Powiat elbląski: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
| (Nie pokazano 10 wersji utworzonych przez 2 użytkowników) | |||
| Linia 25: | Linia 25: | ||
'''Powiat elbląski''' – powiat znajdujący się w zachodniej części [[województwo warmińsko-mazurskie|województwa warmińsko-mazurskiego]]. Siedzibą powiatu jest [[Elbląg]]. Powiat graniczy z powiatami [[powiat braniewski|braniewskim]], [[powiat lidzbarski|lidzbarskim]] i [[powiat ostródzki|ostródzkim]], a od zachodu z województwem pomorskim. | '''Powiat elbląski''' – powiat znajdujący się w zachodniej części [[województwo warmińsko-mazurskie|województwa warmińsko-mazurskiego]]. Siedzibą powiatu jest [[Elbląg]]. Powiat graniczy z powiatami [[powiat braniewski|braniewskim]], [[powiat lidzbarski|lidzbarskim]] i [[powiat ostródzki|ostródzkim]], a od zachodu z województwem pomorskim. | ||
<br/><br/> | <br/><br/> | ||
| − | [[Plik: | + | [[Plik:palacE.png|290px|thumb|right|Pałac w Janowie Pomorskim, źródło: [http://www.powiat.elblag.pl/wirtualny-spacer/index.html powiat.elblag.pl] [22.10.2014]]] |
| + | [[Plik:ke-p.png|290px|thumb|right|Kanał Elbląski, źródło: [http://www.powiat.elblag.pl/wirtualny-spacer/index.html powiat.elblag.pl] [22.10.2014]]] | ||
| + | [[Plik:k-w-p.png|290px|thumb|right|Kościół w Przezmarku, źródło: [http://www.powiat.elblag.pl/wirtualny-spacer/index.html powiat.elblag.pl] [22.10.2014]]] | ||
| + | [[Plik:z-w-p.png|290px|thumb|right|Zamek w Pasłęku, źródło: [http://www.powiat.elblag.pl/wirtualny-spacer/index.html powiat.elblag.pl] [22.10.2014]]] | ||
== Powierzchnia powiatu == | == Powierzchnia powiatu == | ||
| Linia 32: | Linia 35: | ||
== Demografia == | == Demografia == | ||
| − | W powiecie elbląskim zamieszkuje, zgodnie z danymi z 2012 r., | + | W powiecie elbląskim zamieszkuje, zgodnie z danymi z 2012 r., 58 260 osób. |
{|class="wikitable" | {|class="wikitable" | ||
| Linia 39: | Linia 42: | ||
||| osób || % || osób || % || osób || % | ||| osób || % || osób || % || osób || % | ||
|-- | |-- | ||
| − | |liczba || | + | |liczba || 58 260 || 100 || 29 093 || 49,94 || 29167 || 50,06 |
|} | |} | ||
| Linia 60: | Linia 63: | ||
== Władze powiatu == | == Władze powiatu == | ||
| − | |||
| − | W skład rady powiatu | + | ===Kadencja 2018-2023=== |
| + | |||
| + | Skład Rady Powiatu: | ||
| + | |||
| + | *[[Maciej Romanowski]] | ||
| + | |||
| + | *[[Krzysztof Gago]] | ||
| + | |||
| + | *[[Tomasz Rozenbajgier]] | ||
| + | |||
| + | *[[Jacek Matukiewicz]] | ||
| + | |||
| + | *[[Dariusz Ponichtera]] | ||
| + | |||
| + | *[[Ryszard Wroński]] | ||
| + | |||
| + | *[[Genowefa Kwoczek]] | ||
| + | |||
| + | *[[Zbigniew Rutkowski]] | ||
| + | |||
| + | *[[Marek Zamojcin]] | ||
| + | |||
| + | *[[Dariusz Barton]] | ||
| + | |||
| + | *[[Roman Kogut]] | ||
| + | |||
| + | *[[Elżbieta Biczak]] | ||
| + | |||
| + | *[[Krystyna Chojnacka-Borosiewicz]] | ||
| + | |||
| + | *[[Robert Bieliński]] | ||
| + | |||
| + | *[[Ryszard Zając]] | ||
| + | |||
| + | *[[Lech Popiołek]] | ||
| + | |||
| + | *[[Andrzej Sidor]] | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ===Kadencja 2014-2018=== | ||
| + | Starostą powiatu był [[Maciej Romanowski]]. | ||
| + | |||
| + | W skład rady powiatu wchodzili: | ||
*[[Małgorzata Bartnicka]] | *[[Małgorzata Bartnicka]] | ||
