Rezerwaty przyrody

Rezerwaty przyrody – tereny obejmujące obszary zachowane w stanie naturalnym lub mało zmienionym, ekosystemy, ostoje i siedliska przyrodnicze, a także siedliska roślin, siedliska zwierząt i siedliska grzybów oraz twory i składniki przyrody nieożywionej, wyróżniające się szczególnymi wartościami przyrodniczymi, naukowymi, kulturowymi lub walorami krajobrazowymi. Na obszarach graniczących z rezerwatem przyrody może być wyznaczona otulina.

Uznanie obszaru za rezerwat następuje w drodze aktu prawa miejscowego. Rezerwat przyrody może uzyskać status o znaczeniu międzynarodowym określony odpowiednimi konwencjami międzynarodowymi lub uchwałami organizacji międzynarodowych.

W zależności od celu ochrony wyróżnia się następujące typy rezerwatów:

• faunistyczne
• florystyczne
• leśne
• krajobrazowe
• torfowiskowe
• łąkowe
• wodne
• przyrody nieożywionej
• stepowe
• słonoroślowe

Rezerwaty przyrody na Warmii i Mazurach

W województwie warmińsko-mazurskim istnieją 102 rezerwaty należące do poszczególnych typów:

Rezerwaty leśne

1. Rezerwat Bukowy – obok miejsc. Otry w gm. Kolno
2. Rezerwat Buki Wysoczyzny Elbląskiej – obok miejsc. Pagórki w gm. Tolkmicko
3. Rezerwat Boczki – obok miejsc. Budwiecie w gm. Dubeninki
4. Rezerwat Borki – w gm. Kruklanki
5. Rezerwat Cisowy Jar – obok miejsc. Kowale Oleckie na terenie wąwozu Wzgórz Szeskich
6. Rezerwat Czerwona Struga – obok miejsc. Budwiecie w gm. Dubeninki, w środkowej części Puszczy Romnickiej
7. Rezerwat Dębowo – obok miejsc. Stryjewo w gm. Biskupiec
8. Rezerwat Dęby w Krukach Pasłęckich – obok miejsc. Kwitajny w gm. Pasłęk
9. Rezerwat Dęby Napiwodzkie – obok miejsc. Nowe Borowe w gm. Jedwabno
10. Rezerwat Dylewo – obok miejsc. Dylewo w gm. Ostróda
11. Rezerwat Dziki Kąt – obok miejsc. Żytkiejmy w gm. Dubeninki
12. Rezerwat Góra Dębowa – w gm. Iłowo-Osada
13. Rezerwat Jar Brynicy – na terenie Górznieńsko–Lidzbarskiego Parku Krajobrazowego
14. Rezerwat Jezioro Nidzkie – w centrum Puszczy Piskiej, na południe od Rucianego-Nidy
15. Rezerwat Kamienna Góra – obok miejsc. Łomy w gm. Jonkowo
16. Rezerwat Kadyński Las – obok miejsc. Kadyny w gm. Tolkmicko
17. Rezerwat Klonowo – na terenie Górznieńsko-Lidzbarskiego Parku Krajobrazowego
18. Rezerwat Koniuszanka II – obok miejsc. Wykno w gm. Nidzica
19. Rezerwat Królewska Sosna – obok miejsc. Zgon w gm. Piecki
20. Rezerwat Krutynia Dolna – położony w granicach Mazurskiego Parku Krajobrazowego na terenie gmin Mikołajki i Ruciane-Nida
21. Rezerwat Las Warmiński – w gm. Purda i Stawiguda
22. Rezerwat Lenki - obok miejsc. Dawidy w gm. Młynary
23. Rezerwat Lipowy Jar – w gm. Kowale Oleckie w Puszczy Boreckiej
24. Rezerwat Mazury – w gm. Kowale Oleckie w Puszczy Boreckiej
25. Rezerwat Mokre – obok miejsc. Sztynort w gm. Węgorzewo
26. Rezerwat Niedźwiedzie Wielkie – obok miejsc. Małdyty w gm. Małdyty 27. Rezerwat Pierwos – obok miejsc. Bobrówko w gm. Piecki, w zachodniej części Mazurskiego Parku Krajobrazowego
28. Rezerwat Piłackie Wzgórza – obok miejsc. Piłaki Wielkie w gm. Pozezdrze
29. Rezerwat Pupy - obok miejsc. Spychowo w gm. Świętajno
30. Rezerwat Sosny Taborskie – w gm. Łukta
31. Rezerwat Struga Żytkiejmska – w gm. Dubeninki, we wschodniej części Puszczy Romnickiej
32. Rezerwat Strzałowo – w gm. Piecki, w Mazurskim Parku Krajobrazowym
33. Rezerwat Wyspa Lipowa – w gm. Kowale Oleckie w Puszczy Boreckiej

