Węgorzewo (gmina miejsko-wiejska): Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja zweryfikowana]
(Gospodarka)
 
(Nie pokazano 23 wersji utworzonych przez 6 użytkowników)
Linia 11: Linia 11:
 
  |rodzaj_gminy    = miejsko-wiejska
 
  |rodzaj_gminy    = miejsko-wiejska
 
  |zarządzający    = Burmistrz
 
  |zarządzający    = Burmistrz
  |wójt            = [[Krzysztof Piwowarczyk]]
+
  |wójt            = Krzysztof Kołaszewski
 
  |adres_ug        = ul. Zamkowa 3
 
  |adres_ug        = ul. Zamkowa 3
 
  |kod_poczt_ug    = 11-600 Węgorzewo
 
  |kod_poczt_ug    = 11-600 Węgorzewo
Linia 28: Linia 28:
 
  |bip            = http://bip.wegorzewo.pl/
 
  |bip            = http://bip.wegorzewo.pl/
 
}}  
 
}}  
'''Gmina Węgorzewo''' – gmina wiejska położona w północno-wschodniej części [[Województwo warmińsko-mazurskie| województwa warmińsko-mazurskiego]] w [[Powiat węgorzewski| powiecie węgorzewskim]]. Siedziba gminy znajduje się w [[Węgorzewo| Węgorzewie]].  
+
'''Gmina Węgorzewo''' – gmina wiejska położona w północno-wschodniej części [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwa warmińsko-mazurskiego]] w [[Powiat węgorzewski|powiecie węgorzewskim]]. Siedziba gminy znajduje się w [[Węgorzewo|Węgorzewie]].
 +
Gmina rolniczo-turystyczna, położona w [[Kraina Wielkich Jezior Mazurskich|Krainie Wielkich Jezior Mazurskich]]. Największa gmina powiatu węgorzewskiego.
  
Gmina rolniczo-turystyczna, położona w [[Kraina Wielkich Jezior Mazurskich| Krainie Wielkich Jezior Mazurskich]]. Największa gmina powiatu węgorzewskiego.
 
 
Władzę w gminie sprawuje burmistrz [[Krzysztof Piwowarczyk]]<ref>BIP Urzędu Gminy Węgorzewo [http://bip.wegorzewo.pl/?id=301]</ref>.
 
<br/><br/>
 
 
== Powierzchnia gminy ==
 
== Powierzchnia gminy ==
Gmina miejsko-wiejska Węgorzewo zajmuje powierzchnię 341,47 km<sup>2</sup><ref name="p1">Portret terytorium, Bank Danych Lokalnych GUS [http://stat.gov.pl/bdl/app/portret.display?p_czas=19&p_nts=14&p_tery=4129]</ref>, w tym:
+
Gmina miejsko-wiejska Węgorzewo zajmuje powierzchnię 341,47 km<sup>2</sup><ref name="p1"> [http://stat.gov.pl/bdl/app/portret.display?p_czas=19&p_nts=14&p_tery=4129 Portret terytorium, Bank Danych Lokalnych GUS]</ref>, w tym:
 
*użytki rolne: 56%
 
*użytki rolne: 56%
 
*lasy: 16,2%
 
*lasy: 16,2%
 
*wody: 18,6%
 
*wody: 18,6%
  
Gmina stanowi 49,2% powierzchni [[Powiat węgorzewski| powiatu węgorzewskiego]].
+
Gmina stanowi 49,2% powierzchni powiatu węgorzewskiego.
  
 
== Demografia ==
 
== Demografia ==
 
Liczba ludności gminy według danych z 2013 roku wynosi<ref name="p1"/>:
 
Liczba ludności gminy według danych z 2013 roku wynosi<ref name="p1"/>:
{{Galeria|Nazwa=Węgorzewo (gmina wiejska)|wielkość=300|pozycja=right
+
[[Plik:Kościół Piotra i Pawła w Węgorzewie.jpg|thumb|right|290px|Kościół pw. Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Węgorzewie. Fot. Janericloebe. Źródło: [http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Węgorzewo_Kościół_św._Piotra_i_Pawła_002.JPG Commons Wikimedia]]]
|Plik:Kościół APiP w Węgorzewie.jpg| Kościół pw. Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Węgorzewie Źródło: [http://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Church_of_SS._Peter_and_Paul_in_W%C4%99gorzewo#mediaviewer/File:Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_%C5%9Bw._Piotra_i_Paw%C5%82a_w_W%C4%99gorzewie.jpg wikimedia.commons.org]
+
[[Plik: Kościół św. Józef w Węgielsztynie.jpg|thumb|right|290px|Kościół pw. św. Józefa w Węgielsztynie. Fot. Janericloebe. Źródło: [http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Węgielsztyn_Kościół_003.JPG Commons Wikimedia]]]
|Plik: Kościół w Węgielsztynie.jpg| Kościół pw. św. Józefa w Węgielsztynie Źródło: [http://commons.wikimedia.org/wiki/File:W%C4%99gielsztyn_Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_003.JPG?uselang=pl wikimedia.commons.org]
+
[[Plik: Kościół  w Radziejach.jpg|thumb|right|290px|Kościół pw. Chrystusa Króla w Radziejach. Fot. Janericloebe. Źródło: [http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Radzieje_Kościół_001.JPG Commons Wikimedia]
|Plik: Kościół  w Radziejach.jpg| Kościół pw. Chrystusa Króla w Radziejach Źródło: [http://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Christ_the_King_church_in_Radzieje?uselang=pl#mediaviewer/File:Radzieje_Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_001.JPG wikimedia.commons.org]
+
]]
}}
 
 
{|class="wikitable"
 
{|class="wikitable"
!Opis || colspan=2|Ogółem || colspan=2|Kobiety || colspan=2|Mężczyźni
+
!Opis ||colspan=2|Ogółem ||colspan=2|Kobiety ||colspan=2|Mężczyźni
 
|--
 
|--
|jednostka || osób || % || osób || % || osób || %
+
|jednostka ||osób ||% ||osób ||% ||osób ||%
 
|--
 
|--
|liczba || 17391 || 100 || 8687 || 49,5 || 8704 || 50,5
+
|liczba ||17391 ||100 ||8687 ||49,5 ||8704 ||50,5
 
|--
 
|--
|gęstość zaludnienia<br />(mieszk./km²) || colspan=2| 51 || colspan=2| 25,5 || colspan=2| 25,5
+
|gęstość zaludnienia<br />(mieszk./km²) ||colspan=2|51 ||colspan=2|25,5 ||colspan=2|25,5
 
|}
 
|}
Saldo migracji wewnętrznych i zagranicznych na pobyt stały w 2013 roku w gminie wiejskiej Węgorzewo wynosiło -71 osób<ref name="p1"/>, co stanowi 62,8% migracji w [[Powiat węgorzewski| powiecie węgorzewskim]] oraz 1,9% w [[województwo warmińsko-mazurskie| województwie warmińsko-mazurskim]].  
+
Saldo migracji wewnętrznych i zagranicznych na pobyt stały w 2013 roku w gminie wiejskiej Węgorzewo wynosiło -71 osób<ref name="p1"/>, co stanowi 62,8% migracji w powiecie węgorzewskim oraz 1,9% w województwie warmińsko-mazurskim.
  