*[[Donat Dębowski]] | *[[Donat Dębowski]] | ||
| Linia 81: | Linia 125: | ||
*[[Marek Zamojcin]] | *[[Marek Zamojcin]] | ||
== Historia jako jednostki administracyjnej == | == Historia jako jednostki administracyjnej == | ||
| + | |||
| + | Obszar dzisiejszego ziemskiego powiatu elbląskiego wchodził w czasach pruskich skład Pomezanii i Pogezanii. Po podboju krzyżackim [[Elbląg]] stał się ważnym ośrodkiem administracyjnym [[zakon krzyżacki|państwa zakonnego]]. Elbląg stał się siedzibą komtura i mistrza krajowego oraz wielkiego szpitalnika. | ||
| + | |||
| + | Tereny powiatu stały się obszarem aktywnej kolonizacji krzyżackiej - ze względu na jego znaczenie gospodarcze i polityczne. | ||
| + | Po II pokoju toruńskim tereny te weszły w skład [[Prusy Królewskie|Prus Królewskich]]. Na krótko, w latach 1454-1466 istniało województwo elbląskie, przemianowane w 1466 roku na województwo malborskie. Wojewoda rezydował w Kiszporku (Dzierzgoniu), a sejmiki sprawowano w Sztumie. Ten podział administracyjny utrzymał się aż do I rozbioru Polski w 1772 roku. Duża część powiatu wchodziła w skład ekonomii malborskiej, która była jedną z najbardziej dochodowych królewszczyzn. | ||
| + | |||
| + | Po włączeniu tego obszaru do Królestwa Prus przeprowadzono w 1815 roku nową reformę administracyjną. Powstał powiat elbląski w ramach rejencji gdańskiej w prowincji Prusy Zachodnie. W 1863 roku podzielono powiat elbląski na powiaty miejski i grodzki. Ten podział zachował się do 1945 roku. | ||
| + | |||
| + | Po włączeniu powiatu elbląskiego do Polski w 1945 roku utrzymano podział na powiaty miejski i grodzki, w ramach województwa gdańskiego. W 1975 roku zlikwidowano powiaty, a w Elblągu utworzono województwo. Powiaty przywrócono w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej, a powiat elbląski znalazł się w ramach województwa warmińsko-mazurskiego. | ||
== Gospodarka == | == Gospodarka == | ||
W powiecie dominuje gospodarka żywnościowa, dzięki temu jest to region typowo rolniczy. Daje to możliwość rozwoju rolnictwa, turystyki, agroturystyki, a także małych i średnich przedsiębiorstw i rozwijania | W powiecie dominuje gospodarka żywnościowa, dzięki temu jest to region typowo rolniczy. Daje to możliwość rozwoju rolnictwa, turystyki, agroturystyki, a także małych i średnich przedsiębiorstw i rozwijania | ||
produkcji nieuciążliwej dla środowiska oraz usług i handlu. | produkcji nieuciążliwej dla środowiska oraz usług i handlu. | ||
| − | W granicach powiatu znajduje się niewiele zakładów pracy o strategicznym znaczeniu. W strukturze branżowej produkcji przeważa branża spożywcza oraz produkcja mebli. Jednocześnie region ten posiada korzystne położenie komunikacyjne i geograficzne. Bliskość obwodu kaliningradzkiego stwarza możliwość eksportu wyrobów i usług. Duży potencjał należący do Agencji Nieruchomości Rolnych | + | W granicach powiatu znajduje się niewiele zakładów pracy o strategicznym znaczeniu. W strukturze branżowej produkcji przeważa branża spożywcza oraz produkcja mebli. Jednocześnie region ten posiada korzystne położenie komunikacyjne i geograficzne. Bliskość obwodu kaliningradzkiego stwarza możliwość eksportu wyrobów i usług. Duży potencjał należący do Agencji Nieruchomości Rolnych stanowi atrakcyjną ofertę dla inwestorów. |
