Gietrzwałd

Gietrzwałd
Bazylika w Gietrzwałdzie [4] [dostęp: 10.12.2014]
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	olsztyński
Gmina	Gietrzwałd
Liczba ludności (2010)	559 (łącznie: Gietrzwałd, Tomarynki)
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Gietrzwałd
Położenie na mapie Polski Gietrzwałd
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Gietrzwałd (niem. Dietrichswalde) – wieś gminna położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Gietrzwałd. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. Miejscowość w 2010 roku liczyła 559 mieszkańców (łącznie: Gietrzwałd, Tomarynki). Aktualnie funkcję wójta sprawuje Mieczysław Ziółkowski .

Położenie

Miejscowość jest położona na Warmii, w odległości 20 km od Olsztyna.

Dzieje miejscowości

W latach 1929-1933 w Gietrzwałdzie działała Katolicka Szkoła Polska. W miejscowości działa gabinet weterynaryjny, apteka, dwa niepubliczne zakłady opieki zdrowotnej.

Gietrzwałd. Zabytkowa plebania [2][dostęp: 12.10.2014]

Kaplica wotywna pw. św. Józefa w Gietrzwałdzie [3][dostęp: 10.12.2014]

Gospodarka

• "Kraskowski i Syn"
• Przedsiębiorstwo Remontowo-Budowlane "RENOWEX" s.c.
• PRO Agricola Sp. z o o.

Kultura

• Gminny Ośrodek Kultury
• Gminna Biblioteka Publiczna
• "Gazeta Gietrzwałdzka"
• Międzyszkolny Konkurs "Artystą Być"
• Zespół M5
• Wspaniały Teatr Bez Nazwy
• Oratorium Gietrzwałdzkie

Organizacje i stowarzyszenia

• Warmiński Związek Gmin
• Związek Gmin Warmińsko-Mazurskich
• Lokalna Grupa Rybacka "Pojezierze Olsztyńskie"
• Związek Stowarzyszeń "Kraina Drwęcy i Pasłęki"
• Stowarzyszenie Kulturalno-Sportowe "DIAMENT"
• Stowarzyszenie "Nasze Gady"
• Fundacja Przyjaciół Sanktuarium Matki Bożej Gietrzwałdzkiej

Religia

• Parafia pw. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny

Ludzie związani z miejscowością

• Edmund German
• Anna Kunzendorf-Samulowska
• Jerzy Hajduga
• Andrzej Samulowski
• Tomasz Wilczyński
• Jan Hanowski
• Józef Steinki
• Antoni Sikorski
• Bronisław Chabowski
• Marta Hanowska-Sendrowska
• Jakub Bem
• Augustyn Hennig
• Franciszek Piotrowski
• Anna Kiwitt-Samulowska

Edukacja

• Przedszkole
• Szkoła Podstawowa im. Andrzeja Samulowskiego
• Gimnazjum Gminne im. ks. Wojciech Zinka

Turystyka

• Rezerwat Ostoja bobrów na rzece Pasłęce
• Szlak św. Jakuba - przebieg trasy: Olsztyn – Łupstych – Gietrzwałd – Tomaryny – Guzowy Piec – Parwółki – Stare Jabłonki – Ostróda – Samborowo – Frednowy – Tynwałd – Szałkowo – Iława – Radomno – Nowe Miasto Lubawskie - Lipowiec - dalej do Torunia.

Zabytki

• Bazylika Mniejsza Narodzenia NMP
• Kapliczka Objawień
• Zabytkowe kapliczki przydrożne
• Budynek plebanii z 1905 r.
• Kaplica wotywna pw. św. Józefa (1877)
• Organistówka (1844)
• Dom nr 13 z połowy XIX w.
• Dom nr 16 i 33 z początku XX w.
• Dom nr 33 (1877)

Bibliografia

1. Achremczyk Stanisław, Historia Warmii i Mazur, t. I-II, Olsztyn 2010-2011.
2. Bielawny Krzysztof, Gietrzwałd, miejsce objawień maryjnych, Olsztyn 2014.
3. Kotlarz Marek H., Gietrzwałd.Polskie Lourdes, Gdańsk 2007.
4. Obłąk Jan, Gietrzwałd, Olsztyn 1979.
5. Orłowicz Mieczysław, Ilustrowany przewodnik po Mazurach Pruskich i Warmii, Na nowo podali do druku Grzegorz Jasiński, Andrzej Rzempołuch, Robert Traba, Olsztyn 1991.
6. Ryłko Stefan, Dzieje parafii Gietrzwałd na Warmii po rok 1877, Kraków 1992.
7. Stachurski Andrzej, Ulewicz Bożena, Gietrzwałd. Warmińskie Sanktuarium, Olsztyn 2003.
8. Swat Tadeusz, Chłosta Andrzej, Dzieje podolsztyńskich wsi, Olsztyn 1988.
9. Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
10. Danych Lokalnych GUS [dostęp:10.12.2014].
11. Baza Informacji Lokalnej[dostęp:10.12.2014].
12. Strona Urzędu Gminy Gietrzwałd [dostęp:10.12.2014].
13. Dom Warmiński [dostęp:10.12.2014].

Przypisy

<references>