 
== Historia gminy jako jednostki administracyjnej ==
 
== Historia gminy jako jednostki administracyjnej ==
Po II wojnie światowej tereny dzisiejszej gminy Węgorzewo były częścią powiatu węgorzewskiego w [[Województwo olsztyńskie| województwie olsztyńskim]]<ref> Dz.U. 1946 nr 28 poz.177, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 29 maja 1946 r. w sprawie tymczasowego podziału administracyjnego Ziem Odzyskanych. [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19460280177]</ref>.<br/>
+
Po II wojnie światowej tereny dzisiejszej gminy Węgorzewo były częścią powiatu węgorzewskiego w województwie olsztyńskim<ref> Dz.U. 1946 nr 28 poz.177, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 29 maja 1946 r. w sprawie tymczasowego podziału administracyjnego Ziem Odzyskanych. [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19460280177 isap.sejm.gov.pl]</ref>.
W 1954 roku istniejące dotychczas gminy zamieniono na gromady<ref>Dz.U. 1954 nr 43 poz. 191, Ustawa z dnia 25 września 1954 r. o reformie podziału administracyjnego wsi i powołaniu gromadzkich rad narodowych.[http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19540430191]</ref>. Gromada Węgorzewo przetrwała do kolejnej reformy administracyjnej w 1972 roku, która przywracała podział państwa na gminy<ref>Dz.U. 1972 nr 49 poz. 312, Ustawa z dnia 29 listopada 1972 r. o utworzeniu gmin i zmianie ustawy o radach narodowych. [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19720490312]</ref>.<br/>
+
 
Gminę wiejską Węgorzewo powołano na mocy uchwały Wojewódzkiej Rady Narodowej z dnia 6 grudnia 1972 roku<ref>Uchwała Nr XXI/83/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 6 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie olsztyńskim.</ref>. W jej skład wchodziły obszary sołectw: Czerwony Dwór, Dłużec, Jakunowo, Janówko, Kal, Kalskie Nowiny, Klimki, Ogonki, Pilwa, Prynowo, Radzieje, Róże, Rudziszki, Ruska Wieś, Stręgiel, Stulichy, Trygort, Wilkowo, Wysiecza.<br/> 
+
W 1954 roku istniejące dotychczas gminy zamieniono na gromady<ref>Dz.U. 1954 nr 43 poz. 191, Ustawa z dnia 25 września 1954 r. o reformie podziału administracyjnego wsi i powołaniu gromadzkich rad narodowych.[http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19540430191 isap.sejm.gov.pl]</ref>. Gromada Węgorzewo przetrwała do kolejnej reformy administracyjnej w 1972 roku, która przywracała podział państwa na gminy<ref>Dz.U. 1972 nr 49 poz. 312, Ustawa z dnia 29 listopada 1972 r. o utworzeniu gmin i zmianie ustawy o radach narodowych. [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19720490312 isap.sejm.gov.pl]</ref>.
1 czerwca 1975 roku, na podstawie Ustawy o dwustopniowym podziale administracyjnym państwa<ref>Dz.U. 1975 nr 16 poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych.  [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19750160091]</ref>, przestał istnieć powiat węgorzewski. Gmina została bezpośrednio częścią województwa suwalskiego.<br/>
+
W 1992 roku na podstawie Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 26 września 1991 roku <ref>Dz.U. 1991 nr 87 poz. 397, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 26 września 1991 r. w sprawie podziału lub połączenia niektórych miast i gmin, w których dotychczas działały wspólne organy, oraz zmiany i ustalenia ich nazw i siedzib.[http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19910870397]</ref> dokonano połączenia gminy i miasta [[Węgorzewo]] w jedną jednostkę administracyjną.<br/>
+
Gminę wiejską Węgorzewo powołano na mocy uchwały Wojewódzkiej Rady Narodowej z dnia 6 grudnia 1972 roku<ref>Uchwała Nr XXI/83/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 6 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie olsztyńskim.</ref>. W jej skład wchodziły obszary sołectw: Czerwony Dwór, Dłużec, Jakunowo, Janówko, Kal, Kalskie Nowiny, Klimki, Ogonki, Pilwa, Prynowo, Radzieje, Róże, Rudziszki, Ruska Wieś, Stręgiel, Stulichy, Trygort, Wilkowo, Wysiecza.
Ponowne zmiany podziału administracyjnego państwa<ref>Dz.U. 1998 nr 103 poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów.[http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19981030652]</ref> umiejscowiły ją w powołanym 1 stycznia 1999 roku [[województwo warmińsko-mazurskie| województwie warmińsko-mazurskim]], w [[Powiat giżycki| powiecie giżyckim]].
+
 
1 stycznia 2002 gmina na podstawie Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 31 maja 2001 roku<ref>Dz.U. 2001 nr 62 poz. 631, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 31 maja 2001 r. w sprawie utworzenia, ustalenia granic i zmiany nazw powiatów oraz zmiany siedziby władz powiatu. [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU20010620631]</ref> stała się częścią reaktywowanego powiatu węgorzewskiego.
+
1 czerwca 1975 roku, na podstawie Ustawy o dwustopniowym podziale administracyjnym państwa<ref>Dz.U. 1975 nr 16 poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych.  [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19750160091 isap.sejm.gov.pl]</ref>, przestał istnieć powiat węgorzewski. Gmina została bezpośrednio częścią województwa suwalskiego.
 +
 
 +
W 1992 roku na podstawie Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 26 września 1991 roku <ref>Dz.U. 1991 nr 87 poz. 397, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 26 września 1991 r. w sprawie podziału lub połączenia niektórych miast i gmin, w których dotychczas działały wspólne organy, oraz zmiany i ustalenia ich nazw i siedzib.[http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19910870397 isap.sejm.gov.pl]</ref> dokonano połączenia gminy i miasta [[Węgorzewo]] w jedną jednostkę administracyjną.
 +
 
 +
Ponowne zmiany podziału administracyjnego państwa<ref>Dz.U. 1998 nr 103 poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów. [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19981030652 isap.sejm.gov.pl]</ref> umiejscowiły ją w powołanym 1 stycznia 1999 roku [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[Powiat giżycki|powiecie giżyckim]].
 +
1 stycznia 2002 gmina na podstawie Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 31 maja 2001 roku<ref>Dz.U. 2001 nr 62 poz. 631, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 31 maja 2001 r. w sprawie utworzenia, ustalenia granic i zmiany nazw powiatów oraz zmiany siedziby władz powiatu. [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU20010620631 isap.sejm.gov.pl]</ref> stała się częścią reaktywowanego powiatu węgorzewskiego.
  
Gmina wiejska Węgorzewo graniczy z gminami: [[Budry (gmina wiejska)|Budry]], [[Pozezdrze (gmina wiejska)|Pozezdrze]], [[Giżycko (gmina wiejska)| Giżycko]], [[Kętrzyn (gmina wiejska)| Kętrzyn]], [[Srokowo (gmina wiejska)|Srokowo]].
+
Gmina wiejska Węgorzewo graniczy z gminami: [[Budry (gmina wiejska)|Budry]], [[Pozezdrze (gmina wiejska)|Pozezdrze]], [[Giżycko (gmina wiejska)|Giżycko]], [[Kętrzyn (gmina wiejska)|Kętrzyn]], [[Srokowo (gmina wiejska)|Srokowo]].
  
 
== Miejscowości na terenie gminy ==
 
== Miejscowości na terenie gminy ==
Sołectwa: [[Brzozowo]], [[Czerwony Dwór]], [[Dąbrówka Mała]], [[Dłużec]], [[Guja]], [[Jakunowo]], [[Janówko]], [[Kal]], [[Kalskie Nowiny]], [[Karłowo]], [[Kolonia Rybacka]], [[Klimki]], [[Maćki]], [[Ogonki]], [[Parowa]], [[Perły]], [[Pilwa]], [[Prynowo]], [[Radzieje]], [[Róże]], [[Rudziszki]], [[Ruska Wieś (gmina Węgorzewo)|Ruska Wieś]], [[Stawki]], [[Stręgiel (gmina Węgorzewo)|Stręgiel]], [[Stulichy]], [[Sztynort]], [[Trygort]], [[Wesołowo]], [[Węgielsztyn]], [[Wilkowo]], [[Wysiecza]].
+
Sołectwa: [[Brzozowo]], [[Czerwony Dwór (gmina Węgorzewo)|Czerwony Dwór]], [[Dąbrówka Mała]], [[Dłużec]], [[Guja]], [[Jakunowo]], [[Janówko]], [[Kal]], [[Kalskie Nowiny]], [[Karłowo]], [[Kolonia Rybacka]], [[Klimki]], [[Maćki]], [[Ogonki]], [[Parowa]], [[Perły]], [[Pilwa]], [[Prynowo]], [[Radzieje]], [[Róże]], [[Rudziszki]], [[Ruska Wieś (gmina Węgorzewo)|Ruska Wieś]], [[Stawki]], [[Stręgiel]], [[Stulichy]], [[Sztynort]], [[Trygort]], [[Wesołowo]], [[Węgielsztyn]], [[Wilkowo]], [[Wysiecza]].
  