Działa tu między innymi [[Elbląski Klaster Turystyczny]] będący ważnym ośrodkiem pobudzania gospodarczego powiatu. | Działa tu między innymi [[Elbląski Klaster Turystyczny]] będący ważnym ośrodkiem pobudzania gospodarczego powiatu. | ||
| Linia 205: | Linia 258: | ||
*[[Gimnazjum w Rychlikach]] | *[[Gimnazjum w Rychlikach]] | ||
| − | [[Kategoria: | + | [[Kategoria:Powiaty]][[Kategoria: Powiat elbląski]][[Kategoria: 1990-]] |
Aktualna wersja na dzień 13:32, 9 lis 2018
| Powiat elbląski | |||||||||||
| |||||||||||
 Położenie na mapie województwa | |||||||||||
| Województwo | warmińsko-mazurskie | ||||||||||
| Siedziba władz powiatu | Elbląg | ||||||||||
| Starosta | Maciej Romanowski | ||||||||||
| Powierzchnia | 1430,55 km² | ||||||||||
| Ludność (2005) • liczba • gęstość |
56 434 39,45 osób/km² | ||||||||||
| Urbanizacja | 29,77% | ||||||||||
| Tablica rejestracyjna | NEB | ||||||||||
| |||||||||||
| Adres starostwa powiatowego |
ul. Saperów 14a 82-300 Elbląg | ||||||||||
| Strona internetowa powiatu | |||||||||||
Powiat elbląski – powiat znajdujący się w zachodniej części województwa warmińsko-mazurskiego. Siedzibą powiatu jest Elbląg. Powiat graniczy z powiatami braniewskim, lidzbarskim i ostródzkim, a od zachodu z województwem pomorskim.
Spis treści
Powierzchnia powiatu
Powiat działdowski zajmuje powierzchnię 1416 km2.
Demografia
W powiecie elbląskim zamieszkuje, zgodnie z danymi z 2012 r., 58 260 osób.
| Opis | Ogółem | Kobiety | Mężczyźni | |||
|---|---|---|---|---|---|---|
| osób | % | osób | % | osób | % | |
| liczba | 58 260 | 100 | 29 093 | 49,94 | 29167 | 50,06 |
Miasta i gminy na terenie starostwa
Gminy:
- gminy miejsko-wiejskie:
- gminy wiejskie:
Władze powiatu
Kadencja 2018-2023
Skład Rady Powiatu:
Kadencja 2014-2018
Starostą powiatu był Maciej Romanowski.
W skład rady powiatu wchodzili:
- Małgorzata Bartnicka
- Donat Dębowski
- Henryka Dzika
- Krzysztof Gago
- Roman Kogut
- Zbigniew Lichuszewski
- Joanna Naspińska
- Halina Chabowska-Pędrak
- Lech Popiołek
- erzy Romanowski
- Maciej Romanowski
- Tomasz Rozenbajgier
- Zbigniew Rutkowski
- Andrzej Sidor
- Ryszard Wroński
- Ryszard Zagalski
- Marek Zamojcin
Historia jako jednostki administracyjnej
Obszar dzisiejszego ziemskiego powiatu elbląskiego wchodził w czasach pruskich skład Pomezanii i Pogezanii. Po podboju krzyżackim Elbląg stał się ważnym ośrodkiem administracyjnym państwa zakonnego. Elbląg stał się siedzibą komtura i mistrza krajowego oraz wielkiego szpitalnika.
Tereny powiatu stały się obszarem aktywnej kolonizacji krzyżackiej - ze względu na jego znaczenie gospodarcze i polityczne. Po II pokoju toruńskim tereny te weszły w skład Prus Królewskich. Na krótko, w latach 1454-1466 istniało województwo elbląskie, przemianowane w 1466 roku na województwo malborskie. Wojewoda rezydował w Kiszporku (Dzierzgoniu), a sejmiki sprawowano w Sztumie. Ten podział administracyjny utrzymał się aż do I rozbioru Polski w 1772 roku. Duża część powiatu wchodziła w skład ekonomii malborskiej, która była jedną z najbardziej dochodowych królewszczyzn.
Po włączeniu tego obszaru do Królestwa Prus przeprowadzono w 1815 roku nową reformę administracyjną. Powstał powiat elbląski w ramach rejencji gdańskiej w prowincji Prusy Zachodnie. W 1863 roku podzielono powiat elbląski na powiaty miejski i grodzki. Ten podział zachował się do 1945 roku.
