Powiat olsztyński: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
(→Kultura) |
|||
(Nie pokazano 27 wersji utworzonych przez 2 użytkowników) | |||
Linia 6: | Linia 6: | ||
| województwo = warmińsko-mazurskie | | województwo = warmińsko-mazurskie | ||
| stolica_powiat = Olsztyn | | stolica_powiat = Olsztyn | ||
− | | starosta = | + | | starosta = Andrzej Abako |
| powierzchnia_powiat = 2838,02 | | powierzchnia_powiat = 2838,02 | ||
| ludność_powiat = 118 063 | | ludność_powiat = 118 063 | ||
Linia 25: | Linia 25: | ||
'''Powiat olsztyński''' - powiat znajdujący się w centralnej części [[województwo warmińsko-mazurskie|województwa warmińsko-mazurskiego]]. Siedzibą powiatu jest [[Olsztyn]]. Powiat graniczy z powiatami [[powiat ostródzki|ostródzkim]], [[powiat lidzbarski|lidzbarskim]], [[powiat bartoszycki|bartoszyckim]], [[powiat kętrzyński|kętrzyńskim]], [[powiat mrągowski|mrągowskim]], [[powiat szczycieński|szczycieńskim]] i [[powiat nidzicki|nidzickim]]. | '''Powiat olsztyński''' - powiat znajdujący się w centralnej części [[województwo warmińsko-mazurskie|województwa warmińsko-mazurskiego]]. Siedzibą powiatu jest [[Olsztyn]]. Powiat graniczy z powiatami [[powiat ostródzki|ostródzkim]], [[powiat lidzbarski|lidzbarskim]], [[powiat bartoszycki|bartoszyckim]], [[powiat kętrzyński|kętrzyńskim]], [[powiat mrągowski|mrągowskim]], [[powiat szczycieński|szczycieńskim]] i [[powiat nidzicki|nidzickim]]. | ||
<br/><br/> | <br/><br/> | ||
+ | [[Plik:logo powiat olsztynski.jpg|thumb|290px|right|Logo powiatu olsztyńskiego]] | ||
[[Plik:barczwo2.jpg|thumb|290px|right|Strefa ekonomiczna w Barczewie [http://www.wmsse.com.pl/index.php/pl/co-oferujemy/podstrefy/podstrefa-barczewo wmsse.com.pl] [22.10.2014]]] | [[Plik:barczwo2.jpg|thumb|290px|right|Strefa ekonomiczna w Barczewie [http://www.wmsse.com.pl/index.php/pl/co-oferujemy/podstrefy/podstrefa-barczewo wmsse.com.pl] [22.10.2014]]] | ||
[[Plik:strefa_biskupiec.jpg|thumb|290px|right|Strefa ekonomiczna w Biskupcu [http://www.wmsse.com.pl/index.php/pl/co-oferujemy/podstrefy/podstrefa-barczewo wmsse.com.pl] [22.10.2014]]] | [[Plik:strefa_biskupiec.jpg|thumb|290px|right|Strefa ekonomiczna w Biskupcu [http://www.wmsse.com.pl/index.php/pl/co-oferujemy/podstrefy/podstrefa-barczewo wmsse.com.pl] [22.10.2014]]] | ||
Linia 30: | Linia 31: | ||
[[Plik:olsztynek22.jpg|thumb|290px|right|Strefa ekonomiczna w Olsztynku [http://www.wmsse.com.pl/index.php/pl/co-oferujemy/podstrefy/podstrefa-barczewo wmsse.com.pl] [22.10.2014]]] | [[Plik:olsztynek22.jpg|thumb|290px|right|Strefa ekonomiczna w Olsztynku [http://www.wmsse.com.pl/index.php/pl/co-oferujemy/podstrefy/podstrefa-barczewo wmsse.com.pl] [22.10.2014]]] | ||
[[Plik: Sanktuarium Maryjne w Gietrzwałdzie.jpg|thumb|right|290px|Sanktuarium Maryjne w Gietrzwałdzie<br/>Fot. Bogitor. Źródło: [http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Gietrzwald_01.jpg Commons Wikimedia] ]] | [[Plik: Sanktuarium Maryjne w Gietrzwałdzie.jpg|thumb|right|290px|Sanktuarium Maryjne w Gietrzwałdzie<br/>Fot. Bogitor. Źródło: [http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Gietrzwald_01.jpg Commons Wikimedia] ]] | ||
+ | [[image:wiesci.jpg|thumb|right|290px|Pismo wydawane przez Starostwo Powiatowe w Olsztynie<br>Źródło:Archiwum [[lkwim:Andrzej Cieślak|Andrzeja Cieślaka]]]] | ||
== Powierzchnia powiatu == | == Powierzchnia powiatu == | ||
Całkowita powierzchnia powiatu wynosi 2838,02 km2. Gęstość zaludnienia na km2 to 43 osoby<ref>[http://olsztyn.stat.gov.pl/vademecum/vademecum_warminsko-mazurskie/portrety_powiatow/powiat_olsztynski.pdf olsztyn.stat.gov.pl] [22.10.2014]</ref> Pod względem powierzchni i liczby mieszkańców jest to największy powiat w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie]] i jeden z największych w Polsce. | Całkowita powierzchnia powiatu wynosi 2838,02 km2. Gęstość zaludnienia na km2 to 43 osoby<ref>[http://olsztyn.stat.gov.pl/vademecum/vademecum_warminsko-mazurskie/portrety_powiatow/powiat_olsztynski.pdf olsztyn.stat.gov.pl] [22.10.2014]</ref> Pod względem powierzchni i liczby mieszkańców jest to największy powiat w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie]] i jeden z największych w Polsce. | ||
