Dobre Miasto (gmina miejsko-wiejska): Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja zweryfikowana][wersja zweryfikowana]
Linia 62: Linia 62:
 
W 1954 roku istniejące dotychczas gminy zamieniono na gromady<ref>Dz.U. 1954, nr 43, poz. 191, Ustawa z dnia 25 września 1954 r. o reformie podziału administracyjnego wsi i powołaniu gromadzkich rad narodowych, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19540430191 isap.sejm.gov.pl]</ref>. Gromada Dobre Miasto przetrwała do kolejnej reformy administracyjnej, która przywracała podział państwa na gminy<ref>Dz.U. 1972, nr 49, poz. 312, Ustawa z dnia 29 listopada 1972 r. o utworzeniu gmin i zmianie ustawy o radach narodowych, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19720490312 isap.sejm.gov.pl]</ref>.  
 
W 1954 roku istniejące dotychczas gminy zamieniono na gromady<ref>Dz.U. 1954, nr 43, poz. 191, Ustawa z dnia 25 września 1954 r. o reformie podziału administracyjnego wsi i powołaniu gromadzkich rad narodowych, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19540430191 isap.sejm.gov.pl]</ref>. Gromada Dobre Miasto przetrwała do kolejnej reformy administracyjnej, która przywracała podział państwa na gminy<ref>Dz.U. 1972, nr 49, poz. 312, Ustawa z dnia 29 listopada 1972 r. o utworzeniu gmin i zmianie ustawy o radach narodowych, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19720490312 isap.sejm.gov.pl]</ref>.  
  
−
Gmina Dobre Miasto z siedzibą w [[Dobre Miasto|Dobrym Mieście]] została powołana na mocy uchwały Wojewódzkiej Rady Narodowej z dnia 6 grudnia 1972 roku<ref>Uchwała Nr XXI/83/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 6 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie olsztyńskim</ref>. W skład nowo utworzonej gminy wchodziły obszary sołectw: [[Barcikowo]], [[Bzowiec]], [[Cerkiewnik]], [[Głotowo]], [[Jesionowo]], [[Kabikiejmy]], [[Kabikiejmy Dolne]], [[Knopin]], [[Łęgno]], [[Mawry]], [[Międzylesie]], [[Nowa Wieś Mała]], [[Orzechowo]], [[Piotraszewo]], [[Podleśna]], [[Praslity]], [[Smolajny]], [[Stary Dwór]], [[Swobodna]].
+
Gmina Dobre Miasto z siedzibą w [[Dobre Miasto|Dobrym Mieście]] została powołana na mocy uchwały Wojewódzkiej Rady Narodowej z dnia 6 grudnia 1972 roku<ref>Uchwała Nr XXI/83/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 6 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie olsztyńskim</ref>. W skład nowo utworzonej gminy wchodziły obszary sołectw: [[Barcikowo]], [[Bzowiec]], [[Cerkiewnik]], [[Głotowo]], [[Jesionowo]], [[Kabikiejmy]], [[Kabikiejmy Dolne]], [[Knopin]], [[Łęgno]], [[Mawry]], [[Międzylesie]], [[Nowa Wieś Mała]], [[Orzechowo (gmina Dobre Miasto)|Orzechowo]], [[Piotraszewo]], [[Podleśna]], [[Praslity]], [[Smolajny]], [[Stary Dwór]], [[Swobodna]].
  
 
1 czerwca 1975 roku, na podstawie Ustawy o dwustopniowym podziale administracyjnym państwa<ref>Dz.U. 1975, nr 16, poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych,  [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19750160091 isap.sejm.gov.pl]</ref>, przestał istnieć powiat lidzbarski. Gmina Dobre Miasto została bezpośrednio częścią województwa olsztyńskiego.
 
1 czerwca 1975 roku, na podstawie Ustawy o dwustopniowym podziale administracyjnym państwa<ref>Dz.U. 1975, nr 16, poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych,  [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19750160091 isap.sejm.gov.pl]</ref>, przestał istnieć powiat lidzbarski. Gmina Dobre Miasto została bezpośrednio częścią województwa olsztyńskiego.