Po włączeniu powiatu elbląskiego do Polski w 1945 roku utrzymano podział na powiaty miejski i grodzki, w ramach województwa gdańskiego. W 1975 roku zlikwidowano powiaty, a w Elblągu utworzono województwo. Powiaty przywrócono w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej, a powiat elbląski znalazł się w ramach województwa warmińsko-mazurskiego.
Gospodarka
W powiecie dominuje gospodarka żywnościowa, dzięki temu jest to region typowo rolniczy. Daje to możliwość rozwoju rolnictwa, turystyki, agroturystyki, a także małych i średnich przedsiębiorstw i rozwijania produkcji nieuciążliwej dla środowiska oraz usług i handlu. W granicach powiatu znajduje się niewiele zakładów pracy o strategicznym znaczeniu. W strukturze branżowej produkcji przeważa branża spożywcza oraz produkcja mebli. Jednocześnie region ten posiada korzystne położenie komunikacyjne i geograficzne. Bliskość obwodu kaliningradzkiego stwarza możliwość eksportu wyrobów i usług. Duży potencjał należący do Agencji Nieruchomości Rolnych stanowi atrakcyjną ofertę dla inwestorów.
Działa tu między innymi Elbląski Klaster Turystyczny będący ważnym ośrodkiem pobudzania gospodarczego powiatu.
W 2013 r. dochody gmin na 1 mieszkańca w powiecie 3601 zł, przy średniej krajowej wynoszącej 3099 zł. Przy czym stopa bezrobocia to 28,9% ogółu mieszkańców.
W tym samym roku środki na finansowanie lub współfinansowanie projektów unijnych wyniosły 2,7 mln zł.
Przyroda
Ze względu na rzeźbę terenu w powiecie elbląskim można spotkać krajobrazy: nadzalewowe, deltowe, jeziorno-bagienne, równin i wzniesień morenowych, pagórków pojeziernych, dolin i równin.W związku z występowaniem obszarów o wybitnych walorach przyrodniczych utworzona jest sieć obszarów przyrodniczo cennych prawnie chronionych, są to: rezerwaty przyrody, (leśne, ornitologiczne, florystyczne, torfowiskowe), Park Krajobrazowy Wysoczyzny Elbląskiej, Obszary Krajobrazu Chronionego.
Na terenie powiatu elbląskiego znajduje się wiele ciekawych szlaków turystycznych m. in.:
- Szlak Kopernikowski: Frombork - Kępki
- Szlak św. Wojciecha z Elbląga do Świętego Gaju
- Szlak wodny na Kanale Elbląskim z zespołem pięciu pochylni
- tor wodny na Rzece Elbląg i Zalewie Wiślanym
Na obszarze nizinnym niepowtarzalnym zjawiskiem jest rezerwat jeziora Drużno zaliczany do rezerwatów o randze międzynarodowej. Przez jezioro przebiega tor wodny ku pochylniom na Kanale Elbląskim.
Pomimo zniszczeń wojennych, szeregu przemian społecznych tereny te nadal urzekają bogactwem i pięknem krajobrazu, pozostałościami dziedzictwa kulturowego, charakterystyczną zabudową, licznymi miejscami historycznymi i zabytkami. Na uwagę zasługują między innymi: zamki, pałace, dworki, architektura sakralna, cmentarze, budownictwo wiejskie i miejskie z okresu średniowiecza i wieków nowożytnych.
