Iława

Iława
Herb Iławy Flaga Iławy
Ratusz w Iławie [2] [dostęp: 10.12.2104]
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	iławski
Gmina	Iława
Liczba ludności (2012)	33 331
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Iława
Położenie na mapie Polski Iława
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Iława (niem. Deutsch Eylau) – miasto położone w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie iławskim, w gminie Iława. W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do województwa olsztyńskiego. Miasto jest siedzibą władz powiatu. Miejscowość w 2012 roku liczyła 33 331 mieszkańców. Aktualnie funkcję burmistrza sprawuje Włodzimierz Ptasznik .

Położenie

Iława jest położona nad rzeką Iławką, nad południowym krańcem jeziora Jeziorak, w odległości 72 km od Olsztyna i 65 km od Morąga.

Dzieje miejscowości

W 2010 roku Iława uczestniczyła w imprezie 150-lecie Kanału Ostródzko-Elbląskiego Gmina Iława należy do Związku Gmin Regionu Ostródzko-Iławskiego "Czyste Środowisko", Związku Związek Gmin Warmińsko-Mazurskich, Związku Gmin Kanału Ostródzko-Elbląskiego i Pojezierza Iławskiego, Związku Gmin "Jeziorak" oraz do stowarzyszenia LGD Kanał Elbląski. Gmina należy również do obszaru strategicznej intwerwencji, tzw. Tygrysa warmińsko-mazurskiego oraz do Warmińsko-Mazurskiej Strefy Ekonomicznej.

Gospodarka

• PHGT "Pod Omegą" Stanisław Kasprzak Sp.j.
• Optima Szkło
• Zakład drobiarski
• Zakład produkcji Odzieży Męskiej Exellent
• CSY S.A.

Kultura

• Iławskie Centrum Kultury
• Miejska Biblioteka Publiczna
• Zespół death/grindcore metalowy Decimated, założony w 1999 r.
• The Tonator, założony w 2006 roku zespół thrash metalowy
• Festiwal Jeziorak Szanty
• Iławskie Rockowe Granie – Iława 2010
• Międzynarodowe Spotkania z Szantą Jeziorak Shanties Meeting
• Iławskie Spotkania Kabaretowe
• Iławska Fama Rock Festival
• Międzynarodowy Festiwal Jazzu Tradycyjnego Old Jazz Meeting Złota Tarka
• lkwim:Międzynarodowy Festiwal Tańca Baltic Cup
• Młodzieżowa Orkiestra Dęta
• Radio PlanetaFM
• Stowarzyszenie Badaczy Historii Deutsch Eylau Ylavia
• Stowarzyszenie Społeczno-Kulturalne Pojezierze. Oddział w Iławie

Organizacje i stowarzyszenia

• Iławska Izba Gospodarcza
• Polskie Stowarzyszenie na rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym Koło
• Stowarzyszenie "Przystań"
• Stowarzyszenie na rzecz Osób Niepełnosprawnych Powiatu Iławskiego "Promyk"
• Fundacja Aktywnej Rehabilitacji Biuro Regionalne w Iławie
• Fundacja Rozwoju Warmii i Mazur w Iławie
• Stowarzyszenie Uniwersytetu Trzeciego Wieku
• Fundacja Bezpieczeństwa Żeglugi i Ochrony Środowiska

Religia

• Parafia pw. Świętego Brata Alberta
• Parafia pw. Przemienienia Pańskiego
• Parafia pw. św. Andrzeja Boboli
• Parafia pw. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny
• Parafia pw. Jezusa Chrystusa Króla Wszechświata
• Parafia greckokatolicka pw. Świętego Jana Apostoła

Ludzie związani z miejscowością

• Zbigniew Kieżun (ur. 1950) - trener piłki nożnej; szkoleniowiec najsilniejszych klubów piłkarskich na Warmii i Mazurach; prowadził KS Jeziorak Iława
• Stanisław Hertel (1905-1996) - działacz społeczno-oświatowy, nauczyciel w iławskim Liceum Ogólnokształcącym, współzałożyciel Towarzystwa Miłośników Ziemi Iławskiej
• Józef Łobocki (1946-2004) - zasłużony trener piłkarski, w II lidzie prowadził zespół KS Jeziorak Iława
• Arkadiusz Klimek (ur.1975) - urodzony w Iławie piłkarz, napastnik
• Henryk Goralski (1922-1980) - lekarz-neurolog, inicjator założenia oddziałów neurologicznych w Iławie, Olsztynie i Ostródzie
• Honorata Cybula - dyrygentka, animatorka ruchu chóralnego w Iławie
• Wiesław Niesiobędzki (ur.1946) - historyk, regionalista, archiwista, poeta związany z Iławą
• Patrycja Polak (ur. 1991) - urodzona w Iławie siatkarka, reprezentantka Polski
• Tomasz Lewandowski (1959-2012) - polski żeglarz, pierwszy Polak, który samotnie opłynął samotnie ziemię
• Rafał Kuptel (ur. 1976) - urodzony w Iławie siatkarz, reprezentant Polski, srebrny medalista mistrzostw świata w Niemczech
• Hellmuth Stieff (1901-1944) - urodzony w Iławie niemiecki generał, inicjator zamachu na Adolfa Hitlera
• Józef Alicki (1913-1989) - wachmistrz Wojska Polskiego, członek oddziału mjr. Henryka Dobrzańskiego "Hubala"
• Jarosław Kotewicz (ur. 1969) - urodzony w Iławie lekkoatleta
• Karl Friedrich Giese (1879-1945) - burmistrz Iławy w latach 1910-1933

