Powiat elbląski

	Powiat elbląski
Herb powiatu	Flaga powiatu
	; Położenie na mapie województwa
Województwo	warmińsko-mazurskie
Siedziba władz powiatu	Elbląg
Starosta	Maciej Romanowski
Powierzchnia	1430,55 km²
Ludność (2005); • liczba; • gęstość	; 56 434; 39,45 osób/km²
Urbanizacja	29,77%
Tablica rejestracyjna	NEB
miejsko-wiejskie	3
wiejskie	6
Adres starostwa; powiatowego	ul. Saperów 14a; 82-300 Elbląg
	Strona internetowa powiatu

Powiat elbląski – powiat znajdujący się w zachodniej części województwa warmińsko-mazurskiego. Siedzibą powiatu jest Elbląg. Powiat graniczy z powiatami braniewskim, lidzbarskim i ostródzkim, a od zachodu z województwem pomorskim.

Pałac w Janowie Pomorskim, źródło: powiat.elblag.pl [22.10.2014]

Kanał Elbląski, źródło: powiat.elblag.pl [22.10.2014]

Kościół w Przezmarku, źródło: powiat.elblag.pl [22.10.2014]

Zamek w Pasłęku, źródło: powiat.elblag.pl [22.10.2014]

Spis treści

1 Powierzchnia powiatu
2 Demografia
3 Miasta i gminy na terenie starostwa
4 Władze powiatu
- 4.1 Kadencja 2018-2023
- 4.2 Kadencja 2014-2018
5 Historia jako jednostki administracyjnej
6 Gospodarka
7 Przyroda
8 Kultura
9 Szkolnictwo

Powierzchnia powiatu

Powiat działdowski zajmuje powierzchnię 1416 km2.

Demografia

W powiecie elbląskim zamieszkuje, zgodnie z danymi z 2012 r., 58 260 osób.

Opis	Ogółem		Kobiety		Mężczyźni
	osób	%	osób	%	osób	%
liczba	58 260	100	29 093	49,94	29167	50,06

Miasta i gminy na terenie starostwa

Gminy:

gminy miejsko-wiejskie:

gminy wiejskie:

Władze powiatu

Kadencja 2018-2023

Skład Rady Powiatu:

Maciej Romanowski

Krzysztof Gago

Tomasz Rozenbajgier

Jacek Matukiewicz

Dariusz Ponichtera

Ryszard Wroński

Genowefa Kwoczek

Zbigniew Rutkowski

Marek Zamojcin

Dariusz Barton

Roman Kogut

Elżbieta Biczak

Krystyna Chojnacka-Borosiewicz

Robert Bieliński

Ryszard Zając

Lech Popiołek

Andrzej Sidor

Kadencja 2014-2018

Starostą powiatu był Maciej Romanowski.

W skład rady powiatu wchodzili:

Historia jako jednostki administracyjnej

Obszar dzisiejszego ziemskiego powiatu elbląskiego wchodził w czasach pruskich skład Pomezanii i Pogezanii. Po podboju krzyżackim Elbląg stał się ważnym ośrodkiem administracyjnym państwa zakonnego. Elbląg stał się siedzibą komtura i mistrza krajowego oraz wielkiego szpitalnika.

Tereny powiatu stały się obszarem aktywnej kolonizacji krzyżackiej - ze względu na jego znaczenie gospodarcze i polityczne. Po II pokoju toruńskim tereny te weszły w skład Prus Królewskich. Na krótko, w latach 1454-1466 istniało województwo elbląskie, przemianowane w 1466 roku na województwo malborskie. Wojewoda rezydował w Kiszporku (Dzierzgoniu), a sejmiki sprawowano w Sztumie. Ten podział administracyjny utrzymał się aż do I rozbioru Polski w 1772 roku. Duża część powiatu wchodziła w skład ekonomii malborskiej, która była jedną z najbardziej dochodowych królewszczyzn.

Po włączeniu tego obszaru do Królestwa Prus przeprowadzono w 1815 roku nową reformę administracyjną. Powstał powiat elbląski w ramach rejencji gdańskiej w prowincji Prusy Zachodnie. W 1863 roku podzielono powiat elbląski na powiaty miejski i grodzki. Ten podział zachował się do 1945 roku.

Po włączeniu powiatu elbląskiego do Polski w 1945 roku utrzymano podział na powiaty miejski i grodzki, w ramach województwa gdańskiego. W 1975 roku zlikwidowano powiaty, a w Elblągu utworzono województwo. Powiaty przywrócono w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej, a powiat elbląski znalazł się w ramach województwa warmińsko-mazurskiego.

Gospodarka

W powiecie dominuje gospodarka żywnościowa, dzięki temu jest to region typowo rolniczy. Daje to możliwość rozwoju rolnictwa, turystyki, agroturystyki, a także małych i średnich przedsiębiorstw i rozwijania produkcji nieuciążliwej dla środowiska oraz usług i handlu. W granicach powiatu znajduje się niewiele zakładów pracy o strategicznym znaczeniu. W strukturze branżowej produkcji przeważa branża spożywcza oraz produkcja mebli. Jednocześnie region ten posiada korzystne położenie komunikacyjne i geograficzne. Bliskość obwodu kaliningradzkiego stwarza możliwość eksportu wyrobów i usług. Duży potencjał należący do Agencji Nieruchomości Rolnych stanowi atrakcyjną ofertę dla inwestorów.

Działa tu między innymi Elbląski Klaster Turystyczny będący ważnym ośrodkiem pobudzania gospodarczego powiatu.

W 2013 r. dochody gmin na 1 mieszkańca w powiecie 3601 zł, przy średniej krajowej wynoszącej 3099 zł. Przy czym stopa bezrobocia to 28,9% ogółu mieszkańców.

W tym samym roku środki na finansowanie lub współfinansowanie projektów unijnych wyniosły 2,7 mln zł.

Przyroda

Ze względu na rzeźbę terenu w powiecie elbląskim można spotkać krajobrazy: nadzalewowe, deltowe, jeziorno-bagienne, równin i wzniesień morenowych, pagórków pojeziernych, dolin i równin.W związku z występowaniem obszarów o wybitnych walorach przyrodniczych utworzona jest sieć obszarów przyrodniczo cennych prawnie chronionych, są to: rezerwaty przyrody, (leśne, ornitologiczne, florystyczne, torfowiskowe), Park Krajobrazowy Wysoczyzny Elbląskiej, Obszary Krajobrazu Chronionego.

Na terenie powiatu elbląskiego znajduje się wiele ciekawych szlaków turystycznych m. in.:

Szlak Kopernikowski: Frombork - Kępki
Szlak św. Wojciecha z Elbląga do Świętego Gaju
Szlak wodny na Kanale Elbląskim z zespołem pięciu pochylni
tor wodny na Rzece Elbląg i Zalewie Wiślanym

Na obszarze nizinnym niepowtarzalnym zjawiskiem jest rezerwat jeziora Drużno zaliczany do rezerwatów o randze międzynarodowej. Przez jezioro przebiega tor wodny ku pochylniom na Kanale Elbląskim.

Pomimo zniszczeń wojennych, szeregu przemian społecznych tereny te nadal urzekają bogactwem i pięknem krajobrazu, pozostałościami dziedzictwa kulturowego, charakterystyczną zabudową, licznymi miejscami historycznymi i zabytkami. Na uwagę zasługują między innymi: zamki, pałace, dworki, architektura sakralna, cmentarze, budownictwo wiejskie i miejskie z okresu średniowiecza i wieków nowożytnych.