== Demografia == | == Demografia == | ||
+ | W powiecie olsztyńskim zamieszkuje, zgodnie z danymi z 2013 r., 122 483 osób<ref>[http://olsztyn.stat.gov.pl/vademecum/vademecum_warminsko-mazurskie/portrety_powiatow/powiat_olsztynski.pdf olsztyn.stat.gov.pl] [22.10.2014]</ref>. | ||
+ | |||
+ | {|class="wikitable" | ||
+ | !Opis || colspan=2|Ogółem || colspan=2|Kobiety || colspan=2|Mężczyźni | ||
+ | |- | ||
+ | ||| osób || % || osób || % || osób || % | ||
+ | |-- | ||
+ | |liczba || 122 483 || 100 || 61 860 || 50,5 || 60 623 || 49,5 | ||
+ | |} | ||
+ | |||
+ | Saldo migracji w powiecie jest ujemne i ta tendencja utrzymuje się od 2010 r. Bezrobocie należy do jednego z najwyższych w regionie i wynosiło w 2013 roku 22,8%. | ||
== Miasta i gminy na terenie starostwa == | == Miasta i gminy na terenie starostwa == | ||
Linia 57: | Linia 70: | ||
*[[Świątki (gmina wiejska)|Świątki]]. | *[[Świątki (gmina wiejska)|Świątki]]. | ||
− | == Władze powiatu == | + | == Władze powiatu == |
+ | |||
+ | ===Kadencja 2018-2023=== | ||
+ | Rada powiatu: | ||
+ | |||
+ | *[[Lech Nitkowski]] | ||
+ | *[[Krystyna Szter]] | ||
+ | *[[Andrzej Moszczyński]] | ||
+ | *[[Kazimierz Olejarz]] | ||
+ | *[[Janusz Radziszewski]] | ||
+ | *[[Małgorzata Chyziak]] | ||
+ | *[[Waldemar Jodko]] | ||
+ | *[[Andrzej Abako]] - starosta | ||
+ | *[[Stanisław Trzaskowski]] | ||
+ | *[[Jarosław Wolak]] | ||
+ | *[[Jacek Szydło]] | ||
+ | *[[Joanna Michalska]] - wicestarosta | ||
+ | *[[Marcin Frączek]] | ||
+ | *[[Ewa Dutka]] | ||
+ | *[[Zbigniew Czabrycki]] | ||
+ | *[[Grzegorz Drozdowski]] | ||
+ | *[[Jerzy Laskowski]] - przewodniczący rady powiatu | ||
+ | *[[Marian Piwcewicz]] | ||
+ | *[[Jan Dowgielewicz]] | ||
+ | *[[Zbigniew Kukuć]] | ||
+ | *[[Anna Klewiado]] | ||
+ | *[[Iwona Plaskota]] | ||
+ | *[[Artur Wrochna]] | ||
+ | *[[Jerzy Tytz]] | ||
+ | *[[Bogumił Kuźniewski]] | ||
+ | |||
+ | ===Kadencja 2014-2018=== | ||
+ | '''Zarząd Powiatu w Olsztynie:''' | ||
+ | |||
+ | [[Małgorzata Chyziak]]<ref>Uchwała Nr I/5/2014 Rady Powiatu w Olsztynie z dnia 1 grudnia 2014 r. w sprawie wyboru Starosty Olszyńskiego.</ref> – starosta olsztyński<br> | ||
+ | [[Joanna Michalska]] – wicestarosta olsztyński<ref>http://olsztyn.wm.pl/338296,Wicestarosta-powiatu-odwolany-na-wniosek-radnych-Platformy-Obywatelskiej.html</ref> | ||
+ | |||
+ | '''Członkowie Zarządu:''' | ||
+ | |||
+ | [[Elżbieta Samorajczyk]]<br> | ||
+ | [[Janusz Dembiński]]<br> | ||
+ | [[Wojciech Ruciński]] | ||
+ | |||
+ | '''Rada powiatu''' | ||
+ | |||
+ | [[Andrzej
Abako]]<br> | ||
+ | [[Teresa
Chrostowska]] <br> | ||
+ | [[Wacław Dąbrowski]]<br> | ||
+ | [[Janusz Dembiński]]<br> | ||
+ | [[Jan Dowgielewicz]]<br> | ||
+ | [[Urszula Dziąba]]<br> | ||
+ | [[Grażyna Gałęziewska]]<br> | ||
+ | [[Henryk Goździcki]]<br> | ||
+ | [[Jerzy Laskowski]]<br> | ||
+ | [[Joanna Michalska]]<br> | ||
+ | [[Mirosław Pampuch]]<br> | ||
+ | [[Marian Piwcewicz]]<br> | ||
+ | [[Tadeusz Plawgo]]<br> | ||
+ | [[Piotr Płoski]]<br> | ||
+ | [[Janusz Radziszewski]]<br> | ||
+ | [[Wojciech Ruciński]]<br> | ||
+ | [[Elżbieta Samorajczyk]]<br> | ||
+ | [[
Mirosław Stegienko]]<br> | ||
+ | [[Mirosław Szostek]]<br> | ||
+ | [[Krystyna Szter]]<br> | ||
+ | [[Marek Świątek]]<br> | ||
+ | [[Alicja Wąsik]]<br> | ||
+ | [[Bożena Wojarska]]<br> | ||
+ | [[Jarosław Wolak]]<br> | ||
+ | [[Jan Żemajtys]] | ||
== Historia jako jednostki administracyjnej == | == Historia jako jednostki administracyjnej == | ||
Linia 63: | Linia 145: | ||