Pozostałe miejscowości: [[Nowa Guja]], [[Rydzówka]], [[Surwile]], [[Sztynort Mały]], [[Stawiska]], [[Tarławki]], [[Kietlice]], [[Kamionek Wielki]], Kamień gajówka, [[Łabapa]], [[Pniewo]], [[Jerzykowo]], [[Łęgwarowo]], [[Zielony Ostrów]], [[Pasternak]],
+
Pozostałe miejscowości: [[Nowa Guja]], [[Rydzówka]], [[Surwile]], [[Sztynort Mały]], [[Stawiska]], [[Tarławki]], [[Kietlice]], [[Kamionek Wielki (gmina Węgorzewo)]], Kamień gajówka, [[Łabapa]], [[Pniewo]], [[Jerzykowo]], [[Łęgwarowo]], [[Zielony Ostrów]], [[Pasternak]],
[[Przystań]], [[Matyski]], [[Biedaszki (gmina Węgorzewo)| Biedaszki]], [[Różewiec]].
+
[[Przystań]], [[Matyski]], [[Biedaszki (gmina Węgorzewo)|Biedaszki]], [[Różewiec]].
  
 
== Gospodarka ==
 
== Gospodarka ==
 
Głównymi kierunkami rozwoju gospodarczego gminy Węgorzewo są rolnictwo i turystyka, uzupełniane przez handel i usługi.<br/>
 
Głównymi kierunkami rozwoju gospodarczego gminy Węgorzewo są rolnictwo i turystyka, uzupełniane przez handel i usługi.<br/>
 
Użytki rolne zajmują w gminie prawie 56% (19131 ha) ogólnej powierzchni gminy, w tym: 58,8% (11248 ha) stanowią grunty orne, 40,9% (7826 ha) łąki i pastwiska, a sady 0,3% (57 ha).  W obszarze gminy dominują gleby dobre III i IV klasy bonitacyjnej, trudne do uprawy ze względu na ukształtowanie powierzchni. Większość gospodarstw to gospodarstwa indywidualne, prowadzące produkcję wielokierunkową bez wyraźnie określonej specjalizacji. W strukturze upraw przeważa uprawa zbóż (pszenica, żyto, pszenżyto, owies, jęczmień); uprawiane są również rzepak, rzepik. W hodowli zwierząt dominuje chów trzody chlewnej, bydła opasowego i mlecznego oraz drobiu. Alternatywnym źródłem dochodów w rolnictwie może stać się produkcja żywności ekologicznej i agroturystyka.<br/>  
 
Użytki rolne zajmują w gminie prawie 56% (19131 ha) ogólnej powierzchni gminy, w tym: 58,8% (11248 ha) stanowią grunty orne, 40,9% (7826 ha) łąki i pastwiska, a sady 0,3% (57 ha).  W obszarze gminy dominują gleby dobre III i IV klasy bonitacyjnej, trudne do uprawy ze względu na ukształtowanie powierzchni. Większość gospodarstw to gospodarstwa indywidualne, prowadzące produkcję wielokierunkową bez wyraźnie określonej specjalizacji. W strukturze upraw przeważa uprawa zbóż (pszenica, żyto, pszenżyto, owies, jęczmień); uprawiane są również rzepak, rzepik. W hodowli zwierząt dominuje chów trzody chlewnej, bydła opasowego i mlecznego oraz drobiu. Alternatywnym źródłem dochodów w rolnictwie może stać się produkcja żywności ekologicznej i agroturystyka.<br/>  
W gminie nie ma rozwiniętego przemysłu. Liczba podmiotów gospodarki narodowej wpisanych do rejestru REGON w gminie Węgorzewo wynosiła pod koniec 2013 roku 1382. W tym 59 podmiotów należało do sektora publicznego, pozostałe 1323 tworzy sektor prywatny. 286 firm było zarejestrowanych w dziale handel hurtowy i detaliczny, 91 firm w dziale przetwórstwo przemysłowe, 116 firm w dziale budownictwo, 81 w dziale: rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo. Działalność związaną z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi prowadziło 59 firm<ref name="p1"/>. Na terenie gminy działa m.in. firma: [[Eksport towarów przemysłu lekkiego| PHU EKO-AGROTECH Węgorzewo]].<br/>
+
W gminie nie ma rozwiniętego przemysłu. Liczba podmiotów gospodarki narodowej wpisanych do rejestru REGON w gminie Węgorzewo wynosiła pod koniec 2013 roku 1382. W tym 59 podmiotów należało do sektora publicznego, pozostałe 1323 tworzy sektor prywatny. 286 firm było zarejestrowanych w dziale handel hurtowy i detaliczny, 91 firm w dziale przetwórstwo przemysłowe, 116 firm w dziale budownictwo, 81 w dziale: rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo. Działalność związaną z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi prowadziło 59 firm<ref name="p1"/>. Na terenie gminy działa m.in. firma: [[Eksport towarów przemysłu lekkiego|PHU EKO-AGROTECH Węgorzewo]].
Liczne walory przyrodnicze, krajobrazowe (jeziora, lasy, urozmaicone ukształtowanie powierzchni, niski stopień zanieczyszczenia środowiska, obszary chronionego krajobrazu) i kulturowe stwarzają w gminie Węgorzewo warunki do rozwoju turystyki, w tym agroturystyki. Możliwość uprawiania różnych form turystyki czyni gminę atrakcyjną zarówno latem jak i zimą. Bazę turystyczną stanowią: hotele, ośrodki wypoczynkowe, pensjonaty, gospodarstwa agroturystyczne znajdujące się w miejscowościach: Stawki, Węgorzewo<ref>Portal gminy Węgorzewo [http://www.3.wegorzewo.pl/klucz/baza-noclegowa/]</ref> oraz campingi, domki letniskowe, pola namiotowe.
 
  
Gmina Węgorzewo należy do [[Mazurski Związek Międzygminny – Gospodarka Odpadami|Mazurskiego Związku Międzygminnego - Gospodarka Odpadami]], [[Stowarzyszenie Lokalna Grupa Rybacka "Wielkie Jeziora Mazurskie"|Stowarzyszenia Lokalna Grupa Rybacka "Wielkie Jeziora Mazurskie"]], [[Związek Stowarzyszeń na Rzecz Rozwoju Gmin Północnego Obszaru Wielkich Jezior Mazurskich|Związku Stowarzyszeń na Rzecz Rozwoju Gmin Północnego Obszaru Wielkich Jezior Mazurskich]] oraz [[Związek Gmin Warmińsko-Mazurskich| Związku Gmin Warmińsko-Mazurskich]].
+
Liczne walory przyrodnicze, krajobrazowe (jeziora, lasy, urozmaicone ukształtowanie powierzchni, niski stopień zanieczyszczenia środowiska, obszary chronionego krajobrazu) i kulturowe stwarzają w gminie Węgorzewo warunki do rozwoju turystyki, w tym agroturystyki. Możliwość uprawiania różnych form turystyki czyni gminę atrakcyjną zarówno latem jak i zimą. Bazę turystyczną stanowią: hotele, ośrodki wypoczynkowe, pensjonaty, gospodarstwa agroturystyczne znajdujące się w miejscowościach: Stawki, Węgorzewo<ref>[http://www.3.wegorzewo.pl/klucz/baza-noclegowa/ 3.wegorzewo.pl. portal gminy Węgorzewo ]</ref> oraz campingi, domki letniskowe, pola namiotowe.
  
W nowej [[Strategia rozwoju województwa |Strategii rozwoju województwa warmińsko-mazurskiego]] z 2013 r. teren gminy został zakwalifikowany do [[Obszary przygraniczne| obszary przygraniczne]], [[Obszary o ekstremalnie niskiej dostępności komunikacyjnej| obszarów o ekstremalnie niskiej dostępności komunikacyjnej]], [[Obszary wymagające restrukturyzacji i rewitalizacji|obszarów wymagających restrukturyzacji i rewitalizacji]].   
+
Gmina Węgorzewo należy do [[Mazurski Związek Międzygminny – Gospodarka Odpadami|Mazurskiego Związku Międzygminnego - Gospodarka Odpadami]], [[Stowarzyszenie Lokalna Grupa Rybacka "Wielkie Jeziora Mazurskie"|Stowarzyszenia Lokalna Grupa Rybacka "Wielkie Jeziora Mazurskie"]], [[Związek Stowarzyszeń na Rzecz Rozwoju Gmin Północnego Obszaru Wielkich Jezior Mazurskich|Związku Stowarzyszeń na Rzecz Rozwoju Gmin Północnego Obszaru Wielkich Jezior Mazurskich]] oraz [[Związek Gmin Warmińsko-Mazurskich|Związku Gmin Warmińsko-Mazurskich]].   
  