Kultura
Biblioteki Powiatowe
Domy Kultury
- Pasłęcki Ośrodek Kultury
- Ośrodek Kultury, Sportu i Rekreacji Miasta i Gminy Młynary
- Gminny Ośrodek Kultury w Komorowie Żuławskim
- Miejsko-Gminny Ośrodek Kultury w Tolkmicku
Szkolnictwo
- Szkoły podstawowe – 22
- Gimnazja – 13
- w tym specjalne – 1
- Szkoły ponadgimnazjalne – 12
W gminie miejsko-wiejskiej Młynary istnieją następujące placówki edukacyjne:
- Przedszkole w Młynarach
- Szkoła Podstawowa w Błudowie
- Zespół Szkół w Młynarach – Szkoła Podstawowa im. Stefana Żeromskiego w Młynarach, Publiczne Gimnazjum im. Jana Pawła II w Młynarach
W gminie miejsko-wiejskiej Pasłęk istnieją następujące placówki edukacyjne:
- Przedszkole Samorządowe Nr 1 w Pasłęku
- Przedszkole Samorządowe nr 2 w Pasłęku
- Szkoła Podstawowa nr 2 im. Władysława Broniewskiego w Pasłęku
- Zespół Szkół Powszechnych im. mjr Henryka Sucharskiego w Pasłęku – Szkoła Podstawowa nr 3 w Pasłęku, Gimnazjum nr 2 w Pasłęku
- Gimnazjum nr 1 w Pasłęku im. Władysława Jagiełły w Pasłęku
- Zespół Szkół Ekonomicznych i Technicznych im. Stanisława Mikołajczyka w Pasłęku
- Zespół Szkół w Pasłęku - Liceum Ogólnokształcące nr 1 im. Bohaterów Grunwaldu w Pasłęku, Technikum nr 1 w Pasłęku, Zasadnicza Szkoła Zawodowa nr 1 w Pasłęku, Uzupełniające Liceum Ogólnokształcące dla dorosłych w Pasłęku przy Zespole Szkół w Pasłęku
- Zespół Szkół Zawodowych w Pasłęku – Gimnazjum dla Dorosłych, Zasadnicza Szkoła Zawodowa, Zasadnicza Szkoła Zawodowa dla Dorosłych
- Szkoła Podstawowa im. Janusza Korczaka w Rogajnach
- Szkoła Podstawowa z Oddziałami Integracyjnymi w Zielonce Pasłęckiej
W gminie miejsko-wiejskiej Tolkmicko istnieją następujące placówki edukacyjne:
- Przedszkole Miejskie w Tolkmicku
- Szkoła Podstawowa im. Mikołaja Kopernika w Tolkmicku
- Szkoła Podstawowa im. 106. Dywizji Piechoty Armii Krajowej w Pogrodziu
- Szkoła Podstawowa im. Morskiego Oddziału Straży Granicznej w Łęczu
- Niepubliczna Szkoła Podstawowa im. Kaprów Polskich w Suchaczu wraz z oddziałem przedszkolnym
- Gimnazjum im. Jana Pawła II w Tolkmicku
- Gimnazjum Specjalne w Kamionku Wielkim przy Młodzieżowm Ośrodku Wychowawczym
- Szkoła Podstawowa Specjalna w Kamionku Wielkim przy Młodzieżowm Ośrodku Wychowawczym
W gminie wiejskiej Elbląg istnieją następujące placówki edukacyjne:
- Punkty Przedszkolne w Gronowie Górnym, Nowakowie, Węzinie
- Szkoła Podstawowa w Pilonie
- Szkoła Podstawowa w Węzinie
- Zespół Szkół w Nowakowie – Szkoła Podstawowa w Nowakowie, Gimnazjum w Nowakowie
- Zespół Szkół w Gronowie Górnym – Szkoła Podstawowa nr 1 w Gronowie Górnym, Gminne Gimnazjum w Gronowie Górnym
- Liceum Plastyczne w Gronowie Górnym
W gminie wiejskiej Godkowo istnieją następujące placówki edukacyjne:
- Publiczna Szkoła Podstawowa Stowarzyszenia Przyjaciół Szkół Katolickich w Bielicy
- Szkoła Podstawowa im. Bohaterów Westerplatte w Godkowie
- Gimnazjum w Dobrym
W gminie wiejskiej Gronowo Elbląskie istnieją następujące placówki edukacyjne:
- Przedszkole w Gronowie Elbląskim
- Szkoła Podstawowa im. Jana Pawła II w Gronowie Elbląskim
- Szkoła Podstawowa im. Obrońców Westerplatte w Jegłowniku
- Gimnazjum im. Powstańców Listopadowych w Gronowie Elbląskim
W gminie wiejskiej Markusy istnieją następujące placówki edukacyjne:
W gminie wiejskiej Milejewo istnieją następujące placówki edukacyjne:
- Przedszkole Samorządowe w Milejewie
- Szkoła Podstawowa im. Jana Pawła II w Milejewie
- Gimnazjum im. Jana Nowaka-Jeziorańskiego w Milejewie
- Szkoła Podstawowa w Żurawcu
- Gimnazjum w Stankowie
W gminie wiejskiej Rychliki istnieją następujące placówki edukacyjne:
