
W gminie miejsko-wiejskiej Sępopol znajduje się 5 Zespołów Wychowania Przedszkolnego w [[Dzietrzychowo| Dzietrzychowie]], [[Wiatrowiec| Wiatrowcu]], [[Poniki| Ponikach]], [[Sępopol| Sępopolu]]. Poza wymienionymi placówkami w gminie istnieją:
+
W gminie miejsko-wiejskiej Sępopol znajduje się 5 Zespołów Wychowania Przedszkolnego w Dzietrzychowie, Wiatrowcu, Ponikach, Sępopolu. Poza wymienionymi placówkami w gminie istnieją:
  
 
*[[Szkoła Podstawowa w Dzietrzychowie]]
 
*[[Szkoła Podstawowa w Dzietrzychowie]]
−
*[[Szkoła Podstawowa im. Adama Loreta w Ponikach]]
+
*[[Szkoła Podstawowa w Poninkach|Szkoła Podstawowa im. Adama Loreta w Ponikach]]
 
*[[Szkoła Podstawowa w Wiatrowcu]]
 
*[[Szkoła Podstawowa w Wiatrowcu]]
−
*[[Zespół Szkolno-Przedszkolny w Sępopolu]] - [[Szkoła Podstawowa im. gen. Zygmunta Berlinga w Sępopolu]], [[Gimnazjum im. Ireny Sendlerowej w Sępopolu]]
+
*[[Zespół Szkolno-Przedszkolny w Sępopolu]] – [[Szkoła Podstawowa w Sępopolu|Szkoła Podstawowa im. gen. Zygmunta Berlinga w Sępopolu]], [[Gimnazjum w Sępopolu|Gimnazjum im. Ireny Sendlerowej w Sępopolu]].
−
<br/>
 
−
 
 
 
== Sport ==
 
== Sport ==
 
*[[LKS Łyna Sępopol]]
 
*[[LKS Łyna Sępopol]]
−
*Zimowy turniej piłki nożnej im. Roberta Borowskiego
+
*Zimowy Turniej Piłki Nożnej im. Roberta Borowskiego
−
<br/>
 
 
==Inne organizacje i instytucje==
 
==Inne organizacje i instytucje==
−
*[[Klub Integracji Społecznej w Sępopolu]] (KIS) przy Miejsko-Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej - jest to jednostka, której zadaniem jest udzielanie pomocy osobom indywidualnym oraz ich rodzinom w odbudowywaniu i podtrzymywaniu umiejętności uczestnictwa w życiu społeczności lokalnej
+
*[[Klub Integracji Społecznej w Sępopolu]] (KIS) przy Miejsko-Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej  
−
*[[Miejsko-Gminne Stowarzyszenie Bezrobotnych w Sępopolu]] - prowiadzi działalność związaną z pomocą osobom skrajnie ubogim, działaniami wspomagającymi rodziny (osoby samotnie wychowujące dzieci) niewydolne wychowawczo, dystrybucją darów rzeczowych, odzieży i żywności, pośrednictwem pracy, aktywizacją zawodową (np. szkolenia i kursy przekwalifikowujące, praca chroniona, zatrudnienie socjalne)  
+
Jest to jednostka, której zadaniem jest udzielanie pomocy osobom indywidualnym oraz ich rodzinom w odbudowywaniu i podtrzymywaniu umiejętności uczestnictwa w życiu społeczności lokalnej
−
*[[Salezjańska Organizacja Sportowa Stowarzyszenie Lokalne „SL SALOS” w Sępopolu]] - zakres działań organizacji to: wychowanie młodzieży, propagowanie na boisku zasady fair play, organizacja czasu wolnego dla dzieci i młodzieży  
+
*[[Miejsko-Gminne Stowarzyszenie Bezrobotnych w Sępopolu]] Stowarzyszenie prowiadzi działalność związaną z pomocą osobom skrajnie ubogim, działaniami wspomagającymi rodziny (osoby samotnie wychowujące dzieci, niewydolne wychowawczo), dystrybucją darów rzeczowych, odzieży i żywności, pośrednictwem pracy, aktywizacją zawodową (np. poprzez szkolenia i kursy przekwalifikowujące, pracę chronioną, zatrudnienie socjalne);
−
*[[Polski Związek Wędkarski Koło „Kleń” w Sępopolu]]
+
*[[Salezjańska Organizacja Sportowa Stowarzyszenie Lokalne „SL SALOS” w Sępopolu]] - zakres działań organizacji to: wychowanie młodzieży, propagowanie na boisku zasady fair play, organizacja czasu wolnego dla dzieci i młodzieży;
−
<br/>
+
*[[Polski Związek Wędkarski Koło "Kleń" w Sępopolu]].
 