Liczba ludności bezrobotnej zarejestrowanej pod koniec 2013 roku w gminie Węgorzewo wynosiła 1657 osób<ref name="p1"/>, co stanowi 69,5%  bezrobotnych w [[Powiat węgorzewski| powiecie węgorzewskim]].
+
W nowej [[Strategia rozwoju województwa |Strategii rozwoju województwa warmińsko-mazurskiego]] z 2013 r. teren gminy został zakwalifikowany do [[Obszary przygraniczne|obszary przygraniczne]], [[Obszary o ekstremalnie niskiej dostępności komunikacyjnej|obszarów o ekstremalnie niskiej dostępności komunikacyjnej]], [[Obszary wymagające restrukturyzacji i rewitalizacji|obszarów wymagających restrukturyzacji i rewitalizacji]]. 
 +
 
 +
Liczba ludności bezrobotnej zarejestrowanej pod koniec 2013 roku w gminie Węgorzewo wynosiła 1657 osób<ref name="p1"/>, co stanowi 69,5%  bezrobotnych w [[Powiat węgorzewski|powiecie węgorzewskim]].
  
 
Ze środowiskowej pomocy społecznej korzysta w gminie 11,7% ludności<ref>Bank Danych Lokalnych GUS</ref>.
 
Ze środowiskowej pomocy społecznej korzysta w gminie 11,7% ludności<ref>Bank Danych Lokalnych GUS</ref>.
Linia 93: Linia 95:
 
== Kultura i turystyka ==
 
== Kultura i turystyka ==
 
'''Instytucje zajmujące się pracą na rzecz kultury na terenie gminy'''
 
'''Instytucje zajmujące się pracą na rzecz kultury na terenie gminy'''
*[[lMiejsko-Gminny Ośrodek Kultury w Węgorzewie]]
+
*[[Miejsko-Gminny Ośrodek Kultury w Węgorzewie]]
 
*[[lkwim: Miejsko-Gminna Biblioteka Publiczna w Węgorzewie|Miejsko-Gminna Biblioteka Publiczna w Węgorzewie]]   
 
*[[lkwim: Miejsko-Gminna Biblioteka Publiczna w Węgorzewie|Miejsko-Gminna Biblioteka Publiczna w Węgorzewie]]   
 
*[[lkwim: Muzeum Kultury Ludowej w Węgorzewie|Muzeum Kultury Ludowej w Węgorzewie]]
 
*[[lkwim: Muzeum Kultury Ludowej w Węgorzewie|Muzeum Kultury Ludowej w Węgorzewie]]
Linia 125: Linia 127:
 
*układ urbanistyczny miasta Węgorzewa
 
*układ urbanistyczny miasta Węgorzewa
 
*[[lkwim: Zamek w Węgorzewie|zamek krzyżacki w Węgorzewie]]
 
*[[lkwim: Zamek w Węgorzewie|zamek krzyżacki w Węgorzewie]]
*[[Kościół pw. Chrystusa Króla w Radziejach| kościół pw. Chrystusa Króla w Radziejach]] wraz z przykościelnym cmentarzem, plebanią i dzwonnicą
+
*[[Kościół pw. Chrystusa Króla w Radziejach|kościół pw. Chrystusa Króla w Radziejach]] wraz z przykościelnym cmentarzem, plebanią i dzwonnicą
*[[Kościół pw. św. Józefa w Węgielsztynie| kościół pw. św. Józefa w Węgielsztynie]] wraz z przykościelnym cmentarzem
+
*[[Kościół pw. św. Józefa w Węgielsztynie|kościół pw. św. Józefa w Węgielsztynie]] wraz z przykościelnym cmentarzem
*[[Kościół pw. Dobrego Pasterza w Węgorzewie| kościół pw. Dobrego Pasterza w Węgorzewie]]  
+
*[[Kościół pw. Dobrego Pasterza w Węgorzewie|kościół pw. Dobrego Pasterza w Węgorzewie]]  
*[[Kościół pw. Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Węgorzewie| kościół pw. Świętych Piotra i Pawła w Węgorzewie]] wraz z przykościelnym cmentarzem
+
*[[Kościół pw. Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Węgorzewie|kościół pw. Świętych Piotra i Pawła w Węgorzewie]] wraz z przykościelnym cmentarzem
*[[Cerkiew pw. Świętego Krzyża w Węgorzewie| cerkiew greckokatolicka pw. Świętego Krzyża w Węgorzewie]]
+
*[[Cerkiew pw. Świętego Krzyża w Węgorzewie|cerkiew greckokatolicka pw. Świętego Krzyża w Węgorzewie]]
 
*[[Cerkiew pw. Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Węgorzewie|cerkiew prawosławna pw. Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Węgorzewie]]
 
*[[Cerkiew pw. Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Węgorzewie|cerkiew prawosławna pw. Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Węgorzewie]]
 
*zespół pałacowy w Dąbrówce Małej, [[lkwim: Pałac w Sztynorcie|Sztynorcie]], Sztynorcie Małym
 
*zespół pałacowy w Dąbrówce Małej, [[lkwim: Pałac w Sztynorcie|Sztynorcie]], Sztynorcie Małym
Linia 140: Linia 142:
  
 
'''Szlaki i atrakcje turystyczne'''
 
'''Szlaki i atrakcje turystyczne'''
*[[Szlak żeglugowy z Giżycka do Węgorzewa| szlak żeglugowy z Giżycka do Węgorzewa]]   
+
*[[Szlak żeglugowy z Giżycka do Węgorzewa|szlak żeglugowy z Giżycka do Węgorzewa]]   
*[[Szlak pieszy Węgorzewo - Sztynort|szlak pieszy Węgorzewo - Sztynort]]
 
 
*szlaki rowerowe:
 
*szlaki rowerowe:
 
**Węgorzewo-Giżycko: Węgorzewo - Ogonki - Pieczarki - Świdry - Pierkunowo - Giżycko - Sulimy - Pieczonki - Kruklanki -Pozezdrze - Ogonki - Węgorzewo (73,2 km)
 
**Węgorzewo-Giżycko: Węgorzewo - Ogonki - Pieczarki - Świdry - Pierkunowo - Giżycko - Sulimy - Pieczonki - Kruklanki -Pozezdrze - Ogonki - Węgorzewo (73,2 km)
 
**Węgorzewo-Pozezdrze: Węgorzewo - Ogonki - Pozezdrze - Ogonki - Węgorzewo (27,7 km)
 
**Węgorzewo-Pozezdrze: Węgorzewo - Ogonki - Pozezdrze - Ogonki - Węgorzewo (27,7 km)
 
**"Dookoła Węgorzewa": Węgorzewo - Kal - Kalskie Nowiny - Trygort - Węgorzewo (44,4 km)
 
**"Dookoła Węgorzewa": Węgorzewo - Kal - Kalskie Nowiny - Trygort - Węgorzewo (44,4 km)
**"Duża Pętla Mamr": Węgorzewo - Ruska Wieś - Trygort - Mamerki - Kietlice - Sztynort - Łabapa - Radzieje - Pilwa - Doba - Kamionki - Giżycko - Pierkunowo - Świdry - Pieczarki - Nowy Harsz - Harsz - Okowizna - Ogonki - Węgorzewo (103,0 km)
+
**"Duża Pętla Mamr": Węgorzewo - Ruska Wieś - Trygort - Mamerki - Kietlice - Sztynort - Łabapa - Radzieje - Pilwa - Doba - Kamionki - Giżycko - Pierkunowo - Świdry - Pieczarki - Nowy Harsz - Harsz - Okowizna - Ogonki - Węgorzewo (103 km)
**"Mała Pętla Mamr":Węgorzewo - Ruska Wieś - Trygort - Mamerki - Kietlice - Sztynort - Harsz - Okowizna - Ogonki - Węgorzewo (51,4 km)
+
**"Mała Pętla Mamr": Węgorzewo - Ruska Wieś - Trygort - Mamerki - Kietlice - Sztynort - Harsz - Okowizna - Ogonki - Węgorzewo (51,4 km)
 
**"Leśny Szlak Sapiny": Węgorzewo - Stręgiel - Stręgielek - Ogonki - Węgorzewo (30,7 km)
 
**"Leśny Szlak Sapiny": Węgorzewo - Stręgiel - Stręgielek - Ogonki - Węgorzewo (30,7 km)
 
**"Przez Puszczę Borecką i Piłackie Wzgórza": Węgorzewo - Stręgiel - Gębałka - Kuty - Jakunówko - Jasieniec - Podleśne - Diabla Góra - Grodzisko - Kuty - Węgorzewo (64,3 km)
 