Rezerwaty torfowiskowe

1. Rezerwat Bagno Mostki – gm. Kurzętnik
2. Rezerwat Cielętnik – obok miejsc. Stępień, w gm. Braniewo
3. Rezerwat Galwica – obok miejsc. Rekownica, w gm. Jedwabno
4. Rezerwat Gązwa – obok miejsc. Gązwa, w gm. Mrągowo
5. Rezerwat Jeziorko koło Drozdowa – otulina Mazurskiego Parku Krajobrazowego, w gm. Orzysz
6. Rezerwat Kociołek – w gm. Biskupiec
7. Rezerwat Łabędź – obok miejsc. Krotoszyny, w gm. Biskupiecv 8. Rezerwat Mechacz Wielki – w gm. Gołdap w granicach Puszczy Rominckiej
9. Rezerwat Mszar – w lesie komunalnym Olsztyna
10. Rezerwat Osiek II – obok miejsc. Stępniewo, w gm. Wilczęta
11. Rezerwat Perkuny – w gm. Giżycko
12. Rezerwat Piotrowice – w gm. Biskupiec
13. Rezerwat Redykajny – w lesie komunalnym Olsztyna
14. Rezerwat Świńskie Bagno – w gm. Iłowo-Osada
15. Rezerwat Torfowisko Spytkowo – na terenie miejsc. Spytkowo, w gm. Giżycko
16. Rezerwat Uroczysko Kramnik – otulina Parku Krajobrazowego Puszczy Rominckiej, w gm. Dubeninki
17. Rezerwat Zakręt – obok miejsc. Krutyń w gm. Piecki
18. Rezerwat Żurawie Bagno – w gm. Kurzętnik
19. Rezerwat Nietlickie Bagno – gm. Orzysz
20. rezerwat Jezioro Zdedy – gm. Orzysz
21. Rezerwat Jezioro Neliwa – gm. Rybno

Rezerwaty faunistyczne

W myśl Ustawy o ochronie przyrody rezerwaty faunistyczne to obszary obejmujący stanowiska rzadkich lub osobliwych gatunków zwierząt lub ich grup: ssaków (żubra, łosia, bobra), ptaków (miejsca lęgowe, gniazdowania i odpoczynku różnych gatunków), gadów (np. żółwia błotnego), mięczaków (rzadko występujących gatunków ślimaków), owadów.

