Powiat olsztyński

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
Powiat olsztyński
Herb
Herb powiatu
Położenie na mapie województwa
Położenie na mapie województwa
Województwo warmińsko-mazurskie
Siedziba władz powiatu Olsztyn
Starosta Małgorzata Chyziak
Powierzchnia 2838,02 km²
Ludność
 • liczba
 • gęstość

118 063
43 osób/km²
Urbanizacja 35,05%
Tablica rejestracyjna NOL
gminy miejskie
miejsko-wiejskie 5
wiejskie 7
Adres starostwa
powiatowego
pl. Józefa Bema 5
10-516 Olsztyn
Strona internetowa powiatu

Powiat olsztyński - powiat znajdujący się w centralnej części województwa warmińsko-mazurskiego. Siedzibą powiatu jest Olsztyn. Powiat graniczy z powiatami ostródzkim, lidzbarskim, bartoszyckim, kętrzyńskim, mrągowskim, szczycieńskim i nidzickim.

Logo powiatu olsztyńskiego
Strefa ekonomiczna w Barczewie wmsse.com.pl [22.10.2014]
Strefa ekonomiczna w Biskupcu wmsse.com.pl [22.10.2014]
Strefa ekonomiczna w Dobrym Mieście wmsse.com.pl [22.10.2014]
Strefa ekonomiczna w Olsztynku wmsse.com.pl [22.10.2014]
Sanktuarium Maryjne w Gietrzwałdzie
Fot. Bogitor. Źródło: Commons Wikimedia
Pismo wydawane przez Starostwo Powiatowe w Olsztynie
Źródło:Archiwum Andrzeja Cieślaka

Powierzchnia powiatu

Całkowita powierzchnia powiatu wynosi 2838,02 km2. Gęstość zaludnienia na km2 to 43 osoby[1] Pod względem powierzchni i liczby mieszkańców jest to największy powiat w województwie i jeden z największych w Polsce.

Demografia

W powiecie olsztyńskim zamieszkuje, zgodnie z danymi z 2013 r., 122 483 osób[2].

Opis Ogółem Kobiety Mężczyźni
osób  % osób  % osób  %
liczba 122 483 100 61 860 50,5 60 623 49,5

Saldo migracji w powiecie jest ujemne i ta tendencja utrzymuje się od 2010 r. Bezrobocie należy do jednego z najwyższych w regionie i wynosiło w 2013 roku 22,8%.

Miasta i gminy na terenie starostwa

W obrębie powiatu mamy 5 miast:

Jest to powiat ziemski, który dzieli się na 12 gmin:

Władze powiatu

Kadencja 2018-2023

Rada powiatu:

Kadencja 2014-2018

Zarząd Powiatu w Olsztynie:

Małgorzata Chyziak[3] – starosta olsztyński
Joanna Michalska – wicestarosta olsztyński[4]

Członkowie Zarządu:

Elżbieta Samorajczyk
Janusz Dembiński
Wojciech Ruciński

Rada powiatu

Andrzej 
Abako
Teresa 
Chrostowska
Wacław Dąbrowski
Janusz Dembiński
Jan Dowgielewicz
Urszula Dziąba
Grażyna Gałęziewska
Henryk Goździcki
Jerzy Laskowski
Joanna Michalska
Mirosław Pampuch
Marian Piwcewicz
Tadeusz Plawgo
Piotr Płoski
Janusz Radziszewski
Wojciech Ruciński
Elżbieta Samorajczyk

Mirosław Stegienko
Mirosław Szostek
Krystyna Szter
Marek Świątek
Alicja Wąsik
Bożena Wojarska
Jarosław Wolak
Jan Żemajtys

Historia jako jednostki administracyjnej

Obszar powiatu olsztyńskiego odpowiada w dużym stopniu pruskiej Ziemi Bertingen. Po przybyciu zakonu krzyżackiego obszar ten przekazano biskupom warmińskim jako część ich domeny i podzielono na komornictwa olsztyńskie, barczewskie, dobromiejskie, jeziorańskie i reszelskie. Podział na komornictwa utrzymał się po wcieleniu Warmii do Polski w 1466 roku i aż do 1772 roku, gdy teren ten wszedł w skład królestwa Prus.

W 1818 roku na obszarze dzisiejszego powiatu olsztyńskiego utworzono dwa powiaty: olsztyński i reszelski. Siedzibą powiatu olsztyńskiego był Olsztyn, zaś reszelskiego początkowo Bęsia, na krótki czas Reszel, a następnie, od 1862 roku Biskupiec. Powiaty znajdowały się w rejencji królewieckiej, a od 1905 roku olsztyńskiej.

Po 1945 roku utrzymano powiaty olsztyński i reszelski - ten drugi istniał do 1958 roku, kiedy to został przemianowany na powiat biskupiecki, który istniał (z drobnymi zmianami terytorialnymi - w tym przeniesieniem Reszla do powiatu kętrzyńskiego w 1972 roku) aż do reformy administracyjnej 1975 roku.

W czasie reformy 1999 roku nie utworzono powiatu reszelskiego i biskupieckiego. Większość obszaru dawnego powiatu biskupieckiego wcielono do powiatu olsztyńskiego, poza Reszlem, który pozostał w powiecie kętrzyńskim.