== Obszary chronione i pomniki przyrody ==
 
== Obszary chronione i pomniki przyrody ==
 
Tereny chronione na obszarze gminy miejsko-wiejskiej Sępopol zajmują 2769,3 ha (11,2%), są to obszary chronionego krajobrazu<ref>Program ochrony środowiska dla Miasta i Gminy Sępopol na lata 2012-2015 z perspektywą na lata 2016-2019, Olsztyn 2012[http://bip.warmia.mazury.pl/sepopol_gmina_miejsko_-_wiejska/167/Program_Ochrony_Srodowiska/]</ref>.
 
Tereny chronione na obszarze gminy miejsko-wiejskiej Sępopol zajmują 2769,3 ha (11,2%), są to obszary chronionego krajobrazu<ref>Program ochrony środowiska dla Miasta i Gminy Sępopol na lata 2012-2015 z perspektywą na lata 2016-2019, Olsztyn 2012[http://bip.warmia.mazury.pl/sepopol_gmina_miejsko_-_wiejska/167/Program_Ochrony_Srodowiska/]</ref>.
  
 
Obszary chronionego krajobrazu wyznaczono przede wszystkim w dolinach głównych cieków wodnych powiatu i na obszarze węzła hydrograficznego:
 
Obszary chronionego krajobrazu wyznaczono przede wszystkim w dolinach głównych cieków wodnych powiatu i na obszarze węzła hydrograficznego:
−
*[[Obszar Chronionego Krajobrazu Doliny Dolnej Łyny]] (powierzchnia ogółem 16 429,9 ha)
+
*[[Obszar Chronionego Krajobrazu Doliny Dolnej Łyny]] (powierzchnia ogółem 16 429,9 ha);
−
*[[Obszar Chronionego Krajobrazu Doliny Rzeki Guber]] (powierzchnia ogółem 14 363,8 ha)
+
*[[Obszar Chronionego Krajobrazu Doliny Rzeki Guber]] (powierzchnia ogółem 14 363,8 ha).
  
 
Na obszarze gminy Sępopol znajdują się 2 obszary chronione w ramach sieci Natura 2000:
 
Na obszarze gminy Sępopol znajdują się 2 obszary chronione w ramach sieci Natura 2000:
−
*Obszar Specjalnej Ochrony Ptaków [[Ostoja Warmińska]]
+
*Obszar Specjalnej Ochrony Ptaków [[Ostoja Warmińska]];
−
*Specjalny Obszar Ochrony Siedlisk [[Torfowiska źródliskowe koło Łabędnika]]
+
*Specjalny Obszar Ochrony Siedlisk [[Torfowiska źródliskowe koło Łabędnika]].
  
 
Z pozostałych form ochrony przyrody na terenie miasta i gminy Sępopol znajdują się 23 pomniki przyrody (w tym 19 pojedynczych drzew i 4 grupy drzew). Ochroną objęto przede wszystkim wiekowe okazy dębów.
 
Z pozostałych form ochrony przyrody na terenie miasta i gminy Sępopol znajdują się 23 pomniki przyrody (w tym 19 pojedynczych drzew i 4 grupy drzew). Ochroną objęto przede wszystkim wiekowe okazy dębów.
 
Ważną rolę w zachowaniu różnorodności biologicznej na terenach zurbanizowanych pełnią tereny zielone. Zajmują one na obszarze miasta i gminy Sępopol powierzchnię 4,5 ha.<br/>
 
Ważną rolę w zachowaniu różnorodności biologicznej na terenach zurbanizowanych pełnią tereny zielone. Zajmują one na obszarze miasta i gminy Sępopol powierzchnię 4,5 ha.<br/>
  
−
== Bibliografia  ==
+
==Zobacz też==
−
#Dz.U. 1945 nr 33 poz. 196, Rozporządzenie Ministra Obrony Narodowej w porozumieniu z Ministrem Administracji Publicznej z dnia 21 sierpnia 1945 r. o utworzeniu nowych, o zmianach istniejących dotychczas rejonowych komend uzupełnień i o ustaleniu ich zasięgu terytorialnego.[[http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19450330196]]
+
*[[Sępopol|Miasto Sępopol]]
−
#Dz.U. 1946 nr 28 poz. 177, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 29 maja 1946 r. w sprawie tymczasowego podziału administracyjnego Ziem Odzyskanych.[[http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19460280177]]
 
−
#Dz.U. 1954 nr 43 poz. 192, Ustawa z dnia 25 września 1954 r. o osiedlach i radach narodowych osiedli.[http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19540430192]
 
−
#Dz.U. 1959 nr 65 poz. 387, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 19 listopada 1959 r. w sprawie utworzenia i zmiany granic niektórych osiedli w województwach krakowskim, olsztyńskim, opolskim i szczecińskim.[http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19590650387]
 