Wersja z 14:24, 18 paź 2018

Gmina Dobre Miasto
Herb
Herb gminy
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat olsztyński
Rodzaj gminy miejsko-wiejska
Burmistrz Stanisław Grzegorz Trzaskowski
Powierzchnia 258,69 km²
Liczba sołectw 23
Liczba miejscowości 27
Liczba ludności (2013)
Gęstość zaludnienia 		16179
63 osób/km²
Strefa numeracyjna 89
Tablice rejestracyjne NOL
TERYT 2814033
Urząd gminy
ul. Warszawska 14 11-040 Dobre Miasto
Strona internetowa gminy
Biuletyn Informacji Publicznej gminy

Gmina Dobre Miasto – gmina miejsko-wiejska położona w centralnej części województwa warmińsko-mazurskiego, w północnej części powiatu olsztyńskiego. Siedziba gminy znajduje się w Dobrym Mieście. Gmina przemysłowo-rolnicza położona na Pojezierzu Olsztyńskim, posiadająca liczne walory przyrodnicze i krajobrazowe sprzyjające rozwojowi turystyki, w tym agroturystyki.
Władzę w gminie sprawuje burmistrz Stanisław Grzegorz Trzaskowski[1].

Powierzchnia gminy

Gmina miejsko-wiejska Dobre Miasto zajmuje powierzchnię 258,69 km2[2], w tym:

  • użytki rolne: 57,7% (14933 ha)
  • lasy: 34,9% (9021 ha)
  • wody: 1,5% (401 ha)

Gmina stanowi 9,1% powierzchni powiatu olsztyńskiego.

Demografia

Liczba ludności gminy według danych z 2013 roku wynosi[2]:

Kościół Najświętszego Zbawiciela i Wszystkich Świętych. Fot. Ludwig Schneider.
Źródło: Commons Wikimedia
Kościół pw. Świętego Krzyża i Matki Boskiej Bolesnej w Międzylesiu
Fot. Stanisław Czachorowski.
Źródło: wikimedia.commons.org Commons Wikimedia
Kościół pw. św. Marcina, św. Rocha i św. Walentego w Jesionowie
Fot. Romek.
Źródło: Commons Wikimedia
Pałac w Smolajnach
Fot. Ludwig Schneider.
Źródło: Commons Wikimedia
Opis Ogółem Kobiety Mężczyźni
jednostka osób % osób % osób %
liczba 16179 100 8216 50,8 7963 49,2
gęstość zaludnienia
(mieszk./km²) 		63 32 31

Saldo migracji wewnętrznych i zagranicznych na pobyt stały w 2013 roku w gminie miejsko-wiejskiej Dobre Miasto wynosiło -27 osób[2], co stanowi 5% migracji w powiecie olsztyńskim oraz 0,7% w województwie warmińsko-mazurskim.

Historia gminy jako jednostki administracyjnej

Po II wojnie światowej tereny dzisiejszej gminy Dobre Miasto były częścią powiatu lidzbarskiego w województwie olsztyńskim[3].

W 1954 roku istniejące dotychczas gminy zamieniono na gromady[4]. Gromada Dobre Miasto przetrwała do kolejnej reformy administracyjnej, która przywracała podział państwa na gminy[5].

Gmina Dobre Miasto z siedzibą w Dobrym Mieście została powołana na mocy uchwały Wojewódzkiej Rady Narodowej z dnia 6 grudnia 1972 roku[6]. W skład nowo utworzonej gminy wchodziły obszary sołectw: Barcikowo, Bzowiec, Cerkiewnik, Głotowo, Jesionowo, Kabikiejmy, Kabikiejmy Dolne, Knopin, Łęgno, Mawry, Międzylesie, Nowa Wieś Mała, Orzechowo, Piotraszewo, Podleśna, Praslity, Smolajny, Stary Dwór, Swobodna.