Gospodarka

Na terenie powiatu olsztyńskiego funkcjonują cztery specjalne strefy ekonomiczne. Ulokowane są w gminach Barczewo, Biskupiec, Dobre Miasto i Olsztynek. Przedsiębiorcy działający na terenie Warmińsko-Mazurskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej w ramach „Zezwolenia na prowadzenie działalności gospodarczej na terenie Warmińsko-Mazurskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej” mają prawo do korzystania z pomocy publicznej w postaci zwolnienia z podatku dochodowego. W myśl obowiązujących przepisów województwo warmińsko-mazurskie należy do obszaru, na którym przedsiębiorca może otrzymać najwyższą, w skali kraju pomoc publiczną. Całkowity obszar terenów objętych czterema strefami wynosi 103 ha[5]

  • W Barczewie granicami objętych jest 11,6 ha gruntów położonych przy ul. Wojska Polskiego;
  • W Biskupcu granicami objętych jest 17,3 ha gruntów położonych przy drodze krajowej nr 16;
  • W gminie Dobre Miasto granicami objętych jest 43,8 ha gruntów. Na obszar ten składają się następujące kompleksy:
    • Kompleks Fabryczna;
    • Kompleks Spichrzowa (te dwa o łącznej powierzchni 24,4 ha są zlokalizowane w rejonie drogi wylotowej w kierunku Miłakowa;
    • Kompleks Olsztyńska o powierzchni 19,4 ha (przy drodze wylotowej w kierunku Olsztyna).

W 2013 r. dochody gmin na 1 mieszkańca w powiecie wyniosły 3203 zł, przy średniej krajowej wynoszącej 3099 zł. Przy czym stopa bezrobocia to 22,8% ogółu mieszkańców.

W tym samym roku środki na finansowanie lub współfinansowanie projektów unijnych wyniosły 4,9 mln zł.

Według danych GUS, powiat zajmuje 11 miejsce wśród wszystkich powiatów województwa warmińsko-mazurskiego[6]

W obrębie powiatu funkcjonuje lotnisko w Gryźlinach oparte o poniemieckie lądowisko z okresu II wojny światowej.

DANE OPERACYJNE LĄDOWISKA „GRYŹLINY”

Współrzędne geograficzne punktu odniesienia (WGS – 84):
Szerokość geograficzna 53°36’29”N.
Długość geograficzna 20°20’40”E.

Wyniesienie nad poziomem morza:
164m AMSL.

Wymiary i nawierzchnia pasa startowego:
- długość 800 m,
- szerokość 60 m,
- nawierzchnia twarda trawiasta.

Główny kierunek startu (podejścia):
kierunki geograficzne pasa startowego: 120° / 300° GEO.

Urządzenia łączności radiowej:
Radiostacja korespondencyjna:
częstotliwość radiowa – „GRYŹLINY RADIO” – 122,300 MHz.

Kultura

Wojewódzki Przegląd Kapel i Zespołów Śpiewaczych w Jezioranach 1999
Jesienna impresja z powiatu olsztyńskiego
Rodzinny Piknik Lotniczy - Gryźliny 2012
Olsztyńskie Lato Artystyczne
Muzeum Budownictwa Ludowego Park Etnograficzny w Olsztynku

Przyroda

Na terenie powiatu znajdują się następujace rezerwaty przyrody:

Szkolnictwo

  • Szkoły podstawowe – 59
    • w tym specjalne – 3
  • Gimnazja – 27
    • w tym specjalne – 3
  • Szkoły ponadgimnazjalne – 19

Palcówki w poszczególnych gminach:

Barczewo

W gminie funkcjonuje również Zakład Poprawczy.

Biskupiec

W gminie miejsko-wiejskiej Biskupiec istnieją następujące placówki edukacyjne:

Dobre Miasto

W gminie miejsko-wiejskiej Dobre Miasto istnieją następujące placówki edukacyjne:

Dywity

W gminie wiejskiej Dywity istnieją następujące placówki edukacyjne:

Gietrzwałd

W gminie wiejskiej Gietrzwałd istnieją następujące placówki edukacyjne:

Jeziorany

W gminie miejsko-wiejskiej Jeziorany istnieją następujące placówki edukacyjne:

Jonkowo

W gminie wiejskiej Jonkowo istnieją następujące placówki edukacyjne:

W gminie działa również Punkt Przedszkolny w Szałstrach.

Kolno

W gminie wiejskiej Kolno istnieją następujące placówki edukacyjne:

Olsztynek

W gminie miejsko-wiejskiej Olsztynek istnieją następujące placówki edukacyjne:

Purda

W gminie wiejskiej Purda istnieją następujące placówki edukacyjne:

Stawiguda

W gminie wiejskiej Stawiguda istnieją następujące placówki edukacyjne:

Świątki

W gminie wiejskiej Świątki istnieją następujące placówki edukacyjne:

Multimedia

Film udostępniony w ramach projektu Regionalna Kronika Filmowa
Film udostępniony w ramach projektu Regionalna Kronika Filmowa
Film udostępniony w ramach projektu Regionalna Kronika Filmowa

Przypisy

  1. olsztyn.stat.gov.pl [22.10.2014]
  2. olsztyn.stat.gov.pl [22.10.2014]
  3. Uchwała Nr I/5/2014 Rady Powiatu w Olsztynie z dnia 1 grudnia 2014 r. w sprawie wyboru Starosty Olszyńskiego.
  4. http://olsztyn.wm.pl/338296,Wicestarosta-powiatu-odwolany-na-wniosek-radnych-Platformy-Obywatelskiej.html
  5. powiat-olsztynski.pl [22.10.2014]
  6. olsztyn.stat.gov.pl [22.10.2014]