**"Przez Puszczę Borecką i Piłackie Wzgórza": Węgorzewo - Stręgiel - Gębałka - Kuty - Jakunówko - Jasieniec - Podleśne - Diabla Góra - Grodzisko - Kuty - Węgorzewo (64,3 km)
Linia 162: Linia 163:
 
**"Wyskok do Wyskoku albo szlakiwm rezerwatów": Węgorzewo - Brzozowo - Dąbrówka Mała - Guja - Marszałki - Wyskok- Bajory Wielkie - Brzeźnica - Kałki - Bajory Wielkie - Bajory Małe - Rydzówka - Leśniewo - Trygort - Węgorzewo (60,6 km)
 
**"Wyskok do Wyskoku albo szlakiwm rezerwatów": Węgorzewo - Brzozowo - Dąbrówka Mała - Guja - Marszałki - Wyskok- Bajory Wielkie - Brzeźnica - Kałki - Bajory Wielkie - Bajory Małe - Rydzówka - Leśniewo - Trygort - Węgorzewo (60,6 km)
 
*szlaki piesze:
 
*szlaki piesze:
 +
**[[Szlak pieszy Węgorzewo - Sztynort|szlak pieszy Węgorzewo - Sztynort]]
 
**trasa "Na Zwierzyniecki Róg": Plac Wolności - ul. Krótka - Ruska Wieś - powrót do Węgorzewa
 
**trasa "Na Zwierzyniecki Róg": Plac Wolności - ul. Krótka - Ruska Wieś - powrót do Węgorzewa
 
**trasa "Nad Święcajty": trasa wiedzie od zamku bulwarem Loir-et-Cher, przez mostek w pobliżu banku, ul. Nadbrzeżną, Słowackiego, Kajki, Jasną, Chrobrego
 
**trasa "Nad Święcajty": trasa wiedzie od zamku bulwarem Loir-et-Cher, przez mostek w pobliżu banku, ul. Nadbrzeżną, Słowackiego, Kajki, Jasną, Chrobrego
Linia 168: Linia 170:
 
*obszary chronionego krajobrazu, rezerwaty i pomniki przyrody
 
*obszary chronionego krajobrazu, rezerwaty i pomniki przyrody
 
*zabytkowe parki dworskie w Klimkach, Łęgwarowie, Maćkach, Nowej Guji, Pniewie, Sztynorcie, Sztynorcie Małym oraz park etnograficzny w Węgorzewie
 
*zabytkowe parki dworskie w Klimkach, Łęgwarowie, Maćkach, Nowej Guji, Pniewie, Sztynorcie, Sztynorcie Małym oraz park etnograficzny w Węgorzewie
*[[lkwim: Garncarstwo Etniczne Pracownia Eksperymentalna w Kamionku Wielkim| pracownia garncarska w Kamionku Wielkim]]
+
*[[lkwim: Garncarstwo Etniczne Pracownia Eksperymentalna w Kamionku Wielkim|pracownia garncarska w Kamionku Wielkim]]
 +
 
 +
Informacje na temat atrakcji turystycznych znajdujących się na terenie gminy Węgorzewo można uzyskać na stronach internetowych: [http://www.wegorzewo.pl/ wegorzewo.pl], [http://www.powiatwegorzewski.pl/ powiatwegorzewski.pl].
 +
 
 +
== Religia ==
 +
*[[Parafia prawosławna pw. Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Węgorzewie]]
 +
*[[Parafia pw. Chrystusa Króla w Radziejach]]
 +
*[[Parafia pw. Dobrego Pasterza w Węgorzewie]]
 +
*[[Parafia pw. Matki Bożej Fatimskiej w Węgorzewie]]
 +
*[[Parafia pw. Podwyższenia Krzyża Świętego w Olszewie Węgorzewskim]]
 +
*[[Parafia pw. Podwyższenia Krzyża Świętego w Srokowie]]
 +
*[[Parafia pw. św. Józefa w Węgielsztynie]]
 +
*[[Parafia pw. św. Maksymiliana Marii Kolbego w Kutach]]
 +
*[[Parafia pw. Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Węgorzewie]]
  
Informacje na temat atrakcji turystycznych znajdujących się na terenie gminy Węgorzewo można uzyskać na stronach internetowych: [http://www.wegorzewo.pl/ Portal Gminy Węgorzewo], [http://www.powiatwegorzewski.pl/ powiat węgorzewski].
 
 
 
== Szkolnictwo ==
 
== Szkolnictwo ==
 
W gminie Węgorzewo istnieją następujące placówki edukacyjne:
 
W gminie Węgorzewo istnieją następujące placówki edukacyjne:
Linia 187: Linia 200:
 
*[[Zespół Szkół w Radziejach|Zespół Szkół im. Bohaterów Września w Radziejach]] - [[Szkoła Podstawowa w Radziejach|Szkoła Podstawowa im. Bohaterów Września w Radziejach]], [[Gimnazjum w Radziejach]]  
 
*[[Zespół Szkół w Radziejach|Zespół Szkół im. Bohaterów Września w Radziejach]] - [[Szkoła Podstawowa w Radziejach|Szkoła Podstawowa im. Bohaterów Września w Radziejach]], [[Gimnazjum w Radziejach]]  
 
*[[Zespół Szkół Zawodowych im. Gen. Józefa Bema w Węgorzewie]] - Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych, Szkoła Policealna nr 2, Technikum w Węgorzewie, Zasadnicza Szkoła Zawodowa nr 2
 
*[[Zespół Szkół Zawodowych im. Gen. Józefa Bema w Węgorzewie]] - Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych, Szkoła Policealna nr 2, Technikum w Węgorzewie, Zasadnicza Szkoła Zawodowa nr 2
*[[Ośrodek Szkolno-Wychowawczy w Węgorzewie|Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy im. Marii Konopnickiej w Węgorzewie]] - [[Szkoła Podstawowa Specjalna nr 3 w Węgorzewie|szkoła podstawowa]], [[Gimnazjum Specjalne nr 2 w Węgorzewie|gimnazjum]], [[Szkoła Przysposabiająca do Pracy w SOSW w Węgorzewie|Szkoła Przysposabiająca do Pracy]], [[Zasadnicza Szkoła Zawodowa Specjalna nr 1 w Węgorzewie| ZSZ w SOSW]]
+
*[[Ośrodek Szkolno-Wychowawczy w Węgorzewie|Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy im. Marii Konopnickiej w Węgorzewie]] - [[Szkoła Podstawowa Specjalna nr 3 w Węgorzewie|szkoła podstawowa]], [[Gimnazjum Specjalne nr 2 w Węgorzewie|gimnazjum]], [[Szkoła Przysposabiająca do Pracy w SOSW w Węgorzewie|Szkoła Przysposabiająca do Pracy]], [[Zasadnicza Szkoła Zawodowa Specjalna nr 1 w Węgorzewie|ZSZ w SOSW]]
 
*Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych Zakładu Doskonalenia Zawodowego w Białymstoku z/s w Węgorzewie
 
*Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych Zakładu Doskonalenia Zawodowego w Białymstoku z/s w Węgorzewie
  
 
== Sport ==
 
== Sport ==
 
Na terenie gminy działa klub:
 
Na terenie gminy działa klub:
*CWKS Vęgoria Węgorzewo
+
*[[CWKS Vęgoria Węgorzewo]]
  
 
==Inne organizacje i instytucje==
 
==Inne organizacje i instytucje==
Linia 204: Linia 217:
 
    
 
    
 
== Obszary chronione i pomniki przyrody ==
 
== Obszary chronione i pomniki przyrody ==
Na terenie gminy znajdują się obszary objęte różnymi formami ochrony przyrody. Należą do nich<ref name="p3">Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Olsztynie [http://bip.olsztyn.rdos.gov.pl/]</ref>:  
+
Na terenie gminy znajdują się obszary objęte różnymi formami ochrony przyrody. Należą do nich<ref name="p3">[http://bip.olsztyn.rdos.gov.pl/ Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Olsztynie ]</ref>:  
  
 
Rezerwaty przyrody:
 
Rezerwaty przyrody:
Linia 219: Linia 232:
  
 
Obszary [[Natura 2000]]:
 