−
#Dz.U. 1972 nr 49 poz. 312, Ustawa z dnia 29 listopada 1972 r. o utworzeniu gmin i zmianie ustawy o radach narodowych.[[http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19720490312]]
 
−
#Dz.U. 1972 nr 50 poz. 327, Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 listopada 1972 r. w sprawie utworzenia, zniesienia i zmiany granic niektórych miast.[http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19720500327]
 
−
#Dz.U. 1975 nr 16 poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych. [[http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19750160091]]
 
−
#Dz.U. 1977 nr 2 poz. 11, Rozporządzenie Ministra Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska z dnia 29 grudnia 1976 r. w sprawie połączenia, zniesienia, utworzenia i zmiany granic gmin oraz ustalenia siedzib gminnych organów władzy i administracji państwowej w województwach krośnieńskim, nowosądeckim, olsztyńskim i piotrkowskim.[http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19770020011]
 
−
#Dz.U. 1998 nr 103 poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów.[[http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19981030652]]
 
−
#Uchwała Nr XXI/83/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 6 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie olsztyńskim. [w:] Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie, Olsztyn 1972.
 
−
#Bartoszyce. Z dziejów miasta i okolic, Olsztyn 1987.
 
−
#Ludność. Stan i struktura w przekroju terytorialnym. Stan w dniu 30 VI 2013 r., GUS, Warszawa 2013.
 
−
#Bank Danych Lokalnych GUS [[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/strona.html?p_name=indeks]] (data dostępu 27.02.2014)
 
−
#BIP Urzędu Miasta i Gminy Sępopol[[http://bip.warmia.mazury.pl/sepopol_gmina_miejsko_-_wiejska/]] (data dostępu 27.02.2014)
 
−
#GUS [[http://www.stat.gov.pl/gus/5840_6340_PLK_HTML.htm]] (data dostępu 27.02.2014)
 
−
#Leksykon kultury Warmii i Mazur. [[http://leksykonkultury.ceik.eu/]]
 
−
#Plan odnowy miejscowości Sępopol na lata 2009 -2015, Załącznik  do Uchwały Nr XXI/124/09 Rady Miejskiej w Sępopolu z dnia 3 marca 2009 r.[http://bip.warmia.mazury.pl/sepopol_gmina_miejsko_-_wiejska/76/59/Plan_odnowy_miejscowosci_Sepopol_na_lata_2009_-2015/]
 
−
#Program ochrony środowiska dla Miasta i Gminy Sępopol na lata 2012-2015 z perspektywą na lata 2016-2019, Olsztyn 2012,[http://bip.warmia.mazury.pl/sepopol_gmina_miejsko_-_wiejska/167/Program_Ochrony_Srodowiska/]
 
−
#Narodowy Instytut Dziedzictwa, Rejestr zabytków, [[http://www.nid.pl/pl/]]
 
−
#UStat w Olsztynie [http://www.stat.gov.pl/vademecum/vademecum_warminsko-mazurskie/portrety_gmin/bartoszycki/sepopol.pdf] (data dostępu 27.02.2014)
 
−
#Wykaz szkół i placówek oświatowych według województw [[http://www.ko.olsztyn.pl/?main=2&sub=4]]<br/>
 