1. Rezerwat Bagno Koziana – na terenie miejsc. Jeleń, w gm. Lidzbark
2. Rezerwat Bagno Nadrowskie – obok miejsc. Nadrowo, w gm. Olsztynek
3. Rezerwat Bajory – obok miejsc. Bajory Małe i Bajory Wielkie, w granicach Kanału Mazurskiego
4. Rezerwat Czapliniec – w gm. Mikołajki, w granicach Mazurskiego Parku Krajobrazowego, na północnym brzegu jeziora Śniardwy
5. Rezerwat Czapliniec Werski – w gm. Rybno w granicach Welskiego Parku Krajobrazowegov 6. Rezerwat Czaplisko Ławny Lasek – obok miejsc. Zgon, na wschodnim brzegu jeziora Uplik, w granicach Mazurskiego Parku Krajobrazowego
7. Rezerwat Czerwica – obok miejsc. Januszewo, w gm. Susz
8. Rezerwat Jezioro Drużno – w gm. Elbląg i Markusy
9. Rezerwat Jezioro Gaudy - obok miejsc. Kamieniec, w gm. Susz
10. Rezerwat Jezioro Kożuchy – obok miejsc. Kożuchy Wielkie, w gm. Giżycko
11. Rezerwat Jezioro Karaś – obok miejsc. Karaś, Wonna, Skarszewo
12. Rezerwat Jezioro Łuknajno – w gm. Mikołajki na terenie Mazurskiego Parku Krajobrazowego
13. Rezerwat Jezioro Iłgi – w gm. Miłomłyn między jeziorami Gil Wielki i Drwęckie
14. Rezerwat Jezioro Orłowo Małe – obok miejsc. Orłowo w gm. Nidzica – ostoja żółwia błotnego
15. Rezerwat Jezioro Pogubie Wielkie – w gm. Pisz, na obszarze Puszczy Piskiejv 16. Rezerwat Jezioro Warnołty – obok miejsc. Onufryjewo i Wejsuny, w gm. Ruciane-Nida, na terenie Mazurskiego Parku Krajobrazowego
17. Rezerwat Kałeckie Błota – obok miejsc. Kałki, w gm. Srokowo
18. Rezerwat Małga – w gm. Jedwabno
19. Rezerwat Mokradła Żegockie – obok miejsc. Żegoty, w gm. Kiwity
20. Rezerwat Ostoja Bobrów na Rzece Pasłęce – rzeka Pasłęka wraz z przylegającymi gruntami
21. Rezerwat Ostoja Bobrów Bartosze – w gm. Ełk
22. Rezerwat Ostrów Tarczyński – w gm. Rybno
23. Rezerwat Piłaki – obok miejsc. Rybno, w gm. Sorkwity
24. Rezerwat Półwysep i Wyspy na Jeziorze Rydzewskim – w gm. Węgorzewo
25. Rezerwat Jezioro Siedmiu Wysp – w gm. Węgorzewo
26. Rezerwat Ustnik – obok miejsc. Ustnik, w gm. Jeziorany
27. Rezerwat Wyspy na jeziorach Mamry i Kisajno
28. Rezerwat Zatoka Elbląska – zatoka Zalewu Wiślanego w gm. Elbląg i Tolkmickov 29. Rezerwat Jasne – obok miejsc. Siemiany, w gm. Iława, w granicach Parku Krajobrazowego Pojezierza Iławskiego
30. Rezerwat Rzeka Drwęca
31. Rezerwat Dolina Rzeki Wałszy – gm. Pieniężno
32. Rezerwat Jezioro Kośno – obok miejsc. Łajs i Kośno, w gm. Pasym i Purda
33. Rezerwat Jezioro Dobskie – gm. Giżycko
34. Rezerwat Krutynia – obok miejsc. Krutyń, w gm. Piecki, na terenie Mazurskiego Parku Krajobrazowego
35. Rezerwat Wyspa Lipowa – wyspa położona na jeziorze Morąg w gm. Łukta
36. Rezerwat Źródła Rzeki Łyny – obok miejsc. Łyna, w gm. Nidzica
37. Rezerwat Ujście Nogatu – w gm. Elbląg i Tolkmicko

Rezerwaty florystyczne

Rezerwat florystyczny to obszar obejmujący stanowiska gatunków roślin lub ich grup: krzewów i roślin zielonych, stanowiska gatunków endemicznych i reliktowych.

1. Rezerwat Jezioro Czarne (Kliniak) – gm. Ostróda
2. Rezerwat Jezioro Francuskie – obok miejsc. Wysoka Wieś, w gm. Ostróda w Parku Krajobrazowym Wzgórz Dylewskich
3. Rezerwat Jezioro Lisunie – w gm. Mikołajki, w granicach Mazurskiego Parku Krajobrazowego
4. Rezerwat Jezioro Martwe – w gm. Górowo Iławeckie
5. Rezerwat Pióropusznikowy Jar – obok miejsc. Rychnowy, w gm. Młynary i Tolkmicko
6. Rezerwat Sołtysek – obok miejsc. Grom, w gm. Pasym
7. Rezerwat Wyspa na Jeziorze Partęczyny Wielkie – w gm. Kurzętnik
8. Rezerwat Zabrodzie – obok miejsc. Zabrodzie, w gm. Biskupiec
9. Rezerwat Zielony Mechacz – w gm. Małdyty

Rezerwaty stepowe

1. Rezerwat Kulka – obok miejsc. Orzyny w gm. Dźwierzuty (gmina wiejska)

Rezerwaty przyrody nieożywionej

Rezerwat przyrody nieożywionej to obszar obejmujący odkrywki geologiczne, miejsca występowania zjawisk krasowych, charakterystyczne profile glebowe, przykłady erozji, ślady dawnego kopalnictwa.

1. Rezerwat Koniuszanka I – obok miejsc. Moczysko w gm. Nidzica

Przypisy

<references>

Bibliografia

Główny Urząd Statystyczny [13.08.2014]
Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Olsztynie [13.08.2014]
Ustawa z dnia 16 kwietnia o ochronie przyrody, Dz.U. 2004, nr 92, poz. 880.