Obszary [[Natura 2000]]:
*[[Natura 2000 Jezioro Dobskie| Obszar specjalnej ochrony ptaków Jezioro Dobskie]] (6 985,25 ha)
+
*[[Natura 2000 Jezioro Dobskie|Obszar specjalnej ochrony ptaków Jezioro Dobskie]] (6 985,25 ha)
 
*[[Natura 2000 Jezioro Oświn i okolice|Obszar specjalnej ochrony ptaków Jezioro Oświn i okolice]] (2 516,11 ha)
 
*[[Natura 2000 Jezioro Oświn i okolice|Obszar specjalnej ochrony ptaków Jezioro Oświn i okolice]] (2 516,11 ha)
 
*[[Natura 2000 Ostoja Warmińska|Obszar specjalnej ochrony ptaków Ostoja Warmińska]] (145 341,99 ha)
 
*[[Natura 2000 Ostoja Warmińska|Obszar specjalnej ochrony ptaków Ostoja Warmińska]] (145 341,99 ha)
 
*[[Natura 2000 Mamerki|Specjalny obszar ochrony siedlisk Mamerki]] (162,09 ha)
 
*[[Natura 2000 Mamerki|Specjalny obszar ochrony siedlisk Mamerki]] (162,09 ha)
 
*[[Natura 2000 Ostoja Nad Oświnem|Specjalny obszar ochrony siedlisk Ostoja Nad Oświnem]] (3 356,7 ha)
 
*[[Natura 2000 Ostoja Nad Oświnem|Specjalny obszar ochrony siedlisk Ostoja Nad Oświnem]] (3 356,7 ha)
*[[Natura 2000 Ostoja Północnomazurska| Specjalny obszar ochrony siedlisk Ostoja Północnomazurska]] (14 573,01 ha)
+
*[[Natura 2000 Ostoja Północnomazurska|Specjalny obszar ochrony siedlisk Ostoja Północnomazurska]] (14 573,01 ha)
  
Z pozostałych form ochrony przyrody na terenie gminy Węgorzewo znajduje się 39 pomników przyrody (ochroną objęto m.in.: [[Głaz narzutowy w Węgorzewie|głaz narzutowy w Węgorzewie]]) oraz użytki ekologiczne: [[Użytek ekologiczny "Półwysep Kal"| "Półwysep Kal"]], [[Użytek ekologiczny "Rozlewisko Pasternak"|"Rozlewisko Pasternak"]]<ref name="p3"/>.
+
Z pozostałych form ochrony przyrody na terenie gminy Węgorzewo znajduje się 39 pomników przyrody (ochroną objęto m.in.: [[Głaz narzutowy w Węgorzewie|głaz narzutowy w Węgorzewie]]) oraz użytki ekologiczne: [[Użytek ekologiczny "Półwysep Kal"|"Półwysep Kal"]], [[Użytek ekologiczny "Rozlewisko Pasternak"|"Rozlewisko Pasternak"]]<ref name="p3"/>.
  
 
==Zobacz też:==
 
==Zobacz też:==
*[[Akwedukty Puszczy Rominckiej]]
+
*[[Wiadukty w Puszczy Rominckiej]]
 
*[[Związek Bojowników z Faszyzmem i Najazdem Hitlerowskim o Niepodległość i Demokrację w województwie olsztyńskim]]   
 
*[[Związek Bojowników z Faszyzmem i Najazdem Hitlerowskim o Niepodległość i Demokrację w województwie olsztyńskim]]   
 
*[[Protest przeciwko koncertowi grupy Behemoth w Węgorzewie]]  
 
*[[Protest przeciwko koncertowi grupy Behemoth w Węgorzewie]]  
Linia 236: Linia 249:
 
*[[lkwim: Konkurs Losy nasze…|Konkurs Losy nasze…]]
 
*[[lkwim: Konkurs Losy nasze…|Konkurs Losy nasze…]]
 
*[[lkwim: Warmińsko-Mazurskie Spotkania z Teatrem... na Wodzie|Warmińsko-Mazurskie Spotkania z Teatrem... na Wodzie]]
 
*[[lkwim: Warmińsko-Mazurskie Spotkania z Teatrem... na Wodzie|Warmińsko-Mazurskie Spotkania z Teatrem... na Wodzie]]
 
 
{{Przypisy}}
 
{{Przypisy}}
 
<references/>
 
<references/>
Linia 261: Linia 273:
 
[http://olsztyn.stat.gov.pl/vademecum/vademecum_warminsko-mazurskie/portrety_gmin/wegorzewski/wegorzewo.pdf UStat Olsztyn] [20.12.2014]<br/>
 
[http://olsztyn.stat.gov.pl/vademecum/vademecum_warminsko-mazurskie/portrety_gmin/wegorzewski/wegorzewo.pdf UStat Olsztyn] [20.12.2014]<br/>
 
[http://www.ko.olsztyn.pl/?main=2&sub=4 Wykaz szkół i placówek oświatowych w województwie warmińsko-mazurskim] [20.12.2014]<br/>
 
[http://www.ko.olsztyn.pl/?main=2&sub=4 Wykaz szkół i placówek oświatowych w województwie warmińsko-mazurskim] [20.12.2014]<br/>
[[Kategoria:Miejscowość]][[Kategoria: Powiat węgorzewski]][[Kategoria: Węgorzewo (gmina miesjko-wiejska)]][[Kategoria: 1945-1989]][[Kategoria: 1990-]]
+
[[Kategoria:Miejscowość]][[Kategoria: Powiat węgorzewski]][[Kategoria: Węgorzewo (gmina miejsko-wiejska)]][[Kategoria: 1945-1989]][[Kategoria: 1990-]]

Aktualna wersja na dzień 12:29, 8 lis 2018

Gmina Węgorzewo

Herb
Herb gminy
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat węgorzewski
Rodzaj gminy miejsko-wiejska
Burmistrz Krzysztof Kołaszewski
Powierzchnia 341,47 km²
Liczba sołectw 31
Liczba miejscowości 55
Liczba ludności (2013)
Gęstość zaludnienia
17391
51 osób/km²
Strefa numeracyjna 87
Tablice rejestracyjne NWE
TERYT 2819033
Urząd gminy
ul. Zamkowa 3 11-600 Węgorzewo
Strona internetowa gminy
Biuletyn Informacji Publicznej gminy

Gmina Węgorzewo – gmina wiejska położona w północno-wschodniej części województwa warmińsko-mazurskiego w powiecie węgorzewskim. Siedziba gminy znajduje się w Węgorzewie. Gmina rolniczo-turystyczna, położona w Krainie Wielkich Jezior Mazurskich. Największa gmina powiatu węgorzewskiego.

Powierzchnia gminy

Gmina miejsko-wiejska Węgorzewo zajmuje powierzchnię 341,47 km2[1], w tym:

  • użytki rolne: 56%
  • lasy: 16,2%
  • wody: 18,6%

Gmina stanowi 49,2% powierzchni powiatu węgorzewskiego.

Demografia

Liczba ludności gminy według danych z 2013 roku wynosi[1]:

Kościół pw. Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Węgorzewie. Fot. Janericloebe. Źródło: Commons Wikimedia
Kościół pw. św. Józefa w Węgielsztynie. Fot. Janericloebe. Źródło: Commons Wikimedia
Kościół pw. Chrystusa Króla w Radziejach. Fot. Janericloebe. Źródło: Commons Wikimedia
Opis Ogółem Kobiety Mężczyźni
jednostka osób % osób % osób %
liczba 17391 100 8687 49,5 8704 50,5
gęstość zaludnienia
(mieszk./km²)
51 25,5 25,5

Saldo migracji wewnętrznych i zagranicznych na pobyt stały w 2013 roku w gminie wiejskiej Węgorzewo wynosiło -71 osób[1], co stanowi 62,8% migracji w powiecie węgorzewskim oraz 1,9% w województwie warmińsko-mazurskim.

Historia gminy jako jednostki administracyjnej

Po II wojnie światowej tereny dzisiejszej gminy Węgorzewo były częścią powiatu węgorzewskiego w województwie olsztyńskim[2].

W 1954 roku istniejące dotychczas gminy zamieniono na gromady[3]. Gromada Węgorzewo przetrwała do kolejnej reformy administracyjnej w 1972 roku, która przywracała podział państwa na gminy[4].