 
{{Przypisy}}
 
{{Przypisy}}
 
<references/>
 
<references/>
−
[[Kategoria:Miejscowość]][[Kategoria:Powiat bartoszycki]][[Kategoria:Gmina Bartoszyce]][[Kategoria:Bartoszyce (miasto)]][[Kategoria:gmina miejska]]
+
== Bibliografia  ==
 +
Dz.U. 1945, nr 33, poz. 196, Rozporządzenie Ministra Obrony Narodowej w porozumieniu z Ministrem Administracji Publicznej z dnia 21 sierpnia 1945 r. o utworzeniu nowych, o zmianach istniejących dotychczas rejonowych komend uzupełnień i o ustaleniu ich zasięgu terytorialnego,[http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19450330196 isap.sejm.gov.pl] [27.02.2014]<br/>
 +
Dz.U. 1946, nr 28, poz. 177, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 29 maja 1946 r. w sprawie tymczasowego podziału administracyjnego Ziem Odzyskanych, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19460280177 isap.sejm.gov.pl] [27.02.2014]<br/>
 +
Dz.U. 1954, nr 43, poz. 192, Ustawa z dnia 25 września 1954 r. o osiedlach i radach narodowych osiedli, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19540430192 isap.sejm.gov.pl] [27.02.2014]<br/>
 +
Dz.U. 1959, nr 65, poz. 387, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 19 listopada 1959 r. w sprawie utworzenia i zmiany granic niektórych osiedli w województwach krakowskim, olsztyńskim, opolskim i szczecińskim, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19590650387 isap.sejm.gov.pl] [27.02.2014]<br/>
 +
Dz.U. 1972, nr 49, poz. 312, Ustawa z dnia 29 listopada 1972 r. o utworzeniu gmin i zmianie ustawy o radach narodowych.[http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19720490312 isap.sejm.gov.pl] [27.02.2014]<br/>
 +
Dz.U. 1972, nr 50, poz. 327, Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 listopada 1972 r. w sprawie utworzenia, zniesienia i zmiany granic niektórych miast, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19720500327 isap.sejm.gov.pl] [27.02.2014]<br/>
 +
Dz.U. 1975, nr 16, poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19750160091 isap.sejm.gov.pl] [27.02.2014]<br/>
 +
Dz.U. 1977, nr 2, poz. 11, Rozporządzenie Ministra Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska z dnia 29 grudnia 1976 r. w sprawie połączenia, zniesienia, utworzenia i zmiany granic gmin oraz ustalenia siedzib gminnych organów władzy i administracji państwowej w województwach krośnieńskim, nowosądeckim, olsztyńskim i piotrkowskim, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19770020011 isap.sejm.gov.pl] [27.02.2014]<br/>
 +
Dz.U. 1998, nr 103, poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów,[[http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19981030652 isap.sejm.gov.pl] [27.02.2014]<br/>
 +
Uchwała Nr XXI/83/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 6 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie olsztyńskim, [w:] Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie, Olsztyn 1972.<br/>
 +
''Bartoszyce. Z dziejów miasta i okolic'', Olsztyn 1987.<br/>
 +
''Ludność. Stan i struktura w przekroju terytorialnym. Stan w dniu 30 VI 2013 r.'', GUS, Warszawa 2013.<br/>
 +
Bank Danych Lokalnych GUS [http://www.stat.gov.pl/bdl/app/strona.html?p_name=indeks stat.gov.pl] [27.02.2014]<br/>
 +
[http://bip.warmia.mazury.pl/sepopol_gmina_miejsko_-_wiejska/ bip.warmia.mazury.pl] [27.02.2014]<br/>
 +
[http://www.stat.gov.pl/gus/5840_6340_PLK_HTML.htm stat.gov.pl] [27.02.2014]<br/>
 +
[http://leksykonkultury.ceik.eu/ Leksykon kultury Warmii i Mazur]<br/>
 +
Plan odnowy miejscowości Sępopol na lata 2009 -2015, Załącznik  do Uchwały Nr XXI/124/09 Rady Miejskiej w Sępopolu z dnia 3 marca 2009 r., [http://bip.warmia.mazury.pl/sepopol_gmina_miejsko_-_wiejska/76/59/Plan_odnowy_miejscowosci_Sepopol_na_lata_2009_-2015/ bip.warmia.mazury.pl] [27.02.2014]<br/>
 +
Program ochrony środowiska dla Miasta i Gminy Sępopol na lata 2012-2015 z perspektywą na lata 2016-2019, Olsztyn 2012, [http://bip.warmia.mazury.pl/sepopol_gmina_miejsko_-_wiejska/167/Program_Ochrony_Srodowiska/ bip.warmia.mazury.pl] [27.02.2014]<br/>
 +
[http://www.nid.pl/pl/ Narodowy Instytut Dziedzictwa, rejestr zabytków] [27.02.2014]<br/>
 +
[http://www.stat.gov.pl/vademecum/vademecum_warminsko-mazurskie/portrety_gmin/bartoszycki/sepopol.pdf stat.gov.pl, portrety gmin] [27.02.2014]<br/>
 +
Wykaz szkół i placówek oświatowych według województw [http://www.ko.olsztyn.pl/?main=2&sub=4 Kuratorium Oświaty w Olsztynie] [27.02.2014]<br/>
 +
 
 +
[[Kategoria:Miejscowość]][[Kategoria:Powiat bartoszycki]][[Kategoria:Sępopol (gmina miejsko-wiejska)]] [[Kategoria: 1945-1989]] [[Kategoria: 1990-]]

Aktualna wersja na dzień 08:56, 28 sie 2015

Gmina Sępopol
Herb
Herb gminy
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat bartoszycki
Rodzaj gminy miejsko-wiejska
Burmistrz Irena Wołosiuk
Powierzchnia 246,38 km²
Liczba sołectw 22
Liczba miejscowości 53
Liczba ludności (2013)
Gęstość zaludnienia 		6622
26 osób/km²
Strefa numeracyjna 89
Tablice rejestracyjne NBA
TERYT 2801063
Urząd gminy
ul. 22 Lipca 7 11 -210 Sępopol
Biuletyn Informacji Publicznej gminy

Gmina Sępopol – gmina miejsko-wiejska położona w północnej części województwa warmińsko-mazurskiego, w powiecie bartoszyckim. Siedziba gminy znajduje się w Sępopolu. Gmina miejsko-wiejska Sępopol leży w Pasie Pobrzeży Bałtyckich, w regionie Niziny Staropruskiej, mezoregionie Niziny Sępopolskiej. Jest to gmina rolnicza posiadająca wiele walorów przyrodniczych i krajobrazowych. Władzę w gminie sprawuje burmistrz Irena Wołosiuk[1].