Obszar powiatu olsztyńskiego odpowiada w dużym stopniu pruskiej Ziemi Bertingen. Po przybyciu [[zakon krzyżacki|zakonu krzyżackiego]] obszar ten przekazano biskupom warmińskim jako część ich domeny i podzielono na komornictwa olsztyńskie, barczewskie, dobromiejskie, jeziorańskie i reszelskie. Podział na komornictwa utrzymał się po wcieleniu [[Warmia|Warmii]] do Polski w 1466 roku i aż do 1772 roku, gdy teren ten wszedł w skład królestwa [[Prusy Wschodnie|Prus]]. | Obszar powiatu olsztyńskiego odpowiada w dużym stopniu pruskiej Ziemi Bertingen. Po przybyciu [[zakon krzyżacki|zakonu krzyżackiego]] obszar ten przekazano biskupom warmińskim jako część ich domeny i podzielono na komornictwa olsztyńskie, barczewskie, dobromiejskie, jeziorańskie i reszelskie. Podział na komornictwa utrzymał się po wcieleniu [[Warmia|Warmii]] do Polski w 1466 roku i aż do 1772 roku, gdy teren ten wszedł w skład królestwa [[Prusy Wschodnie|Prus]]. | ||
− | W 1818 roku na obszarze dzisiejszego powiatu olsztyńskiego utworzono dwa | + | W 1818 roku na obszarze dzisiejszego powiatu olsztyńskiego utworzono dwa powiaty: olsztyński i reszelski. Siedzibą powiatu olsztyńskiego był [[Olsztyn]], zaś reszelskiego początkowo [[Bęsia]], na krótki czas [[Reszel]], a następnie, od 1862 roku [[Biskupiec]]. Powiaty znajdowały się w rejencji królewieckiej, a od 1905 roku olsztyńskiej. |
Po 1945 roku utrzymano powiaty olsztyński i reszelski - ten drugi istniał do 1958 roku, kiedy to został przemianowany na powiat biskupiecki, który istniał (z drobnymi zmianami terytorialnymi - w tym przeniesieniem [[Reszel|Reszla]] do powiatu kętrzyńskiego w 1972 roku) aż do reformy administracyjnej 1975 roku. | Po 1945 roku utrzymano powiaty olsztyński i reszelski - ten drugi istniał do 1958 roku, kiedy to został przemianowany na powiat biskupiecki, który istniał (z drobnymi zmianami terytorialnymi - w tym przeniesieniem [[Reszel|Reszla]] do powiatu kętrzyńskiego w 1972 roku) aż do reformy administracyjnej 1975 roku. | ||
Linia 70: | Linia 152: | ||
== Gospodarka == | == Gospodarka == | ||
− | Na terenie powiatu olsztyńskiego funkcjonują cztery specjalne strefy ekonomiczne. Ulokowane są w gminach [[Barczewo (gmina miejsko-wiejska)|Barczewo]], [[Biskupiec (gmina miejsko-wiejska)|Biskupiec]], [[Dobre Miasto (gmina miejsko-wiejska)|Dobre Miasto]] i [[Olsztynek (gmina miejsko-wiejska)|Olsztynek]]. Przedsiębiorcy działający na terenie Warmińsko-Mazurskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej w ramach „Zezwolenia na prowadzenie działalności gospodarczej na terenie Warmińsko-Mazurskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej” mają prawo do korzystania z pomocy publicznej w postaci zwolnienia z podatku dochodowego. W myśl obowiązujących przepisów województwo warmińsko-mazurskie należy do obszaru, na którym przedsiębiorca może otrzymać najwyższą, w skali kraju pomoc publiczną. Całkowity obszar terenów objętych czterema strefami wynosi 103 | + | Na terenie powiatu olsztyńskiego funkcjonują cztery specjalne strefy ekonomiczne. Ulokowane są w gminach [[Barczewo (gmina miejsko-wiejska)|Barczewo]], [[Biskupiec (gmina miejsko-wiejska)|Biskupiec]], [[Dobre Miasto (gmina miejsko-wiejska)|Dobre Miasto]] i [[Olsztynek (gmina miejsko-wiejska)|Olsztynek]]. Przedsiębiorcy działający na terenie Warmińsko-Mazurskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej w ramach „Zezwolenia na prowadzenie działalności gospodarczej na terenie Warmińsko-Mazurskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej” mają prawo do korzystania z pomocy publicznej w postaci zwolnienia z podatku dochodowego. W myśl obowiązujących przepisów województwo warmińsko-mazurskie należy do obszaru, na którym przedsiębiorca może otrzymać najwyższą, w skali kraju pomoc publiczną. Całkowity obszar terenów objętych czterema strefami wynosi 103 ha<ref>[http://www.powiat-olsztynski.pl/specjalna-strefa-ekonomiczna-w-powiecie/ powiat-olsztynski.pl] [22.10.2014]</ref> |
*W [[Barczewo|Barczewie]] granicami objętych jest 11,6 ha gruntów położonych przy ul. Wojska Polskiego; | *W [[Barczewo|Barczewie]] granicami objętych jest 11,6 ha gruntów położonych przy ul. Wojska Polskiego; | ||