Gminę wiejską Węgorzewo powołano na mocy uchwały Wojewódzkiej Rady Narodowej z dnia 6 grudnia 1972 roku[5]. W jej skład wchodziły obszary sołectw: Czerwony Dwór, Dłużec, Jakunowo, Janówko, Kal, Kalskie Nowiny, Klimki, Ogonki, Pilwa, Prynowo, Radzieje, Róże, Rudziszki, Ruska Wieś, Stręgiel, Stulichy, Trygort, Wilkowo, Wysiecza.

1 czerwca 1975 roku, na podstawie Ustawy o dwustopniowym podziale administracyjnym państwa[6], przestał istnieć powiat węgorzewski. Gmina została bezpośrednio częścią województwa suwalskiego.

W 1992 roku na podstawie Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 26 września 1991 roku [7] dokonano połączenia gminy i miasta Węgorzewo w jedną jednostkę administracyjną.

Ponowne zmiany podziału administracyjnego państwa[8] umiejscowiły ją w powołanym 1 stycznia 1999 roku województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie giżyckim. 1 stycznia 2002 gmina na podstawie Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 31 maja 2001 roku[9] stała się częścią reaktywowanego powiatu węgorzewskiego.

Gmina wiejska Węgorzewo graniczy z gminami: Budry, Pozezdrze, Giżycko, Kętrzyn, Srokowo.

Miejscowości na terenie gminy

Sołectwa: Brzozowo, Czerwony Dwór, Dąbrówka Mała, Dłużec, Guja, Jakunowo, Janówko, Kal, Kalskie Nowiny, Karłowo, Kolonia Rybacka, Klimki, Maćki, Ogonki, Parowa, Perły, Pilwa, Prynowo, Radzieje, Róże, Rudziszki, Ruska Wieś, Stawki, Stręgiel, Stulichy, Sztynort, Trygort, Wesołowo, Węgielsztyn, Wilkowo, Wysiecza.

Pozostałe miejscowości: Nowa Guja, Rydzówka, Surwile, Sztynort Mały, Stawiska, Tarławki, Kietlice, Kamionek Wielki (gmina Węgorzewo), Kamień gajówka, Łabapa, Pniewo, Jerzykowo, Łęgwarowo, Zielony Ostrów, Pasternak, Przystań, Matyski, Biedaszki, Różewiec.

Gospodarka

Głównymi kierunkami rozwoju gospodarczego gminy Węgorzewo są rolnictwo i turystyka, uzupełniane przez handel i usługi.
Użytki rolne zajmują w gminie prawie 56% (19131 ha) ogólnej powierzchni gminy, w tym: 58,8% (11248 ha) stanowią grunty orne, 40,9% (7826 ha) łąki i pastwiska, a sady 0,3% (57 ha). W obszarze gminy dominują gleby dobre III i IV klasy bonitacyjnej, trudne do uprawy ze względu na ukształtowanie powierzchni. Większość gospodarstw to gospodarstwa indywidualne, prowadzące produkcję wielokierunkową bez wyraźnie określonej specjalizacji. W strukturze upraw przeważa uprawa zbóż (pszenica, żyto, pszenżyto, owies, jęczmień); uprawiane są również rzepak, rzepik. W hodowli zwierząt dominuje chów trzody chlewnej, bydła opasowego i mlecznego oraz drobiu. Alternatywnym źródłem dochodów w rolnictwie może stać się produkcja żywności ekologicznej i agroturystyka.
W gminie nie ma rozwiniętego przemysłu. Liczba podmiotów gospodarki narodowej wpisanych do rejestru REGON w gminie Węgorzewo wynosiła pod koniec 2013 roku 1382. W tym 59 podmiotów należało do sektora publicznego, pozostałe 1323 tworzy sektor prywatny. 286 firm było zarejestrowanych w dziale handel hurtowy i detaliczny, 91 firm w dziale przetwórstwo przemysłowe, 116 firm w dziale budownictwo, 81 w dziale: rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo. Działalność związaną z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi prowadziło 59 firm[1]. Na terenie gminy działa m.in. firma: PHU EKO-AGROTECH Węgorzewo.

Liczne walory przyrodnicze, krajobrazowe (jeziora, lasy, urozmaicone ukształtowanie powierzchni, niski stopień zanieczyszczenia środowiska, obszary chronionego krajobrazu) i kulturowe stwarzają w gminie Węgorzewo warunki do rozwoju turystyki, w tym agroturystyki. Możliwość uprawiania różnych form turystyki czyni gminę atrakcyjną zarówno latem jak i zimą. Bazę turystyczną stanowią: hotele, ośrodki wypoczynkowe, pensjonaty, gospodarstwa agroturystyczne znajdujące się w miejscowościach: Stawki, Węgorzewo[10] oraz campingi, domki letniskowe, pola namiotowe.

Gmina Węgorzewo należy do Mazurskiego Związku Międzygminnego - Gospodarka Odpadami, Stowarzyszenia Lokalna Grupa Rybacka "Wielkie Jeziora Mazurskie", Związku Stowarzyszeń na Rzecz Rozwoju Gmin Północnego Obszaru Wielkich Jezior Mazurskich oraz Związku Gmin Warmińsko-Mazurskich.

W nowej Strategii rozwoju województwa warmińsko-mazurskiego z 2013 r. teren gminy został zakwalifikowany do obszary przygraniczne, obszarów o ekstremalnie niskiej dostępności komunikacyjnej, obszarów wymagających restrukturyzacji i rewitalizacji.

Liczba ludności bezrobotnej zarejestrowanej pod koniec 2013 roku w gminie Węgorzewo wynosiła 1657 osób[1], co stanowi 69,5% bezrobotnych w powiecie węgorzewskim.

Ze środowiskowej pomocy społecznej korzysta w gminie 11,7% ludności[11].

Kultura i turystyka

Instytucje zajmujące się pracą na rzecz kultury na terenie gminy

Wydarzenia kulturalne związane z gminą

Ludzie związani z gminą

Zabytki znajdujące się na terenie gminy

Do najcenniejszych zabytków znajdujących się na terenie gminy miejsko-wiejskiej Węgorzewo należą[12]:

Szlaki i atrakcje turystyczne

  • szlak żeglugowy z Giżycka do Węgorzewa
  • szlaki rowerowe:
    • Węgorzewo-Giżycko: Węgorzewo - Ogonki - Pieczarki - Świdry - Pierkunowo - Giżycko - Sulimy - Pieczonki - Kruklanki -Pozezdrze - Ogonki - Węgorzewo (73,2 km)
    • Węgorzewo-Pozezdrze: Węgorzewo - Ogonki - Pozezdrze - Ogonki - Węgorzewo (27,7 km)
    • "Dookoła Węgorzewa": Węgorzewo - Kal - Kalskie Nowiny - Trygort - Węgorzewo (44,4 km)
    • "Duża Pętla Mamr": Węgorzewo - Ruska Wieś - Trygort - Mamerki - Kietlice - Sztynort - Łabapa - Radzieje - Pilwa - Doba - Kamionki - Giżycko - Pierkunowo - Świdry - Pieczarki - Nowy Harsz - Harsz - Okowizna - Ogonki - Węgorzewo (103 km)
    • "Mała Pętla Mamr": Węgorzewo - Ruska Wieś - Trygort - Mamerki - Kietlice - Sztynort - Harsz - Okowizna - Ogonki - Węgorzewo (51,4 km)
    • "Leśny Szlak Sapiny": Węgorzewo - Stręgiel - Stręgielek - Ogonki - Węgorzewo (30,7 km)
    • "Przez Puszczę Borecką i Piłackie Wzgórza": Węgorzewo - Stręgiel - Gębałka - Kuty - Jakunówko - Jasieniec - Podleśne - Diabla Góra - Grodzisko - Kuty - Węgorzewo (64,3 km)
    • "Puszczańskim szlakiem": Węgorzewo - Stręgiel - Gębałka - Kuty -Jakunówko - Jasieniec -Podleśne - Leśny Zakątek - Borki - Rogojny - Jelonek - Orłowo - Wolisko - Jurkowo - Możdżany - Żywki - Kruklanki - Wyłudy - Pozezdrze - Ogonki - Węgorzewo (108,6 km)
    • "Rezerwat Siedem Wysp": Węgorzewo - Perły - Rudziszki - Pasternak - Zielony Ostrów - Pasternak - Węgorzewo (42,5 km)
    • "Szlak bez asfaltu": Węgorzewo - Ołownik - Sąkieły Małe - Zabrost Wielki - Skalisko - Wydutki - Grądy Węgorzewskie - Radziszewo - Matyski - Węgorzewo (63,2 km)
    • "Szlak Kanału Mazurskiego": Węgorzewo - Brzozowo - Guja - Śluza Guja - Rydzówka - Leśniewo - Mamerki - Przystań - Trygort - Węgorzewo (39,5 km)
    • "Szlak piramidy": Węgorzewo - Budry -Rapa - Banie Mazurskie - Węgorzewo (62,3 km)
    • "Szlakiem Gór": Węgorzewo - Czerwony Dwór - Pawłowo - Olszewo - Góry - Łęgwarowo - Pasternak - Wesołowo - Nowa Guja - Guja - Różewiec - Węgielsztyn - Trygort - Węgorzewo (53,2 km)
    • "Na Wilczy Szaniec": Węgorzewo - Srokowo - Siniec - Mazany - Parcz - Gierłoż - Parcz - Pilwa - Radzieje - Węgorzewo (67,7 km)
    • "Wokół Brzozowskiej Góry": Węgorzewo - Matyski - Brzozówko - Kaczorówko - Węgorzewo (23,3 km)
    • "Wokół jeziora Gołdapiwa": Węgorzewo - Stręgiel - Stręgielek - Przytuły - Wilkus - Przerwanki - Jeziorowskie - Kruklanki - Przerwanki - Pozezdrze - Ogonki - Węgorzewo (54,9 km)
    • "Wokół jeziora Niegocin": Węgorzewo - Pozezdrze - Giżycko - Ruda - Rydzewo - Bogaczewo - Strzelce - Wilkasy - Giżycko - Świdry - Pozezdrze - Węgorzewo (84,5 km)
    • "Wyskok do Wyskoku albo szlakiwm rezerwatów": Węgorzewo - Brzozowo - Dąbrówka Mała - Guja - Marszałki - Wyskok- Bajory Wielkie - Brzeźnica - Kałki - Bajory Wielkie - Bajory Małe - Rydzówka - Leśniewo - Trygort - Węgorzewo (60,6 km)
  • szlaki piesze:
    • szlak pieszy Węgorzewo - Sztynort
    • trasa "Na Zwierzyniecki Róg": Plac Wolności - ul. Krótka - Ruska Wieś - powrót do Węgorzewa
    • trasa "Nad Święcajty": trasa wiedzie od zamku bulwarem Loir-et-Cher, przez mostek w pobliżu banku, ul. Nadbrzeżną, Słowackiego, Kajki, Jasną, Chrobrego
    • trasa "Promenadą nadrzeczną do jeziora Mamry"
    • trasa "Wzdłuż pętli Węgorapy": Park Miejski - przystań Żeglugi Mazurskiej - nadbrzeże Kanału Młyńskiego - jaz "Vęgornia" - ogródki działkowe "Wyzwolenie" - ul. 11-ego Listopada - ul. Kraszewskiego - Park Miejski
  • obszary chronionego krajobrazu, rezerwaty i pomniki przyrody
  • zabytkowe parki dworskie w Klimkach, Łęgwarowie, Maćkach, Nowej Guji, Pniewie, Sztynorcie, Sztynorcie Małym oraz park etnograficzny w Węgorzewie
  • pracownia garncarska w Kamionku Wielkim

Informacje na temat atrakcji turystycznych znajdujących się na terenie gminy Węgorzewo można uzyskać na stronach internetowych: wegorzewo.pl, powiatwegorzewski.pl.

Religia

Szkolnictwo

W gminie Węgorzewo istnieją następujące placówki edukacyjne:

Sport

Na terenie gminy działa klub:

Inne organizacje i instytucje

Obszary chronione i pomniki przyrody

Na terenie gminy znajdują się obszary objęte różnymi formami ochrony przyrody. Należą do nich[13]:

Rezerwaty przyrody:

Obszary chronionego krajobrazu:

Obszary Natura 2000:

Z pozostałych form ochrony przyrody na terenie gminy Węgorzewo znajduje się 39 pomników przyrody (ochroną objęto m.in.: głaz narzutowy w Węgorzewie) oraz użytki ekologiczne: "Półwysep Kal", "Rozlewisko Pasternak"[13].

Zobacz też:

Przypisy

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Portret terytorium, Bank Danych Lokalnych GUS
  2. Dz.U. 1946 nr 28 poz.177, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 29 maja 1946 r. w sprawie tymczasowego podziału administracyjnego Ziem Odzyskanych. isap.sejm.gov.pl
  3. Dz.U. 1954 nr 43 poz. 191, Ustawa z dnia 25 września 1954 r. o reformie podziału administracyjnego wsi i powołaniu gromadzkich rad narodowych.isap.sejm.gov.pl
  4. Dz.U. 1972 nr 49 poz. 312, Ustawa z dnia 29 listopada 1972 r. o utworzeniu gmin i zmianie ustawy o radach narodowych. isap.sejm.gov.pl
  5. Uchwała Nr XXI/83/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 6 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie olsztyńskim.
  6. Dz.U. 1975 nr 16 poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych. isap.sejm.gov.pl
  7. Dz.U. 1991 nr 87 poz. 397, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 26 września 1991 r. w sprawie podziału lub połączenia niektórych miast i gmin, w których dotychczas działały wspólne organy, oraz zmiany i ustalenia ich nazw i siedzib.isap.sejm.gov.pl
  8. Dz.U. 1998 nr 103 poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów. isap.sejm.gov.pl
  9. Dz.U. 2001 nr 62 poz. 631, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 31 maja 2001 r. w sprawie utworzenia, ustalenia granic i zmiany nazw powiatów oraz zmiany siedziby władz powiatu. isap.sejm.gov.pl
  10. 3.wegorzewo.pl. portal gminy Węgorzewo
  11. Bank Danych Lokalnych GUS
  12. Narodowy Instytut Dziedzictwa, Rejestr zabytków [1]
  13. 13,0 13,1 Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Olsztynie


Bibliografia

Dz.U. 1946 nr 28 poz.177, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 29 maja 1946 r. w sprawie tymczasowego podziału administracyjnego Ziem Odzyskanych. isap.sejm.gov.pl [20.10.2014]
Dz.U. 1954 nr 43 poz. 191, Ustawa z dnia 25 września 1954 r. o reformie podziału administracyjnego wsi i powołaniu gromadzkich rad narodowych. isap.sejm.gov.pl [20.12.2014]
Dz.U. 1972 nr 49 poz. 312, Ustawa z dnia 29 listopada 1972 r. o utworzeniu gmin i zmianie ustawy o radach narodowych. isap.sejm.gov.pl [20.12.2014]
Dz.U. 1975 nr 16 poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych. isap.sejm.gov.pl[20.12.2014]
Dz.U. 1975 nr 17 poz. 92, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 maja 1975 r. w sprawie określenia miast oraz gmin wchodzących w skład województw. isap.sejm.gov.pl [20.12.2014]
Dz.U. 1991 nr 87 poz. 397, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 26 września 1991 r. w sprawie podziału lub połączenia niektórych miast i gmin, w których dotychczas działały wspólne organy, oraz zmiany i ustalenia ich nazw i siedzib.isap.sejm.gov.pl [20.10.2014]
Dz.U. 1998 nr 103 poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów. isap.sejm.gov.pl [20.12.2014]
Dz.U. 2001 nr 62 poz. 631, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 31 maja 2001 r. w sprawie utworzenia, ustalenia granic i zmiany nazw powiatów oraz zmiany siedziby władz powiatu. isap.sejm.gov.pl [20.12.2014]
Uchwała Nr XXI/83/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 6 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie olsztyńskim. [w:] Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie, Olsztyn 1972.
Program ochrony środowiska gminy Węgorzewo na lata 2004-2011, Węgorzewo 2004 [20.12.2014]
Strategia rozwoju społeczno-gospodarczego gminy Węgorzewo do 2015 roku, 2000 [20.12.2014]
Bank Danych lokalnych GUS, Portret terytorium [20.12.2014]
BIP Urzędu Gminy Węgorzewo [20.12.2014]
Portal Gminy Węgorzewo [20.12.2014]
Leksykon kultury Warmii i Mazur [20.12.2014]
Mazury na ludowo [20.12.2014]
Narodowy Instytut Dziedzictwa, Rejestr zabytków [20.12.2014]
Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Olsztynie [20.12.2014]
UStat Olsztyn [20.12.2014]
Wykaz szkół i placówek oświatowych w województwie warmińsko-mazurskim [20.12.2014]