Kościół pw. Matki Bożej Różańcowej w Dzietrzychowie. Fot. Asaf.pl. Źródło: Commons Wikimedia
Kościół pw. św. Michała Archanioła w Sępopolu. Fot. Romek. Źródło: Commons Wikimedia
Kościół pw. Matki Boskiej Szkaplerznej we Lwowcu. Fot. Tadeusz Jędrzejewski. Źródło: www.sepopol.wm.pl

Powierzchnia gminy

Gmina Sępopol zajmuje powierzchnię 246,38 km2[2], w tym:

  • lasy: 19,4% (4777,9 ha)
  • wody: 0,65% (160 ha)
  • użytki rolne: 73,5% (18120 ha)

Gmina stanowi 18,84% powierzchni powiatu bartoszyckiego.

Demografia

Liczba ludności gminy według danych z 2013 roku wynosi[3]:

Opis Ogółem Kobiety Mężczyźni
jednostka osób % osób % osób %
liczba 6622 100 3292 49,7 3330 50,3
gęstość zaludnienia
(mieszk./km²) 		26 13 13

Saldo migracji wewnętrznych i zagranicznych na pobyt stały w 2012 roku w gminie miejsko-wiejskiej Sępopol wynosiło -44 osoby[4], co stanowi 11,08% migracji ludności w powiecie bartoszyckim oraz 1,7% w województwie warmińsko-mazurskim.

Historia gminy jako jednostki administracyjnej

Powstające granice i podziały terytorialne na ziemiach dawnych Prus Wschodnich po II wojnie światowej opierały się początkowo na niemieckim podziale administracyjnym. Po wytyczeniu wschodniej granicy państwa polskiego z części ziem dawnego powiatu frydlandzko-bartoszyckiego[5] utworzono nowy powiat bartoszycki z siedzibą w Bartoszycach. Ówczesny starosta bartoszycki podzielił ziemie powiatu na 5 gmin zbiorowych: gminy Dąbrowa, Galiny, Łabędnik z siedzibą w Sokolicy, Liski z siedzibą w Domaradach oraz Smolanka. Powołał również dwie gminy miejskie w Bartoszycach i Sępopolu. Na początku 1946 roku z powodu niewielkiej liczby ludności i braku perspektyw rozwoju administracyjnego Sępopol utracił zarząd miejski, a wraz z nim prawa miejskie. Terytorium miasta zostało włączone w obszar gminy wiejskiej Smolanka, którą przemianowano na gminę Sępopol z siedzibą w Sępopolu[6]. Na mocy Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 29 maja 1946 roku stała się ona częścią województwa olsztyńskiego[7].

Na podstawie Ustawy z dnia 25 września 1954 roku o osiedlach i radach narodowych osiedli[8] oraz Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 19 listopada 1959 roku[9] Sępopol uzyskał prawa osiedla. W 1972 roku, na podstawie Rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 listopada[10], Sępopol odzyskał prawa miejskie, a na mocy Uchwały Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 6 grudnia 1972 roku miasto i gmina Sępopol stały się jedną jednostką administracyjną z siedzibą Urzędu Miasta i Gminy w Sępopolu. W skład nowo utworzonej gminy weszły obszary następujących sołectw: Długa, Dzietrzychowo, Kinwągi, Lipica, Masuny, Ostre Bardo, Retowy, Rogielkajmy, Romankowo, Roskajmy, Różyna, Rusajny, Smolanka, Stopki, Szczurkowo, Śmiardowo, Turcz, Wiatrowiec, Wodukajmy[11]. 1 czerwca 1975 roku, na podstawie Ustawy o dwustopniowym podziale administracyjnym państwa[12], przestał istnieć powiat bartoszycki. Gmina Sępopol została bezpośrednio częścią województwa olsztyńskiego. Z dniem 1 lutego 1977 roku do gminy Sępopol włączono obszar sołectwa Lwowiec z likwidowanej gminy Skandawa[13].

Kolejne zmiany podziału administracyjnego państwa[14] umiejscowiły gminę miejsko-wiejską Sępopol w powołanym 1 stycznia 1999 roku województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie bartoszyckim.