1 czerwca 1975 roku, na podstawie Ustawy o dwustopniowym podziale administracyjnym państwa[7], przestał istnieć powiat lidzbarski. Gmina Dobre Miasto została bezpośrednio częścią województwa olsztyńskiego.

W 1991 roku miasto i gmina Dobre Miasto stały się jedną jednostką administracyjną[8].

Ponowne zmiany podziału administracyjnego państwa [9]nie przywróciły powiatu lidzbarskiego. Umiejscowiły gminę Dobre Miasto w powołanym 1 stycznia 1999 roku województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie olsztyńskim.

Gmina miejsko-wiejska Dobre Miasto graniczy z gminami: Lidzbark Warmiński, Jeziorany, Dywity, Świątki, Lubomino.

Miejscowości na terenie gminy

Sołectwa: Barcikowo, Bzowiec, Cerkiewnik, Głotowo, Jesionowo, Kabikiejmy, Kabikiejmy Dolne, Knopin, Knopin Osada, Kosyń, Kunik, Łęgno, Mawry, Międzylesie, Nowa Wieś Mała, Orzechowo, Piotraszewo, Podleśna, Praslity, Smolajny, Stary Dwór, Swobodna, Urbanowo.

Pozostałe miejscowości: Kłódka, Chmury, Wichrowo, Kazimierowo, Krzyżno.

Gospodarka

Głównymi kierunkami rozwoju gospodarczego gminy Dobre Miasto są przemysł i usługi, które uzupełnia rolnictwo. Gmina należy do średnio uprzemysłowionych. Ze względu na systematycznie wzrastającą liczbę podmiotów gospodarczych, swoje położenie oraz wieloletnią tradycję Dobre Miasto pełni rolę lokalnego centrum rozwoju gospodarczego. Większość gospodarstw rolnych stanowią gospodarstwa indywidualne. Do podstawowych form gospodarowania zalicza się produkcję roślinną i hodowlę zwierząt. Większość gospodarstw prowadzi działalność ogólnorolną. Użytki rolne zajmują ponad 57% ogólnej powierzchni gminy, w tym: 60,3% (9009 ha) grunty orne, 17,8% (2664 ha) pastwiska.

W gminie rozwinięty jest przemysł maszynowy, drzewny, rolno-spożywczy, branża meblarska; rozwinięta jest sieć usług o zróżnicowanej strukturze i handel.

Liczba podmiotów gospodarki narodowej wpisanych do rejestru REGON w gminie Dobre Miasto wynosiła pod koniec 2013 roku 1185. W tym 57 podmiotów należało do sektora publicznego, pozostałe 1128 tworzy sektor prywatny. 236 firm było zarejestrowanych w dziale handel hurtowy i detaliczny, 122 firmy w dziale przetwórstwo przemysłowe, 138 firm w dziale budownictwo, 56 w dziale: rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo. Działalność związaną z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi prowadziło 26 firm[2]. Do największych podmiotów gospodarczych w gminie należą: DFM Sp. z o.o. w Dobrym Mieście, DLG Polska Sp. z o.o. w Dobrym Mieście, Pol-Mot Warfama S.A. Dobre Misto, FELGEX Sp. z o.o. Dobre Miasto, Provimi – ROLIMPEX S.A. oddział w Dobrym Mieście, AGROCHEM Sp. z o.o., Zakład Suszenia i Uszlachetniania Warzyw Nowa Wieś Mała, Jutrzenka-Dobre Miasto sp. z o.o., Agrokompleks W. Giers S.j. w dobrym Mieście. Firmy prowadzą również działalność eksportową.

Działalność inwestycyjna Dobrego Miasta jest w dużej mierze związana z istnieniem podstrefy Warmińsko-Mazurskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej. Głównym celem utworzenia strefy było przyspieszenie rozwoju gospodarczego Dobrego Miasta oraz stworzenie inwestorom korzystnych warunków finansowo-podatkowych.

Gmina Dobre Miasto należy do Warmińskiego Związku Gmin, Związku Gmin Warmińsko-Mazurskich oraz LGD "Warmiński Zakątek".