* W [[Biskupiec|Biskupcu]] granicami objętych jest 17,3 ha gruntów położonych przy drodze krajowej nr 16; | * W [[Biskupiec|Biskupcu]] granicami objętych jest 17,3 ha gruntów położonych przy drodze krajowej nr 16; | ||
Linia 82: | Linia 164: | ||
W tym samym roku środki na finansowanie lub współfinansowanie projektów unijnych wyniosły 4,9 mln zł. | W tym samym roku środki na finansowanie lub współfinansowanie projektów unijnych wyniosły 4,9 mln zł. | ||
− | Według danych GUS, powiat zajmuje 11 miejsce wśród wszystkich powiatów [[województwo warmińsko-mazurskie|województwa warmińsko-mazurskiego]]<ref>[http://olsztyn.stat.gov.pl/vademecum/vademecum_warminsko-mazurskie/portrety_powiatow/powiat_olsztynski.pdf olsztyn.stat.gov.pl] | + | Według danych GUS, powiat zajmuje 11 miejsce wśród wszystkich powiatów [[województwo warmińsko-mazurskie|województwa warmińsko-mazurskiego]]<ref>[http://olsztyn.stat.gov.pl/vademecum/vademecum_warminsko-mazurskie/portrety_powiatow/powiat_olsztynski.pdf olsztyn.stat.gov.pl] [22.10.2014]</ref> |
− | W obrębie powiatu funkcjonuje lotnisko w Gryźlinach oparte o poniemieckie | + | W obrębie powiatu funkcjonuje lotnisko w Gryźlinach oparte o poniemieckie lądowisko z okresu II wojny światowej. |
DANE OPERACYJNE LĄDOWISKA „GRYŹLINY”<br> | DANE OPERACYJNE LĄDOWISKA „GRYŹLINY”<br> | ||
Linia 96: | Linia 178: | ||
Wymiary i nawierzchnia pasa startowego:<br> | Wymiary i nawierzchnia pasa startowego:<br> | ||
− | - długość | + | - długość 800 m,<br> |
− | - szerokość | + | - szerokość 60 m,<br> |
- nawierzchnia twarda trawiasta.<br> | - nawierzchnia twarda trawiasta.<br> | ||
Linia 113: | Linia 195: | ||
[[lkwim:Olsztyńskie Lato Artystyczne 2010|Olsztyńskie Lato Artystyczne]]<br> | [[lkwim:Olsztyńskie Lato Artystyczne 2010|Olsztyńskie Lato Artystyczne]]<br> | ||
[[lkwim:Muzeum Budownictwa Ludowego Park Etnograficzny w Olsztynku|Muzeum Budownictwa Ludowego Park Etnograficzny w Olsztynku]] | [[lkwim:Muzeum Budownictwa Ludowego Park Etnograficzny w Olsztynku|Muzeum Budownictwa Ludowego Park Etnograficzny w Olsztynku]] | ||
+ | ==Przyroda== | ||
+ | Na terenie powiatu znajdują się następujace rezerwaty przyrody: | ||
+ | *[[Rezerwat Dębowo]] | ||
+ | *[[Rezerwat Jezioro Kośno]] | ||
+ | *[[Rezerwat Kamienna Góra]] | ||
+ | *[[Rezerwat Las Warmiński]] | ||
+ | *[[Rezerwat Mszar]] | ||
+ | *[[Rezerwat Redykajny]] | ||
== Szkolnictwo == | == Szkolnictwo == | ||
Linia 282: | Linia 372: | ||
*[[Publiczne Gimnazjum im. Jana Pawła II w Świątkach]] | *[[Publiczne Gimnazjum im. Jana Pawła II w Świątkach]] | ||
+ | ==Multimedia== | ||
+ | {{#ev:youtube|vpPn4Mv_558|500|left|Film udostępniony w ramach projektu [http://rkf.warmia.mazury.pl/ Regionalna Kronika Filmowa]}} | ||
+ | |||
+ | {{#ev:youtube|a54Ba9G5JBY|500|left|Film udostępniony w ramach projektu [http://rkf.warmia.mazury.pl/ Regionalna Kronika Filmowa]}} | ||
+ | |||
+ | {{#ev:youtube|gHtVMkp4uI8|500|left|Film udostępniony w ramach projektu [http://rkf.warmia.mazury.pl/ Regionalna Kronika Filmowa]}} | ||
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
<references/> | <references/> | ||
− | [[Kategoria: | + | [[Kategoria:Powiaty]][[Kategoria: Powiat olsztyński]][[Kategoria: 1990-]] |
Aktualna wersja na dzień 16:28, 21 lis 2018
Powiat olsztyński | |||||||||||
| |||||||||||
Położenie na mapie województwa | |||||||||||
Województwo | warmińsko-mazurskie | ||||||||||
Siedziba władz powiatu | Olsztyn | ||||||||||
Starosta | Andrzej Abako | ||||||||||
Powierzchnia | 2838,02 km² | ||||||||||
Ludność • liczba • gęstość |
118 063 43 osób/km² | ||||||||||
Urbanizacja | 35,05% | ||||||||||
Tablica rejestracyjna | NOL | ||||||||||
| |||||||||||
Adres starostwa powiatowego |
pl. Józefa Bema 5 10-516 Olsztyn | ||||||||||
Strona internetowa powiatu |
Powiat olsztyński - powiat znajdujący się w centralnej części województwa warmińsko-mazurskiego. Siedzibą powiatu jest Olsztyn. Powiat graniczy z powiatami ostródzkim, lidzbarskim, bartoszyckim, kętrzyńskim, mrągowskim, szczycieńskim i nidzickim.