Gmina miejsko-wiejska Sępopol graniczy z gminami: wiejską Bartoszyce, Korsze i Barciany w powiecie kętrzyńskim. Północna granica gminy stanowi granicę państwową z Rosją.

Miejscowości na terenie gminy

Sołectwa: Długa, Dzietrzychowo, Kinwągi, Lipica, Lwowiec, Masuny, Ostre Bardo, Prętławki, Rogielkajmy, Roskajmy, Romankowo, Rusajny, Różyna, Rygarby, Śmiardowo, Smolanka, Stopki, Szczurkowo, Turcz, Trosiny, Wiatrowiec, Wodukajmy

Pozostałe miejscowości i miasta: Dobroty, Gierkiny, Majmławki, Wanikajmy, Gaj, Melejdy, Romaliny, Smodajny, Korytki, Poniki, Liski, Miedna, Chełmiec, Pasławki, Stopki Osada, Gulkajmy, Judyty, Park, Retowy, Łobzowo, Pieny, Boryty, Domarady, Langanki, Przewarszyty, Sępopol

Gospodarka

Położenie z dala od głównych szlaków komunikacyjnych oraz znaczny udział użytków rolnych w obszarze gminy warunkują profil gospodarczy gminy miejsko-wiejskiej Sępopol. Liczba podmiotów gospodarki narodowej wpisanych do rejestru REGON w mieście i gminie Sępopol wynosiła w 2012 roku 310. 32 podmioty stanowią sektor publiczny, pozostałe 278 należą do sektora prywatnego. 90% podmiotów działa w sferze prywatnej, z czego największą liczbę stanowią osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą w branży usług, przemyśle i budownictwie oraz rolnictwie. W gminie brak dużych zakładów produkcyjnych i przemysłowych.

Miasto i gmina Sępopol współpracują z miastami partnerskimi: Prawdińsk w obwodzie kaliningradzkim oraz Lägerdorf w Niemczech. Gmina jest członkiem Stowarzyszenia Gmin Rzeczypospolitej Polskiej Euroregion Bałtyk[15].

Ważną gałęzią gospodarki w gminie miejsko-wiejskiej Sępopol jest rolnictwo. W tym dziale gospodarki, oprócz indywidualnych gospodarstw rolnych, działają 34 podmioty gospodarcze. Wysoki wskaźnik bonitacji rolniczej przestrzeni produkcyjnej wynosi 73,8 pkt i sprzyja rozwojowi rolnictwa. Ponad 60% gospodarstw rolnych ma powierzchnię powyżej 1 ha, ponad 25% stanowią gospodarstwa powyżej 15 ha. Średnia powierzchnia gospodarstw rolniczych w gminie wiejsko-miejskiej Sępopol wynosi 24,7 ha. Blisko 84% gospodarstw powyżej 1 ha prowadzi produkcję rolniczą, 68% produkuje głównie na rynek – reszta nie prowadzi produkcji rolnej lub produkuje na potrzeby własne.

Użytki rolne o dobrych glebach zajmują ponad 13,6 tys. ha. Ponad 70,6% użytków rolnych stanowią zasiewy (zboża, rośliny oleiste, ziemniaki). W hodowli ważną gałęzią jest hodowla bydła[16].

Turystyka nie odgrywa w gminie Sępopol znaczącej roli. W związku z tym baza noclegowa jest nieduża. Gospodarstwa agroturystyczne znajdują się w miejscowości Romankowo.

Liczba ludności bezrobotnej zarejestrowanej pod koniec 2012 roku w gminie miejsko-wiejskiej Sępopol wynosiła 948 osób [17], co stanowi 14% bezrobotnych w powiecie bartoszyckim.

Ze środowiskowej pomocy społecznej korzysta w gminie 25,1% ludności[18].

W nowej Strategii rozwoju województwa warmińsko-mazurskiego z 2013 r. teren gminy został zakwalifikowany do obszarów przygranicznych wymagających strategicznej interwencji.

Kultura i turystyka

Instytucje zajmujące się pracą na rzecz kultury na terenie gminy

Wydarzenia kulturalne związane z gminą

Ludzie związani z gminą

Zabytki znajdujące się na terenie gminy Do najcenniejszych zabytków znajdujących się na terenie gminy miejsko-wiejskiej Sępopol należą[19]:

Szlaki i atrakcje turystyczne

Przez teren gminy Sępopol przebiega Europejski Szlak Bociana Białego, a miejscowość Lwowiec to jedna z większych kolonii tego ptaka