W nowej Strategii rozwoju województwa warmińsko-mazurskiego z 2013 r. teren gminy został zakwalifikowany do obszarów wymagających restrukturyzacji i rewitalizacji ze względu na możliwości rozwojowe i zapóźnienia.

Gmina Dobre Miasto stanowi obszar atrakcyjny turystycznie ze względu na swoje uwarunkowania naturalne (jeziora, lasy, niski stopień zanieczyszczenia środowiska, obszary chronionego krajobrazu) i położenie. Bazę turystyczną stanowią: hotele, dom gościnny, dom pielgrzyma, ośrodek wczasowy i gospodarstwa agroturystyczne znajdujące się w miejscowościach: Nowa Wieś Mała, Praslity, Łęgno, Orzechowo oraz pole namiotowe w Bazie Szkoleniowo-Wypoczynkowej ZHP nad jeziorem Limajno w Swobodnej[10].

Liczba ludności bezrobotnej zarejestrowanej pod koniec 2013 roku w gminie Dobre Miasto wynosiła 1203 osoby[2], co stanowi 13,4% bezrobotnych w powiecie olsztyńskim.

Ze środowiskowej pomocy społecznej korzysta w gminie 12,2% ludności[11].

Kultura i turystyka

Instytucje zajmujące się pracą na rzecz kultury na terenie gminy

Filie biblioteki znajdują się w Cerkiewniku, Orzechowie.

Wydarzenia kulturalne związane z gminą

Ludzie związani z gminą

Zabytki znajdujące się na terenie gminy

Do najcenniejszych zabytków znajdujących się na terenie gminy miejsko-wiejskiej Dobre Miasto należą[12]:

Szlaki i atrakcje turystyczne

  • część Szlaku Kopernikowskiego Olsztyn – Mingajny
  • szlaki rowerowe:
    • czerwony I: Knopin – Barcikowo – Międzylesie – Smolajny – Praslity – Nowa Wieś Mała – Głotowo – Knopin
    • czerwony II: Dobre Miasto – Sosna pomnik przyrody
    • niebieski: Dobre Miasto – obwód leśny nr 366, 256, 212 – Wichrowo Tartak – Wichrowo – Obwodnica
    • zielony: obwód leśny nr 366 – Jezioro Gilgajny – obwód leśny nr 420 – obwód leśny nr 366
    • czarny: Smolajny – Dębowa Góra – Urbanowo – dawny nasyp kolejowy linii Orneta – Lidzbark – Marwy – Piotraszewo – "Obodnica" – obwód leśny nr 240
    • niebieski/granatowy: Cerkiewnik – Barkweda – Bukwałd – Różynka – Cerkiewnik
    • żółty: Dobre Miasto – Głotowo – Swobodno – Jezioro Limajno – Leśnictwo Chmury – Cerkiewnik – Swobodno – Knopin – Dobre Miasto
  • spływy kajakowe rzeką Łyną
  • liczne zabytki architektury sakralnej oraz kapliczki
  • zabytkowy park w Smolajnach oraz park kalwaryjski w Głotowie
  • obszary chronionego krajobrazu, rezerwaty i pomniki przyrody
  • jeziora, lasy, rzeki

Informacje na temat atrakcji turystycznych znajdujących się na terenie gminy Dobre Miasto można uzyskać na stronach internetowych: dobremiasto.com.pl oraz warminskizakatek.com.pl.

Religia

Szkolnictwo

W gminie miejsko-wiejskiej Dobre Miasto istnieją następujące placówki edukacyjne:

Sport

W gminie działa Ośrodek Sportu i Rekreacji w Dobrym Mieście, który organizuje różnorodne imprezy. Na terenie gminy działa klub DKS Dobre Miasto

Inne organizacje i instytucje

Obszary chronione i pomniki przyrody

Na terenie gminy znajdują się obszary objęte różnymi formami ochrony przyrody. Należą do nich[13]:

Obszary chronionego krajobrazu:

Obszary Natura 2000:

Z pozostałych form ochrony przyrody na terenie gminy miejsko-wiejskiej Dobre Miasto znajduje się 11 pomników przyrody[13].