Sport

• MKS Zryw Volley Iława
• Klub sportowy KS Jeziorak Iława
• Memoriał Huberta Wagnera w latach 2003-2008

<br/

Edukacja

• Szkoła Podstawowa przy Zespole Placówek Szkolno-Wychowawczych w Iławie
• Samorządowa Szkoła Podstawowa nr 2 im. Marii Konopnickiej
• Przedszkole nr 6
• Gimnazjum przy Zespole Placówek Szkolno-Wychowawczych w Iławie
• Gimnazjum przy ZSO w Iławie
• Gimnazjum Samorządowe nr 1 im. M. Kopernika w Iławie
• Gimnazjum Samorządowe nr 2 z Oddziałami Integracyjnymi im. Polskich Noblistów w Iławie
• Zespół Szkół im. Konstytucji 3 Maja w Iławie
• Liceum Ogólnokształcące im. Stefana Żeromskiego
• Technikum przy Zespole Szkół im. Bohaterów Września 1939 Roku w Iławie
• Zasadnicza Szkoła Zawodowa przy Zespole Placówek Szkolno-Wychowawczych w Iławie
• Szkoła Przysposabiająca do Pracy przy Zespole Placówek Szkolno-Wychowawczych w Iławie
• Zespół Placówek Szkolno-Wychowawczych w Iławie

Turystyka

• Kanał Iławski
• Obszar Natura 2000 Ostoja Iławska
• Park Krajobrazowy Pojezierza Iławskiego
• Rezerwat Jezioro Karaś
• Rezerwat Jezioro Gaudy
• Szlak św. Jakuba: Olsztyn - Lipowiec]]: Olsztyn – Łupstych – Gietrzwałd – Tomaryny – Guzowy Piec – Parwółki – Stare Jabłonki – Ostróda – Samborowo – Frednowy – Tynwałd – Szałkowo – Iława – Radomno – Nowe Miasto Lubawskie – Lipowiec – dalej do Torunia
• Szlak pieszy Iława - Siemiany
• Szlak Napoleoński: Kamieniec – Iława
• Szlak pieszy Samborowo - Łąkorek: Samborowo – Makowo – Iława – Radomno – Łąkorek

Zabytki

• Kościół pw. Przemienienia Pańskiego, wzniesiony w XIV wieku
• Budynek dworca kolejowego, wzniesiony ok. 1900 r.
• Pozycja Iławska, którą tworzą schrony i bunkry wybudowane przez 1939 r.

Miejscowość-Opis-Rysunku

Bibliografia

1. Achremczyk Stanisław, Historia Warmii i Mazur, t. I-II, Olsztyn 2010-2011.
2. Achremczyk Stanisław, Iława: dzieje miasta, Olsztyn 2005.
3. Hoffmann Mieczysław, Sikorski Jerzy, Iława i okolice, Poznań 1971.
4. Hoffmann Mirosław J., Iława, Olsztyn 1999.
5. Iława 1305-2005: siedemset lat dziejów, red. Stanisław Achremczyk, Olsztyn 2006.
6. Iława. Z dziejów miasta i powiatu, red. Maria Lossman, Olsztyn 1972.
7. Kaufmann Karl Joseph, Dzieje miasta Iławy, tłum. Jędrzej Skrobot, Wiesław Skrobot, Iława 2010.
8. Niesiobędzki Wiesław, Powiat iławski: dzieje miast i wsi. Szkice historyczne od czasów krzyżackich do 1945 roku, Iława 2006.
9. Niesiobędzki Wiesław, Powiat iławski: dzieje, zabytki, pejzaż i kultura, Iława 2008.
10. Niesiobędzki Wiesław, Zamki, pałace, dwory i inne zabytki powiatu iławskiego: przewodnik historyczno-krajoznawczy, Iława 2003.
11. Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
12. Ludność. Stan i struktura [dostęp: 24.11.2014].
13. Iławskie Centrum Kultury [dostęp: 24.11.2014].
14. Oficjalna strona gminy Iława [dostęp: 24.11.2014].
15. Oficjalny serwis Miasta [dostęp: 24.11.2014].

Przypisy

<references>