Spis treści
Powierzchnia powiatu
Całkowita powierzchnia powiatu wynosi 2838,02 km2. Gęstość zaludnienia na km2 to 43 osoby[1] Pod względem powierzchni i liczby mieszkańców jest to największy powiat w województwie i jeden z największych w Polsce.
Demografia
W powiecie olsztyńskim zamieszkuje, zgodnie z danymi z 2013 r., 122 483 osób[2].
Opis | Ogółem | Kobiety | Mężczyźni | |||
---|---|---|---|---|---|---|
osób | % | osób | % | osób | % | |
liczba | 122 483 | 100 | 61 860 | 50,5 | 60 623 | 49,5 |
Saldo migracji w powiecie jest ujemne i ta tendencja utrzymuje się od 2010 r. Bezrobocie należy do jednego z najwyższych w regionie i wynosiło w 2013 roku 22,8%.
Miasta i gminy na terenie starostwa
W obrębie powiatu mamy 5 miast:
Jest to powiat ziemski, który dzieli się na 12 gmin:
- Barczewo,
- Biskupiec,
- Dobre Miasto,
- Dywity,
- Gietrzwałd,
- Jeziorany,
- Jonkowo,
- Kolno,
- Olsztynek,
- Purdę,
- Stawigudę,
- Świątki.
Władze powiatu
Kadencja 2018-2023
Rada powiatu:
- Lech Nitkowski
- Krystyna Szter
- Andrzej Moszczyński
- Kazimierz Olejarz
- Janusz Radziszewski
- Małgorzata Chyziak
- Waldemar Jodko
- Andrzej Abako - starosta
- Stanisław Trzaskowski
- Jarosław Wolak
- Jacek Szydło
- Joanna Michalska - wicestarosta
- Marcin Frączek
- Ewa Dutka
- Zbigniew Czabrycki
- Grzegorz Drozdowski
- Jerzy Laskowski - przewodniczący rady powiatu
- Marian Piwcewicz
- Jan Dowgielewicz
- Zbigniew Kukuć
- Anna Klewiado
- Iwona Plaskota
- Artur Wrochna
- Jerzy Tytz
- Bogumił Kuźniewski
Kadencja 2014-2018
Zarząd Powiatu w Olsztynie:
Małgorzata Chyziak[3] – starosta olsztyński
Joanna Michalska – wicestarosta olsztyński[4]
Członkowie Zarządu:
Elżbieta Samorajczyk
Janusz Dembiński
Wojciech Ruciński
Rada powiatu
Andrzej
Abako
Teresa
Chrostowska
Wacław Dąbrowski
Janusz Dembiński
Jan Dowgielewicz
Urszula Dziąba
Grażyna Gałęziewska
Henryk Goździcki
Jerzy Laskowski
Joanna Michalska
Mirosław Pampuch
Marian Piwcewicz
Tadeusz Plawgo
Piotr Płoski
Janusz Radziszewski
Wojciech Ruciński
Elżbieta Samorajczyk
Mirosław Stegienko
Mirosław Szostek
Krystyna Szter
Marek Świątek
Alicja Wąsik
Bożena Wojarska
Jarosław Wolak
Jan Żemajtys
Historia jako jednostki administracyjnej
Obszar powiatu olsztyńskiego odpowiada w dużym stopniu pruskiej Ziemi Bertingen. Po przybyciu zakonu krzyżackiego obszar ten przekazano biskupom warmińskim jako część ich domeny i podzielono na komornictwa olsztyńskie, barczewskie, dobromiejskie, jeziorańskie i reszelskie. Podział na komornictwa utrzymał się po wcieleniu Warmii do Polski w 1466 roku i aż do 1772 roku, gdy teren ten wszedł w skład królestwa Prus.
W 1818 roku na obszarze dzisiejszego powiatu olsztyńskiego utworzono dwa powiaty: olsztyński i reszelski. Siedzibą powiatu olsztyńskiego był Olsztyn, zaś reszelskiego początkowo Bęsia, na krótki czas Reszel, a następnie, od 1862 roku Biskupiec. Powiaty znajdowały się w rejencji królewieckiej, a od 1905 roku olsztyńskiej.
Po 1945 roku utrzymano powiaty olsztyński i reszelski - ten drugi istniał do 1958 roku, kiedy to został przemianowany na powiat biskupiecki, który istniał (z drobnymi zmianami terytorialnymi - w tym przeniesieniem Reszla do powiatu kętrzyńskiego w 1972 roku) aż do reformy administracyjnej 1975 roku.
W czasie reformy 1999 roku nie utworzono powiatu reszelskiego i biskupieckiego. Większość obszaru dawnego powiatu biskupieckiego wcielono do powiatu olsztyńskiego, poza Reszlem, który pozostał w powiecie kętrzyńskim.
Gospodarka
Na terenie powiatu olsztyńskiego funkcjonują cztery specjalne strefy ekonomiczne. Ulokowane są w gminach Barczewo, Biskupiec, Dobre Miasto i Olsztynek. Przedsiębiorcy działający na terenie Warmińsko-Mazurskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej w ramach „Zezwolenia na prowadzenie działalności gospodarczej na terenie Warmińsko-Mazurskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej” mają prawo do korzystania z pomocy publicznej w postaci zwolnienia z podatku dochodowego. W myśl obowiązujących przepisów województwo warmińsko-mazurskie należy do obszaru, na którym przedsiębiorca może otrzymać najwyższą, w skali kraju pomoc publiczną. Całkowity obszar terenów objętych czterema strefami wynosi 103 ha[5]
- W Barczewie granicami objętych jest 11,6 ha gruntów położonych przy ul. Wojska Polskiego;
- W Biskupcu granicami objętych jest 17,3 ha gruntów położonych przy drodze krajowej nr 16;
- W gminie Dobre Miasto granicami objętych jest 43,8 ha gruntów. Na obszar ten składają się następujące kompleksy:
W 2013 r. dochody gmin na 1 mieszkańca w powiecie wyniosły 3203 zł, przy średniej krajowej wynoszącej 3099 zł. Przy czym stopa bezrobocia to 22,8% ogółu mieszkańców.
W tym samym roku środki na finansowanie lub współfinansowanie projektów unijnych wyniosły 4,9 mln zł.
Według danych GUS, powiat zajmuje 11 miejsce wśród wszystkich powiatów województwa warmińsko-mazurskiego[6]
W obrębie powiatu funkcjonuje lotnisko w Gryźlinach oparte o poniemieckie lądowisko z okresu II wojny światowej.
DANE OPERACYJNE LĄDOWISKA „GRYŹLINY”
Współrzędne geograficzne punktu odniesienia (WGS – 84):
Szerokość geograficzna 53°36’29”N.
Długość geograficzna 20°20’40”E.
Wyniesienie nad poziomem morza:
164m AMSL.
Wymiary i nawierzchnia pasa startowego:
- długość 800 m,
- szerokość 60 m,
- nawierzchnia twarda trawiasta.
Główny kierunek startu (podejścia):
kierunki geograficzne pasa startowego: 120° / 300° GEO.
Urządzenia łączności radiowej:
Radiostacja korespondencyjna:
częstotliwość radiowa – „GRYŹLINY RADIO” – 122,300 MHz.
Kultura
Wojewódzki Przegląd Kapel i Zespołów Śpiewaczych w Jezioranach 1999
Jesienna impresja z powiatu olsztyńskiego
Rodzinny Piknik Lotniczy - Gryźliny 2012
Olsztyńskie Lato Artystyczne
Muzeum Budownictwa Ludowego Park Etnograficzny w Olsztynku
Przyroda
Na terenie powiatu znajdują się następujace rezerwaty przyrody:
- Rezerwat Dębowo
- Rezerwat Jezioro Kośno
- Rezerwat Kamienna Góra
- Rezerwat Las Warmiński
- Rezerwat Mszar
- Rezerwat Redykajny
Szkolnictwo
- Szkoły podstawowe – 59
- w tym specjalne – 3
- Gimnazja – 27
- w tym specjalne – 3
- Szkoły ponadgimnazjalne – 19
Palcówki w poszczególnych gminach:
- Przedszkole Miejskie w Barczewie
- Szkoła Podstawowa nr 1 im. Feliksa Nowowiejskiego w Barczewie
- Gimnazjum nr 1 im. Ziemi Warmińskiej w Barczewie
- Gimnazjum nr 2 w Barczewie
- Szkoła Podstawowa w Bartołtach Wielkich
- Zespół Szkolno-Przedszkolny w Łęgajnach: Przedszkole Publiczne w Łęgajnach, Szkoła Podstawowa im. Jana Pawła II w Łęgajnach oraz Szkoła Filialna w Barczewku
- Niepubliczny Zespół Szkół i Placówek "Edukacja dla Przyszłości": Niepubliczne Przedszkole "Warmińska Bajka" w Lamkowie, Niepubliczna Szkoła Podstawowa im. Franciszka Szczepańskiego w Lamkowie
- Niepubliczny Zespół Szkół i Placówek w Kronowie: Niepubliczne Przedszkole w Kronowie, Niepubliczna Szkoła Podstawowa w Kronowie
- Niepubliczny Zespół Szkół i Placówek w Ramsowie: Niepubliczne Przedszkole w Ramsowie, Niepubliczna Szkoła Podstawowa w Ramsowie, Niepubliczne Gimnazjum w Ramsowie
- Niepubliczny Zespół Szkół i Placówek w Wipsowie: Niepubliczne Przedszkole w Wipsowie, Niepubliczna Szkoła Podstawowa im. Augustyny Wiewiorry w Wipsowie, Niepubliczne Gimnazjum w Wipsowie
- Niepubliczne Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych
W gminie funkcjonuje również Zakład Poprawczy.