Zobacz też:

Przypisy

  1. ↑ Urząd Miasta Dobre Miasto
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Bank Danych Lokalnych GUS
  3. ↑ Dz.U. 1946, nr 28, poz.177, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 29 maja 1946 r. w sprawie tymczasowego podziału administracyjnego Ziem Odzyskanych, isap.sejm.gov.pl
  4. ↑ Dz.U. 1954, nr 43, poz. 191, Ustawa z dnia 25 września 1954 r. o reformie podziału administracyjnego wsi i powołaniu gromadzkich rad narodowych, isap.sejm.gov.pl
  5. ↑ Dz.U. 1972, nr 49, poz. 312, Ustawa z dnia 29 listopada 1972 r. o utworzeniu gmin i zmianie ustawy o radach narodowych, isap.sejm.gov.pl
  6. ↑ Uchwała Nr XXI/83/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 6 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie olsztyńskim
  7. ↑ Dz.U. 1975, nr 16, poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych, isap.sejm.gov.pl
  8. ↑ Dz.U. 1991, nr 3, poz. 12, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 28 grudnia 1990 r. w sprawie połączenia niektórych miast i gmin, w których dotychczas działały wspólne organy, isap.sejm.gov.pl
  9. ↑ Dz.U. 1998, nr 103, poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów,isap.sejm.gov.pl
  10. ↑ dobremiasto.com.pl
  11. ↑ Bank Danych Lokalnych GUS
  12. ↑ Narodowy Instytut Dziedzictwa, Rejestr zabytków
  13. ↑ 13,0 13,1 Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Olsztynie [1]

Bibliografia

Dz.U. 1946, nr 28, poz.177, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 29 maja 1946 r. w sprawie tymczasowego podziału administracyjnego Ziem Odzyskanych, isap.sejm.gov.pl [20.10.2014]
Dz.U. 1954, nr 43, poz. 191, Ustawa z dnia 25 września 1954 r. o reformie podziału administracyjnego wsi i powołaniu gromadzkich rad narodowych, isap.sejm.gov.pl [20.10.2014]
Dz.U. 1972, nr 49, poz. 312, Ustawa z dnia 29 listopada 1972 r. o utworzeniu gmin i zmianie ustawy o radach narodowych, isap.sejm.gov.pl [20.10.2014]
Dz.U. 1975, nr 16, poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych, isap.sejm.gov.pl[20.10.2014]
Dz.U. 1975, nr 17, poz. 92, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 maja 1975 r. w sprawie określenia miast oraz gmin wchodzących w skład województw, isap.sejm.gov.pl [20.10.2014]
Dz.U. 1991, nr 3, poz. 12, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 28 grudnia 1990 r. w sprawie połączenia niektórych miast i gmin, w których dotychczas działały wspólne organy, isap.sejm.gov.pl [20.10.2014]
Dz.U. 1998, nr 103, poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów, isap.sejm.gov.pl [20.10.2014]
Uchwała Nr XXI/83/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 6 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie olsztyńskim, [w:] Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie, Olsztyn 1972.
bip.warmia.mazury.pl, Program ochrony środowiska dla gminy Dobre Miasto na lata 2014-2017, z perspektywą do roku 2021, Dobre Miasto 2014.
Bank Danych lokalnych GUS, Portret terytorium [20.10.2014]
bip.warmia.mazury.pl [20.10.2014]
Gmina Dobre Miasto [20.10.2014]
Leksykon kultury Warmii i Mazur [20.10.2014]
Narodowy Instytut Dziedzictwa, Rejestr zabytków [20.10.2014]
Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Olsztynie [20.10.2014]
Kuratorium Oświaty w Olsztynie, wykaz szkół i placówek oświatowych w województwie warmińsko-mazurskim [20.10.2014]

Źródło: „http://encyklopedia.warmia.mazury.pl/index.php?title=Dobre_Miasto_(gmina_miejsko-wiejska)&oldid=156405”