  • spływy kajakowe rzeką Łyną, inauguracja sezonu kajakowego na rzece Łynie na przystani w Stopkach
  • szlaki rowerowe:
    • szlak "Doliną rzeki Łyny" o długości 31,5 km, przebiegający przez Sępopol – Smolankę – Liski – Bartoszyce – Wiatrowiec – Sępopol
    • szlak "Pogranicza" o długości 34,0 km przebiegający przez Sępopol – Stopki – Ostre Bardo – Szczurkowo – Park Judyty – Liski – Smolankę – Sępopol
    • Szlak Bociana Białego o długości 29,5 km przebiegający przez Sępopol – Romankowo – Lwowiec – Wanikajmy – Gaj – Smodajny – Dzietrzychowo – Miednę – Sepopol
  • zespoły parków pałacowych w Worynach, Wiatrowcu, Pasławkach, Masunach i Liskach
  • liczne pomniki przyrody
  • Mistrzostwa Północy w skokach przez przeszkody oraz liczne atrakcje organizowane w Stadninie Koni w Liskach

Religia

Szkolnictwo

W gminie miejsko-wiejskiej Sępopol znajduje się 5 Zespołów Wychowania Przedszkolnego w Dzietrzychowie, Wiatrowcu, Ponikach, Sępopolu. Poza wymienionymi placówkami w gminie istnieją:

Sport

Inne organizacje i instytucje

Jest to jednostka, której zadaniem jest udzielanie pomocy osobom indywidualnym oraz ich rodzinom w odbudowywaniu i podtrzymywaniu umiejętności uczestnictwa w życiu społeczności lokalnej

Obszary chronione i pomniki przyrody

Tereny chronione na obszarze gminy miejsko-wiejskiej Sępopol zajmują 2769,3 ha (11,2%), są to obszary chronionego krajobrazu[20].

Obszary chronionego krajobrazu wyznaczono przede wszystkim w dolinach głównych cieków wodnych powiatu i na obszarze węzła hydrograficznego:

Na obszarze gminy Sępopol znajdują się 2 obszary chronione w ramach sieci Natura 2000:

Z pozostałych form ochrony przyrody na terenie miasta i gminy Sępopol znajdują się 23 pomniki przyrody (w tym 19 pojedynczych drzew i 4 grupy drzew). Ochroną objęto przede wszystkim wiekowe okazy dębów. Ważną rolę w zachowaniu różnorodności biologicznej na terenach zurbanizowanych pełnią tereny zielone. Zajmują one na obszarze miasta i gminy Sępopol powierzchnię 4,5 ha.

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ bip.warmia.mazury.pl [27.02.2014]
  2. ↑ stat.gov.pl[27.02.2014]
  3. ↑ Ludność. Stan i struktura w przekroju terytorialnym. Stan w dniu 30 VI 2013 r., GUS, Warszawa 2013.
  4. ↑ stat.gov.pl [27.02.2014]
  5. ↑ Dz.U. 1945, nr 33, poz. 196, Rozporządzenie Ministra Obrony Narodowej w porozumieniu z Ministrem Administracji Publicznej z dnia 21 sierpnia 1945 r. o utworzeniu nowych, o zmianach istniejących dotychczas rejonowych komend uzupełnień i o ustaleniu ich zasięgu terytorialnego,isap.sejm.gov.pl [27.02.2014]
  6. ↑ Bartoszyce. Z dziejów miasta i okolic, Olsztyn 1987.
  7. ↑ Dz.U. 1946, nr 28, poz.177, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 29 maja 1946 r. w sprawie tymczasowego podziału administracyjnego Ziem Odzyskanych, isap.sejm.gov.pl [27.02.2014]
  8. ↑ Dz.U. 1954, nr 43, poz. 192, Ustawa z dnia 25 września 1954 r. o osiedlach i radach narodowych osiedli,isap.sejm.gov.pl [27.02.2014]
  9. ↑ Dz.U. 1959, nr 65, poz. 387, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 19 listopada 1959 r. w sprawie utworzenia i zmiany granic niektórych osiedli w województwach krakowskim, olsztyńskim, opolskim i szczecińskim,isap.sejm.gov.pl [27.02.2014]
  10. ↑ Dz.U. 1972, nr 50, poz. 327, Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 listopada 1972 r. w sprawie utworzenia, zniesienia i zmiany granic niektórych miast,isap.sejm.gov.pl [27.02.2014]
  11. ↑ Uchwała Nr XXI/83/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 6 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie olsztyńskim.
  12. ↑ Dz.U. 1975, nr 16, poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych, isap.sejm.gov.pl
  13. ↑ Dz.U. 1977, nr 2, poz. 11, Rozporządzenie Ministra Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska z dnia 29 grudnia 1976 r. w sprawie połączenia, zniesienia, utworzenia i zmiany granic gmin oraz ustalenia siedzib gminnych organów władzy i administracji państwowej w województwach krośnieńskim, nowosądeckim, olsztyńskim i piotrkowskim,isap.sejm.gov.pl [27.02.2014]
  14. ↑ Dz.U. 1998, nr 103, poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów, isap.sejm.gov.pl [27.02.2013]
  15. ↑ Plan odnowy miejscowości Sępopol na lata 2009 -2015, Załącznik do Uchwały Nr XXI/124/09 Rady Miejskiej w Sępopolu z dnia 3 marca 2009 r., bip.warmia.mazury.pl [27.02.2014]
  16. ↑ Program ochrony środowiska dla Miasta i Gminy Sępopol na lata 2012-2015 z perspektywą na lata 2016-2019, Olsztyn 2012 bip.warmia.mazury.pl [27.02.2014]
  17. ↑ stat.gov.pl [27.02.2014]
  18. ↑ Bank Danych Lokalnych GUS (data dostępu 27.02.2014)
  19. ↑ Narodowy Instytut Dziedzictwa, rejestr zabytków [27.02.2014]
  20. ↑ Program ochrony środowiska dla Miasta i Gminy Sępopol na lata 2012-2015 z perspektywą na lata 2016-2019, Olsztyn 2012[1]