W gminie miejsko-wiejskiej Biskupiec istnieją następujące placówki edukacyjne:
- Niepubliczne Przedszkole "Jacek i Agatka" w Biskupcu
- Niepubliczne Przedszkole "Bajka" w Biskupcu
- Przedszkole Samorządowe nr 5 "Piątka" w Biskupcu
- Szkoła Podstawowa nr 3 im. Orła Białego w Biskupcu
- Niepubliczna Szkoła Podstawowa w Biskupcu
- Punkt przedszkolny "Radosne przedszkolaki" w Borkach Wielkich
- Społeczna Szkoła Podstawowa w Borkach Wielkich
- Punkt Przedszkolny "Słoneczko" w Bredynkach
- Społeczna Szkoła w Bredynkach
- Gimnazjum nr 1 im. Mikołaja Kopernika w Biskupcu
- Katolickie Gimnazjum Społeczne im. Jana Pawła II w Biskupcu
- Katolickie Liceum Ogólnokształcące im. Jana Pawła II w Biskupcu
- Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych w Biskupcu
- Zespół Szkolno-Przedszkolny nr 1 Biskupcu
- Szkoła Podstawowa nr 2 im. mjr. Henryka Dobrzańskiego Pseud. "HUBAL" w Biskupcu
- Zespół Szkół w Biskupcu – Liceum Ogólnokształcące im. Komisja Edukacji Narodowej w Biskupcu, II Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych, Technikum w Zespole Szkół w Biskupcu, Zasadnicza Szkoła Zawodowa
- Zespół Szkół w Czerwonce – Szkoła Podstawowa w Czerwonce, Gimnazjum w Czerwonce
- Zespół Szkół w Kobułtach – Szkoła Podstawowa w Kobułtach, Zespół wychowania przedszkolnego przy Szkole Podstawowej w Kobułtach, Gimnazjum w Kobułtach
- Zespół Szkół Węgojskiego Stowarzyszenia Edukacji Lokalnej CEL – Zespół Przedszkolny w Węgoju, Społeczna Szkoła Podstawowa w Węgoju, Społeczne Gimnazjum w Węgoju
W gminie miejsko-wiejskiej Dobre Miasto istnieją następujące placówki edukacyjne:
- Przedszkole Samorządowe nr 1 w Dobrym Mieście
- Przedszkole Samorządowe nr 2 w Dobrym Mieście
- Przedszkole Niepubliczne "Jaś i Małgosia" w Dobrym Mieście
- Punkt Przedszkolny "Marysieńka" w Dobrym Mieście
- Szkoła Podstawowa nr 1 im. gen. Józefa Bema w Dobrym Mieście
- Szkoła Podstawowa nr 2 im. Mikołaja Kopernika w Dobrym Mieście
- Szkoła Podstawowa nr 3 im. Rotmistrza Witolda Pileckiego w Dobrym Mieście – Szkoła Filialna w Jesionowie, Szkoła Filialna w Orzechowie
- Szkoła Podstawowa im. Marii Zientary-Malewskiej w Barcikowie
- Niepubliczna Szkoła Podstawowa Stowarzyszenia na Rzecz Oświaty w Dobrym Mieście
- Niepubliczna Szkoła Podstawowa w Cerkiewniku
- Niepubliczna Szkoła Podstawowa w Głotowie
- Szkoła Podstawowa Stowarzyszenia Przyjaciół Szkół Katolickich im. Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Smolajnach
- Gimnazjum Publiczne im. Jana Pawła II w Dobrym Mieście
- Gimnazjum Niepubliczne Nasza Jedynka w Dobrym Mieście
- Gimnazjum Niepubliczne Stowarzyszenia na Rzecz Oświaty w Dobrym Mieście
- Gimnazjum Stowarzyszenia Przyjaciół Szkół Katolickich w Smolajnach
- Zespół Szkół w Dobrym Mieście – Liceum Ogólnokształcące, Technikum, Zasadnicza Szkoła Zawodowa, Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych, Szkoła Policealna
- Uzupełniające Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych w Dobrym Mieście
- Zespół Szkół Rolniczych im. Biskupa Ignacego Błażeja Krasickiego w Smolajnach – Technikum Rolnicze, Zasadnicza Szkoła Zawodowa
- Trzyletnie Technikum Uzupełniajace w Smolajnach
- Niepubliczna Szkoła Muzyczna I st. im. św. Cecyli w Dobrym Mieście
W gminie wiejskiej Dywity istnieją następujące placówki edukacyjne:
- Przedszkole Samorządowe "Juniorek" w Kieźlinach
- Przedszkole Samorządowe w Dywitach
- Przedszkole Samorządowe w Słupach
- Niepubliczne Przedszkole "Mali odkrywcy" w Różnowie
- Szkoła Podstawowa w Bukwałdzie
- Szkoła Podstawowa w Spręcowie
- Niepubliczna Szkoła Podstawowa w Słupach
- Zespół Szkół w Tuławkach - szkoła podstawowa, gimnazjum, Szkoła filialna we Frączkach
- Zespół Szkół w Dywitach - szkoła podstawowa, gimnazjum
- Powiatowa Szkoła Muzyczna I stopnia w Dywitach
W gminie wiejskiej Gietrzwałd istnieją następujące placówki edukacyjne:
- Niepubliczne Przedszkole Jaś i Małgosia w Sząbruku
- Zespół Szkolno-Przedszkolny w Sząbruku: przedszkole, szkoła podstawowa
- Zespół Szkolno-Przedszkolny w Biesalu: przedszkole, szkoła podstawowa
- Zespół Szkolno-Przedszkolny w Gietrzwałdzie: przedszkole, szkoła podstawowa
- Gimnazjum Gminne im. ks. Wojciech Zinka w Gietrzwałdzie
W gminie miejsko-wiejskiej Jeziorany istnieją następujące placówki edukacyjne:
- Przedszkole Publiczne w Jezioranach
- Niepubliczny Punkt Przedszkolny Klub Maluszka w Jezioranach
- Szkoła Podstawowa w Radostowie
- Szkoła Podstawowa we Franknowie
- Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy w Żardenikach - Szkoła Podstawowa, Gimnazjum, Szkoła Przysposabiająca do Pracy
- Zespół Szkół w Jezioranach - Szkoła Podstawowa, Gimnazjum
- Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych w Jezioranach - Liceum Ogólnokształcące, Zasadnicza Szkoła Zawodowa
W gminie wiejskiej Jonkowo istnieją następujące placówki edukacyjne:
- Przedszkole Samorządowe w Jonkowie
- Przedszkole "Patryk" w Jonkowie
- Niepubliczne Przedszkole EKOLANDIA w Gutkowie
- Szkoła Podstawowa im. Tadeusza Kościuszki w Jonkowie
- Szkoła Podstawowa w Nowym Kawkowie
- Publiczna Szkoła Podstawowa we Wrzesinie
- Gimnazjum w Jonkowie
W gminie działa również Punkt Przedszkolny w Szałstrach.