Bibliografia

Dz.U. 1945, nr 33, poz. 196, Rozporządzenie Ministra Obrony Narodowej w porozumieniu z Ministrem Administracji Publicznej z dnia 21 sierpnia 1945 r. o utworzeniu nowych, o zmianach istniejących dotychczas rejonowych komend uzupełnień i o ustaleniu ich zasięgu terytorialnego,isap.sejm.gov.pl [27.02.2014]
Dz.U. 1946, nr 28, poz. 177, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 29 maja 1946 r. w sprawie tymczasowego podziału administracyjnego Ziem Odzyskanych, isap.sejm.gov.pl [27.02.2014]
Dz.U. 1954, nr 43, poz. 192, Ustawa z dnia 25 września 1954 r. o osiedlach i radach narodowych osiedli, isap.sejm.gov.pl [27.02.2014]
Dz.U. 1959, nr 65, poz. 387, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 19 listopada 1959 r. w sprawie utworzenia i zmiany granic niektórych osiedli w województwach krakowskim, olsztyńskim, opolskim i szczecińskim, isap.sejm.gov.pl [27.02.2014]
Dz.U. 1972, nr 49, poz. 312, Ustawa z dnia 29 listopada 1972 r. o utworzeniu gmin i zmianie ustawy o radach narodowych.isap.sejm.gov.pl [27.02.2014]
Dz.U. 1972, nr 50, poz. 327, Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 listopada 1972 r. w sprawie utworzenia, zniesienia i zmiany granic niektórych miast, isap.sejm.gov.pl [27.02.2014]
Dz.U. 1975, nr 16, poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych, isap.sejm.gov.pl [27.02.2014]
Dz.U. 1977, nr 2, poz. 11, Rozporządzenie Ministra Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska z dnia 29 grudnia 1976 r. w sprawie połączenia, zniesienia, utworzenia i zmiany granic gmin oraz ustalenia siedzib gminnych organów władzy i administracji państwowej w województwach krośnieńskim, nowosądeckim, olsztyńskim i piotrkowskim, isap.sejm.gov.pl [27.02.2014]
Dz.U. 1998, nr 103, poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów,[isap.sejm.gov.pl [27.02.2014]
Uchwała Nr XXI/83/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 6 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie olsztyńskim, [w:] Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie, Olsztyn 1972.
Bartoszyce. Z dziejów miasta i okolic, Olsztyn 1987.
Ludność. Stan i struktura w przekroju terytorialnym. Stan w dniu 30 VI 2013 r., GUS, Warszawa 2013.
Bank Danych Lokalnych GUS stat.gov.pl [27.02.2014]
bip.warmia.mazury.pl [27.02.2014]
stat.gov.pl [27.02.2014]
Leksykon kultury Warmii i Mazur
Plan odnowy miejscowości Sępopol na lata 2009 -2015, Załącznik do Uchwały Nr XXI/124/09 Rady Miejskiej w Sępopolu z dnia 3 marca 2009 r., bip.warmia.mazury.pl [27.02.2014]
Program ochrony środowiska dla Miasta i Gminy Sępopol na lata 2012-2015 z perspektywą na lata 2016-2019, Olsztyn 2012, bip.warmia.mazury.pl [27.02.2014]
Narodowy Instytut Dziedzictwa, rejestr zabytków [27.02.2014]
stat.gov.pl, portrety gmin [27.02.2014]
Wykaz szkół i placówek oświatowych według województw Kuratorium Oświaty w Olsztynie [27.02.2014]

Źródło: „http://encyklopedia.warmia.mazury.pl/index.php?title=Sępopol_(gmina_miejsko-wiejska)&oldid=153047”