W gminie wiejskiej Kolno istnieją następujące placówki edukacyjne:
- Przedszkole Samorządowe w Kolnie z filią w Bęsi
- Niepubliczne Przedszkole w Lutrach
- Niepubliczna Szkoła Podstawowa w Lutrach
- Zespół Szkół w Kolnie im. Jana Pawła II – Szkoła Podstawowa im. Bojowników o Wolność Warmii i Mazur w Bęsi / Szkoła Podstawowa z filią w Bęsi, Gimnazjum im. Jana Pawła II w Kolnie
- Publiczny Specjalny Katolicki Ośrodek Edukacyjno-Wychowawczy w Kruzach – Specjalna Szkoła Podstawowa, Specjalne Gimnazjum, Specjalna Szkoła Przysposabiająca do Pracy
W gminie miejsko-wiejskiej Olsztynek istnieją następujące placówki edukacyjne:
- Przedszkole Miejskie w Olsztynku
- Szkoła Podstawowa w Elgnówku
- Szkoła Podstawowa w Olsztynku - szkole podlegają dwie placówki filialne w Mierkach i Królikowie
- Zespół Szkolno-Przedszkolny w Waplewie - przedszkole, szkoła podstawowa
- Gimnazjum im. Noblistów Polskich w Olsztynku
- Gimnazjum SPSK im. św. Jana Pawła II w Olsztynku
- Zespół Szkół im. K.C. Mrongowiusza w Olsztynku - I Liceum Ogólnokształcące im. Jacka Kaczmarskiego w Olsztynku, Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych w Olsztynku, Technikum Hotelarsko-Gastronomiczne Nr 1 w Olsztynku, Zasadnicza Szkoła Zawodowa w Olsztynku
- Zespół Szkół Podstawowo-Gimnazjalnych dla Dzieci Przewlekle Chorych przy Wojewódzkim Szpitalu Rehabilitacyjnym w Ameryce - szkoła podstawowa, gimnazjum
W gminie wiejskiej Purda istnieją następujące placówki edukacyjne:
- Przedszkole "Jarzębinki" w Klewkach
- Przedszkole w Purdzie
- Publiczne Przedszkole w Nowej Wsi
- Niepubliczna Szkoła Podstawowa w Nowej Wsi
- Publiczna Szkoła Podstawowa im. Tadeusza Pezały w Purdzie
- Gimnazjum w Purdzie
- Szkoła Podstawowa w Szczęsnem
- Zespól Szkolno-Przedszkolny w Butrynach – przedszkole, szkoła podstawowa
- Zespół Szkolno-Przedszkolny w Klebarku Wielkim – przedszkole, szkoła podstawowa
W gminie wiejskiej Stawiguda istnieją następujące placówki edukacyjne:
- Przedszkole w Bartągu
- Publiczna Szkoła Podstawowa Stowarzyszenia Przyjaciół Szkół Katolickich im. Jana Baczewskiego w Gryźlinach
- Szkoła Podstawowa w Rusi
- Zespół Szkolno-Przedszkolny w Stawigudzie - przedszkole, szkoła podstawowa
- Publiczne Gimnazjum im. Olimpijczyków Polskich w Stawigudzie
W gminie wiejskiej Świątki istnieją następujące placówki edukacyjne:
- Zespół Szkolno-Przedszkolny - szkoła podstawowa, przedszkole
- Publiczne Gimnazjum im. Jana Pawła II w Świątkach
Multimedia
Przypisy
- ↑ olsztyn.stat.gov.pl [22.10.2014]
- ↑ olsztyn.stat.gov.pl [22.10.2014]
- ↑ Uchwała Nr I/5/2014 Rady Powiatu w Olsztynie z dnia 1 grudnia 2014 r. w sprawie wyboru Starosty Olszyńskiego.
- ↑ http://olsztyn.wm.pl/338296,Wicestarosta-powiatu-odwolany-na-wniosek-radnych-Platformy-Obywatelskiej.html
- ↑ powiat-olsztynski.pl [22.10.2014]
- ↑ olsztyn.stat.gov.pl [22.10.2014]